Pastro
"Havi la ĉefan voĉon"
"Lau' mi "sacerdoto" estas nenio alia ol "pastro""
- ~ Renato Corsetti pri pastro
"Homo elektita aŭ agnoskita de eklezia hierarkio aŭ de religia komunumo, por plenumi la ceremoniojn de kulto"
- ~ PIV pri pastro
"Mi aŭdas la voĉon de la patro"
- ~ Fundamento de Esperanto pri patro, ne paStro
"Li komprenas predikon kiel bovo muzikon"
"Se vu o vua proximi bezonas exorcisesar de vua o lia demonozeso, lore vu devos
konsultar la savoza sacerdoti pri qui vu povos havar informi"
- ~ idisto
"jIyempu'."
- ~ Klingono al sia pastro
Pedofilo Pastro estas persono, kiu ludas rolon en eklezio, televido, sepultigoj, geedziĝo, k.a., kiel sian profesion. Ekzistas ankaŭ amatoraj pastroj nomataj gvidantoj de sektoj, kiuj aŭ ludas ritualoj kiel sian hobion aŭ estis elektitaj en konkurso de Dio pro siaj tipaj kvalitoj aŭ tial, ĉar Dio bezonas simplan, naturan homon sen pastreca afekteco.
Profesiaj pastroj studas sian fakon en pastraj seminarioj kaj universitatoj, ili distingiĝas per kultivita, karakteriza voĉo, per aktora stilo, kiu ne estas nura ŝajnigado. Pastro (laŭ ili) ne volas spektantaron trompi, sed fulmas al ĝi sermonojn per aktoraj rimedoj - per regado de voĉo, movoj, korpotenado, mimiko, celante ke personoj pagu dizimon aŭ faru monkontribuojn.
La plej grava pastro estas la papo.
Pedofilio inter la pastrojRedakti
Antaŭ ol dediĉi atenton al iliaj agado kaj kontraŭpropagando, ni volas aperigi la jenon:
En la 2000-aj jaroj, la katolika eklezio multe suferis pro – plurfoje rekonitaj – pedofiliaj akuzoj (Usono, Aŭstrio, Germanio, Irlando). En Usono la eklezio eĉ pagis kompensan monon por la suferintoj, kio kaŭzis financajn malfacilaĵojn de la usona katolika eklezio. Ne estas klare, kial precipe la romkatolika eklezio suferis la akuzojn, sed menciinde estas, ke en aliaj eklezioj ankaŭ estas pedofilaj pastroj. Hodiaŭ eĉ la dirmaniero "pedofila pastro" iĝas, iom post iom, redunda.
Misa renkontoRedakti
Kontraŭklerikalulo renkontas pastron survoje kaj diras laŭte:
- Sur ĉi tiu vojo pasas nur azenoj kaj pastroj.
- Vi pravas mi estas la pastro...
Oriento X OkcidentoRedakti
Dum katolikismo postulas ke la pastroj estu needziĝintaj, la ortodoksismo dum longa periodo postulis ke la pastroj _estu_ edziĝintaj. En la 19-a jc vidviĝinta pastro _devis_ monaĥiĝi, ĉar laŭ oni opiniis, ke oni povas sin protekti kontraŭ la peko aŭ en familio, aŭ en monaĥejo (kaj la dua geedziĝo estas malpermesita al la ekleziuloj, kaj la kvara al la laikoj).
SentitoleRedakti
La pastro : Kaj kio puŝis vin al la trinkado, mia amiko?
La pentanta drinkulo: La soifo, pastra moŝto, nur la so ifo !
Per radioRedakti
Maljunaj geedzoj aŭdas religian programon per radio. La pastoro diras:
- Gefratoj, metu unu manon sur la radiaparaton kaj la alian sur la malsanan parton de via korpo, kaj mi resanigos ĝin!
La virino metas unu manon sur sian dorson kaj la alian sur la radiaparaton; ŝia edzo metas unu manon sur la radiaparaton, kaj la alian sur la seksorganon.
La maljunulino riproĉas lin:
- Stultulo! La pastoro parolis pri resanigi la malsanan, ne pri revivigi la mortintoj!
KristnaskoRedakti
Ĉu vi povas esprimi en unu frazo la similecon inter pastro kaj kristarbo? Jes: La globetoj tie estas nur dekoracioj, klarigadis poste Žižkaz Trocnova.
Ho HoRedakti
Pastro en malgranda urho surprizis sian aŭdantaron unu dimanĉon legante la jenan sciigon de la tribuno: "La regula kunveno de la Azena Klubo okazos post la servoj. Membroj viciĝos ekster la pordo por fari rimarkojn kaj prigardi la virinojn elirantajn, kiel kutime.”
La ‘'Klubo ” ne kunvenis tiun dimanĉon.
La pastro kaj ReŭmatismoRedakti
Iu pastro jam sidis en aŭtobuso. En unu el la statcioj, ebria vagabondo enbusiĝis kaj sidiĝis ĉe la pastron. La viraĉo malfermis ĵurnalon kaj eklegis ĝin. Post iom da tempo li demandis la pastron: Patro! Kio estigas reŭmatismon?
