Gaan na inhoud

Ingeborg Bachmann

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Ingeborg Bachmann
Graffitiportret van Bachmann by die Robert Musil Museum in Klagenfurt
Gebore(1926-06-25)25 Junie 1926
Klagenfurt, Eerste Oostenrykse Republiek
Sterf17 Oktober 1973 (op 47)
Rome, Italië
Handtekening

Ingeborg Bachmann (25 Junie 1926 – 17 Oktober 1973) was 'n Oostenrykse digteres en skrywer.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Bachmann is gebore in Klagenfurt in die Oostenrykse deelstaat Karinthië as die dogter van 'n skoolhoof. Sy het filosofie, sielkunde, Duitse filologie en regte aan die universiteite van Innsbruck, Graz en Wene gestudeer. In 1949 het sy haar doktorsgraad in Wysbegeerte aan die Universiteit van Wene verwerf met haar verhandeling getiteld "Die Kritiese ontvangs van die eksistensiële filosofie van Martin Heidegger";[1]haar tesishoof was Victor Kraft.

Na haar studies het Bachmann as 'n draaiboekskrywer en redakteur by die Geallieerde radiostasie Rot-Weiss-Rot gewerk, wat haar in staat gestel het om 'n oorsig van kontemporêre letterkunde te verkry en haar ook voorsien het van genoegsame inkomste om behoorlike literêre werk te skep. Haar eerste radiodrama is ook deur die stasie gepubliseer. Haar literêre loopbaan is versterk deur haar kontak met Hans Weigel (littérateur, en borg van na-oorlogse letterkunde deur jong skrywers) en die legendariese literêre kring wat bekend gestaan het as Groep 47,[2] en wie se lede Ilse Aichinger, Paul Celan, Heinrich Böll, Marcel Reich-Ranicki en Günter Grass ingesluit het. Sy het die prys van Groep 47 in 1953 gewen vir haar digbundel Die gestundete Zeit .

Ingeborg Bachmann se woning in Palazzo Sacchetti, Via Giulia, Rome

In 1953 het sy na Rome, Italië, verhuis waar sy die grootste deel van die daaropvolgende jare spandeer het aan poësie, essays en kortverhale en operalibretti in samewerking met Hans Werner Henze; wat hulle internasionale roem en talle toekennings besorg het. Haar verhouding met die Switserse skrywer Max Frisch (1911–1991) het die karakterisering van die tweede protagonis in Frisch se roman uit 1964, Gantenbein beïnvloed. Frisch se ontrouheid en hul skeiding in 1962 het 'n groot impak op Bachmann gehad.

Verslawing

[wysig | wysig bron]

Gedurende haar latere jare het sy aan alkoholisme en dwelmmisbruik gely. 'n Vriend het dit soos volg beskryf:

"Ek was diep geskok oor die omvang van haar verslawing aan tablette. Sy moes seker 100 tablette op 'n dag geneem het; die vullisblik was vol leë bokse. Sy het sleg gelyk en was baie bleek. Haar hele liggaam was vol kneusplekke. Ek het gewonder wat dit kon gewees het. Toe ek sien hoe sy haar Gauloises laat afgly en dit op haar arm laat afbrand het ek besef: haar brandwonde is veroorsaak deur brandende sigarette. Die oorvloed tablette het haar liggaam ongevoelig vir pyn gemaak."[3]

Op die nag van 25/26 September 1973 het 'n brand in haar slaapkamer ontstaan, en sy is vir behandeling na die Roman Sant 'Eugenio-hospitaal geneem. (Die plaaslike polisie het vasgestel dat die brand deur 'n sigaret veroorsaak is.) Tydens haar verblyf het sy onttrekkingsimptome ervaar wat gekompliseer is deur die misbruik van barbituraat.[4] Die dokters wat haar behandel het was nie bewus van hierdie gewoonte nie, en dit mag moontlik bygedra het tot haar dood op 17 Oktober 1973. Sy is begrawe in die Annabichl-begraafplaas in Klagenfurt.

Skryfwerk

[wysig | wysig bron]

Bachmann se doktorale verhandeling spreek haar groeiende ontnugtering met Heideggeriaanse eksistensialisme uit, wat deels opgelos is deur haar groeiende belangstelling in Ludwig Wittgenstein, wie se Tractatus Logico-Philosophicus wesentlik haar verhouding tot taal beïnvloed het.[5] Bachmann was gedurende haar leeftyd meestal bekend vir haar twee digbundels, Die gestundete Zeit en Anrufung des Grossen Bären.[6]

