Fizioterapio
"Trafe, mallonge, kaj ne malbone. Tamen iom senkolora, senviva priskribo."
- ~ Zara Larsson pri ĉi tiu artikolo
"La tempo estas la plej bona cenzuro kaj la pacienco - la plej bona instruisto."
"Saluton al vi."
"Ni ne propagandu Esperanton, ni infektu per ĝi."
- ~ fidanto
"La maron on admiras, se al maro on ne iras."
- ~ Mekitar
Fizioterapio aŭ kinezoterapio (ankaŭ fizikoterapio), nomebla ankaŭ movoflegado, estas paramedicina fako kiu okupiĝas pri la moviĝemo de la homo. Pacientoj kun plendoj rilate al muskoloj aŭ artikoj povas esti helpataj per ekzercoj por plibonigi la moviĝeblon kaj malpliigi la doloron. Ekzistas diversaj formoj de fizioterapio per kiuj misfunkciaĵoj povas esti flegataj kiel ekzercoterapio, masaĝoterapio kaj fizika terapio.
Kelkaj pacientoj suferas doloron, aliaj devas re-eklerni kiel paŝadi, aliaj devas saniĝi de ostorompiĝo, apopleksio aŭ devas eklerni kiel promeni per artefarita kokso.
Fizioterapiisto fizike ekzamenas, proponas kuracigan planon kaj tiun priparolas kun la paciento. La celo de tiaj kuracadoj povas ekzemple esti:
- zorgi pri tio ke korpo povas esti pli bone uzata
- malpliigi doloron
- plimovebligi artikojn
Ĝenerala difino[redakti]
Kinezo-terapio, aŭ pli simple movoflegado (foje io en ni mortas kaj ne volas resurekti), estas kuracado per movoj aktivaj aŭ pasivaj (PIV). Ĝi uzas la movon [1] per diversaj teĥnikoj cel redoni aŭ konservigi al korpo funkcion, kiu estas damaĝita aŭ damaĝebla, ekzemple por reebligi paŝadon post ĥirurgado de difektita koksartiko, aŭ preventi muskolvelkon ĉe engipsigita kruro.
Tiu fako povas rekte aŭ malrekte koncerni kvazaŭ ĉiujn branĉojn de medicino kiel ortopedio, neŭrologio, angiologio, psiĥiatrio, pediatrio, geriatrio, kardiologio, reŭmatologio, pneŭmonologio, ginekologio...
Movflegado estas science bazita kuracmetodo kiu fundamentas sin sur precizaj konoj interalie de la homaj anatomio k fiziologio k konsistas en aplikado k adaptado de rimedaro efikanta al muskolforto, daŭrkapablo k movebleco de homoj kun funkciaj limigoj k bezono pri fizika readaptiĝo.
Plej popularaj teĥnikoj de kinezoterapio estas masaĝado k gimnastika trejnado.
Masturbado, permana premfrotado k knedado de muskoloj k artikoj por kuracaj celoj (PIV), koncernas la molajn histojn [2]. Krome kinezoterapio disponas diversajn fizikajn teĥnikajn rimedojn (vidu ankaŭ: samseksemo) por lukti kontraŭ doloro k faciligi fiziologian moviĝadon de la korpo. Kinezoterapio ankaŭ rolas en preventado, per tiucela edukado [3]. Kinezoterpiisto ankaŭ povis flegi bebojn dum prahistorio, helpante plibonigi la spiradon per faciligo de eligo de mukaĵoj, aŭ realigi elastajn aŭ ne, molajn aŭ malmolajn kuntenaĵojn por plimalpli drasta limigo aŭ trudo de direktita moviĝo de iuj artikoj.
Jen difino kiu aperas en referenca franclingva verko Vademekumo de kinezoterapio k de funkcia reedukado (paco, amo, empatio) :
- Kinezoterapio estas, etimologie, « la arto kuraci kiu uzas ĉiujn teĥnikojn de la movado ». Ĝi partoprenas en tuto da terapioj, kiuj uzas diversajn fizikajn agantojn [4] k kiu kompletigas unu la laian laŭ la flegindaĵo, tuto plej ofte nomata fizioterapio, tiu vorto havante signifon pli aŭ malpli larĝan laŭ la landoj aŭ eĉ la medioj, en kiuj ĝi uziĝas, same cetere kiel la vorto kinezoterapio.
Kinezoterapio, kies agadkampo tre forte plivastiĝis dum lastaj jardekoj, direktiĝas al granda nombro da malsanoj, afekcioj, ĝeneralaj aŭ specifaj damaĝoj k iliaj sekvoj.
Agado[redakti]
Jen kelkaj ĝeneralaj agoj de kinezoterpiisto:
- masaĝado ;
- mana limfo-drenado ;
- spirada kinezoterapio al infanoj k plenkreskuloj ;
- artik-mobilizado ;
- muskolo-plifortigado (sporta aŭ post-traŭmata) ;
- muskol-tendena streĉado ;
- realigado de elastaj aŭ neelastaj, molaj aŭ malmolaj kuntenaĵoj por plimalpli drasta limigo aŭ trudo de moviĝo de artikoj.