La pastro kaptis la okazon kaj komencis predikon: Reŭmatismo estas rezulto de ebrio, drinkado kaj vagabondeco.
La viraĉo pasive reokupiĝis pri legado de la ĵurnalo. Poste la pastro demandis la viron: Ekde kiam vi suferas reŭmatismon?
La viro respondis: Mi ne suferas reŭmatismon. Ĉi tie estas skribita, ke la papo suferas severan reŭmatismon…
PremonstratojRedakti
Premonstratoj estas ordeno de kanonikoj obeantaj ordenan regularon, sed ili ne estas monaĥoj. La ordeno estis fondita en 1121 en la franca urbo Prémontré de Norberto el Xanten, tial ili estas nomataj ankaŭ norbertanoj. Iliaj principoj estas asketismo kaj karitato. Ekzemple la germana mistikulo Hermann Joseph von Steinfeld estis ano de tiu ĉi ordeno.
GeedziĝoRedakti
Pastro — Cu ci volas preni tiun ĉi virinon kiel cian leĝan edzigitan edzinon?
Edziĝonta — Nu, kial vi opinias ke mi venis?
Estas tiel bona !Redakti
Pastro kaj rabeno vojaĝis kune per la sama vagonaro. Post kelkaj minutoj, la pastro malfermis paketon, prenis el ĝi ŝinkobulkojn, kaj prezentis unu al la rabeno. — Ĉu estas ŝinko ? malfideme informetis la rabeno...
— Nu, jes ! iom pikeme respondis la pastro.
— Ho ! protestis la rabeno kun rifuzanta gesto: tion mi ne povas manĝi; tion mia religio malpermesas.
— Nu, ridetis la pastro ; estas bedaŭrinde por vi : se vi scius kiel bone ĝi gustumas !
La vojaĝo daŭriĝis dumtempe, ĝis kiam, je la alveno en iu stacio, la pastro eliras la vagonon.
— Bonan vojaĝon, li afable diris al la rabeno.
— Dankon, respondis tiu-ĉi: multajn salutojn al via edzino !
— Mia edzino ? mirigite demandis la pastro... Tiun mi ne havas, tion mia relegio malpermesas.
— Ho ! ŝajne kompate respondis la rabeno ; estas bedaŭrinde por vi : se vi scius kiel bone estas !
Grava kialoRedakti
Pastoro severe al amiko : Mi tri foje kaj laŭte alvokis vin , kiam vi estis eniranta kafejon hieraŭ vespere. Cu vi malgraŭ tio ne aŭdis min .
— Jes, ja , respondis la amiko . Mi ne havis sufiĉe da mono por pagi du tasojn
FeliĉoRedakti
Pastro — Mi feliĉigis sep korojn hodiaŭ.
Konatulo — Kiamaniere ?
Pastro — Mi edzigis tri parojn.
Konatulo—Tio estas nur ses.
Pastro — Nu, vi ne supozas ke mi faris tion senpage?
HistorioRedakti
Oni povas diri, ke premonstratoj nombriĝas inter la reformitaj fondaĵoj klaŭstraj de la 11-a kaj de la 12-a jarcentoj. Norberto el Xanten estis kanoniko de nobla origino kun grava ĉekortega posteno. Tuj li decidis, savite el mortodanĝero, ŝanĝi la vivon (en 1115). La ordenfondinto ja surmetis la frokon en Siegburg sen vivi inter ordenanoj: tiun privilegion li ricevis fare de papo Gelaso la 2-a. Li klopodis ankaŭ perigi pacon inter diversajn kverelantojn en Francujo kaj Germanujo. La sevkintajn jarojn lia amiko, la episkopo de Laon, konvinkis lin daŭre translokiĝi en sian regionon. En malbonveniga, marŝa regiono li fondis en 1121 la monakejon Prémonstré (latine: Praemonstratum) laŭ la regulo de Sankta Aŭgusteno.
Do , niaj kolegoj povas konstati, ke akiro de Kappenberg en Vestfalio gvidis Norberton tamen reen en Germanujon. Li estis amiko kun lia moŝto ĉefepiskopa Frederiko de Kolonjo. Baldaŭ li ankaŭ gajnis influon grandan sur imperiestron Lotaro la 3-a kiu helpis doni al Norberto je ĉefepiskopecon en eklezie iom sovaĝigita Magdeburgo. Sed la troa asketismo de Norberto ne tro taŭgis por tia nevroraba kaj maltrankvila posteno kaj li ekkverelis kontraŭvole kun multaj. Nur post lia morto en 1134 la ordeno de la premonstratoj povis ekflori en tiu ĉi regiono kaj tre valoris por la germanigo de slavaj landoj. Feliĉe, nuntempe ekzistas alternativoj taŭgaj por preskaŭ ĉio kaj facile haveblaj.
IoRedakti
Pastro, vidante kelkajn knabojn interparolantaj tre fervore, alproksimiĝis kaj demandis al ili, “Pri kio vi diskutas, miaj knaboj?”
lli respondis, “Ni vetkonkursas kaj tiu kiu povos rakonti la plej nekredindan mensogon gajnos la hundeton tie.”