Bachmann se literêre werk fokus veral op temas soos persoonlike grense, die vasstelling van die waarheid en taalfilosofie; laasgenoemde in die tradisie van die Oostenrykse filosoof Ludwig Wittgenstein. Baie van haar prosawerke het betrekking op vroue se worsteling om te oorleef en 'n stem te vind in die na-oorlogse samelewing. Sy het ook veral die geskiedenis van fascisme en die voortsetting daarvan in die huidige tyd aangespreek; dit was 'n herhalende tema in haar werk.[7] In haar roman Der Fall Franza (Die saak van Franza) voer Bachmann aan dat fascisme nie in 1945 'n stille dood gesterf het nie maar in die Duitssprekende wêreld van die 1960's weerklank gevind het in menseverhoudinge, en veral in die onderdrukking van vroue. In Duitsland is die prestasies van die vroueregte-veldtog aan die einde van die 19de en begin van die 20ste eeu stelselmatig deur die fascistiese NSDAP-regering in die dertigerjare ongedaan gemaak. Bachmann se betrokkenheid by fascisme volg op dié van ander vroueskrywers wat in die onmiddellike na-oorlogse tydperk uit 'n vroulike perspektief oor fascisme geskryf het, soos Anna Seghers, Ilse Aichinger, Ingeborg Drewitz en Christa Wolf.[8]

Bachmann was ook aan die voorpunt van Oostenrykse vroueskrywers wat in hul privaatlewe die politieke werklikhede ontdek het waaruit hulle probeer het om emansipasie te bewerkstellig. Bachmann en Barbara Frischmuth, Brigitte Schwaiger en Anna Mitgutsch se skrywes is wyd in Duitsland gepubliseer. Manlike Oostenrykse skrywers soos Franz Innerhofer, Josef Winkler en Peter Turrini het ewe gewilde werke oor die traumatiese ervarings van sosialisering geskryf. Hierdie skrywers het dikwels hul werke vir groot Duitse uitgewers geskryf. Na Bachmann se dood in 1973 het Oostenrykse skrywers soos Thomas Bernhard, Peter Handke en Elfriede Jelinek die tradisie van Oostenrykse letterkunde in Duitsland voortgesit.[9]

Lesings

[wysig | wysig bron]

Tussen November 1959 en Februarie 1960 het Bachmann vyf lesings oor poëtiek aan die Goethe-universiteit in Frankfurt aangebied. Dit is bekend as die "Frankfurter Vorlesungen: Probleme zeitgenössischer Dichtung" (Frankfurt-lesings: probleme van kontemporêre skrywes). Die lesings is, gesien uit 'n geskiedkundige en substantiewe oogpunt, Bachmann se belangrikste werk. In die werk het sy herhalende temas uit haar vroeëre publikasies uiteengesit en verduidelik en die funksie van literatuur in die samelewing bespreek.[10] Bachmann het daarop aangedring dat literatuur in die historiese konteks gesien moet word, en sodoende 'n toenemende belangstelling in die bestudering van die verband tussen literêre diskoers en die hedendaagse begrip van geskiedenis teweeggebring.[11]

In die eerste lesing oor Fragen und Scheinfragen (Vrae en skynvrae) het Bachmann gefokus op die rol van skrywers in die na-oorlogse samelewing en belangrike vrae gelys wat "vernietigend en angswekkend in hul eenvoud is". Dit is: waarom skryf mens? Wat bedoel ons met verandering en waarom wil ons dit deur kuns bewerkstellig? Wat is die beperkings van die skrywer wat verandering wil bewerkstellig? Bachmann het aangevoer dat die groot literêre prestasies van die 20ste eeu uitdrukkings in taal was en dus poëtiese morele en intellektuele vernuwing daarstel. In haar gedagtes het die skrywer se nuwe denke en ervaring die kern van literêre werke uitgemaak. Sy het aangevoer dat dit 'n skrywer op sy beurt nader laat beweeg aan 'n nuwe taal. Sy het benadruk dat 'n nuwe taal deur 'n nuwe gees bewoon is. Dus kon 'n skrywer wanhopig wees oor die belang van taal. Sy het Hugo von Hofmannsthal se "Ein Brief" (1902) as die eerste formulering van hierdie probleem vermeld.[12]

Die tweede lesing, Über Gedichte (Oor gedigte), onderskei digkuns–in ag genome die kunsvorm se nuwe vermoë om werklikheid in taal te omvorm–van ander genres soos romans en toneelstukke. Met verwysing na Günter Eich en Stefan George, identifiseer sy 'n nuwe generasie digter-profete wie se doelwit dit is om die wêreld te lei tot die ontdekking van 'n "steeds meer suiwer hemel van kuns". Sy onderskei hierdie digters van die surrealiste wat streef na geweld en die futuriste wat beweer dat "oorlog mooi is". Sy het aangevoer dat hierdie twee bewegings kuns om kuns-onthalwe illustreer, en dat die loopbane van Gottfried Benn en Ezra Pound die vriendskap tussen suiwer estetisisme en politieke barbarisme illustreer. Sy het na Kafka verwys met betrekking tot die behoefte om "die byl te gebruik om die bevrore see wat in ons bestaan te vernietig" asook die weiering om stil te bly oor die misdade in ons wêreld. In die lesing het sy ook die werk van Nelly Sachs, Marie Luise Kaschnitz, Hans Magnus Enzensberger en Paul Celan as voorbeelde van nuwe poësie genoem.[13]

