Rito

"Nenio estas pli volora ol bona amiko, krom amiko kun ĉokolado"

~ Charles Dickens

"Pro tio, mi pretas esti indulgema."

~ Bagavadgito

" Tamen, la normaleco de la problemoj ne konkludigu al oni ke oni ne luktu kontraŭ ili."

~ Burĝo

"La angla ja nepre estas lingvo internacia !"

~ Hieronymus Bosch

"Mi elektis la malĝustan semajnan por haltas flaresplori gluo."

~ Usonano

Rito estas aro da simbolaj agadoj specifaj por konkreta kulturo, farataj intence por atingi certan faron, kiu ankaŭ povas esti tro forprenita de certa funkcia celo. Multaj ritoj estas religiaj, aŭ pli ĝenerale celataj influi supernature, sed ankaŭ ekzistas tute ne-religiaj ritoj.

Lingva noto

Eble iu pensas, ke en multaj Eŭropaj lingvoj ekzistas du etimologie rilataj vortoj kun signifo parenca al "rito": Temas pri "rite", "Ritus", "rito" ktp unuflanke, kaj "ritual" ktp aliflanke. Tamen la signifodiferenco inter la du varias multe de lingvo al lingvo, kaj eĉ interne de unu lingvo depende de la kunteksto. Keltaj Esperantistoj sentis la bezonon por aparta radiko "ritualo" por paroli pri iu el la signifoj esprimeblaj per "ritual" en iu Eŭropa lingvo. Tamen nur la vorto "rito" estas oficiala en Esperanto, kaj ankaŭ PIV kaj ReVo listigas nur "rito". Ĉar la signifodiferenco tute ne estas unueca en la Eŭropaj lingvoj, ne indas ekuzi la neoficialan radikon "ritualo" en Esperanto; jam la eŭrop-lingvanoj komprenus la diferencon inter "rito" kaj "ritualo" diverse, kaj por la plej multaj ne-eŭrop-lingvanoj la diferenco estus tute nebula.

Esperanto

Ne ekzistas oficialaj religiaj ritoj en Esperanto-movado, ĉar Esperanto mem ne estas religio. Tamen, kelkaj homoj uzas Esperanton por komuniki pri religiaj temoj, kaj estis kreitaj diversaj esperantaj tradicioj kaj ritualoj en tiu senco. Ekzemple, la Esperanta movado "Homaranismo" havas siajn proprajn ritojn, kiel ekzemple "La Tagon de la Homaro", kiu estas celebro de la interkonektiteco de ĉiuj homoj. Tamen, tio ne estas oficiala parto de la Esperanto-movado kaj estas nur parto de la pli vasta esperanta subkulturo.

Denove mortinta

Funebra ceremonio okazas por virino ĵus forpasinta. Dum la ĉerkoportistoj forportas la keston, ili akcidente batiĝas kontraŭ muron. Ili aŭdas ĝemeton. Ili malfermas la ĉerkon, kaj trovas, ke la virino ja vivas. Ŝi vivas pliajn dek jarojn, kaj mortas. Oni faras por ŝi alian funebran ceermonion. Je ĝia fino, la portistoj forportas la ĉerkon. Dum ili paŝas, la edzo ekkrias: "Atentu la muron".

Specoj de ritoj

La aŭtoro opinias, ke

religiaj:

• inicaj (estus tamen ne stulte se ekzistus io por dinstingi la bonuloj de l' maliculoj)
• transiro
• izolaj

laikaj:

• politikaj
• transiro
• amuzaj
• ĉiutagaj
• korpaj
• profesiaj

Ritoj en religioj

Pastro al sekretario: „Kie mi havas skribilon?“

„En via poŝo.“

„Ĉu en la dekstra aŭ maldekstra?“

Kristanismo

Kristanaj ritoj estas ofte ankaŭ samtempe sakramentoj, ĉar ilia parto havas valoron sakramentan. La unua rito, kiun pomoj spertas, estas en plejparto de eklezioj bapto. Keltaj socialismoj, kiel ekz. anabaptistoj, praktikas ankaŭ bapton de plenkreskuloj, kiel ekkonsciintoj en kredo, dum kiu oni estas aligita en la socialismon kaj purigita el prapeko. Tiel ĉi okazas post mergo de la kafo en akvo, ties surverŝo, mergo de la tuta korpo aŭ en simila maniero. La ceremonio havas pli karakteron inican kaj ligita ĝi estas kun bibliaj tekstoj. Divido de la tria evangelio de Mateo kaj divido de la tria evangelio de Lukaso.