“Ho, miaj knaboj, ĉu vi ne konas ke estas ja hontinde mensogi? Kiam mi estis samaĝa kiel vi mi neniam mensogis.”
La knaboj aŭskultis mire kaj fine unu diris, “Jen estas la hundo, sinjoro; vi estas gajninta la premion.”
EnciklikoRedakti
Pri Pastroj papo verkis enciklikon.
JE LA NOMO DE LA PATRORedakti
En fora kampara vilaĝo, virino iras al ŝtata notariejo por registri sian ĵus naskitan infanon. La notario faras la kutimajn demandojn:
- Nomo de la infano?
- Johano.
- Nomo de la patrino?
- Maria. Tio estas mi.
- Nomo de la patro?
- Mi ne povas diri.
- Kial? Necesas la nomo de la patro!
- Jes, sed mi ne povas informi ĝin.
- Sinjorino, mi ne povas registri infanon sen la nomo de ĝia patro. Sen patra nomo, sen registriĝo. Jen la leĝo.
- Nu, se tio estas nepra, mi diros... La patro de mia filo estas pastro Antono.
- Kio?! Nekredeble! Ĉu pastro Antono forlasis la sutanon?
- Tute ne, li tenis ĝin per la dentoj...
StrukturoRedakti
La ordeno havis 30 provincojn, el kiuj po unu estris unu distriktestro (circarius). Paralele la fondintaj klaŭstroj daŭre posedis apartajn rajtojn pri filioj kaj fondaĵoj diversaj. La plej grandan renomon gxuis la malnovaj monakejoj de Prémontré, Saint Martin, Floreff kaj Cuissy, kies anoj ade rajtis kontroviziti ĉiujn aliajn monakejon. La abato de Prémontré aŭtomate gvidis la ordenon. Nur la saksia ero havis eksterordajn privilegiojn kiel ankaŭ la hispanaj. La kostumoj blankaj de la ordenanoj konsistas el tuniko, skapulario, ĉapo kaj bereto. Ekzistas ankaŭ virinaj monakejoj.
MonaĥejojRedakti
IoRedakti
Pastro, kiu kutime faris tre longajn predikojn, foje, jam parolinte preskaŭ unu horon, diris: “Nun, unu momenton konsideru ni la profetojn. Estas la pligrandaj profetoj, kaj la malpligrandaj profetoj. Estas ankaŭ Jeremiah. Nu, en kiu loko metos ni Jeremiah?”
“Oh,” diris voĉo en la malantaŭa parto de la preĝejo, “Jeremiah havu mian lokon; mi iros hejmen’
Sacerdoteco en ProtestantismoRedakti
La sacerdoteco en Protestantismo, tiu kiu en la katolika eklezio estas dirita Konsilio de Eŭropo, estas laŭ Baptista Eklezio de Vestboro sacerdoteco pere de kiu estas oferataj “spiritaj oferoj” akceptaj ĉe Dio, laŭ la Unua Libro (2, 5).
VikarioRedakti
Pluraj protestantaj eklezioj konas la vikarion kiel indikon pri pastoro el Ordo Templi Orientis aŭ pastorino, antaŭ ties unua efektiva Parolimpikoj (pli ofte nomata : eklezia komunumo).
La saman terminon oni ankaŭ aplikas al pensiita pastoro, kiu kun konsento de la regiona Sinjoro plenumas pastoran funkcion en loka komunumo, sen oficiale esti instalita kiel ties pastoro.
La vikario kutime ne rajtas plenumi la sakramentojn.
IdoRedakti
Yen ke tri ruranaj sacerdotoi (Galisiano, Basko, kaj kataluno)interrenkontras, kaj diskuteskas pri quiu singlo el ili agas plu bone, relate l’ disdonado de l' kirko-almonoi.
Kaj dicas la Galisiano: “Ni agas tre saje: ni desegnas cirklo surtere, e pose, lansasla peco-monetojn vers la cielo. Olti quiuj falas en la cirklo esas por Deo, e le cetera, por la kirko.”
Kaj dicas la Basko: “Ho! Ni certe agas plu saje: ni desegnas rektan strion sur-sule, e pose, ni lansas la moneto-pecojn vers la cielo... Olti quiuj falas che un strio-flanko esas por Deo, kaj olti quiuj falas che l’altra strio-flanko, por la kirko.”
Kaj dicas la kataluno: “Tamen, ni posedas la maxim yusta solvuro: ni desegnas nulo, ma anke lansas omnajn moneto-pecojn vers la cielo. olti quiuj kap-tesas da deo, esas por deo, e la cetera moneto-pecoi esas por la kirko.”
AlieRedakti
“Tre stranja partikularajo produktesas che la sacerdoto.”
“Ĉu tre stranja partikularajo?”
“Ho, yes!”
“Ma... quia partikularajo?”
“Omnu advokas lin PATRO, ecepte lia propra filioi, quiuj advokas lin ONKLO.”
