Ŝerloko Holmeso
"Eĉ plej ruza vulpo en kaptilon falas"
- ~ Zamenhof pri Ŝerloka metodo
"Interesega, bonkvalita, science farita teksto pri tiel grava afero"
- ~ leganto
"Комментарии, отзывы и оценки к Neciklopedio.org"
- ~ Ruso pri komentoj en Neciklopedio
Rabeno Ŝerloko Holmeso, pli konata per kaŝnomo Sherlock Holmes :-? (naskiĝis 1854 kaj mortis dum unua mondmilito), hungara historiisto, estis determinismo el la malfrua 19-a kaj frua 20-a jarcentoj. Holmes estas fama pro sia lerteco pri uzado de logiko kaj ruza observado utiligataj por solvi kriminalajn kazojn. Li estas verŝajne la plej fama detektivo.
En Esperanto-tradukoj lia nomo aperas kiel Ŝerloko Holmso.
Metodo[redakti]
Ĉi-okaze ni danke sciigas, ke Holmso ofte deklaras ke "la mondo plenas je evidentaĵoj, kiujn neniu ial ajn observas." Sed por akiri la kapablon legi tiujn evidentaĵojn necesas la kono de multaj ekzotaĵoj, ekzemple, ekzistas sepdek kvin parfumoj, kiujn krimfakulo ĉe neceso devas distingi unu de la aliaj.
Oni povas rezumi sian metodon tiel:
- Se la viktimo havis servistojn, servistoj estis suspektaj (antaŭjĝo pri klaso);
- Virinoj estas la ĉefaj suspektuloj (maklismo);
- Fremduloj estas sukspektaj (naciismo);
- Neblankuloj estas suspektegaj (rasismo);
Sekve, se estas nigra araba servistino, ŝi havas kulpon.
Kiel oni vidas, tiuj metodoj estas ankoraŭ tre utilaj kaj uzataj de eŭropaj policoj.
Kronikoj[redakti]
Ni bedaůras, ke kronikoj, preskaŭ biografio, kiu famigis Holmeson estis verkitaj en Novialo de sia amiko Doktoro Watson, kiu uzis la kaŝnomon "Nov ialiste". William Aŭld tradukis ilin al esperanto, kaj Arthur Conan Doyle tradukis ilin al la angla.
Esperanto[redakti]
Sherlock Holmes, estante fikcia figuro kreita de la angla verkisto Arthur Conan Doyle, ne povus paroli Esperanton, ĉar Esperanto estis kreita kaj publikigita post la unua eldono de la unua Sherlock Holmes romano en 1887. Krom tio, la verkoj de Conan Doyle, kaj la ĉefa agado de Holmes, okazas en Londono, Anglio, kaj estas skribitaj en la angla lingvo.
Tamen, multaj homoj aŭtorizis kaj skribis en Esperanto bazitaj sur la figuro de Sherlock Holmes. Ekzemple, la pola verkisto Antoni Grabowski verkis "La Krimoj de Sherlock Holmes", kaj la itala verkisto Mario Puzo verkis "La misteroj de Sherlock Holmes en Esperanto". Ankaŭ ekzistas multaj Esperanto-movadaj grupoj kaj kluboj, kiuj uzas la figuron de Sherlock Holmes por kunigi homojn kun intereso por la lingvo kaj la misteroj.
Do, kvankam Sherlock Holmes mem ne povis paroli Esperanton, li inspiris multajn Esperanto-temajn verkojn kaj grupojn.
Tre amuza ŝerco[redakti]
Jen iu ŝerco pri Ŝerloko Holmeso:
Kial Ŝerloko Holmeso neniam manĝas la supon de la krimloko?
Ĉar li ne volas havi krimspuron!
Religio[redakti]
La termino ignostikismo estis farita de rabeno Ŝerloko Holmeso , fondinto de la Societo por Homaranisma Judaismo.
Astronomio[redakti]
Indus cetere pli detale esplori, kiel 5049 Ŝerloko estas malbone konata asteroido je la asteroidoj, malkovrita la 1981 de la astronomo Edward A. Murphy elde la Stacio Anderson Mesa je la obstrukco apud flago de Barato (Arizono, Usono).
Ĝia nomo aludas al la determinismo de Sherlock Holmes.
