Johannes Petrus van der Walt

	Johannes van der Walt
Naam	Johannes Petrus van der Walt
Geboorte	29 September 1878; Ladybrand
Sterfte	2 Augustus 1922 (op 43); Johannesburg
Kerkverband	Gereformeerde Kerk
Gemeente(s)	Waterberg (1909–1922)
Jare aktief	1909–1922
Kweekskool	Burgersdorp

Ds. Johannes van der Walt (Ladybrand, Oranje-Vrystaat, 29 September 1878 – Johannesburg, Transvaal, 2 Augustus 1922) was van 1909 tot sy voortydige dood weens kanker predikant in een gemeente van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika, te wete Waterberg (Nylstroom).

In 1917 het Ons Kerk Album as volg oor die Gereformeerde kerk Waterberg berig (vry vertaal uit die Nederlands): “Hierdie gemeente beslaan dele van Zoutpansberg, in wie se groot distrik sy geleë is. Sy word bearbei deur die bekwame en wakkere leraar, ds. J.P. van der Walt. Hy moet sukkel met die nog primitiewe omstandighede waaronder die lede van die gemeente verkeer. Hoewel hy werksaam is in beide anneks-gemeentes, naamlik Waterberg, die grootste van die twee, en Pietersburg, die kleinste, woon hy op Nylstroom, waar ook die Verenigde Gemeente (NG) se predikant woon. Al drie of vier leraars van die Verenigde, Hervormde en Gereformeerde gemeentes werk hartlik saam tot die instandhouding van die Hollandse Kerke, en tot uitbreiding van Gods koninkryk.”

Lewensloop

Johannes van der Walt was die oudste seun van Tjaart van der Walt van die plaas Bluegumboom. Hy is gedoop op 2 Maart 1879 in die Gereformeerde kerk Ladybrand, wat op 20 Desember 1872 van die Gereformeerde kerk Reddersburg afgestig het. Sy eerste skoolopleiding ontvang hy op Ladybrand en op die jeugdige ouderdom van ses jaar verlaat hy die ouerhuis. In 1897 lê hy die matrikulasie-eksamen op Burgersdorp af en sit hier sy studie voort en studeer in die teologie. Met die uitbreek van die Driejarige Oorlog in 1899 sluit hy by die ambulanskorps aan, dog word ná ’n paar maande gevang en na Kaapstad gestuur. Gedurende die oorlog rig hy ’n versoek tot die owerheid om hom na Bloemfontein terug te stuur ten einde sy moeder te versorg wat in die konsentrasiekamp was met ses kinders. Aan sy versoek is voldoen.

Ná die beëindiging van die oorlog bly hy in Bloemfontein en aanvaar ’n betrekking in die staatsdiens en besluit om nie verder in die teologie te studeer nie. In 1904 oorweeg hy dit egter om vir predikant te leer en voel hom geroepe weens die ernstige tekort aan predikante in die Gereformeerde Kerk. In Julie 1904 vertrek hy na Burgersdorp, waar hy sy studie voortsit aan die Teologiese Skool, en in Desember 1908, nadat hy saam met die Skool na Potchefstroom verhuis het, lê hy die proponentseksamen af.

In Januarie 1909 is hy beroep na Waterberg-Soutpansberg-kombinasie. Hier word gearbei onder uiters moeilike omstandighede daar die gemeente nog moes worstel ná die oorlog en groot armoede geheers het. Aan die begin van sy bediening moes die dorp Nylstroom telkens onder kwarantyn geplaas word weens die ooskuskoors. Destyds was ossewaens die enigste vervoermiddel en gevolglik moes Nagmaalsviering en belydenis op ander plekke in die distrik gehou word en is gebruik gemaak van tente om die lidmate te huisves. Met sy inseëning op 3 April 1909 is die dorp net ’n paar dae voor die plegtigheid onder kwarantyn geplaas met die gevolg dat die kerkraad nie ’n kworum kon vorm nie en moes die plegtigheid uitgestel word ten einde nog ’n kerkraadslid te gaan haal sowat 50 myl van die dorp af sodat die kerkraad voltallig kon wees.

Ook was daar destyds nog baie malaria. Die werk was moeilik deur die groot afstande wat met primitiewe vervoermiddels afgelê moes word. Dit het gebeur dat die leraar soms ses weke van huis afwesig was sonder dat enige tyding van hom ontvang is. Hyself het ook aan die begin van sy bediening ernstig siek geword, wat vir hom ’n swaar beproewing was, dog het hy die arbeid met ywer en moed voortgesit.