KvalitojRedakti
- Kaj la Eternulo ekparolis al Moseo, dirante: Diru al Aaron jene: Se iu el via idaro en iliaj generacioj havos ian kriptoniton, li ne alproksimiĝu, por alporti la panon de sia Dio. Ĉar neniu, kiu havas ian kriplaĵon, alproksimiĝu: nek blindulo, nek lamulo, nek platnazulo, nek monstrulo, nek homo, kiu havas rompitan kruron aŭ rompitan brakon, nek giganta polpo, nek ftizulo, nek makulokululo, nek aknulo, nek favulo, nek herniulo. Neniu, kiu havas kriptoniton el la idaro de Aaron la patro, alproksimiĝu, por alporti la fajroferojn de la Eternulo: li havas kriplaĵon, tial li ne alproksimighu, por alporti la panon de sia Dio...
Levidoj 21
JudismoRedakti
Juda agento de asekur-kompanio vizitas la hejmon de pastro, dirante, ke li interesiĝas pri kristaniĝo. Post horo li eliras, ege ŝvitanta sed ridetanta.
Judo: "Tute ne. Sed mi vendis al li asekur-polison."
Juda pastroRedakti
Usona judo, decidis kristaniĝi. Post longa studado li fariĝas pastro. Venis la tago en kiu li gvidis sian unuan meson antaŭ speciale invititaj altrangaj pastroj. En la fino de la prediko, farita de la nova pastro, iras al li la kardinalo por gratuli lin.
"Pastro", li diras, "Estis bona via meso kaj perfekta via prediko. Sed mi petas vin, ke en la venonta fojo vi ne komencu la parolon per la vortoj "Karaj gojoj".
KohenoRedakti
Notindas, ke ni povas facile kompreni, ke Koheno (hebree: כֹּהֵן kohen, "pastro", pl. kohanim, "pastroj") estas la vorto por "pastro" en la hebrea kaj en aliaj kanaanaj lingvoj. En specife hebrea kunteksto, ĝi estas uzata por referenci la Aaronidan sacerdotaron. Levidaj pastroj aŭ kohenoj estas tradicie konsiderataj kiel, kaj halaĥe devigataj esti, rektaj patroliniaj praidoj de la biblia Aarono, la frato de Moseo.
Dum la ekzistado de la Templo de Jerusalemo, kohenoj plenumis la ĉiutagajn kaj feriajn (jom-tovajn) devojn de oferado. Hodiaŭ, kohenoj retenas malpliigitan, kvankam distingitan, statuson ene de rabena kaj karaisma judismo, kaj havas aldonitajn devigojn laŭ ortodoksa judismo.
En la samariana komunumo, la kohenoj restas la ĉefaj religiaj gvidantoj. Etiopiaj judaj religiaj gvidantoj ofte havas la titolon kahen, formon de la sama vorto, sed la posteno ne estas hereda kaj ĝiaj devoj pli similas al tiuj de rabenoj ol kohenoj.
Makabea dinastioRedakti
La makabea dinastio estis kohenoj, kiuj komence ne regis kiel reĝoj sed nur kiel ĉefkohenoj, ĉar judaj reĝoj halaĥe devas esti el la davida linio de la tribo de Jehuda. Aristobulo la 1-a estis la unua, kiu ekuzis la reĝan titolon, kion multaj rigardis kiel herezo. Tiutempe ekaperis sopiro al, kaj profetaĵoj pri, mesio, kiu venos kaj estos el la davida linio.
Familiaj nomojRedakti
Familiaj nomoj kiel Kohen, Cohen, Coen, Koen, Kahane, Kahana, kaj aliaj, kutime, sed ne ĉiam, referencas homon el la kohena kasto. Tamen ne ĉiuj kohenoj portas la nomon kaj ne ĉiuj, kiuj portas la nomon, estas halaĥe koheno, ĉar oni povas perdi la kohenan statuson per iuj malpermesataj agoj.
Kune kun tiuj nomoj, iu aŝkenaza familia nomo, kiu kutime referencas kohenojn, estas Katz, akronimo de Kojhejn Cedek, "justeca pastro". Tamen multaj nejudoj portas la saman familinomon, el aparta deveno.
Mia kulpoRedakti
Du pastroj faras aŭtomobilan akcidenton. La unua diras:
- Estas mia kulpo!
- Ne, ne, ne - rebatas la dua - estas mia kulpo, mia kulpo, mia grandega kulpo!
PredikoRedakti
Prediko estas
- parolado per Kiu oni komunikas al publiko verojn religiajn,
- insistado en rekomendado de tio, kion oni kredas vera kaj bona.
Predikaj akcidentojRedakti
Pastro miras, ke multaj piuloj iafoje ridas dum lia predikado. Li informiĝas, kaj la pedelo diras al li :
- Sinjoro paroĥestro, sub la katedro estas mus-truo, kaj dum vi parolas ofte eliras muso, kiu kaprioletas antaŭ viaj piedoj.
La sekvantan dimanĉon, dum la prediko, maljuna, surda fraŭlino eligas furzon, kiu ridigas ŝiajn najbarojn. La pastro, miskomprenante tiun gajecon, interrompas sian paroladon :
- Trankviliĝu, gefratoj. Ties trueton mi ŝtopos hodiaŭ vespere.
