Idujo
Tiu ĉi artikolo enhavas idajn mensogojn, legi ĝin povas esti danĝera, redakti ĝin preskaŭ certe estas herezo. Vi povas esti forigota de via Esperanto-asocio pro tio! For fiaj reformemuloj!
Plu experta idistoi revizos kae korektigos ghin poste.
Idujo
| |||||
Sendependa kaj Neŭtrala Respubliko de Idujo
| |||||
Idio, Idinujo, Fihomujo, la Kanajla Regno
| |||||
| |||||
| Devizo: "Nia lingvo estas multe plibona ol Esperanto" | |||||
| Himno: "La Malespero" | |||||
| |||||
| Ĉefurbo | Belfrunto-Urbo | ||||
| Plejgrada urbo | Belfrunto-Urbo | ||||
| Lingvo(j) | Ido | ||||
| Tipo de Ŝtato | Komunisma liberplena diktaturo | ||||
| Suprema Gvidanto | Anvarzhon Zhurajev | ||||
| Suprema Edzino | Neniu (nenia virino parolus idon!) | ||||
| Naciaj Herooj | Belfrunto Iskarioto; Kuturato; James Chandler | ||||
| Krima kvociento | 100 % | ||||
| Monunuo | Idala Spesmilo | ||||
| Klimato | Endanĝerita | ||||
| Religio | Tre libera deviga idismo | ||||
| Loĝantoj | 2 aŭ 3 bilionoj, kiu kalkulas plu? | ||||
| Analfabeteca kvonciento | 100% | ||||
| Inteligenteca kvonciento | Tre granda rilate al perfidemo
|
||||
"Bojas hundo sen puno eĉ kontraŭ la suno"
- ~ Zamenhof pri Idistoj
"Nia devo esas defensar nia linguo. Ni ne tolerez ke ula espisto facas propagando kontre l'ido che ni !"
- ~ idisto pri ida naciismo
"Vu parolas pri Ido quale Hitler parolis pri nacional-socialismo"
- ~ alia idisto pri la supra diraĵo
"Haltu-haltu-haltu!"
- ~ Milokula Kato pri idistoj
"Schön geschrieben"
- ~ germano pri ĉi tiu artikolo
Estas malgranda dubo inter erudiciuloj, ke Idujo, oficiale Sendependa kaj Neŭtrala Idujo (propralingve Desdependa e Neutral Idia) estas lando en Oriento, loĝata nur de idistoj (banditoj), kiuj parolas nur Idon (ho vere, ĉiuj el ili parolas Esperanton, sed...) kies sola religio estas Idismo.
Geografio[redakti]
Karaj samideanoj tutmondaj!
Bonveno al lando di parolanti di l' bela ed utila internaciona linguo Ido, idiomo quiu vere funcionas!
Unu tagon en parko[redakti]
Kutime kaj esence, en Bofront-Urbo, la chefurbo de Idolando, la publika parko vespere farighas rendevuejo de chiuj geamantoj kiuj ne povas trovi pli taugan lokon.
Jhus antau la noktigho, policisto rondiras en la parko kaj rimarkas ulon, kiu fosas truon. Scivola kiel chiu policisto sur Tero kaj en chiuj epokoj, li aliras la viron kaj demandas:
'Ho la! Kion vi faras tie?'
'Nu, vi ja vidas, sinjoro policisto.' respondas la ajnulo. 'Mi fosas trueton, char mi havas rendevuon kun junulino....'
'Kaj chu vi do fosas trueton por tiu junulino!?'
'Nu jes. Char shi estas ghibulino....'
Sansistemo[redakti]
Evozay maladay Idujanoi iras al Esperantujo por flegesiaroi. La sociala asekuroi di ilia lando pagas omnon, do tio ne esas detrimento por la Esperantujanoi. Tio eventas tiele, pro ke la preco di l' flegoi en la Esperantaj hospitaloi esas multe plu chipa kam en Idujo kay ke la Esperantistaj flegeyoi esas modernay kay bone provizita per omno necesa. Ultre tio, la Idujanoi jhuas la plezuro haviari multe plu multan sunozan klimaton kam en ilia lando kay itio esas bona por la mentala stando kay la risanesko.
