Gaan na inhoud

Jean Rouch

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Jean Rouch
Jean Rouch - filmraam uit Paroles, onderhoude met Jean Rouch
Gebore
Jean Rouch

(1917-05-31)31 Mei 1917
Parys, Frankryk
Sterf18 Februarie 2004 (op 86)
Birni-N'Konni, Niger
NasionaliteitFrans
BeroepFilmmaker, antropoloog
Noemenswaardige werke
  • Moi, un noir (Ek, 'n Neger), Chronique d'un été (Kroniek van 'n Somer), La Chasse au lion à l'arc, Petit à petit

Jean Rouch (Franse fonetiese uitspraak: ʁuʃ; 31 Mei 1917 – 18 Februarie 2004) was 'n Franse filmmaker en antropoloog.

Rouch word beskou as een van die stigterslede van cinéma vérité in Frankryk. Rouch se tegniek as filmmaker (vir meer as sestig jaar in Afrika) word gekenmerk deur die idee van gedeelde antropologie. [1][2] Hy is beïnvloed deur die ontdekking van surrealisme in sy vroeë twintigerjare, en in baie van sy rolprente is die lyn tussen dit wat fiksie is en dit wat dokumentêr is uiters vaag, welke 'n nuwe styl tot gevolg gehad het, naamlik etnofiksie. Hy is deur die Franse New Wave-filmmakers as een van hul eie beskou. Sy film Moi, un noir was 'n baanbreker in die tegniek van jump cut wat deur Jean-Luc Godard gepopulariseer is.[3][4][5][6]

Biografie

[wysig | wysig bron]

Jean Rouch het sy lang verbintenis met Afrika-onderwerpe in 1941 begin toe hy in Niamey aangekom het as 'n Franse koloniale hidrologie-ingenieur om toesig te hou oor 'n bouprojek in Niger.

Daar het hy Damouré Zika, die seun van 'n Songhai tradisionele geneser en visserman, naby die stad Ayorou, aan die Nigerrivier ontmoet. [7] Nadat tien Sorko-werkers gesterf het weens 'n weerligstraal in 'n konstruksie depot waaroor Rouch toesig gehou het, het Zika se ouma, 'n beroemde waarsêer en geestelike adviseur, 'n ritueel gehou, wat Rouch later beweer het 'n begeerte by hom laat ontstaan het om etnografiese films te maak. [8]

Hy het belanggestel in Zarma - en Songhai etnologie. Hy het die rituele en seremonies van die Songhai-bevolking verfilm. Tydens sy werk in Niger het Jean Rouch die tipe gebeure gedokumenteer en sy werk aan Marcel Griaule, sy onderwyser, gestuur, wat hom aangemoedig het om voort te gaan met die Songhai en sy studies te intensiveer. Hy het kort daarna teruggekeer na Frankryk om aan die Franse weerstand deel te neem. Na die oorlog het hy 'n kort tydjie as joernalis by Agence France-Presse gewerk, voordat hy na Afrika teruggekeer het waar hy 'n invloedryke antropoloog en soms kontroversiële filmmaker geword het.[9]

Damouré Zika en Rouch het vriende geword. In 1950 het Rouch vir Zika begin gebruik as die sentrale karakter van sy films, en gebruik gemaak van die tradisies, kultuur en ekologie van die mense in die Nigerrivier-vallei. Die eerste rolprent waarin Zika verskyn het, was Bataille sur le grand fleuve (1950–52), waarin die lewe, seremonies en jaggewoontes van Sorko-vissers uitgebeeld word. Rouch was vier maande met Sorko-vissers op reis in 'n tradisionele pirogue. [10][11]

Sy vroeë rolprente - soos Chasse à l'Hippopotame, 1946), Cimetière dans la Falaise, 1951) en Les Hommes Qui la Pluie (1951) - was tradisionele verslae, maar hy het geleidelik 'n innoverende invloed geword.[12]

Rouch het sy eerste films in Niger gemaak: Au pays des mages noirs (1947), Initiation à la danse des possédés (1948) en Les magicians de Wanzarbé (1949) waarvan almal die rituele van die Songhai -, Zarma -, en Sorko mense, wat langs die Nigerrivier woon, gedokumenteer het. Jean Rouch word algemeen beskou as die vader van die Nigeriese filmwese en bioskoop. [13] Ondanks sy aankoms as kolonialis in 1941 het Rouch na Niger se onafhanklikheid aangebly en 'n generasie Nigeriese filmmakers en akteurs gementor, waaronder Damouré Zika.