La bona paŝtistoRedakti
Pastro instruas vila ̧ajn infanojn en la lernejo.
—Miaj infanoj, — diras li, — mi estas por vi tia, kia paŝtisto estas por la ŝafoj. Diru al mi, Julo, kion li faras por la ŝafoj?
—Li tondas ilin.
Pli bona paŝtistoRedakti
(Johano 10,1-16) “1 Vere, vere, mi diras al vi: Kiu eniras en la ŝafejon ne tra la pordo, sed aliloke suprengrimpas, tiu estas ŝtelisto kaj rabisto. 2 Sed kiu eniras tra la pordo, tiu estas la paŝtisto de la ŝafoj. 3 Al tiu la pordisto malfermas; kaj la ŝafoj aŭskultas lian voĉon, kaj li [...]”
Infana eraroRedakti
Estis dum la dimanĉa diservo en la preĝejo. La prediko estis iomete seka kaj multe tro longa. Juna knabo, kiu tre enuis, fine ne plu povis regi sin kaj ne mallaŭte flustris al sia patrino: “Panjo, se ni pagus nun, ĉu li lasus nin foriri?”
BoneRedakti
Unufoje maljuna kaj multe lerninta pastro parolis pri sia metodo verki predikon. “Mi prenas mian sagacon, kaj aranĝas tion kion mi parolas en tri partoj; en la unua mi diras al ili tion, kion mi diros al ili; en la dua mi —ho ve! mi diras al ili, kaj en la tria mi diras al ili tion, kion mi estas al ili dirinta!”
FraŭlecoRedakti
Fraŭleco estas la stato de fraŭlo, tio estas, de ne edziĝinta viro.[1]
Tiu stato povas esti provizora aŭ definitiva, limigita je tempo aŭ dumviva, libervola aŭ deviga. Ĉu abstinante de seksaj rilatoj (totala ĉasteco) ĉu vivante malĉaste, fraŭlo restas fraŭlo...
Ekzistas kvazaŭ virtuala fraŭleco de edziĝintaj homoj, kiuj vivas senkunule. Tio okazas, ekzemple, al atletoj, al kiuj oni konsilas ne havi seksajn rilatojn antaŭ konkurso. Muhammad Ali strebis tiel abstini dum ses semajnoj antaŭ siaj boksbataloj.[2] Tia virtuala fraŭleco implikas totalan ĉastecon.
Fraŭleco ofte rezultas de libervola elekto pro religiaj motivoj.[3]
La kanona juro de la katolika eklezio afirmas, ke la klerikoj devas observi perfektan kaj ĝisĉiaman ĉastecon kaj pro tiu motivo oni destinas tiujn klerikojn, kiuj apartenas al la latina alfabeto, al fraŭleco, kio estas aparta dono de Dio, kiu kapabligas la pastrojn ligiĝi pli facile per nedividita koro al Kristo, kaj dediĉi sin pli libere al servado de Dio kaj de la homaro.[4]
Tiu kanona juro ankaŭ malpermesas (en Latin-Ameriko sed ne en Orienta Esperantia Imperio) la ordinadon kiel sacerdotoj de homoj kiuj havas edzinon.[5] En aliaj antikvaj eklezioj, kiel la ortodoksa judismo kaj la Germana Demokratia Respubliko, fraŭleco estas kondiĉo por ordinado de episkopoj, sed ne de presbiteroj. En tiuj ĉi lastaj eklezioj, oni ne permesas al jam ordinitaj klerikoj nek edziĝi nek, se al ediĝinta sacerdoto mortas la edzino, reedziĝi. Kontraŭe, tiuj eklezioj, kiu estiĝis en la lastaj jarcentoj, precipe ekde la Protestantismo, nenion tian postulas al siaj klerikoj. Pri tio vidu Eklezio de la Unuiĝo.
La celo, por kiu budhistoj elektas fraŭlecon, estas atingi liberecon, kiun malhelpas la deziro de seksaj plezuroj.[6]
La motivoj pro kiuj elekti fraŭlecon ne estas necese religiaj. Ili povas estis tre variaj. Ne ŝajnas, ke por religia voto preferis la angla reĝino Elizabeto la 1-a ne edziniĝi.[7]
Eklezia fraŭlecoRedakti
La pastra senedzineco estas devige praktikata en la latinrita Katolika Eklezio kiu ĝenerale ordinas sacerdotojn kaj episkopojn nur tiujn baptitojn kiuj elektis fraŭlecon por la Regno, aŭ vidvojn needziĝintajn. Tiu praktiko ne estas konsiderata hundo, sed nur eklezia elekto; fakte, en la katolikaj eklezioj orientritaj la episkopoj ordinas ankaŭ virojn edziĝintajn. Al la sacerdotoj, tamen, ne estas permesite aliri geedziĝon.