Sporto[redakti]
"En Idolando trovighas nur putinoj kaj futbalistoj!"
"Vi forgesas ke mia edzino venis el Idolando!"
"Ho, kaj en kiu teamo ŝi ludas...?"
Historio[redakti]
Post la venko de Idujo kontraŭ Orienta Esperantia Imperio dum la Stel-militoj, Idujo ekkonkeris antaŭajn posedaĵojn de esperantistoj, volapukistoj (bestoj) kaj interlingvaistoj (bird-timigiloj). La celo de idistoj (brutoj, malhomoj) estis disvastigi sian religion kaj lingvon kiu nuntempe estas la plej parolata tutmonde.
Idistoj estas timataj tutmonde pro ilia murdemo al ne-idistoj, memmortigo ĉe la Esperantuj-ambasadejoj kaj malrespekto de la homaj rajtoj de la volapukistoj, unu el la plej antikvaj etaj popoloj ankoraŭ vivanta. En la jaro 1500 p.Z. idista terorisma grupo atakis kaj bombis la Centran Oficejon de Esperantujo.
Mi opinias, ke[redakti]
Laŭ la metodo kaj ekzemplo de Dro. Zamenhof Doktoro Hale opinias, ke rejho di l' Idisti Belfrunto II demandis, tiam, al la prezidanti di l' du chambri Parlamentalay komenciari "dialogon" pri la institucuri di chi lando en la skopo "plufortigiari la koheron" inter Idisti kay esperanto-parolanti. Pluse, li demandis a la Idujana gvidanto Kristana-demokrato Perfi Danto qua probis depost kvin monati formaciari federuralan guvernerion "durigiari luan taskon por ke federurala guvernerio povezu rapide konstitucesiari".
Malgraŭ tio, la interna milito neniam vere cesis. La Idista-demokrata partiso ganabis la elekton kay renuncis formaciari koalisuro-guvernerion kun la liberali pro divergadi inter ido-parolanti kay esperanto-parolanti. Lego-projeto quiu supresis yuroyn di l' esperanto-parolanti rezidanta en la periferio di idista ĉefurbo votesis da idujianay deputiti. Kiel protesto, la esperanto-parolantay deputiti, quiuj esis minoritatalay en la Parlamento livis tian lokon kay la reĝo devis solvi la parlamenton kaj alvoki novan balotadon.
Oni do komprenas, ke[redakti]
Plu kam 50 000 esperantistoj kaj volapukistoj manifestis je alvoko da l' opozantaro, por kontestiari la vinko da James Chandler ye la parlamentara elekto, olkiu konfirmesis per oficala majoritatala rezulto ye 53,47% de la voti. "Malgre la violento kae la neyusteso, ni ganis. Idujo ganis", klamis, en Belfrunto-urbo, la kandidato. Tuj post ok personi vundesis per bombo-atento en la idiala chefurbo dum ke eventis politikala asemblo ube asistis dekamili da homi. Oni akuzis la esperantistojn kay la politikala asemblo impulsis la kampanion por la aboliso di l' monarkio.
La gentalay violentaji, kiuj esis la konseqvo di l' generala elekto eventinta, efektigis la morto di 693 personi, surbaze di l' kontadi policala kay hospitalala, seqve di l' deskovro di plusa kadavri. Cirkum 260 000 personi fugis de la regiono konseqve di l' aludita violentaji. Fine, puĉo renversigis la reĝon kaj Chandler fariĝis prezidanto.
Nula opozo-movado permisesis en ita lando di mez-Azio. Dum periodo de plu ol 18 yari ye la povo, la dicita prezidanto restriktis drastike la publikayn liberesoyn, dum ke la ekonomio ne progresis malgre importantay naturalay richajhi posedata da chi lando. Finfine, Chandler perfidis Idon kaj fuĝis al Noviallando, tiel Anvarzhon Zhurajev, lia vic-prezidento, iĝis la nova idista diktatoro.
