Leier

'n Leier is iemand wat die gesag het om 'n groep mense te lei (die groep te beïnvloed vir realisering van doelstellings of 'n beoogde eindbestemming). 'n Leier kan ook 'n groep mense verteenwoordig. Oor die algemeen word leiers deur die groep self verkies, maar leiers kan ook oor andere aangestel word. 'n Leier se styl kan wissel van outokraties, soos 'n militêre leier, tot demokraties, soos die president van 'n land. Leierskap verwys na die vermoë, veral van onder andere politici en administrateurs, om 'n groep mense of 'n organisasie te lei.

Leiers is op verskeie vlakke van die samelewing nodig.'n Skool moet 'n hoof hê, 'n klas ŉ onderwyser, 'n gemeente 'n predikant en 'n land 'n president.

Volgens leierskapskonsultant Gielie Hoffmann gaan leierskap in die eerste plek oor dienslewering. Dit vereis ŉ sekere ingesteldheid. ŉ Leier gaan ook uit en doen dinge, eerder as om bloot daaroor te praat, sodat idees in aksies oorgaan.

Soorte leiers

ŉ Demokratiese leier is deur die stemgeregtigde burgers van ŉ land verkies. So ŉ leier vra raad van sy adviseurs en volgelinge voordat hy ŉ besluit neem. Hy bemoedig en motiveer sy mense en tree so op dat almal graag saam met hom wil werk. ŉ Demokratiese leier tree eerlik en eties op en is nie bo die wet verhewe nie.

ŉ Outokratiese leier aanvaar nie raad of insette van ander nie en onderdruk enige opposisie.

Leierseienskappe

Sien hoofartikel oor Leierskap

Hoewel sekere mense oor meer natuurlike leierskap-eienskappe beskik, kan hierdie eienskappe ook aangeleer word. 'n Goeie leier behoort oor die volgende vaardighede te beskik:

analitiese vermoë
oortuigingskrag
sosiale vaardighede
motiverende vermoë

Karaktertrekke van uitstekende leiers

Eienaarskap. Suksesvolle leiers deel eienaarskap van hul span se suksesse, maar neem ook eienaarskap wanneer dinge nie so goed gaan nie. Uitstekende leiers meet hul eie sukses aan die sukses van die span wat hulle lei. Eienaarskap beteken ook om deel te wees van die span en nie vooruit te hardloop soos 'n koplose hoender nie.
Nuuskierigheid. Suksesvolle leiers bly te alle tye nuuskierig en gefokus op wat hul kan leer en hoe hulle as leiers kan ontwikkel die waardes wat hulle as hul eie voorhou en dat dít wat hul van hul spanlede verwag ook is wat die spanlede van die leier kan verwag. Verder is hulle konsekwent en lojaal in hul optrede.
Sensitiwiteit. Hier gaan dit oor emosionele intelligensie. ŉ Leier moet sensitief vir sy/haar eie emosies wees, sowel as wat die impak van sy of haar gedrag en besluite op andere se emosies het. Leiers moet sensitief wees vir andere, spanlede ingesluit, se emosies.
Passie. Leiers wat ander inspireer, vervul hul rol met energie en passie omdat hulle daarna streef om ’n verskil te maak. So ŉ leier se liefde vir hul werk word duidelik gesien in alles wat hy of sy sê, doen en leef.
Dapperheid. Suksesvolle leiers skroom nie om moeilike situasies aan te pak of probleme aan te spreek nie. Hulle neem soms ongewilde besluite en is ook oop en gewillig om dieselfde eerlikheid van hul spanlede te ontvang. Hulle beweeg geredelik uit hul gemaksone en is ook bereid om risiko’s te loop indien die span en/of die taak voorhande daarby kan baat.
Wysheid. Uitstekende leiers het goeie oordeelsvermoë. Hulle leer uit hul foute en voorsien toekomsmoontlikhede en -uitdagings so akkuraat as moontlik. ŉ Leier maak op die regte tyd van kenners en spesialiste gebruik en beskou ’n probleem vanuit verskeie oogpunte. ’n Uitstekende leier is objektief en neem nie emosionele of impulsiewe besluite nie.