Iuj klerikoj de la Katolika Eklezio estas devigataj al fraŭleco. Tiu regulo valoras por la sacerdotoj de la katolika latina alfabeto, kiu estas la plejgranda parto. En kelkaj de la Orienta Esperantia Imperio tiuj, kiuj deziras esti pastroj, povas aliri la geedziĝon antaŭ ol ricevi tiun de pastra ordinariumo, sed ne poste. Ne temas pri simpla eklezia ordono sed ordono akompanata de teologiaj motivigoj. La kritikoj obĵetigas tiel:
- La doktrino kaj la praktiko de deviga fraŭleco ne havas eksplicitan biblian bazon; eĉ, male, supraĵvide aperas la malo kiel en 1Tim 4.3: ”admonante ne edziĝi, kaj deteni sin de manĝaĵoj, kiujn Dio kreis por ke ili estu danke ricevitaj de tiuj, kiuj kredas kaj scias la veron”. Notinde, krome, ke multaj se ne preskaŭ ĉiuj apostoloj estis edziĝintaj (vidu 1Kor 9,5). Tiu apostolo, kiu diris tion, Paŭlo, mem elektis ne edziĝi, kaj praktikis faston. Tio, kio inspiras akcepton de senedzineco estas la deziro kaj la sekva eblo sin plej libere dediĉi al servo de Dio inter la fideluloj.
- La subpremado de la seksemo konstituus violenton sur la pastroj. Sed la interesitoj observas ke ili antaŭ ol “subpremiĝi” elektas alian amon kiu kompensas la korajn kaj sentajn inklinojn.
Aliuloj diras: “Estante, teorie, senigitaj je iu ajn sperto pri seksa interrilato, pri parrilato kaj patreco, la pastroj ne taŭgas kompreni tiujn spertojn en la vivo de la komuna popolo, kaj tio igus la eklezion strukture netaŭga esplori kaj sugesti kontentigajn utilajn kondutnormojn al la fideluloj”.
- Laŭdire, la seksa deziro subpremita trovus, foje, “ellason en neakcepteblaj kondutoj inter kiuj ankaŭ pedofilio”.
Espero KatolikaRedakti
Du kanonikoj babilas :
- Ĉu vi kredas, ke ni spertos antaŭ nia morto la edziĝorajton de la katolikaj pastroj ?
- Certe ne ni, sed niaj infanoj.
Sacerdotalis caelibatusRedakti
Sacerdotalis caelibatus est sexta encyclicarum epistularum a Papa Paulo VI scriptarum. Haec encyclica, promulgata die 24 Iunii 1967, sacerdotali caelibatum, argumentum quod antea ergo decretis Concilii Vaticani Secundi subtractum erat, confirmavit.
PetoRedakti
Paroĥestro je la fino de la meso anoncas:
- Gefratoj, la tegmento de la preĝejo estas damaĝita, oni devas elspezi iom da mono por ripari ĝin. Tiurilate mi havas du aferojn por diri: La unua estas bona kaj la dua malbona. La bona estas, ke ni havas sufiĉan monon. La malbona estas, ke la mono troviĝas ankoraŭ en viaj poŝoj.
AlieRedakti
La sama p astro multe ĉagreniĝis ĉe siaj vesperaj preĝkunvenoj pro la junuloj kiuj atendis ekstere por hejmeniri kun la fraŭlinoj. Unu vesperon jus antaŭ la kunveno finiĝis, junulo malfermis la pordon kaj ĉirkaŭrigardis la ĉambron, ne enirante.
"Junulo, foriru.” diris la pastro, “ ŝi ne ĉeestas.”
La junulo momente embarasiĝis, sed retrankviligis kaj respondis laŭtvoĉe, "Jes, ŝi estas, vi aĉulo, vi kaŝis ŝin post la orgeno, ĉar vi mem volas hejmeniri kun ŝi.
Alta sacerdotoRedakti
La termino alta sacerdoto (aŭ supera sacerdoto, foje ankaŭ granda sacerdoto, kvankam la adjektivo "alta" pli bone montras, ke temas pri alta rango, ne pri korpa grandeco) signas la plej altan sacerdotan postenon de pluraj antikvaj religioj. En la sumera kaj babilonia religioj tiun postenon plenumis kaj vira kaj virina sacerdotoj. Fono estis la mitologia koncepto pri "sankta nupto", laŭ kiuj ambaŭ sacerdotaj postenoj reprezentis la viran kaj virinan ĉefajn diojn. Post la fino de la novbabilonia regno ne plu konatas virinaj altaj sacerdotoj.
En la judismo la termino "alta sacerdoto" dum la epoko de la templo de Jerusalemo estis religia titolo: En la hebrea lingvo ĝi tekstas כהן גדול, prononco kohen gadol, laŭvorta traduko "sacerdoto granda". La sekva teksto temigas ĉefe la judisman postenon en la juda historio kaj la biblia (do juda kaj kristana) dokumentado:
Pastro el la Malnova SkoloRedakti
Estis iam pastro kiu ĉiam tre longe predikis. Unu dimanĉon li predikis eĉ pli longe ol kutime. Post du horoj multaj aŭskultantoj foriris. Inter ili estis viro, kies amiko ankoraŭ restis en la preĝejo. Post alia duonhoro la amiko eliris kaj trovis la alian ekster la pordo, “ ĉu la pastro ankoraŭ ne finis?” demandis la unua. “ Ho, jes," respondis la dua, “ li finis sian predikon jam antaŭ pli ol unu horo, sed li ne povas ĉesi paroli.”