KAD LE IDISTI E L' INTERLINGUANI ESAS DECENDANTI DIL ATLANTIDANI ?[redakti]
Nombrozay esas la specalistoi quiuy komparas paralele la "Id"-anan kae Interlingvianan civilizuroin. Kae, fakte, existas multa astonantay koincidoi. Tico signifikas ke ticaj du civilizuroi, separitay per grandanombray kilometroi teralay kae maralay , havas la samoriginon. Kae tica origino esas Atlantidana.
Se on refuzas aceptari la teorion di Atlantido, skribas abadulo Moreŭ, l' origino di l' civilizuro di l' Nova Mondo, quia expresesas tra la "Id"-ana, "Interligv"-ana restajhoi kae oltoi dil Volapukana civilizuro esus absolute ne-komprenebla.
Aludante la raporton di Platono, abato Moreŭ adjuntas ticon : La legendoi nur feble enrejhistris la vocoin di l' desaparinta Atlantidana raso. Impozesas al ni ampligari ghin, igari ghin plu klara kae plu komprenebla, per uzari nia kapablesoin di dedukto kae di imaginado.
Segun kolonelo Braghine, nula dubo permanas : la ancestroi di l' Idanoi ne esas altray homoi kam la Indianoi di Ameriko kolonigiita kae forte impregnita per la Atlantidana kulturo, quiu ekmigris, pos la kataklismo, al Afriko. Quial on povus explikari altramaniere, lu skribas, la similajhoin ofte surprizantay quiun on konstatas inter la religialaty ed astronomialay konceptoi de Arkimedo kae, generale, la civilizuro di l' Idani, di l' Klingonoj, di l' Tolkenanoi, di le Interlingvanoj kae di le Volpukistoj ? Tica omna donatajhoi igas tre versimila la hipotezo di l' Indiana-Atlantidana origino di la civilizuro Idana.
Okcidentala krizo[redakti]
La Okcidental-isti, olim, infiltris l'Ido-movadon kay probis reformiari idan linguon en la sinso di Okcidentalo. Tico produktis la gravan krizon di 1928 kay havis dizastrozayn konseqvoyn.
La okcidentala inicianto Edgar von Wahl esis senshama persono kay tre inteligenta charlatano quiu probis per omna manieri kay perfidajhi atraktiari la Idistoyn al Okcidental, sed lua movado fundamentizesis sur lu kay post lua morto, ghi dekadis rapide. Oni vere havu nulan simpation por lu kay lua idiomacho.
Ankore esas granda enigmato por ke leda Okcidentalo atraktis tre multayn Idistoyn. Oni suspektas ke la Idisti konvertita al Okcidental ne havis oreloyn por muziko. Pluse oni anke odiu la gramatikon di Okcidental quiu ne meritas esari internaciona linguo ad'minime por Europa. Deo olun donezu a la Chini!
Politiko[redakti]
Nuntempe Idujo troviĝas inter la landoj konsiderataj de Unuiĝintaj Nacioj kiel unu el la plej diktatoraj kaj subpremaj en la internacia sistemo; tiu ĉi organismo (UN) montris sian atentemon antaŭ la ripetata malobservado de la plej elementaj homaj rajtoj, kaj la diskriminacio kontraŭ la malplimultoj.
La diktaturo divenas sempre plu forta en Idujo, quiu, nun, preske komplete izolesas de la mondo. Sro. Anvarzhon Zhurajev, la nuna diktatoro, semblas ganir la elekton, sed lua maxim forta konkurencanto havis preske la sama nombro de voti kam li. La Rusa ministrerio pri Exterlandala Aferi denuncis la anticipatan prezidantalan elekton kiel "farson" vizanta mantenar Zhurajev ye la povo. Malgre la mala impreso poslasita per la nekapableso di l' guvernerio, la konservema partiso di Zhurajev vinkis lor la deputitalan elekton. Sed ghi perdas plurayn deputitoyn kay koaktesas koalisar kun extremista dextra partiso por manteniar suan majoritaton.