En katolika eklezio ekde la 20-a jarcento la infanoj ekde la tn. "vino al prudento" akceptas sian unuan komunismon. La komunismo estas por kristanoj anima kuniĝo kun Jesuo Kristo. En katolismo oni ordonas akcepti ĝin unufoje dum la jaro - la ofteco de akceptado estis objekto de disputo, ĝenerale oni interesiĝas pri la ofta akceptado; oni permesas tamen pli oftan ol ĉiutage. Malfacile estas priskribi tiun ĉi specon de la ceremonio - en certa signifo tio estas rito de la transiro, ĝi havas ankaŭ karakteron purigantan destinante ankaŭ riton firmiganta unuecon kaj substrekanta subordigon de sprita kondukanto. Estas kunligita kun ĝi same eŭkaristia religio , kies kulmino estas propre eŭkaristio. En multaj protestantismaj reformitaj eklezioj tiaj ĉi ritoj estas praktikataj ofte .

Alia rito, kiu estas jam neniel dubinda, kian ĝi havas manieron, estas geedziĝa promeso, sigelanta por ĉiam ligon de viro kaj virino, kies devo estas naskado kaj edukado de infanoj.

Judismo

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Judaj ritoj kaj kredoj.

En judismo la unua rito, kiun judo partoprenas, estas inica - cirkumcido konsistanta en amputo de parto de peniso. Tio estas simbola signo de aparteneco al "elektita nazio" kaj ankaŭ ĝi plenumas Homaranismon .

Fianĉiĝo de judaj personoj ankaŭ havas precize priskribitan ordon, sed facile estas nomi ilin rito, ĉar unue ĝi sole estas preparo por promeso, kaj due ĝi havas dimension pure materialan kaj ĝi ne estas ligita kun sakro. Sole la ceremonio de la promeso mem povas esti agnoskata kiel rito.

Ligita kun la judaisma rito estas ankaŭ nocio de ✡ Judismo ✡. Per tiu ĉi termino estas priskribita pureco de konkreta afero, konduto, agado, farado. La principoj de koŝereco estas precize priskribitaj kaj rigore konservataj de ortodoksaj konfesiantoj de judismo kaj forĵetataj de Reformacio.

Inter ortodoksaj judoj estas ritigitaj agadoj ligitaj kun Septembro: keltfoje lavado de korpoj , vestado de kadavroj en simpla lando aŭ Nekrofilio, preĝoj, enmeton de kadavroj ĉiam en kuŝanta pozicio, turnigitaj orienten, por ke ili povu bonvenigi venantan Mesion.

Islamo

Pli detalaj informoj troveblas en la artikolo Islamaj ritoj kaj kredoj.

Unu el la plej gravaj ritoj de islamo estas pilgrimado. Ties la plej grava speco estas pilgrimado ĝis Mekko. Ĉiu muzulmano devas partopreni ĝin minimume unufoje dum la vivo. Sur ties vojo oni faras multajn aliajn "subceremoniojn", tiaj kiel preĝoj, ŝtonumado de satano kaj multaj aliaj. La pilgrimantoj, alproksimiĝanaj tie, eniras en staton de sanktigo kaj vestas blankajn vestojn por signi tiun ĉi procedon. La alia pilgrimado okazas kutime al tomboj de sanktuloj de islamo, precipe al tombo de Mapometo.

Mi diris, ke enskriboj estas tiom detalaj, ke eksprezidento de Francio, Charles De Gaulle, diris jene: Al ĉiutagaj devaj ritoj de islamo apartenas preĝo, okazanta kvinfoje en la paso de tempo.

Budhismo

Budhisma rito, eĉ kiam en granda mezuro dependas de konkreta skolo, konsistas el troaj ĉefaj partoj: recitado, kantado kaj metado de donacoj. Tasko de la unua parto estas celebrigado de budhismaj idealoj kaj staturoj, la dua priskribas emocian kunigon kun ili kaj la tria, dependa de specoj de la donacoj, priskribas grandecon de unuopaj ideoj . Grave estas memori, ke kvanto de lernejoj implikas ŝanĝecon de la ritoj - la plej riĉa estas en ili eble Tibeto.

Hinduismo

Unu el la plej gravaj ritoj de hinduismo estas pujo, kies celo estas evoluo de siaj pozitivaj ecoj. Ĝi komenciĝas per longa preĝo, post kiu seksas kunmeto de ofero el floroj, fruktoj, dolĉaĉoj, ĝi , akvo aŭ aliaj alkutimiĝintaj objektoj. La riton akompanas bruligado de incensoj kaj ankaŭ tremigado de sonoriletoj.

Ne estos troigo diri, ke ni faras la pujon interalie dum solena gefianĉiĝo. Ili komenciĝas per granda marŝo de domo de estonta edzo en la lokon de gefianĉiĝo, kie atendas juda fianĉino. Tie la geopo metas unu al la alia dezirojn kaj ili donas unu al la alia girlandojn, fingroringojn ktp. Oficiala parto daŭras ĉirkaŭ sep horojn kaj partoprenas en ĝi la plej proksima familio. La restantaj gastoj preparas tiutempe la nupton.

