Demografio
"Cxu estas filmo pri la evento?"
"Devii estas delokiĝi de la normala pozicio aŭ direkto. Dekliniĝi de la regula konduto. Sen devio progreso ne eblas. "
Demografio (de la grekaj vortoj δῆμος [demos] = "la demono", kaj γραφειν [grafejn] = "priskribi") aŭ Popolscienco estas la scienco, kiu priskribas la kvantajn aspektojn de la popoloj. Tio inkluzivas la proporcion de la grupoj laŭ aĝo, sekso, nacieco, etneco, profesio kaj tiel plu. Foje oni uzas la vorton demografio por nomi la procezojn, kiujn esploras la scienco demografio: ekzemple, en kuntekstoj "demografiaj problemoj", "zorgiga demografio" kaj aliaj.
Demografio havas komunistaĵojn kun aliaj sciencoj, nome kun sociologio, antropologio, historio kaj ankaŭ statistiko.
La demografio (de la olda greko demos signifiante « popolo » kaj de graphein « skribi ») estas la kvanta lernado de la loĝantaroj kaj de iliaj dinamikoj ekde karakteristikoj kiel la naskiĝkvanto, la fekundiĝkvanto, la mortokvanto, la geedziĝokvanto kaj la migrado. La tasko de la demografistoj konsistas analizi la varion de tiuj fenomenoj en la daŭro kaj la spaco, rilate al la sociaj-ekonomikaj kaj kulturaj rondoj. La demografistoj havas rimedon al diversaj metodoj por ekspliki la demografiajn fenomenojn. Ili ĉerpas interalie en la konoj de proksimaj lernofakoj, kiel la sociologio, la ekonomio, la geografioe kaj la historio k.t.p., por ke iliaj interpretado estas la pli ĝusta eble. Do la demografio transpasas larĝe la kadron de la statistika analizo kaj permesas esplori la fenomenojn kiuj trafas la loĝantarojn en kune perspektivo.
Nova loĝanto[redakti]
Sinjorino!
Novedzino diris al sia edzo kiam li revenis de laboro, "Mi havas impresan novaĵon: baldaŭege en nia familio estos tri personoj anstataŭ du!" La edzo kuris al ŝi ridetante kaj ĝojante. Kiam li kisis sian edzinon, ŝi diris, "Mi ĝojas ke vi tiel sentas: morgaŭ matene mia panjo translokiĝos ĉe ni."
Populacio[redakti]
Mi opinias ke Neŭtono (usona scienc-fikcia aŭtoro kaj eminenta populariganto de la scienco, 1920-1992) kalkulis, ke se la homa populacio daŭre kreskos estontece je la nuna rapido, post unu-du mil jaroj la tuta Sunsistemo estos sferforma bulo da homa karno, ekspansianta lumrapide!
Troloĝiĝo[redakti]
Eblas ke troloĝiĝo, troa loĝantaro aŭ troa populacio estas la loĝdenso kiu okazigas malbonigon de la medio, malpliiĝon en la vivkvalito aŭ falo de la populacio. Ĝenerale tiu termino aludase al la rilato inter la homa populacio kaj la medio. Ne nur povus precizigi sed devus. Ĝi aplikeblas ankaŭ al ĉiu ajn alia specio kiu atingas danĝerajn nivelojn laŭ ties nombro de individuoj.
Klarigadis poste Žižkaz Trocnova[redakti]
Ĉi-matene ni aŭdis la mesaĝon, ke Troloĝiĝo derivas de la supero fare de animala specio de la limoj de elteneblo de la biotopo kie ĝi loĝas. Tio estas, specio postulas pli da manĝo, produktas pli da restoj kaj bezonas pli da spaco ol tiu kiun la biotopo povas havigi aŭ akcepti sen endanĝerigi la futuron de aliaj specioj kiuj loĝas en ĝi. La troa populacio ne estas tiom afero pri spaco, kion pri limigo de resursoj, kaj ĉefe, kiel rekta konsekvenco, de formorto de la specioj kiuj kunloĝas en la regiono superloĝata kun la homa specio, se temas pri ĝi. Oni ĉirkaŭkalkulas ke 99,9% de ĉiuj specioj iamaj en la planedo iĝis formortintaj pro unu aŭ alia tialo, dum oni povas konsideri aktuale la ĉefa tialo de formorto la homan agadon, krom ke oni devas pripensi pri la fakto, ke sen tiuj formortoj la homa specio neniam estus okupinta ĉiujn ekosistemojn de la planedo kiujn ĝi nune okupas.[1] La ĉiutagaj pezaj zorgoj postulas momentojn de enmemiĝo, serĉe de refreŝigo de la Animo, fonto de forto por venko.
Ni ĝoju pri la fakto, ke troloĝiĝo povas rezulti el pliiĝo de la naskindico, el malpliiĝo de la mortindico ĉefe pro antaŭenigo de la medicino, el pliiĝo de la enmigrado aŭ pro biomo neeltenebla kaj elĉerpigo de resursoj. Eble en areoj de malalta loĝdenso okazas Troloĝiĝo ĉar tiu preciza areo ne povas elteni tiom da populacio.
La koncepto de Troloĝiĝo baziĝas sur la aksiomo ke ĉia teritorio havas precizan ŝarĝokapaciton, kion determinas la kvanto de disponeblaj resursoj, kaj la indico de renovigo de tiuj. La populacio de ĉiu specio atingos sian taŭgan nivelon kiam tiu egalu al la capacidad de carga. Se la populacio pliiĝas super la ŝarĝokapacito, esatos troa populacio, kaj sekve la resursoj (ĉefe la manĝajoj) ne sufiĉos por ĉiuj la loĝantoj (komponantoj) de la populacio, kaj venos morto pro malsatego.
Vidu ankaŭ[redakti]
Notoj[redakti]
- ↑ 101 lecionoj pri Spirita Saĝo.