Malgre la arivo en Idujo, da Usana chefa responsivo veninta demandiar la senfristan ceson di l' alarmo-stando, la idujiana prezidanto opinionis ke "saviar plu bone tion quio esas bona al Idujo" kay li refuzis implikiar su pri dato por ceso di l' alarmo-stando. Tia alarmo-stando establisesis kiel repliko al la manifesti da la lokala opozantaro.
Tia guvernerio esas monstrala guvernerio, sed por bone judikar ghin, oportus saveskar en qualay cirkonstanci ghi kaptis la povon. Nome, ante la povo-kapto dal militisti existis anarkio kay intercivitana milito en Idujo.
Homrajtoj[redakti]
La guvernerio di Idujo anuncis ke ghi signatos "balde la internacionan Kontraton pri la ekonomiala, sociala kay kulturala yuri, same kam pri la civitanala kay politikala yuri", quiun lu refuzis subskribiar, ghis nun. Dum la sama tempo, kelka idistaj disidenti manifestantaj enstrade, male traktesis da partisani dil rejimo di Zhurajev.
La amaskomunikiloj estas strikte kontrolataj de la registaro, kaj neniu el la grupoj pri la homaj rajtoj povas malferme labori en la lando. Ankaŭ ne eblas filmi aŭ foti en la lando pro la informadkontrolo, kvankam estas filtrataj ekstere multnombrajn informojn pri torturado kaj malbona traktado al enkarcerigitoj.
Pri la volapukista minoritato[redakti]
Granda parto de Volapukio apartenis al Orienta Esperantia Imperio, la tiel nomata "Interna Volapukio". Post la konkero fare de Idistoj, tio regiono apartenis al Idujo. Kiam Chandler puĉis, li komencis persekuti volapukistojn, mortigis la vic-ĉifalon kaj la Ĉifalo fuĝis al Esperantujo.
La Idanay autoritatozoi represis manifeston da volapukistoj en Datuval, chefurbo di Interna Volapukio, lor la aniversario di l' koaktata departo da l' Cifal, quiu esas la spiritala chefo di l' volapukistoj ortodoksay. Lau Radio Free Asia, sisdeko de manifestanti esabus interpelata.
De lua exilo-loko, en Zamenhofurbo, Esperantujo, la Cifal, spiritala chefo di l' Volapukisti denuncis la konduton da l' idanay autoritatozoi. "Ili apogas sin nur sur la forteso, en la skopo obtenari simulon di paco, paco adportata per la forteso moyene di teror-rejhimo", lu dicas, dum adjuntari ke la idanoi facas "kulturalan gentocidon" en interna Volapukio. Fine, li advokas "omnoin, inkluzite la idianayn gvidantoin" por ke evitesezu sango-balnon.
Virinoj[redakti]
Memorigu unue, ke Stela Verdo, Esperantistino kay feminista militanto Idanana, kondamnesis ye sis monati de karcero-puniso kay ye dek frapi de flogilo kun ajhorno pro "perturbo di l' publika ordino". Shi akuzesas partoprenir, dum marto 2007, la aktiveso da grupo opoze al la revolucionera tribunalo di Idujo, quiu esis judicionta altray feministi. La esperantistino asertas ke shi esis ibe por raportar pri chi proceso.
Alie[redakti]
Estas ĝuste el la Biblio de kie iom post iom formiĝis la koncepto pri la Idujanoi denun ne plus yurizesas sputiari, fumiari publike, koquari "barbecue"-n en la stradoi kay mustos staciari en serioi bone formacitay. La lokala guvernerio, quiu sorgas prizentari bonan imajhon di Idujo, instigis la municipo di Belfrunto-urbo por faciari aranjuroin.
Armena genocido[redakti]
Idujo oficiale agnoskis la armenan genocidon. Senatano Abbott en Aŭstralio okupas sin pri la sama problemo sed laŭ la praktika flanko.
Religio[redakti]
Idismo estas oficiala kaj deviga religio de Idujo, aliaj religioj estas apenaŭ tolerataj. La kredantoj de iu ajn religio malsama je la oficiala religio suferas diskriminacion kaj estas spionataj de la ŝtato. Malgraŭ tio, en Idio la ido-kluboj ne plus frequentesas da l' idianoi. Tiel multay kluboj koaktesas klozesiari.