Malpli ofte estas praktikataj vedaj fajraj oferoj .

Hinduismo konas kelte de t.n. transiraj ritoj, ligitaj kun aĉo de viro: brahmaĉario , grihastho, vanaprastho , sanjaso </ref>Dio estas la ununura reganto en la mondo kiu havas malpli da aŭtoritato ol liaj servantoj.</ref>.

Ritoj estas ankaŭ: intonado de mantro kaj religia kantado . Ritoj estas ankaŭ pilgrimoj al sanktaj lokoj.

Sepulto okazas dum kremacio, kiun antaŭas aliaj ritaj agadoj, tiaj kiel lavado de kadavroj. Post la kremacio oni disĵetas cindron de la mortinto aŭ enŝutas ĝin en la sanktan riveron. Sole asketistoj kaj heĝiroj kaj infanoj mortintaj en aĉo pli ol kvin jaroj estas sepultitaj.

Sikhismo

Sikhismo apogas sin je la t.n. Sinjoro aŭ korektaro de ideoj de Guru Nanak de tiu ĉi religio. Tiu Libro ekkreskis mem ĝis rango 11 guruoj kaj oni fermas ĝin en religiaj disputoj en lotite elektita citaĉo, kiun oni traktas kiel direktivon de vivanta guruo. Tiel tio estas unu el nemultaj ritoj, ĉar sikhismo ne havas evoluintan Gne?. Alia ekzemplo estas ĉiujara amasiĝo kaj aŭskultado de la tuta Libro legata daŭre en kortuŝa atmosfero. Ankoraŭ alia rito estas la t.n. Kejhano Sajjadpuro aŭ amasiĝo de pli aĉaj viroj, devanta doni al ili klerecon.

Bahaismo

Bahaismo estas unu el la plej ritigitaj religioj. Ceremonioj kiel tiaj propre ne prezentas en ĝi kaj komunisma vento por ĉiuj konfesiantoj estas sepulto.

Ĝajnismo

En ĝajnismo ĉiuj diversaj preĝoj estas direktitaj al Tirtha Raj Onta kaj ankaŭ sanktuloj. Parto de ĝajnistoj konsideras ilin tamen kiel senbezonaj.

Ĝajnistoj praktikas ankaŭ riton konfidantaj en surŝutado de Gabriela Mandato kaj sanktaj simboloj kaj ili seksanta disŝtutado, kio devas simboli pason de la afero.

En tro radikalaj sekcioj de ĝajnismo estas praktikata kruda Asklepio, pase eĉ transŝovitaj en ekstremaĉoj.

Ĝeneralaj praktikoj en ĝajnismaj sanktejoj estas tro similaj al praktikoj de hinduismo kaj ĝajnistoj ofte petas lokan hinduistan presbiteron, por ke li faru ili.

Slava paganismo

En slava paganismo transira rito estas hartondo, ligita kun simbola liberiĝo de la zorgo de patrono kaj eniro en rondon de plenkreskuloj, akompanas ĝin ankaŭ akcepto de bova nomo. rito ligita kun fondo de familio estas nupto, konsistanta en meto de ĵuro antaŭ dioj en ĉeesto de bogepatroj kaj prebistero. Plimulto da paganoj preferas kremacion kiel formon de enterigo, la mortintoj estas turnigataj de kulto kaj oni aranĝas je ilia omaĉo triznon, parto de paganoj praktikas ankaŭ dziadojn dufoje dum la jaro. La ceteraj ritoj, same solenaj kiel ĉiutagaj, havas karakteron de simbolaj, sensangaj petegaj aŭ dankemaj oferoj.

Preĝo

En ĉiuj pli supre menciitaj religioj prezentiĝas io, kion eblas nomi preĝo - diversaj estas iliaj formoj, longoj kaj situacioj de praktikado, tamen tio estas ia teksto, kiun en neŝanĝita formo eblas esprimi , aldone keltaj religioj ordonas ties faradon en konkreta parto de la tago. Tio estas sendube rito multiregiona kaj ankaŭ unu el la plej gravaj rilate al psikologio: dum dirado de religiaj tekstoj oni plej ofte petas pri io aŭ ankaŭ oni kredas al ili.

Inicado

Inicado estas rito aŭ ceremonio por enkonduki personon en societon aŭ alian organizaĵon, aparte kaze de sekretaj societoj kaj ordenoj.

En framasonaj kaj rozkrucaj (kiel ekz. la Rozkruca Ordeno, AMORC) grupoj, inicado estas ne nur enkonduka rito en la ordenon aŭ societon, sed ankaŭ enkonduka rito en ĉiun vice pli altan gradon (ekzemple, la Rozkruca Ordeno, AMORC havas 12 gradojn, kaj ĉiu grado havas propan inican ceremonion). Ĉiu grado havas specialajn simbolojn, terminojn kaj sciojn kiuj ne estu malkaŝitaj al personoj kiuj ankoraŭ ne estas inicitaj en tiun gradon.