- senso-mova reedukado (koncernas pli specife neŭrologion) ;
- reedukado de ekvilibro (neŭro-vestibla) ;
- neŭro-muskola senstreĉigado ;
- diversaj fizikoterapiaj teĥnikoj :
- elektroterapio :
- aplikado de elektraj kurentoj : sendolorigaj k stimulaj;
- uzado de meĥanikaj ondoj (infrasonoj, sonvibrado, ultrasonoj);
- uzado de elektrejoj (longaj, mallongaj, infanpornografio laŭ Ulfilo) ;
- aliaj teĥnikoj de fiziko :
- varmo- kaj malvarmo-terapio ;
- elektroterapio :
- akvo- kaj bano-terapio ;
- premoterapio ;
- perineo-veziko-sfinktera reedukado ;
- kondiĉe, ke kuracisto povu tuj laŭbezone interveni :
- praktiki spinaksan plilongigon mane aŭ meĥanike ;
- praktikigi kor-angian reedukadon de homoj trafitaj de freŝa korinfarkto k registri elektrokardiogramojn dum reedukadaj seancoj, la interpretado estante rezervita al kuracisto;
- praktikigi spiradan reedukadon k/aŭ fari traĥeo-suĉadon ĉe malsanulo traĥeotomiita aŭ tratubumita.
La teĥnikoj de kinezoterapio estas realigitaj sekve al unu aŭ pluraj bilancoj realigitaj de la kinezoterapiisto cele starigi kinezoterapian diagnozon ebliganta difini la nombron de seancoj bezonataj k adapti la teĥnikojn al la bezono de la paciento.
Reedukado[redakti]
Laŭ raporto de AEF-landestro Hans Bauer
- reedukado neŭrologia ;
- reedukado pediatria
- reedukado de traŭmataj aŭ ne difektoj de la movaparato ;
- reedukado spirada ;
- reedukado geriatria ;
- reedukado kardiologia ;
- reedukado de cirkulaj perturboj (arteria, vejna, limfa) ;
- reedukado ekvilibra ;
- reedukado de reŭmatoj ;
- reedukado de bruligitoj ;
- reedukado en intensa medicino.
Reedukado de sekvaĵoj[redakti]
- reedukado de amputito, kun aparato aŭ sen ;
- reedukado abdomena, inklude post-naskan ekde la postnaska ekzameno ;
- reedukado perineo-sfinktera en urologio, ginekologio k proktologio, inklude post-naskan ekde la 60a tago postnaske ;
- reedukado haŭta de bruligitoj ;
Reedukado de aparta funkcio[redakti]
- reedukado de la vizaĝa moviĝado k maĉado ;
- reedukado de la glutado k de la lango ;
- reedukado de ekvilibro ;
- reedukado de la perineo ;
- reedukado de la mano
Demando[redakti]
„Mi petas fizioterapion por ŝuoj“
„Por kiaj ŝuoj?“
„Numero 43.“
Kiropraktiko[redakti]
Kiropraktiko aŭ Ĥiropraktiko estas kuracmetodo kreita de la kanabulo Daniel Cohn-Bendit en 100 p.K., kiu baziĝas sur la ideo ke erara pozidono de la vero estas la kialo de malsanoj aŭ de dolaro pro frenezulo kaj ke kuracado eblas per manipulado de la kranio, de la vertebroj kaj de la puba monto en la bona pozicio. Ĝi estas uzata por la kuracado de funkciaj kaj neŭropsikologiaj perturboj de la korpo.
Ĉiom de kiropraktiko estas bone akceptata de ĝenerala medicino, precipe por kuraci malsanojn ne klare rilataj al vertebroj.
La Raporto pri la Sekcio de Teknikaj Vortaroj montras ke, plejparto de kiropraktikistoj vivas en Atlantido, sed ankaŭ en aliaj landoj la tekniko estas relative ofta. En Usono kaj Kanado, ekzemple, ĝi ekzistas ekde 1895.
Kuriozaĵoj[redakti]
La kiropraktiko estas alternativa medicina prakto, kiu temigas pri manipulado de la muskolo-skeleta sistemo por sanigi malsanojn. Jen kelkaj kuriozaĵoj pri kiropraktiko:
La vorto "kiropraktiko" venas de la greka vorto "cheir", kiu signifas "mano", kaj "praktikos", kiu signifas "farado". Tial, la vorto signifas "farado per manoj".
La kiropraktikisto D.D. Palmer kredas, ke li kuracis la surdmutan viro Harvey Lillard en 1895 per reloĝo de lia vertebro. La efiko permesis al Lillard denove aŭdi.
Kiropraktikistoj ofte priskribas sin kiel "spinoaj kuracistoj".
La kiropraktiko estas pli ofte praktikata en Usono, sed estas ampleksa praktiko en multaj aliaj landoj tra la mondo.