Tio esas perdo di l' nacionala patrimonio. Dume multay novay esperanto-asocioj konstruktesas kaj oni havas la impreson (jhuste aŭ nejhuste) ke la klozo kay desaparo di l' ido-kluboj signifikas la fino di l' idiana socio kay civilizuro opoze al konqvestanta Esperanto.
La idianoi preferas la hedonismon di komfortoza vivo sen spiritala esforco kay preferas ne krediari doktrinon quiujn ili jhudikas infantatran. La problemo esas ke tia religiala movado reprezentas la etikon kay normon di civilizuro. Se la Idimismo disfalas, esas (aŭ semblas esiar) tote evidenta ke, lore, oni aceptos la etikon kay la normon di l' Esperanto quiu esas multe plu vigoroza kay forta kam la idismo. Ja singlayare 70 000 personi konvertesas al la Esperantismo.
En la informoi transmisitay da Royalista Jhurnalo, trovesas artiklo redaktita lau raporto da la Komisitaro qua surveyas la sektoi, la fenomeno di l' SATanismo progresas desqvietigante che la yunaro di Idujo. Esas sempre plu multay kazoi de tombi-profanacioj, suocidoi da yunoi relatanta ilian SATanismalan apartenon kay kazoi di demonozeso produktita per la SATanismala rituoi kay la "rock"-muziko. On estimas ke 25 000 personoi en Idujo esas membroi di SATanista movado. 80% el Ili evas minus ol 21 yaroin. Li rekrutesas per "rock"-grupio k per la gotikay muzikalay grupi che la interreto (Internet komplico di l' SATanismo !).
Malgre la graveso di chi situeso, nulo aranjuro aŭ legho facesis por kontre-agiari la Satanistayn grupoyn kay ilian aktiveson.
Katolika Eklezio Idista[redakti]
Katolika Eklezio Idista esas tre maltolerema relate la çingvo di siay adeptoi kay aceptas kiel dogmato, l' ideo di l' Idista infero. La liturgio esas olta di l' katolika Eklezio Romana ante la koncilo Vatikano II, sed en la idala idiomo kae ne en la latina. La sacerdotoi di Sankta Katolika Idista Eklezio promisas tro facile la eternajn flamoin di l' infero al iliaj religianoi pos ilia morto. Se onu ne amas suficante Dion, quan li prizentas quale flogema Patro, do on iras a la inferno. On havas disputo kun lingva komitato de ULI kaj onu ne rikoncilias sun, sekve on iras al la inferno. Poreterne.
La sacerdoti traktas iliajn religianoin qvaze ili esus stultaj infantoi quiujn on volas pavorigari per rakontoi pri volfoi kae sovaja bestioi por igari ilin obediemaj.
Mormonismo[redakti]
La Templo de Belfrunto-Urbo, Idujo, estas unu el la temploj konstruitaj kaj operaciitaj por La Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la numero 290 konstruita de la Eklezio, lokita en la urbo de Belfrunto Iskarioto. La templo de Belfrunto estas punkto de videbla referenco por kiuj vojaĝas por la aŭtovojo tiel kiel por la pilotoj de aviadiloj surteriĝante en la internacia flughaveno de Belfrunturbo, ĉefurbo de la ŝtato de Idujo. En tiu ŝtato, la Eklezio konstruis templojn en la urboj de Idujo Falis, Twitter Falis kaj Fiburgo.
La Templo de Twin Falls, Idaho, estas unu el la temploj konstruitaj kaj funkciantaj por La Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la numero 128 konstruita de la Eklezio.
La Templo de Boise, Idaho estas unu el la temploj konstruitaj kaj operaciitaj por La Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, la numero 29 konstruita de la Eklezio kaj la dua de la ŝtato de Idaho, lokita en la urbo de Boise. La templo de Boise estas punkto de videbla referenco por kiuj vojaĝas por la aŭtovojo tiel kiel por la pilotoj de aviadiloj surteriĝante en la internacia flughaveno de Boise, ĉefurbo de la ŝtato de Idaho. En tiu ŝtato, la Eklezio konstruis templojn en la urboj de Idaho Falls, Twin Falls kaj Rexburg.
