Jelgava

Jelgava
Ligging in Letland	Wapen
	Vlag
Land	Letland
Koördinate	56°39′N 23°43′O
Stigting	10de eeu
Stadstatus	1573
Oppervlakte:
- Totaal	60 vk km
Hoogte bo seevlak	13 m
Bevolking:
- Totaal (1 Januarie 2016)	61 623
- Bevolkingsdigtheid	1 025,34/vk km
Tydsone	UTC 2 (OET)
- Somertyd	UTC 3 (OEST)
Burgemeester	Andris Rāviņš
Amptelike Webwerf	www.jelgava.lv

Jelgava (Duits: Mitau) is 'n stad in Letland, en lê in die gebied wat Semgale genoem word, 44 km suidwes van Riga. Tot 1919 was Jelgava bekend onder sy Duitse naam Mitau. Mitau was die hoofstad van Koerland. In teenstelling met die Hanseatiese Riga is Mitau se stadsbeeld en argitektuur sterk deur die invloed van Balties-Duitse adellike kultuur gekenmerk. Vandag is Jelgava een van die nege "republiek-stede" van Letland.

Stadbeeld

Die Kasteel van Jelgava, met uitsig oor die Lielupe

Die Akademie Petrina

Die deur die Duitsers vernietigde sinagoge in 1941.

Sowjet-soldate tydens 'n aanval in Jelgava, in die agtergrond is die toring van die Rooms-Katolieke Kerk (Augustus 1944)

Tot die einde van die Tweede Wêreldoorlog, was die netjiese breë strate van Mitau (Jelgava) gesoom met die residensiehuise van die in die Koerlandiese Hoofstad woonagtige Baltieseduitse adel. In en na die oorlog is die bousubstansie van die stad amper volkome vernietig. Vandag word Jelgawa se stadsbeeld deur veral geboue uit die Sowjetiese tydperk gekenmerk.

Bekende Persoonlikhede van die stad

In alfabetiese volgorde

• Oskar Bidder (1866–1919), Baltiesduitse Pastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
• August Johann Gottfried Bielenstein (1826–1907), Taalwetenskaplike, Etnograaf en Teoloog
• Ernst Johann von Biron (1690–1772), hertog van Koerland
• Peter von Biron (1724–1800), hertog van Koerland
• Casimir Ulrich Boehlendorff (1771–1825), digter en historikus
• Johann Daniel von Braunschweig (1786–1857), Baltiesduitse pedagoog
• Friedrich Wilhelm Brederlo (1779–1862), koopman en kunsversamelaar
• Nora Bumbiere (1947–1994), Letse sangeres
• Wilhelm Döllen (1820–1897), Russies-Duitse sterrekundige
• Karl Eduard von Eichwald (1795–1876), natuurwetenskaplike en paleontoloog
• Alexander Faltin/ von Faltin (1819–1899), Balties-Duitse juris en liberale Politikus
• Hamilkar von Fölkersahm (1811–1856), Lyflandse Landmarskalk
• Paul Fromhold-Treu (1859–1919), Balties-Duitse pastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
• Dietrich Ewald von Grotthuß (1751–1786), pianis en vriend van Ch. Ph. E. Bach
• Johannes von Guenther (1886–1973), skrywer, vertaler en uitgewer
• Julie von Hausmann (1826–1901), Balties-Duitse liedjieskrywer
• Renārs Kaupers (* 1974), Lettiese sanger
• Friedrich Kasimir Kettler (1650–1698), van 1682 tot 1698 die voorlaaste regerende hertog van Koerland en Semgale
• Friedrich Kettler (1569–1642), hertog van Koerland
• Wilhelm Kettler (1574–1640), hertog van Koerland
• Dorothea von Kurland (1761–1821), laaste hertogin van Koerland
• Jānis Lūsis (* 1939), Lettiese (Sowjetse) spiesgooier en Olimpiese wenner van 1968
• Fürchtegott Leberecht von Nordenflycht (1752–1815), geoloog
• Paul Freiherr von der Osten-Sacken (1880–1934), historikus en argivaris
• Karl Heinrich von Paucker (1820–1883), Klassieke filoloog
• Einars Repše (* 1961), Lettiese Politikus en voormalige eerste minister
• Wilhelmine von Sagan (1781–1839), hertogin van Sagan
• Paul Schiemann (1876–1944), joernalis en liberale politikus
• Carl Ernst Heinrich Schmidt (1822–1894), Russiese dokter en chemikus van Balties-Duitse afkoms
• August Robert Seraphim (1863–1924), historikus en argivaris
• Ernst Seraphim (1862–1945), historikus, onderwyser en joernalis
• Katrīna Šķiņķe (* 1991), skaakspeler
• Eduard Iwanowitsch Totleben (1818–1884), Russiese generaal
• Paul Wachtsmuth (1879–1919), Balties-Duitse pastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
• Johann Walter-Kurau (1869–1932), skilder
• Richard Wegner (1815–1894), Duitse beampte en regeringshoof in Stettyn
• Ludwig Zimmermann (1852–1906), Balties-Duitse pastoor en martelaar van die Evangeliese kerk

Literatuur

• Johann Heinrich Liebeskind: Rükerinnerungen von einer Reise durch einen Theil von Teutschland, Preußen, Kurland und Liefland, während des Aufenthalts der Franzosen in Mainz und der Unruhen in Polen, Straßburg 1795. (Mit ausführlicher Abhandlung über Mitau; Digitalisat der UB Tartu bzw. Digitalisat von Google Bücher im Internet Archive oder als E-Book Geargiveer 24 Januarie 2016 op Wayback Machine, PDF)
• Karl-Otto Schlau: Zur Gründungs- und Verfassungsgeschichte der Stadt Mitau (Jelgava) in Kurland (1265–1795), in: Zeitschrift für Ostforschung 42 (1993), S. 507–562.
• Karl-Otto Schlau: Ratslinie der Stadt Mitau in Kurland, 1573–1918. Bürgermeister, Gerichtsvögte, Ratsverwandte, Ratsherren, Stadthäupter, Ratmänner, Stadträte, Stadtschreiber und Stadtsekretäre, Hamburg 2002 (Baltische Ahnen- und Stammtafeln, Sonderheft 27).

Name

Ander name vir die stad is:

• Russies: Елгава / Митава
• Pools: Mitawa
• Litaus: Mintauja/Jelgava

Eksterne skakels

• Amptelike webwerf
• Burgerportaal van die stad
• Skanderings^{[dooie skakel]} van die Mitauische Zeitung van 1905