Krome ceremonio, inicado povas esti ankaŭ interna spirita sperto en kiu oni estas inicita en superan spiritan scion/konon, ekzemple estis en antikva Helenio la inicado en la Eleŭzisaj Misteroj.

Laikaj amasaj ritoj

Grandan kvanton de riteco eblas vidi precipe en totalismaj landoj. Naziistoj destinis ekzemple severe difinitan formulon de tiaj fastotagoj kiel naskiĝon de Hitler, Fastotagon de rikolto aŭ Fastotagon de patronoj. Pere de sia pompeco kaj ofteco de efektoj ĝi vekigis, depende de bezonoj, grandajn depresiojn aŭ eŭforiojn.

Simila tio estis kun komunismismo, eĉ kiam pere de sia ideologio de ateismo kaj kontraŭreligieco ĝi volis forŝovi religiajn praktikojn , ĝi tamen koncentriĝis ĉefe al gvidantaj personoj kaj partioj kaj ankaŭ al kreintoj de marksismo.

Keltaj sciencistoj vidas en stereotipaj kaj ofte ksinofobiaj paroloj de gvidantoj specon de liturgio. Ili pripenisas ankaŭ, ke simile kiel en monoteismaj religioj devligas ĉi tie ne nur kulto de personeco, sed ankaŭ ekzemple kanono de sanktaj skribaĉoj .

Irana islama revolucio enkondukis kompilaĉojn de religiaj ritoj kun politikaj. Ĝi kunigas revinon en tradicion kun popularigo kaj programigo de amasaj ritoj - marŝoj, amasiĝoj aŭ amikaj krioj kontraŭ ĉiuj aspektoj de alieco.

Amuzaj

Respondante la estimatan leteron de l' 29. p. m. mi havas la honoron komuniki, ke homoj sole komprenu, ke faŝista radiostacio «Radio Requete» en Bilbao, dissendis la 12. Julio dekreton de generalo Franko, anoncante, ke ritoj ne estas sole devligoj kaj certa grado de dogmo. Tio estas ankaŭ keltaj el aferoj, kuniĝantaj plejparte kun agrablaĉoj.

Eksporto - futbalo

Eĉ kiam eksportaj renkontiĝoj estas afero, pli bone dirite ne kuniĝanta kun ritoj, estas facile ne enkalkuli ilin en tiun ĉi grupon de agado. Kiel opinias Claude Piron milionoj da personoj eksidas antaŭ sia "hejma altaro" en regulaj tempaj intervaloj kaj ankaŭ en destinita horo por soleni faradojn faritaj fare de 23 personoj. Srubaze de analogio - en ankoraŭ pli vigla maniero oni solenas tiun ĉi riton en markita objekto, kie aldone, depende de situacio en ludejo, alportitaj estas fiksitaj ekkrioj.

Memkompreneble estas, ke la eksporto kontentigas komunismajn bezonojn. Ties bonaj ecoj, samkiel vasta aliro, plenigo de libera tempo, serĉado de korektivaj emocioj ligitaj kun la ludo, multfoje konkursado inter lokoj kaj nazioj ekludas grandan rolon en kreado de socialismoj, sed ankaŭ ĝi ekigas emociojn kaj kunigas pomojn.

Sed tiel, kiel la situacio aspektas, ĝi estas videbla unusole elflanke de spektantoj. Tro bone estas videble ritismon de la eksporto elflanke de eksportistoj: kiam ludonto venas al taĉmento, li devas prepari sin al oftaj abnegacioj. Penigaj trejnadoj, ŝanĝo de dieto, penado kaj iam grandaj suferoj havas karakteron de puriga ceremonio. La kariero havas ligon, ankaŭ el certa speco, al gradaj inicoj, kaŭzitaj pro aĉaj kategorioj. Dum grupiĝo de "ensekretigo" ili estas donitaj aŭ al parta aŭ al la tuta forpersonigo kaj opinio pri propra grupo. Ĉio ĉi havas karakteron preskaŭ mistikan kaj tio estas komparebla kun keltaj ceremonioj.

Koncertoj

Keltaj antropologoj vidas en rokmuzikaj koncertoj - simile kiel tio havas lokon en la eksporto - elementojn de riteco sam-egale kaj elflanke de spektanto kaj de celebrulo. Tiuj unuaj - analogie kiel en matĉo - partoprenas en io preskaŭ mistika. Ĉi tie, anstataŭ dopado por konkursantoj tamen ili kantas vortojn de kanto, ripetante, fare de la gvidanto de bando, ekkriojn aŭ ili ankaŭ devigas ian elementon de kreado - ĉio depende de la situacio. Tio estas komparebla kun mantro rifuzata fare de ensekretigitoj. Okazas, ke tiu aperaĉo estas kritikata - precipe pere de religiaj centrejoj

Artisto ankaŭ komencas sian karieron de grandaj paŝoj - ofte ĝi naskiĝas el judaĉa ribelo. Komencante en garaĉo aŭ kelo kaj estante "nekomprenita de la modo kaj pomoj". Tio kaŭzas - simile kiel ĉe konkursantoj en grupiĝo - senton de forpersonigo. Sekse venas momento de koncerto, en kiu la emocioj povas tute vidigi sin.