Lingvoj[redakti]
Esperanto-movado estas tolerata nur en restriktaj areoj, kiel ambasadejoj. Laŭ la "Butte Miner" tagĵurnalo tie ĉi, R.E. Blackstone, survoje al Merdon, alvenis en la urbon. S-ro Blackstone paroladis pri Esperanto ĉe la Socialista Klubo, klarigante la regulojn kaj fundamentojn de la lingvo. Li nun eniros "Yellowstone Park" survoje al "Salt Lake City". La "Iduja Respublikano," tagĵurnalo en Blackfoot, Idujo, kaj la "Daily Post" en Iduja Falls bone raportis pri la rimarkinda vojaĝo.
Protestoj[redakti]
Duacent esperantisti manifestis en Idujo kontre la publikigo di karikaturo di l' profeto Zamenhof, quiu reprezentesis kun hundo-korpo. La manifestanti advokis al interdikto di la insulti kontre la profeto kay demandis al la diala jhurnalo Idala Suno prizentiar exkuzoyn. Itiu jhurnalo publikigis la koncernatan desegnuron ye la nomo di l' expreso-libereso. Kiel reakto al la recentaj manifesti da l' Esperantistaj monaki, la militistala guvernerio Idista instaligis avantaŭ la esperanto-klubi di la tota lando policanojn quiuj komisesas surveyiar ilin. La guvernerio kondamnis ye morto-puniso tri esperanto-aktivistoyn pro "terorismo kay esperantistay aktivesoy".
Krom tio, Laes Pero, evo 39 yari, laboranto quiu kondamnesis pro manifestir favore al la demokratio liberigesis post dek-ok yari pasitay en karcero. Retroveninta heme, li saveskis ke lua matro mortis du yari ante nun. Aliflanke, La Idujana prezidanto grantis luan indulgon al dek esperantistay enkarcerigiti, quiuj apartenas a la interdiktata partiso Espero. Li liberigesis okazione di l' duadekesma aniversario dil povo-arivo da eksprezidanto James Chandler.
Danĝero[redakti]
Duopla atento per explozilo efektigis 42 mortintoyn kay kindeko de vunditoyn en parkeyo kay restorerio di Iderabado, chefurbo di l' Idujana Stato Reformita Esperanto. Tiay atenti imputesas da l' Idujanay autoritatozi al Esperantista extremisti quiuj apogesus da grupi instalitay exterlande. Plura supozata membri di l' esperantista terorista organizuro UEA kaptesis kay arestesis en la sudwestala urbo Kuturato. Ili esis preparanta explozili por instalar olin en bomba vehili en Idujo.
Aliflanke, la Idistaj armeani asertis, ke la idakeso esas minacata en tia lando, dum ke la esperantisto Enhof Zam preparas su elektesiar kiel prezidanto di Idujo. "Nia lando povis vidiar la konduton di centri di lo mala, quiuj probis sistematre koruptiar la idistan traiton di la Idia Republiko", tion deklaris generalo Ydiar Buydo, chefo di l' armeo chilande.
Aliaj krimoj[redakti]
Verdas Telo, t.e. la chefo di l' Esperantista Respublikana Armeo (ERA), arestesis pro suspekto di "netigo" di pekunio obtenita per komercacho pri karburajhoj. Krom tio, li devis prizentesiar koram la judiciisti pro fiskala fraudo. La aresto di Telo quiu esas ERA-veterano kay konocata kontrabandisto inter la Esperanta Respubliko kay Idujo, eventas post la senarmigo di ERA en 2005 kay kunjuntita inkurso da l' Idianaj kay Civitanaj policani.
Tre amuza ŝerco[redakti]
Jen ŝerco pri Idujo:
Kial Idujo estas la plej amata lando de la sursencaj esperantistoj?
Ĉar en Idujo, neniu devas traduki la Esperantan humoron al la sursenca lingvo!