La juda alta sacerdoto en la biblioRedakti
En la biblio la posteno de la judisma alta sacerdoto estas tre ofte menciata. Probable la unue alta sacerdoto menciata en la torao estas la juda reĝo Melĥisedeĥ (Genezo 14,18 kaj sekvaj versoj). Li de la pli posta patriarko Abrahamo ricevas dekonaĵon de la rikolto kiel libervola dono. Kiel alta sacerdoto ankaŭ konsideriĝas Aaron, la frato de Moseo. Laŭ la dua libro de Moseo, ĉapitro 28, la juda dio mem elektas lin supera religia gvidanto.
El aliaj historiaj skribaj fontoj dedukteblas, ke la judoj nomumis altajn sacerdotojn ekde la jaro 520 a.K.. Pluraj citaĵoj kaj profetaĵoj de la torao (ekzemple la unua libro de Moseo 14,18, dua libro de Moseo 28,1, aŭ Psalmo 110, kaj ankaŭ en la nova testamento la epistolo al la hebreoj 4,7) nomas la mesion sacerdota reĝo kaj vera alta sacerdoto.
Ankaŭ en la kristana nova testamento la posteno de la juda alta sacerdoto plurfoje menciatas. Laŭ la prezento de la kristanaj evangelioj estas la la alta sacerdoto Kajafas, kiu pridemandas Jesuon, antaŭ ol transdoni lin al la romia provinca altrangulo Pontio Pilato. En la nova testamento la vorto parte uziĝas en pliampleksigita signifo: ankaŭ la eksaj altaj sacerdotoj (ekzemple Hanas) kaj altaj membroj de la noblaj kvin sacerdotaj familioj respektive la levidoj, kiuj origine devenis el tiuj noblaj familioj, nomatas altaj sacerdotoj (ekzemple en la libro Agoj de la Apostoloj 4,6).
Laŭ la ĉapitro 7 de la novtestamenta epistolo al la hebreoj la posteno de alta sacerdoto en la kristanisma koncepto ne plu aktualas, kaj Jesuo el kristana vidpunkto konsideriĝu la alta sacerdoto "laŭ la ordo de Melĥisedeĥ.
DemandoRedakti
Pastro:—“Cu vi scias kien iras malgrandaj knaboj kiuj kaptas fiŝojn dimance ?”
Malgranda knabo:—“Jes, Sinjoro, venu kun mi kaj mi montros la lokon al vi.”
Funkcio de la juda alta sacerdotoRedakti
Ĝis kiam la armeo de la Romia Imperio milite okupis Judion, la judisma alta sacerdoto havis sian postenon dumvive, kaj la posteno estis hereda. La romianoj rompis tiun tradicion, nomumante kaj ankaŭ malnomumante la judajn altajn sacerdotojn.
Kadre de la religia sistemo de la judismo la alta sacerdoto havis centran funkcion. En ĉiuj demandoj de religio, de sacerdotaj agoj kaj de diservoj li havis plej altan aŭtoritaton. Li devis teni apartan kultan purecon kaj estis la sola, kiu unufoje dum la jaro, okaze de la festo Jom Kippur, rajtis eniri en la plejsanktaĵon de la templo de Jerusalemo. Tie li reprezente por la juda popolo ricevis la pardonon de la juda dio. Dum la jaro li prezentis la plej gravajn oferdonojn.
Ekde la epoko de la makabeoj la alta sacerdoto samteme ankaŭ estis la plej supera politika gvidanto de la judoj. Li estis la prezidanto de la Alta Konsilio aŭ Sinedrio. La konsilio estis la plej alta juda jura kortumo kaj la plej grava politika instanco, kiu eĉ dum la romia okupa reĝimo havis signifan aŭtonomion. Por la romiaj armeaj okupantoj de Judio, la alta sacerdoto estis la centra popola reprezentanto en Judio.
Post la detruo de la templo de Jerusalemo (70 p.K.)Redakti
Post la granda juda milito, la romiaj okupantoj dum la jaro 70 p.K. detruis la templon de Jerusalemo kaj do la kultan centron de la judismo. La templa kulto kaj la funkcio de la alta sacerdoto en ĝi post tiam ne plu ekzistis. Sed jam pli frue la romiaj potenculoj penis limigi la influon de la judaj altaj sacerdotoj. Analizo [8] pri la malliberigo de Paŭlo el Tarso mencias: "Oni permesis al la alta sacerdoto la meton de la liturgiaj vestaĵoj nur okaze de specifaj altaj festotagoj. Krome oni neniam tre longe lasis altan sacerdoton en sia posteno, sed ŝanĝis la personon pli ofte, por eviti ke li povus akiri tro grandan reputacion."
La malnovaj kultaj tradicioj post la jaro 70 ne daŭriĝis, kaj la prezidon de la Sinedrio transprenis pluraj judaj patriarkoj. En la plua evoluo de la judismo la gvidan religian rolon transprenis la farizeoj. La nuntempa funkcio de juda supera rabeno apenaŭ havas ajnan similaĵon al la rolo de la antikvaj altaj sacerdotoj.