Tydens die 1950's het Rouch langer etnografiese films begin vervaardig. In 1954 het hy Damouré Zika in die rolprent Jaguar as 'n jong Songhai man verfilm wat op soek is na die Goudkus. Drie mans het hul lewensgetroue rolle in die film gedramatiseer en aangegaan om die eerste drie akteurs van die Nigeriese filmwese of bioskoop te word. Dit is verfilm as 'n klanklose etnografiese film, en Zika het gehelp om die rolprent te redigeer na 'n vollengte rolprent wat êrens tussen dokumentêr en fiksie (docufiction) staan. Hy het dialoog en kommentaar gelewer vir 'n 1969 vrystelling daarvan. In 1957 het Rouch Moi un noir in die Ivoorkus geregisseer saam met die jong Nigeriese filmmaker Oumarou Ganda, wat op daardie stadium teruggekeer het uit die Franse militêre diens in Indochina. Ganda het die eerste groot regisseur en akteur in Nigerië geword. Teen die vroeë 1970's het Rouch, met die rolverdeling, bemanning en medeskryfwerk wat deur van sy Nigeriese medewerkers aangepak is, dramatiese films in Niger geproduseer soos Petit à petit (1971) en Cocorico Monsieur Poulet (1974).

Baie van die etnografiese films wat in die koloniale era deur Jean Rouch en ander vervaardig is, is egter steeds deur Afrika filmmakers verwerp omdat dit volgens hul siening die Afrika-realiteit verdraai het.

Hy word beskou as een van die pioniers van Nouvelle Vague, van visuele antropologie en as die vader van etnofiksie. Rouch se rolprente behoort meestal tot die cinéma vérité genre - 'n term wat Edgar Morin gebruik het in 'n artikel in France-Observateur uit 1960, met verwysing na die Kino- Pravda nuusberigte van Dziga Vertov. Sy bekendste rolprent, een van die sentrale werke van die Nouvelle Vague, is Chronique d'un été (1961) wat hy saam met die sosioloog Edgar Morin verfilm het, en waarin die maatskaplike lewe van hedendaagse Frankryk uitgebeeld word. Gedurende sy loopbaan het hy sy kamera gebruik om verslag te doen oor die lewe in Afrika. In die loop van vyf dekades het hy byna 120 films gemaak.

Hy het in 1978 saam met Jean-Michel Arnold die internasionale dokumentêre filmfees, Cinéma du Réel, in die Pompidou Centre in Parys gestig.

Hy het in Februarie 2004 tydens 'n motorongeluk, 16 kilometer vanaf die stad Birni-N'Konni in Niger, gesterf.


Belangrikste rolprente

[wysig | wysig bron]
  • 1947: Au pays des mages noirs
  • 1949: Initiation à la danse des possédés
  • 1949: La Circoncision
  • 1950: Cimetière dans la falaise
  • 1951: Bataille sur le grand fleuve
  • 1953: Les Fils de l'eau
  • 1954: Mammy Water [14]
  • 1954: Les maîtres fous [15]
  • 1957: Baby Ghana
  • 1958: Moi, un noir (Treichville) [Ek, 'n Swart (Treichville)][16]
  • 1961: La pyramide humaine (Die Menslike Piramide) [17]
  • 1961: Chronique d'un été (Parys 1960) (Kroniek van 'n Somer) [18] — co-directed with Edgar Morin
  • 1964: La punition, ou les Mauvaises rencontres [Straf, of: Slegte Kennismakings] [17]
  • 1964: Gare du Nord (segment van Paris vu par — ook bekend as: Ses in Parys)
  • 1965: La chasse au lion à l'arc (Die Leeujagters) [19]
  • 1966: Sigui année zero
  • 1966: Les veuves de 15 ans (The 15-Jaar-Oue Weduwees)
  • 1967: Sigui: l'enclume de Yougo
  • 1967: Jaguar [20]
  • 1968: Sigui 1968: Les danseurs de Tyogou
  • 1969: Sigui 1969: La caverne de Bongo
  • 1969: Petit à Petit [21]
  • 1970: Sigui 1970: Les clameurs d'Amani
  • 1971: Sigui 1971: La dune d'Idyeli
  • 1971: Tourou et Bitti, les tambours d'avant (Tourou en Bitti: Die Dromme van die Verlede)
  • 1972: Sigui 1972: Les pagnes de lame
  • 1973: Sigui 1973: L'auvent de la circonsion
  • 1974: Cocorico M. Poulet
  • 1976: Babatu
  • 1977: Ciné-portrait de Margaret Mead
  • 1977: Makwayela (1977)
  • 1979: Bougo, les funérailles du vieil Anaï
  • 1984: Dionysos
  • 1986: " Folie Ordinaire d'une fille de Cham " met Philippe Constantini, Jenny Alpha en Sylvie Laporte
  • 1990: Liberté, égalité, fraternité et puis après (Vryheid, Gelykheid, Broederskap—En Dan Wat?)
  • 2002: Le rêve plus fort que la mort met Bernard Surugue

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Rouch, Jean. Ciné-Ethnography, geredigeer en vertaal deur Steven Feld. University of Minnesota Press, 2003.
  • Rouch, Jean. La Religion et la Magie Songhay. Presses Universitaires de France, 1960. 2de hersiene uitgawe uitgegee deur Éditions de l'Université de Bruxelles, 1989.