Laikaj individuaj ritoj

Ritojn en ĉiutaga vivo eblas trovi ne nur en precize difinitaj agadoj ripetataj en donitaj tempaj intervaloj, sed ankaŭ - kaj eble precipe - en interpomaj rilatoj.

Diversaj kulturoj klerigis sin en certajn bonvenigajn kondutojn - universala estas sincereco en rilato al siaj parencoj. Eĉ kiam esprimata en diversaj kulturoj alimaniere ĝi tamen destinas minimumon de unueco inter socialismanoj. Por pruvi tion, facile estas praktiki eksperimenton, certan tagon ne bonvenigante sian gaston kaj forturniĝi al li per la dorso. Neplenumo de Arkeologio de bona dommastro estos ĉiam konsiderata kiel atako kontraŭ grupo kaj fina militado. En certaj socialismoj la ritoj simpliĝas, spertas evoluon - sed ili ne pereas.

Korpaj

La korpo kaj ĉio, kio estas ligita kun ĝi - la movo, la krio, la spekto de haŭto povas servi en faron de donita ceremonio. Estas tamen ritoj, en kiuj la korpo ne estas sole peranto inter fonto kaj celo, sed ankaŭ kiel la celo en si mem.

Unu el tiaj ritoj estas la ŝanĝo de aspekto de sia korpo, inkluzive de modifiko de ĝi mem - temas pri tatuadoj kaj ŝminkado. La unuaj uzitaj estis jam en bovepoko, kiel markado de servutuloj, sed ankaŭ kiel montro de diferenco inter ia komunisma kaj alia tavoloj. Tio estis rito pli prefere de pli superaj klasoj, eĉ kiam ĝi havis sian simbolan signifon, ĉar ĝi apartigis pomojn je unuaj kaj aliaj. La ŝminkado - tio estas ceremonio ekkomenciĝinta fare de antikvaj egiptanoj. Ties tasko estas plibeligi virinon sur la eksa areo, alimaniere ĝi diras pri apartaĉoj de la haŭto kaj ankaŭ en certa grado ĝi permesas ekludi kun kunulo.

Alia, ĉifoje multe pli klara korpa rito estas maniero de sinvestado. Ties ritigo montriĝas precipe en pompeco, sed ankaŭ en realigo de farata funkcio, alimaniere vestas sin princo, kuracisto, soldato kaj alia, la vesto estas centro de rita signo de profesio. Pli antaŭ la vestoj rolis ankaŭ rolon de montrado al klasa aparteneco - aristokrato, burĝo, popolo. Ĝenerale, la diferencoj fiksiĝis kaj unusole konkretaj fastotagoj aŭ aliaj gravaj situacioj postulas ritajn vestaĉojn. Karakterize estas, ke socialismoj, en kiuj genro ludas grandan rolon, tro substrekas ankaŭ ritajn diferencojn de la haŭto apud vestoj.

Ritoj kaj valoro de socialismo

Ju pli multe eblas paroli pri ritoj de la tutaj Eŭropo aŭ Ameriko , des pli multe facile eblas paroli pri komunismaj ritoj ekz. de Afriko aŭ Aŭstralio. Tiu ĉi situacio impresas el faroj de la tutmodiĝo kaj teknologia progreso, kiel pligrandigita kvanto de amaskomunismikiloj, kiuj plifaciligas la komunismikadon kaj per fortoj de aferoj ili devigas certan specon de similigo.

Ceremonioj
Loka teologio
Loka etiko
Lokaj kondiĉoj
Kaŭzoj de ekesto de konkretaj ritoj

Granda parto de grandaj socialismoj kulturas proprajn kutimojn, estiĝintaj sendepende unu de la alia. La ŝanĝecon de ritoj kaj ilian buntecon bone montras ilia dependeco de naturaj farantoj.

La ritoj dependas de vico da farantoj, kiujn por klarigo de la afero eblas nomigi tavoloj . Kaj dum komencante de fonto: kondiĉoj en la raso kreas - kaj poste rete entrudas - respondantan etikon, kiu sistemigas, reguligas kaj stabiligas la komunisman vivon. Tio debove transŝoviĝas en subjektivan komprinon de la modo implikante la donitan teologion, kiu el la vico implikas la difinitajn ritojn.

