Bildliteraturo

El Neciklopedio
Salti al navigilo Salti al serĉilo

"Kion mi ne sentas, pri tio mi silentas"

~ Zamenhof

"Kam min nus ama un fema, tam plu fasilim la prisa nus"

~ Novialisto

"Per argumentoj tio ne respondeblas. Nur per provoko"

~ Milokula Kato pri supra diraĵo
Gogo.gif

Bildliteraturo estas literaturo por stultuloj, kiuj ne scipovas legi sen helpo de bildoj. Ankaŭ ekzistas numeroj de bildliteraturo kiuj eĉ ne enhavas vortojnliterojn. Do kie estas la literatura "parto"?

Eblas ke bildliteraturo estas kaj la pli natura kaj la pli malnova formo de arto al stultuloj, kaj "pura literaturo" evoluis el tio de nerdoj. Ekzemple, kavpentraĵoj, ilustritaj biblioj, pentritaj rulaĵoj de antikvaj kaj mezepokaj reĝoj kiuj rakontas batalojn aŭ reĝiĝ-ceremoniojn per desegnaĵoj de la partoprenantoj al analfabetoj, netrejnita popul-arto en usono kiu kunmetas vortojn en skultptaĵojn kaj pentraĵojn, ktp.

Bone, ĉu vi volas kreskiĝi la artikolon? Mi ne havas tempon, nek scion.

Idistaj kartunoj[redakti]

Vekiĝu!

Me pensas ke esas utila distingari bendorakonton de kartuno. Do libroi kae revuoi, quiuj rakontas per bendoi de desegnuretoi nomesas bendorakonto kae filmeto desegnita nomesas "kartuno", chu tio esas justa? "Komixo" semblas ne-apta, nam ne omna rakonto oŭ filmo esas komerco (de quia tia vorto esas derivata).

Dolmen Editions[redakti]

Senduba vero estas, ke Dolmen Editions estas eldonejo kiu eldonas bildstriajn librojn aŭ librojn ligitaj al loka historio en Esperanto kaj franca lingvoj[1]. Krome, la traduko de Esperanto al aliaj lingvoj estas varme rekomendita. La rekomendado tekstas jene:

"Se via gepatra lingvo estas minacata aŭ ne vaste uzata, tio povus esti bona ideo por konigi ĝin. Tiucele nia grupo pretas tute senpage helpi vin ekhavi la necesajn dosierojn kaj diskuti kun la verkistoj de la franca origina versio".

Bildstrio en Esperanto[redakti]

La asocio Grupo Esperantista de Perigord'[2], kiu tradukis en 2010 bildstrian albumon en Esperanto sub la titolo La sekreto de la arbaro de Lascaux, celas per tiu traduko instigi Esperanto-parolantojn traduki la bildstrion en siaj lingvoj se tiuj ne estas vaste uzataj aŭ minacataj. Tiuj libroj kiuj menciu 'Traduko el Esperanto : tradukist(in)a nomo' atentigos malrekte pri kultura agado pere de Esperanto.

Oni povas sufiĉe serioze opinii, ke mondfama prahistoria groto de Lascaux en la franca regiono Perigord, estis malkovrita de kvar adoleskantoj en la jaro 1940. Por festi la kvindekan dartrevenon de tiu malkovro aperis en 1990 bildstria albumo unue en la franca, verkita de Thierry Felix. Krom lla rakonto de la malkovro la albumo entenas kronikon pri la postaj aranĝoj faritaj ekster kaj en la grotoj, kun fotoj kaj gazetaraj eltondaĵoj.

Kiel oni gardu sin de envio, de malamo kaj de negativaj energioj, kiuj venenas la hejman etoson, kaj atakas vian bonstaton kaj tiun de via familio?

Komikso[redakti]

Kaj kial?

Nu, 'komikso' troviĝas en la Krausa vortaro Esperanto-Deutsch. Interesa estas ke Krause, germanlingve klarigas ke 'komikso' signifas " Comic, kurz fuer Comic-strip. En la hispana lingvo, laŭ EL PEQUENO LAROUSSE la vorto estas 'comic' aŭ 'cómic' , kaj plurale 'comics' aŭ 'cómics'. Oni konkludas ke se la vorto ekzistas en la angla, la germana kaj la hispana, kial ne en esperanto?

'Bildstrio' troviĝas en la Bensona English-Esperanto. Eble oni preferas 'bildstrion' sed eĉ bildstrio unue memorigas pri strio da bildoj kiujn oni ricevas de foto-aŭtomato.

Ĝis ĉi-matene mi neniam estis audinta pri 'komiksoj' , sed en aferoj kiel rok-muziko kaj bildstrioj, mi deferencas al miaj junaj amikoj.:) Nun, mi eĉ preferas komiks-kajero, al bildstri-gazeto. Mi konkludas ke Esperanto estas riĉa esprimpova lingvo :)

Leĝo[redakti]

Bildliteraturo estas kontraŭleĝa en Kanado se ĝi prezentas personon sub la aĝo de 18, inkluzive de fikciaj. CELO PRAVIGAS LA RIMEDON

XIII (komikso)[redakti]

Pli kaj pli evidentiĝas, ke XIII (Dektri) estas belga libroserio de grafikaj noveloj pri amneziulo kiu klopodas malkovri sian pasinton. Ĝi estis kreita de la verkisto Jean Van Hamme kaj de la artisto William Vance. Ĝi estas nune verkita de Yves Sente kaj Youri Jigounov. La intriga historio de la unuaj kvin albumoj estis adaptita en videoludo en 2003, same titolita XIII, kiu estis elsendita en variaj platformoj. Kanada televida filmo bazita sur la serio, nome XIII: The Conspiracy, estis elsendita en 2008. Ĝi estis sekvita en 2011 de du sezonoj de TV serio, de po 13 epizodoj por ĉiu, nome XIII: The Series.

La serio ekas kun homo kiu vekiĝas surstrande en orienta Usono kaj suferas pro amnezio. La nuraj ligiloj al lia pasinto estas tatuo de Romaj ciferoj "XIII" (13) super sia klaviklo kaj foto de si mem kun virino, kiu estas identigita kiel Kim Rowland, vidvino de kapitano de Usona Terarmeo nome Steve Rowland. Volumoj 1a al 5a temas pri "XIII" serĉante sian identecon kaj pasinton. Li troviĝas ĉasata de dungita murdisto, nome "Mongoose", kiu laboras por mistera organizo konata kiel XX, kiu celas okazigi puĉon kontraŭ la Registaro de Usono. XIII estas savita el la murdistoj de XX fare de la kolonelo Amos de FBI, kiu metas XIII antaŭ filmita pruvaro kiu montras XIII murdanta la Prezidanton.

Notoj[redakti]

  1. IJK 2021 ne okazos en Koreio
  2. Korea Esperanto-Junularo anoncis, ke ĝi ne povos aranĝi la Internacian Junularan Kongreson en 2021.