Immuunstelsel
Die immuunstelsel is ’n beskermingstelsel wat baie biologiese strukture en prosesse in ’n organisme omvat en dit teen siektes beskerm. Selfs eensellige organismes soos bakterieë het ’n eenvoudige immuunstelsel in die vorm van ensieme wat hulle beskerm teen aanvallende virusse. Immunologie is die studieveld wat alle aspekte van die immuunstelsel insluit.
Werking
[wysig | wysig bron]Om behoorlik te werk moet die immuunstelsel ’n groot verskeidenheid agense, bekend as patogene, van virusse tot parasitiese wurms, erken en dit onderskei van die organisme se eie, gesonde weefsel. In die mens skei vloeistofbreinversperrings die perifere immuunstelsel van die neuro-immuunstelsel, wat die brein beskerm.
Patogene kan baie vinnig aanpas en verander, en so opsporing en neutralisering deur die immuunstelsel vermy; talle verdedigingsmeganismes het egter ook ontwikkel om patogene te erken en neutraliseer. Basiese immuunmeganismes het in eukariote ontwikkel en in hul moderne afstammelinge soos plante en ongewerweldes voortbestaan. Kaakdiere, insluitende die mens, het ingewikkelder verdedigingsmeganismes,[1] insluitende die vermoë om mettertyd spesifieke patogene doeltreffender te erken. Aanpassings- of verworwe immuniteit skep ’n immunologiese geheue ná ’n aanvanklike reaksie op ’n spesifieke patogeen, en dit lei daartoe dat dieselfde patogeen daarna doeltreffender erken word. Hierdie proses vorm die grondslag van inenting.
Aandoenings van die immuunstelsel kan lei tot outo-immuunsiektes, inflammasiesiektes en kanker.[2] Immuungebrek kom voor as die immuunstelsel minder aktief as gewoonweg is, en dit kan terugkerende en lewensbedreigende infeksies tot gevolg hê. In mense kan ’n immuungebrek die gevolg wees van óf ’n genetiese siekte soos gekombineerde immuungebrek óf verworwe toestande soos MIV/vigs óf die gebruik van immuunonderdrukkende medisyne.
In teenstelling daarmee is outo-immuniteit die gevolg van ’n hiperaktiewe immuunstelsel wat normale weefsel aanval asof dit skadelike indringers is.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Beck, Gregory; Habitat, Gail S. (November 1996). "Immunity and the Invertebrates" (PDF). Scientific American. 275 (5): 60–66. doi:10.1038/scientificamerican1196-60. Besoek op 1 Januarie 2007.
{{cite journal}}: Onbekende parameter|name-list-format=geïgnoreer (hulp) - ↑ O'Byrne KJ, Dalgleish AG (Augustus 2001). "Chronic immune activation and inflammation as the cause of malignancy". British Journal of Cancer. 85 (4): 473–83. doi:10.1054/bjoc.2001.1943. PMC 2364095. PMID 11506482.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Immunologie.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