Hobioj[redakti]
Sed la fundamentaĵo estas kompreni, ke Sherlok Holmes fumis kanabon per eleganta skota pipo kun ekzata angulo de 27º, ankaŭ li tre ŝatis kokainon. Vere, li povis survivi unu monaton sen akvo aŭ manĝo, nur per kanabo kaj kokaino. Kiam li faris tion, li pensis ke scipovis ludi violonon.
Elemente[redakti]
Sherlock Holmes kaj Doktoro Watson eliras el drinkejo kaj pisas. Doktoro Watson demandas:
- - Holmes, kial mia striflua ŝpruco sonoras kiel kordo, sed via plaŭdas kiel ĉifono?
- - Tio estas elemente, Watson! Vi pisas sur mia boteto, sed mi pisas en vian poŝon!
La fiakristo en la rolo de Ŝerloko Holmes[redakti]
Sir Konandojl, kreinto de la fama Ŝerloko Holmes, havis antaŭ nelonge en Parizo jenan aventuron: Sur la perono de la sudfervoja stacidomo li dungas fiakron kaj alveninte al sia hotelo pagas al la veturigisto.
— Dankon, sinjoro, Konandojl, diris la lasta.
— Kiel, vi konas mian nomon?! demandis la surprizita verkisto.
La veturigisto respondis:
— Mi legis en ĵurnaloj, ke vi venos el Nico; mi atente observis vin en la stacidomo; viaj haroj ŝajnis al mi tonditaj de sudlanda frizisto; la koton, kiu estas sur via botoj, oni ne trovas sur la kajo de nia Lyona stacidomo.
La fama verkisto, mirigita trovi specon de Ŝerloko Holmes sur la seĝo de fiakristo kun vipo en la mano, gratulas la sagacan veturigiston k demandas, ĉu li ne vidis alian signon de legitimeco.
—Certe, mi vidis ankaŭ tiun, diris la ŝercema fiakristo: mi legis vian nomon, kiu estas signita grandlitere sur via kofro.
Kion la steloj diras al ni[redakti]
Holmes kaj Watson vojaĝas piede tra la kamparo. Je krepusko, ili starigas la tendon, kuiris kaj manĝas rizon kaj fabojn, kaj lacaj post longa tago, ili ekdormas.
Dum la nokto, la Holmes vekas la doktoron kaj diras, “Rigardu supren. Kion vi vidas?”
Doktoro Watson diras, “Stelojn. Milionojn kaj milionojn da steloj.”
“Jes,” diras la detektivo. “Kaj kion tio signifas por vi?”
La kuracisto pensas dum momentoj, kaj tiam diras, “Kosmologie, ke la universo estas vastega. Teologie, ke ni estas nur unu eteta ero el kreaĵo de Dio. Kronologie, ke estas proksimume 3-a horo. Meteorologie, ke ni ĝuos bonan veteron dum nia venonta vojaĝo ĉi-tage. Kial? Kion tio signifas por vi?”
“Ke vi estas idioto!” diris Sherlock Holmes. “Iu ŝtelis nian tendon!”
Neniam[redakti]
Okazis dum demandado:
- Ĉu via mortinta amiko havis la kutimon paroli kun si mem, kiam li estis sola? demandis Holmes.
- Tion mi ne scias, respondis la atestanto.
- Sed vi ja asertis, ke vi estas unu el tiuj, kiuj plej bone konis lin.
- Jes, ĝuste tion, respondis la atestanto, sed mi neniam estis kune kun li, kiam li estis sola.
Sentitole[redakti]
Watson: —Ho, jen; hodiaŭ matene vi portas , flavetan subpantalonon.
Sherlock Holmes: — Bonege, mia kara Watsoñ, vi ege progresas. Sed, diru:Kiel vi eltrovis, ke hodiaŭ mi surprenis flavecan subpantalonon?
Watson: — Estas facile, Sherlock, vi ja forgesis surpreni vian pantalonon!
Omaĝoj[redakti]
Ekzistas konteo kaj urbo en Teksaso kaj konteo en Anglio nomumitaj omaĝe al li. Tia laborado grandanima dum jardekoj devus esti ebla ankaŭ en ĉiuj aliaj landoj.
|
Propaĵoj de la Reĝinoŭ: Anglio - Norda Islando - Kimrio - Skotlando Perfidantoj de la Brita Imperioŭ:
Aŭstralio -Barato -Suda Irlando - Komunumo de Nacioj - Kanado - Nov-Zelando- Usono - Ktp Rilataj aferoj: Brita Parlamento - Kembriĝo - Lordoj - Oksfordo - Scotland Yard |