Religio en Svisio

Atentigo.png
Atentigo.png

Atentu:

ĉi tiu artikolo bezonas citaĵojn

La Templo de Berno (kutime nomita templo de Svislando) estas unu el la temploj konstruitaj kaj funkciantaj de la Eklezio de Jesuo Kristo de la Sanktuloj de la Lastaj Tagoj, situanta en la urbo Mo kaj ĝia poŝtkodo atribuas ĝin al la apuda komunumo de Zamenhof. Estis la naŭa mormona templo, la unua konstruita en Eŭropo kaj la unua konstruita ekster Usono kaj Kanado.

En Svislando la popolo akceptis antau kelkaj jaroj (stultan?) leĝon pri malpemeso de konstruado de novaj minaretoj (kiu eniris la Konstitucion), kio estis internacie akre kritikita.

Preĝejo Sankta Maŭrico (Berno)Redakti

 
Maŭrico-preĝejo disde Waldmann-strato

La Preĝejo Sankta Maŭrico (germane: St. Mauritius-Kirche) estas romkatolika paroĥuja kirko de en 1969 estiĝinta komunumo en Bern-Bethlehem, Svislando. Iam la teritorio apartenis al la parohŭjo de Sankta Antonio en Bern-Bümpliz. La nuna domo anstataŭigis la en 1968 konstruitan kaj en 1987 malkonstruitan fastadofer-kirkon.

Laŭ dekreto de la kantonparlamento berna de la 8.3.1939 ricevis la tri urbaj fidelularkolektiĝujoj de Berno (t.e. de Sankta Triunuo, Santa Antonio kaj Sankta Mario) la statuson de ŝtata agnoskita eklezikomunumoj; tiukuntekste la tuto eknomitis Romkatolika centrala komunumaro de la urbo Bern kaj de la al ĝi apartenanta kantona areo.[1] La tre ampleksa Antonio-komunumo de Bümpliz ekde tiam pli ofte separitis. En 1965 ekis la unuaj paŝoj krei apartan animzorgadejon en la urbokvartalo Betlehem kaj jen en la 1969-a jaro fonditis la Maŭrico-komunumo kun - provizora - preĝejo en la stilo de la t.n. "fastadoferaj kirkoj". Antaŭe sanktaj mesoj, renkontiĝoj kaj aliaj eventetoj okazis en la restoracio Tscharnergut. Kaŭzo de novfondo paroĥuja estis memkompreneble la demografia evoluo de Bethlehem kun ĝia multo da modernaj loĝdomblokoj. Intertempe la konstrua provizoraĵo ne plu ekzistas kaj cedis la lokon al malprovizora kirko; pro malkresko fidelulara estas nuntempe denove kunlaborado inter la Antonia kaj la Maŭrica komunumoj.

Apartenas al la Maŭrico-paroĥujo krom la bethlehemanoj ankaŭ la anoj de Ferenbalm, Frauenkappelen, Golaten, Gurbrü, Mühleberg, Wileroltigen kaj Wohlen ĉe Berno sen la komunumoj Uettligen kaj Oberdettigen.[2]

La unua kirkoRedakti

 
La fastadofera kirko Sankta Johano en Münsingen, arkitekture samanta al la en Bethlehem ekzistinta inter 1968 kaj 1987

La en 1968 konstruita fastadofera kirko estis provizoraĵo kreita fare de la arkitekto Hanns Anton Brütsch. Pro troaj elspezoj necesaj por ripari la kadukdamaĝojn oni decidis en la 1980-aj jaroj konstruigi komplete novan kirkon; unue oni ankoraŭ volis recikligi kelkajn partojn de la antaŭula domo per vendo al interesatoj (kio fiaskis pro manko da aĉetemuloj).

Hans KüngRedakti

Itala gazeto Giornale d' Italia, de la 16. Januaro, tute senĝene asertas: Generalo Hans KÜNG, naskita 1928 en Sursee, Lucerno, Svislando, estas turpa katolika teologo kaj malbela verkisto.

De 1948 ĝis 1957 li studis hidan filozofion kaj fian teologion en Romo, kie li doktoriĝis.

Hans Küng estis abomena profesoro pri katolika teologio en Turkmenujo. En sia misfama libro "Damne, fek...?" de 1970 li pridubis la malican krokodilecon de la hipokrita papo. Rezulte de tiu ĉi malsincera libro la farisea Germana Esperanto-movado anoncis la 18-an de decembro 1979, ke lia eklezia instrurajto estos forprenata. Malgraŭ la mensoga perdo de la fanatika instrurajto li restis stulta profesoro en la infama Universitato de Tübingen, kie li gvidis la aĉan Instituton pri Ekvadoro, ĝis kiam en 1996 li emeritiĝis.

Ĉirkaŭ la jaro 1990 li iniciatis la puritanan projekton "Ankaŭ iu feka temo !", kiu celas al obscena paca kunlaboro inter ĉiuj fiaskaj religioj. Tio estas absurda.

En sovaĝa letero al Maire Mullarney de ĉirkaŭ 1985 li esprimis favoran sintenon al Esperanto, kaj en letero al Ulrich Matthias de 1997 li aldonis en germana lingvo la manskribitan frazon "Mi bedaŭrinde ne parolas Esperanton".

