Annie van der Merwe
Anna Aletta Elizabeth (Annie) van der Merwe (gebore Kruger, Springbokvlakte, distrik Potgietersrus, 12 Augustus 1919 – 7 November 2004) was ’n leier onder die vroue van die Gereformeerde Kerk in die destydse Suidwes-Afrika.
Ná haar hoërskoolopleiding op haar geboorteplek, het sy aan die PU vir CHO studeer en in 1941 die B.A.-graad in sosiale wetenskap behaal. In Mei 1942 is sy met dr. D.C.S. van der Merwe, destyds predikant van Petrusburg, getroud. Die volle verloop van sy loopbaan in die Gereformeerde Kerk was: Petrusburg-kombinasie 1941–1944, Vryburg-kombinasie 1944–1950, Windhoek 1950–1957, sendeling Potchefstroom-Noord 1957–1967, professor Hammanskraalse Teologiese Skool 1967–1972, Teologiese Skool Potchefstroom 1972–1977, en laastens Ficksburg 1978–1982. Toe het hy emeritaat aanvaar en is oorlede op 10 November 1997.
In Augustus van die jaar waarin hulle getroud is, is haar eggenoot vir ses maande geïnterneer op Koffiefontein. Daarna is plaasparool van agt maande aan hom toegestaan wat die jong egpaar op een van hulle se ouers se plaas deurgebring het.
Van 1943 tot 1950 het ds. en mev. Van der Merwe saam in die uitgestrekte kombinasie van Vryburg-Goeie Hoop gewerk. Hulle werk en invloed was blywend aangesien destyds in Vryburg se kerk ’n orrel geïnstalleer is en Goeie Hoop ’n kerk gekry het. Dit was in dié tyd op Vryburg dat hul oudste dogtertjie aan brandwonde oorlede is.
In 1950 is hulle na Windhoek, waar hulle eindelik sewe en ’n half jaar sou bly. Mev. Van der Merwe moes aan die begin self sorg vir die huiswerk, was en stryk, en tuinwerk terwyl sy vyf kindertjies en nog ’n maand oue baba gehad het. Omdat die gemeente so uitgestrek en Gereformeerde predikante in Suidwes-Afrika so min was, was haar man soms net dae in ’n maand by die huis. Sy sou later vertel dit het soms gevoel asof haar liggaamskragte byna te min was. Kerklik is baie gewerk met 'n arbeidsveld ruim so groot soos die destydse Kaapland en ook was haar man byna twee jaar lank konsulent in die noorde van Suidwes.
Sy en die susters het ook hulle deel bygedra met die oprigting van die kerksaal in Windhoek. In 1951 het hulle begin met die Gereformeerde Sustersbond en op maatskaplike gebied het sy self 17 takke van die Vrouelandbou-unie (VLU) oor die lengte en breedte van Suidwes-Afrika gestig. Sy was voorsitster van die Sustersbond en hoofbestuurslid van die Vrouelandbou-unie, kommandante van die Suid-Afrikaanse Noodhulpliga van SWA, voorsitster van die plaaslike Sustersorganisasie, voorsitster van die VLU-tak en lid van die ouer-onderwysersbond. Op alle terreine het sy haar gewig ingegooi en georganiseer om Afrikaners op te bou en saam te snoer, kerklik en maatskaplik. In 1959 kon Ida Bosman van dié tyd in die egpaar se lewe skryf: "Hulle het diep spore nagelaat in SWA."
Vanaf Junie 1957 is haar man missionêre leraar op Potchefstroom, 'n nuwe werkkring waarin ook Annie van der Merwe vol ywer en met geesdrif die sendingaksie van die kerk ten volle gesteun het. Tien jaar later is hy benoem tot professor aan die Hammanskraalse Teologiese Skool en in 1972 aan die Teologiese Skool Potchefstroom. In 1977 het hy by die skool afgetree en was toe nog van 1978 tot 1982 leraar van Ficksburg.
Annie se enigste sibbe was ds. Hein Kruger.
Willemien le Roux, weduwee van ds. Braam le Roux, het Annie van der Merwe in 2017 nog onthou as "'n indrukwekkende, onafhanklike en liefdevolle mens. Haar plek volledig volgestaan, 'n goeie rolmodel met 'n mooi humorsin."
Bron
[wysig | wysig bron]- (af) Die Gereformeerde Vroueblad. 1959. Die Gereformeerde vrou 1859–1959. Potchefstroom: Potchefstroom Herald.