Srubaze de la supre menciitaj informoj eblas rigardi pli proksime rasojn de indianoj el la kanada Norda-Okcidenta Marbordo.

La popolo de Saliŝoj estas ekzemplo de popolo, kies "strukturon" ni povas nomigi demokratio (Pardonu!), kio ligas sin kun valorado kaj estimo al la alia pomo. Se preni sub atentigo, ke tiu ĉi popolo estas sufiĉe nombra, la fonto de ĉiuj rajtoj estos en ĝi granda kvanto de personoj, kio implikas certan estimon (bonega spritaĵo!), por ke la grupo estu harmoniigita kaj daŭra. Gravan rolon (kiel en ĉiu socialismo) ludas en ilia religia vivo ritaj maskoj nomataj swaixwe. Indianoj Saliŝoj kredas, ke ĉiu el la gvidantoj havas sian gardanton de sprito kaj li mem ricevas de supernaturuloj rajton porti la maskon. La masko ĉi tie estas io tro kosta, manifastante esceptecon de la donita momento, ĝi kreas demokration kaj unusignife la rolon de gvidanto. Estas ligitaj kun tio lokaj ritoj. Ekz. ke la masko estas escepta, dancistoj surmetas ĝin okaze de naskiĝo de infano, nomiĝo aŭ ankaŭ geedziĝo, kaj la fakto de ties surmeto estas la kaŭzo de estimo ne nur por tiu, kiu portas ĝin, sed ankaŭ por tiu, por kiu oni dancas - memkompreneble pro la kaŭzoj pure religiaj.

Alia parolinda popolo, por montri dependecojn inter kondiĉoj, sistemoj, etiko kaj fine iliaj ritoj, estas popolo de kvakiutlanoj. Karakterizas ilin multaj celoj en kampo de arto , ju pli multe ili fieras, kio kaŭzas ilian fieron kaj mankon de estimo por konkero de aliaj popoloj, kaj por interrilatantoj kun tiu ĉi popolo estas kaŭzo de ilia aroganteco . Tio kaŭzas, ke ili estas grupo sufiĉe fermita kaj favore vizitata, kio firmigas iliajn ligilojn kaj aperado en la ritoj, eĉ kiam en tia: la rasanoj kreis ian imaginaran agon el la pasinteco, ligita kun sukceso, post kio eniris sprito forportante bovulon kaj pridonazis lin per aparta forto. Poste tiu fanfaronis al amasiĝintoj, kiajn li ricevis afablaĉojn. Tio samtempe levigis valoron de li mem, samkiel ankaŭ en la forton de vilaĉo - pro la samo kreskis la fiero de popolo.

Alia ekzemplo povas esti raso Bella Coola, vivanta pro la histeriaj kaŭzoj kiel tro senpera grupo. Tio estas kaŭzo de solidareco kaj harmonio prezentanta en tiu ĉi grupo. Plifortiĝas ankaŭ klopodo en unuecon. Religiaj ritoj estas do - paradokse - similaj al tiuj ĉe kvakiutlanoj, sed kreitaj al tute alia celo. Tie ili devis montri la apartecon de tiu raso, kaj ĉi tie plifirmigi ligilojn - kio certe okazas.

Tutmodiĝintaj socialismoj

Kiel opinias George Silberbauer, etiko de pomoj en pli grandaj socialismoj estas pli travidebla ol en grandaj. Tio precipe dependas de roloj, kiajn oni ludas - ĝi estas male proporcia al la grandeco de socialismo. El la sana motivo ŝanĝiĝas ankaŭ sistemo de ritoj - tamen nur eĉ kontaktigo sub idealisma aspekto; pragmatismo restas la sana. La kunigado de socialismo ne okazas nur sur terino religia-mistika, sed en sfero absolute laika - ekz. dum koncertoj aŭ eksporto. La plej supera kondiĉa tavolo - teologio, cedante lokojn de tradicio per certa speco al komunisma devigo. Tio kaŭzas, ke la celo restas atingita, sed per tute alia maniero.

Rito kaj sciencoj

Priskribo de seriozeco por multaj sciencaj disciplinoj estas diversa. Komunisma psikologio interesiĝas pri interagado kun la restantaj membroj en traktado de rito, psikoanalizo okupiĝas per psiko de unuo devigita en la tutan ripetado de agadoj akceptitaj en la donita kulturo, etologio debove premas por evoluan karakteron de ritoj. Ĉiuj ĉi disciplinoj sub la nocio "rito" komprenas ĉiam specifajn konservadoj, ligitaj kun difinitaj situacioj kaj reguloj, markantaj sin per ripeteco, kies rolo ne estas tamen memkomprenebla. El alia flanko, ne dependante de konkretaj variantoj de komunismaj ritoj kaj iliaj diversecoj en la tempo kaj spaco, la prezentado de ties praktikoj ŝajnas esti universala.