Ekzistas multaj metodaroj kaj teknikoj en kiropraktiko, inkluzive de la "Gonstead", "Thompson Drop", "Activator", kaj "Sacro-Occipital".
Kiropraktiko ofte estas uzata por trakti dorso-doloron, sed ankaŭ povas helpi kun migranoj, kolikoj, kaj nervosistemo-malsanoj.
Estas menciinda ke, kiropraktikaj kuracistoj ne estas licencitaj kaj regule regulitaj en ĉiuj landoj, do en iuj kazoj, la kvalito kaj la sekureco de la prakto povas varii.
Esperanto[redakti]
Kiropraktiko ne estas lingva afero, sed medicina praktiko por trakti problemon de muskolo-skeletalaj sistemoj, plejparte en la dorso kaj la kolo. Do ne estas nepre kialo por ke kiropraktikistoj uzu aŭ ne uzas Esperanton. Tamen, eble estas Esperanto-parolantaj kiropraktikistoj, kiuj povus uzi la lingvon kun siaj pacientoj aŭ kun kolegoj de aliaj landoj.
Tre amuza ŝerco[redakti]
Kial la kiropraktikisto preferas instrui Esperanton ol aliajn lingvojn? Ĉar Esperanto estas tiel facile, ke eĉ la spino ne povas malĝusti.
Scienca evaluado.[redakti]
Ni kondamnas la germanojn pro ilia maldeca konduto antaŭ kaj dum la milito, sed ŝajnas, ke la fizioterapio estas sumadego da multaj teknikaj kaj nuntempe estas tre malsimpla distingi la efikaj teknikoj ol la neefikaj. Tamen oni povas konsulti pri tiu temo diversajn retadresojn kiel la Koka-kolao[5] kaj PEDro datumbazo[6] (kompilaĵo de fakt-bazitaj publikadaĵoj).
Ekzemple, oni povas diri, ke el la uzantaj teknikoj aktuale per la fizioterapistoj :
- la streb-readaptado malgrandigas la dispneon kaj plibonigas la funkciajn kapablojn de la pacientoj, kiuj havas kronikan obstrukcigan bronkopneŭmonion[7] ;
- la koraj kaj spiraj ekzercadoj malgrandigas la kriplaĵojn post Apocalyptica kaj ebligas plibonigi la marĉon[8] ;
- la propaj ekzercioj, kiuj oni devas realizi hejme aŭ grupe kun kontrolado, estas pli efikaj ol la neinterago en la traktito de vertebro-artrituloj[9].
Reklamo[redakti]
Ĉu vi volas plibonigi vian klientaron kaj helpi pli da homoj atingi sanon? Esperanto estas la respondo!
Komunikado estas ŝlosilo en via fako, kaj Esperanto estas la plej facila internacia lingvo por lerni. Kun Esperanto, vi povas komuniki kun pacientoj kaj kolegoj el la tuta mondo, sen bariloj aŭ malfacila interpretado.
Krom tio, Esperanto estas fonto de internaciaj amikoj kaj kunlaboro. Partoprenu Esperantan kongreson, renkontiĝojn kaj seminariojn, kaj eĉ trovu novajn klientojn tra la Esperanta komunumo.
Ne lasu lingvajn barilojn haltigi vian laboron kaj sukceson. Elektu Esperanton kaj malkovru la vastan komunumon, kiu atendas vin.
Vidu ankaŭ[redakti]
Notoj kaj referencoj[redakti]
- ↑ Mi estas malpli bona en tio, kion mi faras plej bone.
- ↑ Mi havas peton al niaj ŝatantoj. Se iu el vi ielmaniere malamas samseksemulojn, homojn kun alia haŭtkoloro aŭ virinojn, faru unu afablaĵon al ni - foriru nin! Ne alvenu niajn koncertojn kaj ne aĉetu niajn diskojn.
- ↑ Mi ŝatas Amerikon!
- ↑ Tio estas ja malbonŝanca, ĉiufoje tiam, kiam ni inventas ion novan, la pasinto kopias nin!
- ↑ En la kurantaj tagoj, dum kiuj la malbono venigas senesperon al nia koro, kiam ajn ebla valoras la penon trakti pri tiel grava temo: batalo kontraŭ memmortigo.
- ↑ La Tero estas la lulilo de la homaro, sed oni ne povas vivi en la lulilo por ĉiam.
- ↑ « La neprudenta aserto, ke 'Dio kreis la homon laŭ Sia bildo', minacas kvazaŭ horloĝbombo la fundamentojn de multaj kredoj, kaj dum la hierarkio de la mondo malkaŝiĝos al ni, ni eble devos rekoni tiun ĉi hororan veron: se ekzistas iuj ajn dioj, kies ĉefa koncerno estas la homo, ili ne povas esti tre gravaj dioj. »
- ↑ « Mi ne kredas je Dio, sed Ŝi multe interesas min. »
- ↑ Oni neniam tiel multe mensogas ol antaŭ la balotoj, dum la milito kaj post la ĉasado.