In die derde lesing oor Das schreibende Ich (Die skrywende ek) behandel Bachmann die vraag van die eerstepersoonsverteller. Sy was besorgd oor die verantwoordbaarheid, gesag, egtheid en betroubaarheid van 'n persoon wat as verteller optree. Sy het 'n onderskeid gemaak tussen die nie-problematiese "ek" in briewe en dagboeke wat die persoon van die skrywer wegsteek en onderskei, en die nie-problematiese "ek" in memoires. Sy het aangevoer dat Henry Miller en Louis-Ferdinand Céline hulself en hul eie persoonlike ervaring direk in die middel van hul romans geplaas het. Sy het verwys na Tolstoi se Kreuzer Sonate en Dostojefski se The House of the Dead as eerstepersoonsvertellers van 'n innerlike verhaal. Sy het aangevoer dat vertellers 'n nuwe behandeling van tyd (byvoorbeeld Italo Svevo), materiaal (byvoorbeeld Proust) of ruimte (byvoorbeeld Hans Henny Jahnn) kan aanbied. Bachmann het aangevoer dat die "ek" in die moderne roman verskuif het, en dat die verteller nie meer die verhaal uitleef nie, maar dat die verhaal eerder in die verteller is.[14]

In die vierde lesing getiteld Der Umgang mit Namen (Die noue omgang met Name) ondersoek Bachmann hoe name 'n eie lewe kan hê. Sy het die gebruik van name in kontemporêre letterkunde bespreek. Sy het "geweierde name" geïdentifiseer, soos in Kafka se Die Kasteel; "ironiese benaming" deur Thomas Mann; "naamspele" in James Joyce se Ulysses; en gevalle waar die identiteit van die karakter nie met 'n naam beskerm word nie, maar deur die konteks, soos byvoorbeeld in Faulkner se The Sound and the Fury.[15]

In die vyfde lesing oor Literatur als Utopie (Letterkunde as utopie) wend sy haar tot die vraag oor wat literatuur utopies maak. Sy het aangevoer dat dit die proses is wat in die skrywer en leser in werking gestel word weens hul interaksie met literatuur. Sy het aangevoer dat literatuur ons bewus kan maak van gebreke, sowel in die werk as in ons eie wêreld. Lesers kan hierdie gebrek verwyder deur die werk 'n kans in ons milieu te gee. Sy het dus aangevoer dat elke letterkundige werk "n sfeer is wat homself openbaar en onbekende grense het".[16] Bachmann se begrip van utopie as rigting eerder as doel en haar argument dat dit die funksie van letterkunde is om 'n utopiese rigting te neem, spruit uit die denke van Robert Musil, wat die Europese modernisme in sy proefskrif oor Ernst Mach ontleed het.[17]

Erfenis

[wysig | wysig bron]

Alhoewel Duitse skrywers soos Hilde Domin, Luise Rinser en Nelly Sachs noemenswaardige werke oor vrouekwessies in die naoorlogse tydperk gepubliseer het, was dit eers in die 1970's dat 'n feministiese beweging in Wes-Duitsland ontstaan het.[18] Na haar dood het Bachmann gewild geword onder feministiese lesers. Feministiese navorsers se betrokkenheid by haar werk na haar dood het gelei tot 'n vlaag studiebeurse wat ook aandag geskenk het aan haar prosawerk.[19] Haar werke het populariteit bereik binne die opkomende Frauenliteratur-beweging wat gesukkel het om 'n oorspronklike vroulike stem te vind. Nuwe uitgewers het die beweging ondersteun, soos byvoorbeeld die feministiese Frauenoffensive wat skrywes deur Verena Stefan gepubliseer het.[20]

Die Ingeborg Bachmann-prys

[wysig | wysig bron]

Die Ingeborg Bachmann-prys word sedert 1977 jaarliks in Klagenfurt toegeken.[21]

Werke

[wysig | wysig bron]

Versversamelings

[wysig | wysig bron]
  • 1953: Die gestundete Zeit
  • 1956: Anrufung des Grossen Bären
  • 2000: Ich weiß keine bessere Welt. (Ongepubliseerde gedigte)
  • 2006: Darkness Spoken: The Collected Poems of Ingeborg Bachmann. vertaler Peter Filkins, Zephyr Press, ISBN 9780939010844