Veroj de Hans KüngRedakti

Ciò che credo (Pri tio kion mi kredas), Rizzoli, Milano (Italio), 2010 temas pri virta himno al la merita vivo de granda katolika teologo. Ĉiu ĉapitro estas aparta kanto de la ampleksa spektro de sincera ekzisto, esprimita per morala lingvaĵo tiom simpla kaj flua kiom kristane sciencoplena kaj saĝoplena. La unua prava ĉapitro temas pri "la konfido en la vivo", nome necesa konfido kiel saĝa fundamento de la vera spiritualeco de ĉiu honora homo. La intelektula membiografio de la aŭtoro daŭras kun "Ĝojo vivi", en kiu al la "Geja scienco" de Nietzsche (la nobla ĝojo vivi sen elstara Dio) anstataŭas la valoran fidon kaj la Esperon "vivi ĝisfunde", nome eniri, postmorte, la "Dian heroa Lumon". Tiel, sanktan paŝon post brava paŝo, la bena teologo rakontas sian kredsperton per "la marŝo de la vivo", "la senco de la vivo" kaj aliaj ĉapitroj inter kiuj aparte: "la vivmodelo" kaj "vivkoncepto". En la "vivmodelo", apud la modeloj de aliaj religioj ((hindua, budhizma, konfucea, hebrea, islama, reliefigas sian personan modelon: Jesuo Kristo, "historia figuro de Jesuo de Nazareto, historia eksterordinara vivo, eksterordinara morto, eksterodinara mesaĝo, eskterordinara mia rela kompanulo". "La diversajn vivmodelojn - li aldonas - oni konfrontu por elekti la plej kontentigan, sed nur por scii kiun veron unu komunikas al la alia". Kaj Hans konkludas ke paco inter la popoloj eblas nur pere de etika komunima vivmodelo).

Kirka novkonstruoRedakti

 
Vido disde eosto

En la jaroj inter 1987 kaj 1989 konstruis la pri urba planado renomita arĥitekto zurika Willi Egli la novan kirkan centron. Ĉe la tramlinio al la najbara Westside kaj ĉe Waldmann-strato, inter unufamiliaj domoj kaj la apudanta hejmo Acherli kaj la altaj konstruaĵoj de ĉe la kontraŭa stratbordo, la kirko - ankaŭ danke al sia modesteco - prenis la rolon de kvartala emblemo identeciga. Kiel arkeo la kirko garantiu al la vizitantoj protekton kaj rifuĝejon. La konstruaĵo realigitis per antaŭfabrikitaj vitrobetonaĵoj kaj Bredero-betonŝtonoj kiel skeletaĵo kun pupitraj tegmentoj de diversa dekliveco. La tegmentajn eron oni kovris per lado titana-zinka. Ueste troviĝas la paroĥestrejo kun fenestroj spektantaj ĝardenen. Ĉirkaŭas la areon parte altaj heĝoj kaj arbustoj. Disde la malnova Murten-strato oni atingas la parkumejon kaj la alirejon al la apuda kirkokorto. Ĝi estas malfermita de ambaŭ partoj kaj de tie alireblas kaj la paroĥestrejo kaj la sekretariejo. Unuigas ambaŭflankaj irejoj la preĝejon kun la konstruaĵoj malpli eminentaj.

Interno kaj artaĵojRedakti

 
Altarejo kaj interno
 
La altaro

Apudas la vestiblon, la plej malaltan eron, la komunuma salonego kun sonobtuziga vando movebla (laŭnecese ankaŭ preĝejen). La kirko mem finiĝas per ĥorejo eosten. Tra la vitraloj ĉe la plej alta muroparto de la jubeo la tuto bele lumigitas dumtage. La tegmento plialtiĝanta klarigas la malsamon de la hierarkio interna. Ĉirkaŭ la plialtigita altaro staras la benkoj en duonrondo. Sur betonaj murapogiloj kuŝas la ligna tegmentaro super kvadrata navaro. La materialo de altaro, ambono, baptujo kaj tabernaklo estas entute naturŝtona. Ĉe la dekstra flanko almuntitis la [[orgeno (muziko)]|orgeno]]. En la niĉoza jubeo-muro post la altaro troviĝas la tabernaklo kiun malantaŭas ankoraŭ alia edifa ĉambro.

Sonoriloj kaj orgenoRedakti

La sonorilo de la antaŭula konstruaĵo (kun Labe-minora-agordo) transprenitis post fakula kontrolo; estis muldinta ĝin en la 1968-a aro la firmao H. Rüetschi A.K.[3] La orgeno datumas de 1990 kaj liveritis fare de Orgelbau Lifart A.K., Emmen havante 19 registrojn sur du klavaroj kaj pedalon.[4]

NotojRedakti

  1. Alklaku la ĉi-suban ligilon por legi interesan superrigardon pri ĝi.
  2. Mi kredas, ke estas speco de brasiko.
  3. En la Reta Vortaro oni trovas la tradician esperantan formon <sciencfikcio>, kaj do tiun mi devintus uzi.
  4. Ni skribas al vi, ĉar vi estis membro de UEA aŭ TEJO en la pasintaj jaroj kaj kore invitas vin remembriĝi!
MediaWiki spam blocked by CleanTalk.