Op 28 Januarie 1910 is hy op Fauresmith in die Oranje-Vrystaat getroud met Maria Magdalena Henning (gebore op Burgersdorp op 8 Mei 1891, maar ten tyde van haar huwelik op of by Fauresmith woonagtig). Die bruidegom was dus reeds 31 jaar oud en die bruid 18. Ses kinders is uit dié huwelik gebore, van wie ’n seuntjie, Andries, jonk oorlede is. Daar was nog twee seuns en drie dogters. (Volgens ’n ander bron was dit drie seuns en vier dogters.)

Vanaf 1920 bearbei hy slegs Waterberg aangesien Soutpansberg toe selfstandig was. Sy gesondheid het toe alreeds baie verswak maar nog het hy die lang afstande afgelê en moedig het hy die gemeente bearbei. Op sy laaste reis word hy ernstig siek en breek sy kar weens die onrybare pad met die gevolg dat vriende hom tuis moes bring. Sy begeerte was om nog een diens waar te neem en kon hy ook met die geleentheid sy jongste kind doop.

Ds. Van der Walt het Waterberg net sowat 13 jaar en vier maande bedien, want in Augustus 1922, 27 dae voor sy 44ste verjaardag, is hy in Johannesburg weens kanker oorlede ná ’n bittere lyding nadat hy daarheen gegaan het vir ’n mediese ondersoek op die advies van sy geneesheer. Hy het, volgens ’n bron, die ewige rus met ’n vaste geloof ingegaan en is op 5 Augustus 1922 op Nylstroom begrawe. Miemie van der Walt het 74 jaar oud geword en is op 18 Mei 1965, 10 dae ná haar verjaardag, op Potchefstroom oorlede. Blykbaar het sy in die amper 43 jaar tussen haar man se dood en haar eie nooit hertrou nie. Sy en haar man is albei op Nylstroom begrawe.

Galery

1897: Professore en studente van die Teologiese Skool op Burgersdorp. Ferdinand Postma, P. Coetzee, J. Venter, Wardaugh, P. Lion Cachet, Willem de Klerk, W. Henning, J.P. van der Walt, J. Pretorius. Middel: G.H.J. Kruger, J.D. du Toit, P.C. Snyman, J.A. du Plessis, prof. J. Lion Cachet, prof. S. Postma, J. Kruger, J.G.H. van der Walt. Agter: C. Pretorius, J. Maré, ene Faul, H. de Klerk, L.J. du Plessis (begin 1969, met die skool se eeufees, die oudste [89 jaar] nog lewende oudstudent van die Teologiese Skool en woonagtig te Reddersburg, seun van ds. L.J. du Plessis), J. du Plessis, F. Henning, J. du Plooy, C. van der Walt, N.H. van der Walt, D. Postma.
1899: Professore en studente van die Teologiese Skool. Voor: J. van der Linde, T.N. Venter, W. Viljoen, D. Kruger, A. du Toit, H. Kruger, A.P.C. Duvenage, Smit, Snyman. Middel: (van links) Ferdinand Postma, Flippie Snyman Jan Lion Cachet, Jacobus du Plessis, Willem de Klerk, Dirk Postma en Hendrikus Pasch. Agter: J. van der Heever, H.J.R. du Plessis, J.C. Venter, D.P. du Plessis, J.P. van der Walt, N. van der Walt, J.H. Kruger, J. Venter, P. Lion Cachet, N.H. van der Walt, C. Pretorius, J. van Rooy, Japie Maré, J. du Plooy, H. de Klerk, J. Kruger, D. Lessing.
Die huwelik van ds. J.P. van der Walt en mej. Maria Magdalena Henning. Hy is gebore op 29 September 1878 op Ladybrand en sy op 8 Mei 1891 op Burgersdorp; getroud op 28 Januarie 1910 op Fauresmith. Die bruid se ouers, A.G. en Hannie Henning, sit in die middel.
Mev. M.M. en ds. J.P. van der Walt.
Ds. J.P. en mev. Miemie van der Walt en hul drie seuns (van links): Andries (jonk oorlede op 18 Januarie 1916), Hansie en Tjaart.
Ds. J.P. van der Walt se grafsteen. Hy is op 2 Augustus 1922 in Johannesburg oorlede nadat hy swaar gely het weens kanker.
Miemie van der Walt, 1952.

Bronne

(af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
(nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
(af) Venter, H.J. 1959. Eeufeesgedenkalbum van die Gereformeerde kerke in die Klassis Waterberg 1859–1959. Potgietersrus: Deputaatskap vir die Gedenkalbum.