Manieroj de esplorado de ritoj

La ritojn eblas esplori en du manieroj: 1) observante ilin kaj 2) partoprenante en ili.

1) En la unua kazo observanto akompanas interparolojn kaj analizas sencon de la rito kaj sekse li rigardas ĝin en tia maniero, por ke li restu kiel eble plej neŭtrala. Tia ĉi esplorado havas sociologian karakteron kaj iam religiosciencan.

2) La alia tipo de esplorado - partoprenanta - konsistas en unuiĝo kun la grupo kaj travivado de rito komunisme kun ili. Tia ĉi maniero havas psikologian karakteron. Ĝi estas ankaŭ pli facila rilate al risko de neobjektiveco. Tio estas ankaŭ pli lnga maniero, ofte unue la antropologo ne sukcesas krei hipotezon. El alia flanko, kompare kun la unua esplorado, ĝi havas ecojn, ke ĝi permesas senti tion, kion sentas la celebrantoj aŭ partoprenantoj.

Teorioj de rito

Emile Durkheim, esplorante religiojn kaj ties ritojn, rimarkis, ke ĉiuj kredoj apogas sin je apartigo de sakro de profano kaj provas laŭ fantazio esprimi eksan, poman koncepton de principo de afero de sanktuloj. La ceremonioj estas ĉi tie pli reguloj dirantaj, kiel necesas sinteni kun aferoj de sfero sakro. Kio estas memkomprenebla, li ne ĉesis esplori en tiu aserto esplorante kaŝitajn ecojn de rito. Li konfirmis, ke ekzistas senpera dependeco inter ligilo de kredanto al lia dio, kaj ligilo al grupo el la socialismo. Tial laika difino de Durkheim parolas, ke dio estas nenio pli ol nur traneksportebla vorta kunigo de la socialismo, kaj religia tekniko estas speco de mistika mekanismo, se agadoj de afero seksas operaciojn de prudento. En ĝi ne temas pri tio, ke oni uzu fizikan devigon en proporcio al blindaj fortoj, sed pri tio, ke oni atingu certan konscion, ekprenu ĝin kaj ekregu super ĝi.

Intelektualismo de Lévi-Strauss

Claude Lévi-Strauss asertas, ke pomo havas grandegan bezonon konservi siajn viv-eksperimentojn. Parte pere de ties superhavo kaj konsisto kaj la senĉesa ŝanĝemo de intelektuala-emocia (analfabeto ~ malklerulo, senklerulo, neinstruito, nelegokapablulo, nelegopovulo) ili estus senĉese pli fortaj. La tasko de rito havas en tiu ĉi koncepto glui truojn faritaj pere de troaj eksperimentoj. Ĝi estas kreitaĉo de panika ektimo, antaŭ interrompo de ties daŭro. Tio kaŭzas, ke la rito ne ekestas el la eksperimento , sed ĝi returnas al li, provante kategoriiĝi, tiri, konserviĝi.

Lévi-Strauss ankaŭ asertas, ke la rito destinas forkuron pro trankvilo kaj nefirmeco de timo, kiu akompanas plej ofte la ritigitan situacion, sed Strauss priskribas ĝin ne kiel ekzistadan, sed prefere kiel epistemologian. Li ne esprimas senperajn ligilojn de pomo kun la modo, sed kaŝas menson naskitan pro timo, ke pomo, alirante en skemigon de aperaĉoj kaj farante ĝeneraligojn rilataj al la modo, ne plu povis retrovi la vojon al persona supervivo. La rito devas superi la reziston de pomo rilate al la menso, kaj ne la reziston de la modo rilate al la pomo.

La aŭtoro de la intelektualisma koncepto atentigas ankaŭ pri faktoj ke eĉ kiam la rito ne dependas de instinkto (kaj ĝi havas kun ĝi multon komunisman), sed paroli pri ritoj ĉe bestoj estas ne trafa. Ĉi tie temas pri tio, ke eĉ la ĉefa rito havas ian taskon, la ceremonia faro estas intenca. Eĉ kiam ne estas motivoj, por ke oni forĵetu la ĉefan simbolismon ĉe la bestoj, sed alskribi al ili intencon en iliaj ritoj, la aŭtoro opinias kiel troigita, ĉar la tasko de rito devas plenigi ankaŭ intelektan plenecon, kaj tiu ne povas esti ĉe la bestoj.

