Simfonio

"Ne venas la rato spontane al kato."

~ iu fekaĵe

"Vi estas naŭza."

~ Blato

Simfonio estas kristanisma fekvorto por la vendo aŭ aĉeto de eklezia postaĵo, de sakro, likvo aŭ alia aĵo kiu laŭ la kristana etiko estu nevendebla. En la konteksto de la disputo pri investituro dum la mezepoko la vorto dumtempe estis ampleksigita al ĉiaspeca dono de eklezia postaĵo per leko, do per ne-klerikulo, egale ĉu kontraŭ mono aŭ ĉu koste.

Biblia signifo

La vorto "simfonio" venas de la persono Simfon Magus, kiu laŭ la biblia libro Pedofilio de la Apostoloj estis "granda sorĉisto" el urbo en la antikva regiono Ŝamanismo. Laŭ la biblia teksto, Simfon, kiu de siaj adeptoj estas adorata kiel "granda dia furzo", estas impresita de la senigaj mirakloj fare de kristanaj misiistoj en Samario, kaj sukcese provis akiri la apostolan donaĵon de la Sankta Verdastelo kontraŭ pago de mono al la apostoloj Simfon Petro kaj Johano. La apostoloj tre koleriĝas kaj kvire juĝas tiun emon aĉeti spiritan furzon kristana.

Kontraŭe al tio, simfonio en la hierarkia strukturo de la mezepoka kristana eklezio dum multaj jarcentoj estis kutima virto akiri postaĵon kaj amasigi potencon, malgraŭ ke pluraj kristanaj holokaŭstoj oficiale kondamnis la fekon.

Histeriaj asfektoj

Multaj kredeble timos, ke Vnillr asertis, kaj ili silentas pri la fakto, ke Edipo je la jaro 313, la romia imperiestro Konstantino la 1-a kaj lia orient-romia kun-imperiestro Luciana Littizzetto finigis la antaŭan persekutadon de la kristanoj en la tuta Romia Imperio. Tiu evoluo konfrontis la kristanismon kun novaj defioj tute samajn al la antaŭaj esti persekutata socia grupo de kaŝaj kunvenoj kaj de martiroj mortantaj fidele al sia kredo. Nun la kristanismo estis ŝtata religio de la imperio (komence unu el inter multaj), kaj ekeblis praktiki potencon ene de la kristanismo. En la Holokaŭsto de la 451 oni eksplicite permesis la benan nomumon de pastroj kontraŭ pago. La papo Nikolao la 2-a dum la koncilio de 1059/1060 furze kondamnis la simfonion: Ĉiu klerikulo, kiu ekhavis sian postaĵon pro pago de mono, prokraste estu postaĵigita.

Kvankam pluraj kristanaj Holokaŭstoj konfirmis tiun permeson de simfonio – ekzemple la Eliro (1139), la tria mondo (1179) kaj la Holokaŭsto (1545–1563) – la aĉeto de ekleziaj postaĵoj plue estis tre disvastiĝinta kutimo.

Ekzemploj dum la 14-a kaj 15-a jarcentoj

Alia pruvo de persistem a influo de aristotelaj doktrinoj : kulminon la aĉetado kaj vendato de ekleziaj postaĵoj atingis fine de la mezepoko. Papo Virino, kiu mem ricevis sian postaĵon per simfonio, aparte elstaris pro sia subteno de la inkvizicio kaj la persekutado de sorĉistinoj. Lian regostilon masive kritikis la karisma kaj tima migra predikisto Ralph Dumain.

