Khalifa Haftar

Khalifa Belqasim Haftar (Arabies: خليفة بلقاسم حفتر), (Ajdabiya, 7 November 1943) is 'n Libiese krygsheer wat 'n groot deel van Libië onder sy beheer het. Hy ondersteun 'n skaduwee-regering in Tobroek. Hy was sedert die einde van die 20ste eeu nou betrokke by die politieke geskiedenis van Libië.

Loopbaan

In die 1960's dien hy in die leër onder kolonel Moeammar al-Ghaddafi. Hy het deelgeneem aan die staatsgreep waarmee Ghaddafi in 1969 die mag verkry het. In 1973 was hy die leier van die Libiese troepe wat in die Jom Kippoeroorlog teen Israel geveg het. Aan die einde van die tagtigerjare was Haftar die opperbevelvoerder van die Libiese leër. In 1986 het 'n oorlog met Tsjad uitgebreek. Die Libiese leër is verslaan en teruggedryf. Haftar is self met 700 man as krygsgevangene geneem.

Met die nederlaag verloor Haftar die steun van Ghaddafi. Tydens sy ballingskap het planne ontstaan met 'n aantal offisiere, en met die steun van die Verenigde State, om van Ghaddafi ontslae te raak. Ghaddafi het die uitlewering van Haftar geëis. Haftar en sy medegevangenes het na Zaïre gevlug. Hier is hulle uit die land gesit en na Kenia gestuur. Met die hulp van die CIA kon Khalifa Haftar en 300 van sy ondersteuners na die VSA verhuis. Hy het dekades in Virginië gewoon en 'n Amerikaanse burger geword.

In 1996 het Haftar 'n opstand teen Ghaddafi gelei, maar dit het misluk. Gedurende die Arabiese Lente in 2011, kort na die val van Ghaddafi, het Haftar na Libië teruggekeer en weer probeer om die opperbevelvoerder van die leër te word. Toe dit misluk, het hy na die VSA teruggekeer.

In 2013 het die Algemene Nasionale Kongres van Libië in die hande van Islamiste geval. Die sharia is bekendgestel. Die regering se termyn sou in 2014 verstryk en nuwe verkiesings moes gehou word. Dit is deur die Islamitiese regering geweier. In daardie jaar het Haftar weer na Libië teruggekeer. Hy eis dat die regering ontbind, dat 'n tydelike regering ingestel word en verkiesings gehou word. Die regering weier dit. Haftar se troepe begin toe 'n offensief begin met die kodenaam 'Operasie Waardigheid'. 'n Deel van die regering wat Haftar ondersteun het, verhuis na die ooste van die land, waar Haftar sy magsbasis opbou. Dit was die begin van die Tweede Libiese Burgeroorlog.

Khalifa Haftar en sy troepe het beheer oor die oostelike deel van Libië oorgeneem. Die regering in Tobroek is onder meer deur Egipte en Saoedi-Arabië ondersteun. Net soos Haftar, wou hierdie lande die Islamitiese regering in Tripoli, wat deur die Moslem-broederskap beheer word, beëindig. In April 2019 het Haftar met sy troepe 'n offensief begin om ook Tripoli in te neem.

In November 2021 het Khalifa Haftar sy kandidatuur vir die presidensiële verkiesing in Desember 2021 aangekondig. Die verkiesing is sedertdien uitgestel.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Khalifa Haftar.

• Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Nederlandse Wikipedia vertaal.