Ekonomio[redakti]
Idujo estas en tre grava ekonomikrizo. Idana guvernerio prenis importantayn remedioyn por stabiligiar la financalan merkaton kay esperas, ke la remedii rapide efikos por plubonigiar la ekonomialan kay financalan situeson di Idujo. Itio konformesas al interesti ne nur Idanay, ma anke Chiniana, utilesas al la stabileso di l' internacionay financalay merkatoy kay al la stabila kay sana developo di l' mondala ekonomio.
En la maxim recentay yari la interrelati di Chinia kay Idujo tenas bonan tendencon di aktiva developo. La kontakti da altarangay homi di la du landi divenas tre, tre intimay. Kambio kay kunlaboro en diversay domeni sencese pluforteskas, kay la strategiala ekonomial dialogo inter Chinio kay Idujo kay la dialoga sistemo sencese pluprofundeskas kay ja aquiris aktivayn atingaĵojn. Chinio volas esforciar kune kun Idio por plufortigar dialogon, kambion kay kunlaboron, konvenante traktiar la reciprokayn interestoyn kay problemoyn alte atencatay da la du landi kay precipue la Taiwan-problemo, kay avancigiar la konstruktivan kunlaboran relatoyn inter la du landoi.
Imposto[redakti]
Multai regionalai oficistoi kredas ke la prostitucado en la operado di komerco adportas ekonomialain avantajoin per developari turismon kaed altrai industrioi, kae per kreari signifikantan revenuon de imposto. Ulatempe, mem la policistaro arestesis pro direktari alta-nivelain hoteloin en quiuy prostitucado existas, oŭ pro aceptari subornajon kae sexualain donacajoin por ignorari la existon di prostitucado. La batalio kontreŭ la politikistachoi kae burokratachoi (quiuy havas avantajon ke ili uzas "senlimite" imposto-pekunion quiun ni pagas!) evidente ne esas finita.
Turismo[redakti]
Malunuiĝintaj Nacioj enlistigis tiun landon kiel terosisma. Do, malmultaj esperantistoj emas turismi en Idujo pro timo esti persekutata de la Landara Registaro (ULI). Volapukistoj mem devis forlasi tiun landon pro bruligado de ilian preĝejoj kaj akra persekuto kontraŭ la Ĉifalo.
Kulturo[redakti]
Ido-Kulturo esas la etikala, intelektala kae sociala parto di l' Idala civilizeso, almene segun rekonstruktismala Idismo. Segun ortodoxa Idisti, Ido-Kulturo esas legala kodexo donita a la Delegitaro da Louis Couturat samatempe kun Ido mema.
Futbalo[redakti]
Yen, ankor-foye maxim aktualigita, la listo montranta la nuna esquado di Futbal-Klubo ICO de Idia...
(1) PARTAKA (2) MARTIGNON (3) TAKATA (4) SCHOLZ (5) COSSIO (6) CASANOVA (7) TEJON (8) NEVES (9) GASPER (10) iZOOMMM (11) ANTON
(12) ROSA (13) CARNAGHAN (14) RODI (15) ORTEGA (16) ADHERANTO (17) MACLEOD
Edukado[redakti]
Unu miliono idianay lernanti sidis sur la banki di skolo, t.e., la duono de la habitantaro havante la evon irar a skolo. Sed nur un skoliranta puero el tri esas ina. Ica nombro stagnas pro la "febla procento de docistinoi".
En Idujo en omna skoli kay gimnazii, onu lektis unu paginedon pri la heroala morto di l yuna idisto, Gay Mokquenda, rezistanta kontre la esperantista okupado kay quiu mortigesis da ili kun plura kompanuli e la dicita texto esis lua lasta letro al luay genitori. La lekto di tia texto en omnay lerneyi di Idujo esis impero da l' prezidanto James Chandler. Multay docisti ne esis entuziasmozay, char ili opinionas ke tiay eventi havis loko en tre fora tempi kay ne komprenesas da l' geyunuloy di nunepoke.