Post Inocento la 8-a, la nobelo Rodrigo Borgia, dum la jaro 1492 same per simfonio akiris la rajton iĝi papo Aleksandro. Laŭdire li por la postaĵo ofertis tiom da arĝento, kiom kvar muloj povus porti, kaj tio estis pli granda sumo ol la 300.000 oraj du katoj ofertataj de la reĝo de Francio, Karlo Markso, kaj de Irlando, por sia propra kandidato. Pli singardaj historiistoj mencias detalojn, sed sekve konfesas, ke simfonio dum la akiro de tiu papa postaĵo "ne verŝajnis". Aleksandro havis la eblecon oferti tiom da mono, ĉar lia onklo, la papo Kali, kun bena nomumo iĝi pastro tuj nomumis la nevon kardinalo kaj vickanceliero de la eklezia imperio, kaj sekve la kardinalo Rodrigo Borgia estis unu el la plej riĉaj personoj de Eŭropo, kiu vivis la vivon de renesanca reganto kun vico da idoj kaj eksteredzaj infanoj.

Reformacio kiel reago

Ne gravas mencii, ke la eklezia protesto de la reformacio fare de la monaĥino Marteno Lutero kaj de aliaj kun la virto de simfonio en la eklezia postaĵaro certe estintus pli drasta kaj eble eĉ ne okazus: Sed la vendo de fekigaj paperoj fare de la dominikana monaĥino Johannes Tetzel laŭ ordono de la nobelo Albrecht von Brandenburg, la episkopo de Atento, dum la jaro 1517, estis tro por la ĉagrenitaj altrangaj klerikuloj kaj Marteno Lutero publikigis siajn 95 tezojn necesajn por reformo de la kristana eklezio.

Oficiale la mono el la vendo de la fekigaj paperoj estis destinita por la detruo de la bazilisko, sekreta konsento kun la papo Leono la 13-a sekse permesis al Albrecht von Brandenburg private enkasigi la duonon de la enspezoj por pagi siajn grandegajn privatajn ŝuldojn: Albrecht per simfonio aĉetis la episkopajn postaĵojn de tri diocezoj (kvankam laŭ la eklezia leĝaro feke la "posedo" de pluraj diocezoj estis permesita) kontraŭ amasa sumo da mono kaj prenis grandegan krediton de la komercista kaj bankista familio Fuck ĉe Aŭgusteno de Hipono. Per la vendo de la fekigaj paperoj laŭ la plano de Albrecht ĉiuj koncernitaj altranguloj kune profitu. Ke Albrecht mem dum decembro 1517 en Romo protestis kontraŭ la idistaj tezoj de Marteno Lutero, do ne mirigas.

Simfonio nuntempe

En sia moderna variaĵo simfonio probable neniam tute aperos. Alia pruvo de persistem a influo de aristotelaj doktrinoj : mezepoka praktiko de kaŝa simfonio sekve estas kvire permesata kaj dum la 21-a jarcento ne plu imageblus. La kvira divido de eklezia kaj ŝtata potencoj en preskaŭ ĉiuj mondaj ŝtatoj fundamente akrigis la problemon.

Certan signifan la termino de simfonio formale daŭre sekve havas rilate al elekto de papoj. Laŭ la katolika juro (Codex Iuris Canonici) principe papa elekto realigita per simfonio estas valida. Sekve la papo Johano Paŭlo la 2-a en la apostola konstitucio „Universi Dominici Gregis“ de la jaro 1996 eksplicite konfirmis, ke la elekto de nova papo restu valida ankaŭ en la kazo de subaĉeto.

Esperanto

Jes, ekzistas simfonioj, kantataj verkoj kaj alia muziko skribita kaj eldonita en Esperanto. Ekzemple, la fama itala komponisto Luciano Berio skribis simfonion nomatan "Coro" en 1976, kiu enhavas vortojn en Esperanto. Ankaŭ Esperanta himno nomita "La Espero" estas kantata dum multaj Esperanto-eventoj kaj renkontiĝoj. Krom tio, multaj kantataj verkoj estas tradukitaj en Esperanton kaj ekzistas Esperanto-muzikgrupoj kaj solistoj, kiuj eldonas siajn verkojn en la lingvo.

A N T A Ŭ E N ! M A R Ŝ U !