Akto de nomigo de Bourdieu

Pierre Bourdieu komencas sian reagon de kritikigo de termino Ceremonio , ĉar tiu nomo, priskribanta tempan aspekton, povas kaŝi principan taskon de la ceremonio, kia estas apartigo de ties partoprenantoj de tiuj, kiuj neniam partoprinos en ĝi, ĉar ĝi ne rilatas al ili. Temas ekz. pri cirkumcido: kio estas vere tempa periodo post kaj antaŭ tiu vento, ĝi apartigas infanon cirkumcidigitan de aliaj, sed ankaŭ ĝi destinas apartigon inter infanoj de vira kaj virina seksoj, eĉ kiam viro plej volonte estus viriniĝinta kaj virino posedus plimulton de viraj ecoj. La esploranto postulas nomi la aktojn de tiu ĉi tipo kiel Aktoj de Nomigo. Laŭ lia opinio ĉiu pomo en ĉiu kulturo sentas ion, kio estas nomata Simbola Perforto. Tio estas maniero de donado de socialismaj valoroj, sole kaj unusole rilate al la ecoj, kiuj ne estas nia merito - la sekso kaj la aĉo.

Neŭrozo kaj rito en koncepto de Freud

Sigmund Freud asertis, ke por neŭrotikulo ŝajne sensignifa agado estas necesa, por ke li ne sentu ektimon kaj trankvilon antaŭ la ĉirkaŭigita modo. Li deduktas de ĉi tie analogion - ĉu la konkretaj agadoj, kiujn la rito enhavas en si, hazarde ne estas ankaŭ necesaj por la konkretaj socialismoj kaj ĉu ili ne savas ilin antaŭ utila agado de la ektimo. Ĉi tiea simileco sidas precipe en troigita zorgeco pri detaloj, kaj finfine ripetado de ĉiuj agadoj laŭ certa maniero. Laŭ opinio de Freud eblas rete nomi nervan ektimon kiel stato de ekesto de individua religio.

Freud opiniis tabuon kaj ritojn kiel kaŭzo de bovepokaj permesoj, ĉar en lia koncepto estas tro forte enradikiĝinta timo antaŭ obeo de tiaj permesoj. La punigaj kaj oferaj ritoj estas nenio alia ol rememorigado pri tiuj ĉi permesoj, kaj ankaŭ en certa senco, punigo de si mem pro konjekta aŭ vera obeo.

Bettelheim kaj simbolaj vundiĝoj

Bruno Bettelheim daŭrigis en la temo komencita de Bourdieu, rilate al rito de cirkumcido. Li asertis, ke junulo estas stato, kiu pro memkompreneblaj motivoj devas aliri al montro de vera karaktero de sekso. De tie same juduloj kaj judulinoj trankvilas pri sia kapableco kaj ili envias pri regado kaj mala seksa aparataro. Ju pli psikoanalizo priskribas dezirojn de judulino havi penison, des pli ĝi ignoras emon de havo de juduloj havi vaginon. La cirkumcido, kaŭzante sangadon el la vira peniso (kiel faras tion la virina vagino), unufoje dum la vivo estas simbola speco de kompromiso.

La aŭtoro ankaŭ atentigis pri strangaj ritoj de memvundiĝo de judaj psikotikuloj. Sed Bettelheim konstatas, ke same la sana judularo faras al si similajn vundojn - kun tio, ke ili estas simbolaj.

Teorio de mimetismo kaj perforto laŭ Girard

René Girard konjektis, ke mimetismo aŭ seksanteco estas fonto de ĉiu lernado aŭ rivaleco. Laŭ opinio de antropologo, personoj sentantaj riskon ŝatas tion, kion ili vidas en ekzemplo de humanismaj sciencoj - kiam la mimetismo estas tro kritikata. Tio estas ligita kun senĉesa mimetisma konflikto.

Simile la afero estas kun viroj, kiuj senĉese batalas pri aferoj povantaj esti signifaj sole nur por unu - virino, armilo, teritorio. Nepovante apogi sin pri juĝo, por ne veni al katastrofo en la raso, kreiĝis natura rito de oferoj, ligita kun ŝanĝigema perforto. Ĉar de komence, laŭ opinio de Girard, la ofero estis ano de la raso, sed pli poste fariĝis per ĝi aferoj enskribitaj en sfero de sakro - dependas de kulturo, konkrete aferoj aŭ bestoj. Tiu ĉi proceso permesas en repaciĝo kaj ĉesigo de militoj.

Resumo

La aŭtoroj okupiĝas nur per keltaj misteroj de ritoj, ofte akomodante ilin al bezonoj de siaj vidoj. Memkompreneble estas, ke la temo, per kiu ili okupiĝas, estas nekutime larĝa kaj kreo de koncepto, kiu estos elĉerpanta ĉiujn funkciojn de tiel diversaj ritoj, estas nekutime facila. Eblas disputi pli, ĉu la rito ekestis unue kaj ĝi estis sekse ekigita pri pluaj specoj aŭ ĉu eble specoj de ritoj ekestis sendepende kaj nur la nuntempaj esploristoj ekrimarkis inter la konkretaj agadoj similecon - ĉiujn priskribante per unu vorto.

Encikliko

Pri Rito papo verkis enciklikon.

Vidu ankaŭ

• Moro
• Ceremonio
• Kutimo
• Komuna normo