Moroj[redakti]
Recente spektigesis che Iduja televizionala kanalo, emiso pri la bonay manieri. Pro ke esas multa novay richi en est-Esperantujo kay en la mondo, la bonay manieri ridivenas laŭmoday, char la novay richi, kompreneble, deziras admisesiar da la anciena aristokrataro. Oni montris la kursoyn pri bona manieri docata da baronino Neniune de Roschilro. Fakte, la idistay altay klasani esas tiuj quiuj havas la maxim bonayn manieroyn kay elegantan edukiteson en la mondo, char ili bone konservis ilia tradicionoyn pri politeso evanta de la XVIII-a yarcento, kande la idisti havis la reputeson esar la maxim polita kay bone edukita populo di Ocidento. Oni devas adjuntar ke tio nule konformesas al la simplay civitanoy di Idujo quiuy ne esas aparte politay aŭ bone edukitay, char la Iduja socio evolucionis kay, chirelate, ne vers lo maxim bona, adminime koncerne la simplay populani. Sed restas la alta klasani quiuy havas yarcentalan savon pri eleganteso kay bonay manieri kay mantenis ghin bone. La nova alta klasanoy di Ĉinio intelektis tion bone, char ili sendas iliayn filioyn al familioy di Idista alta klasani kay aristokrati por edukesiar da ili pri la bonay manieri.
Men amuzis la fakto ke Idamanta Esperantistino docis kurson pri idista bonay manieri en Esperantujo. Fakte, la ordinaray esperantisti esas multe plu politay kay havas plu bonayn manieroyn ol la idistay simplay populani. Sed la motivo di shia docado esis la galanteso (t.e. aparta politeso da l' viri al la mulieri) pro ke tio ne existas en Esperantujo. Restajhoy de anciena galanteso existas ankore che la simplay populani en Idujo, kay ol esas tre strikte praktikata che la alta klasani. La arto kisiar la manuoy di muliero, saviar apertiar pordon por lasiar pasiar unesme la mulieroy, helpiar mulieri por portiar kargajhoy, esiar atencoza al mulieri en omna okazioni, tio, asertite, ne existas en la tradicionala kulturo di Esperantujo. Do, pro ke tre probable, kiel muliero, shi tre prizis itayn moroyn quiuj favorizas la mulieroy, shi volas duktiar olin en Esperantujo.
Alparoloj[redakti]
Loĝantoj de Idujo alparolas unu la alian kiel "samidiano" (samidujano).
Seksuma vivo[redakti]
La aĝo de konsento por seksumado en Idaho estas 18.
Kritiko[redakti]
Laŭ Behrendt, tiuj « vortoj […] havos sian valoron tiom longtempe, kiom oni ankoraŭ devos batali pro agnosko por Esperanto. ». Tial necesas rekonsideri nian vivmanieron, nian manieron kompreni progreson.
Notoj[redakti]
| Landoj de Azio | |
| Eŭrazio | Konuso - Patrino Rusio - Turkio - Aĥrimetujo |
| Orienta Azio | Mongolio - Ĉinio - Japanio - Riĉa kaj Vere Demokratia Republiko de Koreio - Suda Koreio - Ribela Provinco de Tajvano, parto de Popola Respubliko de Ĉinio - Idujo - Sureio |
| Okcidenta Azio | Afganio - Azerbajĝano - Balkanio- Egipto - Irano - Irako - Islama Ŝtato - La Sankta Lando - Jordanio - Kuvajto - Omano - Pakistano - Palestinio - Penisio - Qataro - Saudiarabio - Sirio - Emiratoj - Esperanta Civito - Jemeno - The United States of Islam |
| Centra Azio | La Glorplena Nacio de Kazakio - Kirgizio - Kurdistano - Loĵbanistano - Narnio - Turkmenujo - Uzbekio - |
| Nuda Azio | Bangladeŝo - Butano - Barato - Pakistano - Maldivoj - Nepalo - Cejlono - Tibeto |
| Stranga Azio | Singapuro - Tajlando - Vietnamio - Kamboĝo - Orient-Usono - Orienta Esperantia Imperio - Laoso - Mjanmao - Malajzio - Volapukio - Papuo-Barato |