Radiodramas

[wysig | wysig bron]
  • 1952: Ein Geschäft mit Träumen
  • 1955: Die Zikaden
  • 1959: Der gute Gott von Manhattan (die werk het die Hörspielpreis der Kriegsblinden in 1959 gewen)

Libretti

[wysig | wysig bron]
  • 1960: Der Prinz von Homburg (opera)
  • 1965: Der junge Lord

Versamelings van kortverhale

[wysig | wysig bron]
  • 1961: Das dreißigste Jahr
  • 1972: Simultan/Three Paths to the Lake

Roman

[wysig | wysig bron]
  • 1971: Malina

Onvoltooide romans

[wysig | wysig bron]
  • 1955:Todesarten/The Book of Franza & Requiem for Fanny Goldmann (roman-siklus projek)

Essays en openbare toesprake

[wysig | wysig bron]
  • 1959: Die Wahrheit ist dem Menschen zumutbar (digterlike toespraak tydens 'n Duitse voorlegging van toekennings)
  • 1955: Frankfurter Vorlesungen (lesing op die probleme en uitdagings van kontemporêre literatuur)

Briewe

[wysig | wysig bron]
  • Ingeborg Bachmann-Paul Celan: Correspondence (briewe tussen Ingeborg en Paul Celan, gepubliseer in 2010 deur Seagull Books)
  • Letters to Felician (briewe aan 'n denkbeeldige korrespondent, geskryf in 1945, postuum gepubliseer). Geredigeer en vertaal in Engels deur Damion Searls. Green Integer Books, 2004.
  • War Diary, vertaal deur Michael Mitchell, Seagull Books, 2011, ISBN 9780857420084

Literatuur

[wysig | wysig bron]
  • Hartwig, Ina: Wer war Ingeborg Bachmann? Eine Biographie in Bruchstücken. S. Fischer, Frankfurt am Main 2017, ISBN 978-3-10-002303-2

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Brinker-Gabler, Gisela; Zisselsberger, Markus (2004). If We Had the Word: Ingeborg Bachmann Views and Reviews. Riverside, CA, USA: Ariadne Press. p. 2. ISBN 978-1-57241-130-2.
  2. ↑ "Ingeborg Bachmann | Austrian author". Encyclopædia Britannica. Besoek op 25 Junie 2017.
  3. ↑ Peter Beicken: Ingeborg Bachmann. Becksche Reihe 605, 2. Auflage. München 1992, S. 213.
  4. ↑ "Ingeborg Bachmann". fembio.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 November 2019. Besoek op 25 Junie 2017.
  5. ↑ "Ingeborg Bachmann". jetzt.de (in Duits). 23 Junie 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 April 2016. Besoek op 25 Junie 2017.
  6. ↑ Lennox, Sara (2006). Cemetery of the Murdered Daughters. Amherst MA: University of Massachusetts Press. pp. 43–50. ISBN 978-1-55849-552-4.
  7. ↑ Lennox, Sara (2006). Cemetery of the Murdered Daughters. Amherst MA: University of Massachusetts Press. pp. 294–295. ISBN 978-1-55849-552-4.
  8. ↑ Matthias Konzett (2015). Encyclopedia of German Literature. Routledge. p. 1023. ISBN 9781138631222.
  9. ↑ Matthias Konzett (2015). Encyclopedia of German Literature. Routledge. p. 50. ISBN 9781138631222.
  10. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 60. ISBN 9780872499942.
  11. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 61. ISBN 9780872499942.
  12. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 61. ISBN 9780872499942.
  13. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 61–62. ISBN 9780872499942.
  14. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 62. ISBN 9780872499942.
  15. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 63. ISBN 9780872499942.
  16. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 63. ISBN 9780872499942.
  17. ↑ Karen Achberger (1995). Understanding Ingeborg Bachmann: Understanding Modern European and Latin American Literature, Band 1. Univ of South Carolina Press. pp. 64. ISBN 9780872499942.
  18. ↑ Nicholas Saul (2002). Philosophy and German Literature, 1700–1990. Cambridge University Press. p. 279. ISBN 9781139431545.
  19. ↑ Lennox, Sara (2006). Cemetery of the Murdered Daughters. Amherst MA: University of Massachusetts Press. pp. 43–50. ISBN 978-1-55849-552-4.
  20. ↑ Matthias Konzett (2015). Encyclopedia of German Literature. Routledge. p. 1023. ISBN 9781138631222.
  21. ↑ Bachmann-Preis - Tage der deutschsprachigen Literatur. Opgespoor 25 November 2013.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Ingeborg_Bachmann&oldid=2639724"