Notas

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Jean Rouch is an inspiration for the project… though at the epicentre of auteur culture he saw his film-making practice as a collaborative venture, a ‘shared anthropology’ as he called it – note by Mandy Rose (2010)
  2. ↑ Anthropological Film, Adventures with Jean Rouch – article by Philo Bregstein at DER, 2005
  3. ↑ Cahiers du Cinéma, 94 (April 1959)
  4. ↑ "Jean Rouch at the Comité du film etnhographique". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Mei 2019. Besoek op 22 November 2019.
  5. ↑ Quotes on Jean Rouch at Googreads
  6. ↑ Jean Rouch and D. W. Griffith – article by Richard Brody at The New Yorker
  7. ↑ [ https://www.theguardian.com/film/2009/apr/21/damoure-zika-obituary Damouré Zika - medewerker van Jean Rouch aan meer as 80 etnografiese films], artikel deur Ronald Bergan, The Guardian, 21 April 2009
  8. ↑ Damouré, secret bien gardé Geargiveer 24 Mei 2011 op Wayback Machine, at Le Courrier (Switserland), 11 Augustus 2007
  9. ↑ Jean Rouch, an Ethnologist And Filmmaker, Dies at 86 – artikel deur Alan Riding by The NY Times, 20 Feb. 2004
  10. ↑ Niger mourns film and radio star, BBC News, 7 April 2009
  11. ↑ Bataille sur le grand fleuve Geargiveer 29 September 2007 op Wayback Machine, hommage à Jean Rouch, France-Diplomatie, 2008
  12. ↑ Barnouw,Erik. 1993. "Documentary A History of the Non-fiction Film. 2de uitgawe. Oxford University Press.
  13. ↑ Jean Rouch (1917–2004) Geargiveer 4 Maart 2010 op Wayback Machine, L'Homme, 171–172 Julie–Desember 2004, Online 24 mars 2005. Gekonsulteer op 7 April 2009
  14. ↑ "Icarus Films: Mammy Water". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Oktober 2019. Besoek op 28 Januarie 2018.
  15. ↑ "Icarus Films: The Mad Masters". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Oktober 2019. Besoek op 28 Januarie 2018.
  16. ↑ "Icarus Films: Moi, Un Noir". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Oktober 2019. Besoek op 28 Januarie 2018.
  17. ↑ 17,0 17,1 "Icarus Films: Eight Films by Jean Rouch". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2018. Besoek op 27 Januarie 2018.
  18. ↑ "Chronicle of a Summer". The Criterion Collection (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Mei 2020. Besoek op 27 Januarie 2018.
  19. ↑ "Icarus Films: Human Pyramid, The". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 September 2019. Besoek op 28 Januarie 2018.
  20. ↑ "Icarus Films: Jaguar". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Oktober 2019. Besoek op 28 Januarie 2018.
  21. ↑ "Icarus Films: Little By Little". icarusfilms.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2019. Besoek op 28 Januarie 2018.

Verwysings

[wysig | wysig bron]

Verdere leeswerk

[wysig | wysig bron]
  • Adams, John W. Jean Rouch Talks About His Films to John Marshall and John W. Adams. American Anthropologist 80:4. December 1978.
  • Beidelman, Thomas O. Review of Jaguar. American Anthropologist 76:3. September 1974.
  • Bruni, Barbara, Jean Rouch: Cinéma-vérité, Chronicle of a Summer and The Human Pyramid, Senses of Cinema', March 2002
  • Costa, Ricardo, The Other Side of the Mirror: Jean Rouch and the Other – article (2000/17) and Jean Rouch in reverse (2017), both by Ricardo Costa
  • Deleuze, Gilles – NOTES ON : Cinema 2 – the time-image, Athlone Press London,1989.
  • Fieschi, Jean-André, Jean Rouch, Cinema, A Critical Dictionary, Richard Roud (editor), Vol. 2, pp. 901–909. Secker & Warburg and Viking Press, 1980.
  • Georgakas, Dan and Udayan Gupta, Judy Janda. The Politics of Visual Anthropology: An Interview with Jean Rouch. Cineaste 8:4. 1978.
  • Henley, Paul. The Adventure of the Real: Jean Rouch and the Craft of Ethnographic Cinema. University of Chicago Press, 2009.
  • Muller, Jean Claude. Review of Les Maîtres fous, American Anthropologist 73:1471–1473. 1971.
  • Papanicolaou, Catherine. Petit à petit de Jean Rouch : montages et remontages, Cinema & Cie IX, Fall (13):19-27. 2009.
  • Portis, Irene – Jean Rouch: The Semiotics of Ethnographic Film Irene Portis – Winner Cambridge, MA August 7, 2011
  • Rothman, William (editor). Jean Rouch : a celebration of life and film (Transatlantique 8). Fasano, Italy: Schena Editore, 2007.
  • Stoller, Paul. The Cinematic Griot: The Ethnography of Jean Rouch. University of Chicago Press, 1992.
  • Tailor & Francis. Disruptive forms: the cinema of Jean Rouch at Tailor & Francis online
  • Vigo, Julian. Power, Knowledge and Discourse: Turning the Ethnographic Gaze around in Rouch's Chronique d’un été. Visual Sociology, 1995.
  • Ricard, Alain "Jean Rouch: Some Personal Memories" In Research in African Literatures, 35, Fall (3), 6–7. 2004. [10.1353/ral.2004.0072]

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Jean_Rouch&oldid=2475681"