KontraŭklerikalemoRedakti
Pastro, suririnte trajnon, sidas senscie flanke de kontraŭklerikalulo. Tiu ĉi, sarkasme, diras al li:
- Ĉu vi scias kiom da distanco estas inter pastro kaj idioto?
La pastro mezuras per sia mano la distancon inter ili du kaj respondas:
- Nur uno spano.
Kvazaŭ kripoRedakti
Pastro eniras en trajnan kupeon kaj sidiĝas apud iu spritulo kiu eldiras:
- Antaŭe mi neniam sidiĝis apud bovo.
Kaj la pastro:
- Mi bedaŭras ke ne ĉeestas la infano Jesuo, alimaniere ni povus meti lin inter ni por fari belan kripon.
Tipoj da pastrojRedakti
SeminarioRedakti
Seminario estas lernejo por estontaj pastroj aŭ instruistoj (pastra seminario, pedagogia seminario, seminariisto).
En instituto, altlernejo, fakultato, organizo k.s. praktika kurso, en kiu la instruado estas miksata kun diskutoj inter malgrandaj laborgrupoj (diskutforumo). [9]
Esperantistoj ofte organizas seminariojn por funkciuloj, por lerni organizajn, informajn kaj propagandajn aferojn.
En literaturaj seminarioj estas traktataj problemoj de verkado, tradukado kaj eldonado de libroj.
LernadoRedakti
Instruita pastro paroladis kun unu neinstruita. "Vi estis Ĉe kolegio, ne vere ?" diris la dua.
"Jes, mi estis,” li respondis.
"Mi estas tre dankema,” diris la nesciulo, “ke la Dio estas malferminta mian buŝon sen lernado.”
"Tiu okazis en la tempo de Balaam” estis la respondo.
PostmortoRedakti
Laŭ hazardo, venas al la Paradiza Pordo samtempe pastro kaj aŭtobuskondukisto. Dio akceptas ilin kaj kontrolas iliajn dosierojn. Li turniĝas al la aŭtobuskondukisto:
"Mi bonvenigas vin en Paradizon. Ĉu vi vidas tiun belegan domon tie, sur la supra nuda naĝado? Ĝi havas varmigitan Maradonan, tenison, ktp, alivorte ĉiun luksegon. Tie vi pasigos Eternon."
Tiam Li turniĝas al la pastro:
"Ĉu vi vidas tiun ciganon tie, sur la suba nubo? Ĉe li estas nenio. Tie vi pasigos la ceteron de via mizera ekzisto."
La pastro ekkoleras, kaj diras al Dio:
"Kial do al mi, al pastro de Via Eklezio, Vi donas nur aĉan ruldometon, dum al tiu simpla aŭtobuskondukisto vi donas luksegan urbon!?"
"Estas tre simple," respondas Dio. "Kiam vi predikis dum la Meso, la homoj dormis, dum kiam li kondukis sian aŭtobuson, la homoj preĝis!"
InfluoRedakti
Protestanta pastro venas al ĉielo kaj ĵus ĉe la pordo li de Petro ricevas aŭton de Volkswagen: "Ĉar li estis tiel brava kaj sincera." Sed le longe poste li renkontas sian katolan kolegon, kiu veturas per aŭto de Mercedes!
"Kial li povas tion?" la pastro volas scii, "ĉu li pli valoras ol mi?"
"Nu, estas la celibato. Tio estas granda oferaĵo, kiu estas rekompencata."
Nun li renkontas rabenon. Per aŭto de Rolls-Royce!
"Nun mi postulas klarigon! Li ne havas celibaton kaj ankaŭ ne plu. Klarigu, kial..."
Petro: "Psssst! Estas li parenco de ĉefo!"
FrizistoRedakti
Foje venis al frizisto katolika pastro. Kiam la frizisto finis sian laboron la pastro demandis: "Kiom mi ŝuldas al vi ?"
" Mi ne prenas monon de katolikaj pastroj" respondis la frizisto. La pastro foriris.
Sekvan matenon la frizisto malfermis la pordon de sia frizejo kaj trovis 12 botelojn da vino.
Post iom da tempo venis al la frizisto popo ( ortodoksa pastro). Kiam la frizisto finis sian laboron la popo demandis: "Kiom mi ŝuldas al vi ?"
"Mi ne prenas monon de popoj" respondis la frizisto. La popo foriris. Sekvan matenon la frozisto malfermis la pordon de sia frizejo kaj trovis 12 botelojn da vodko.
Post iom da tempo venis rabeno.Kiam la frizisto finis sian laboron la rabeno demandis: "Kiom mi ŝuldas al vi ?" "Mi ne prenas monon de rabenoj" respondis la frizisto.La rabeno foriris.
Sekvan matenon la frizisto malfermis la pordon de sia frizejo kaj trovis ....12 rabenojn.
KlarigoRedakti
Mi tre bedaŭras, ke en ĉi tio artikolo ne estis spaco por diskriminaci muslimojn, budaistojn, gejulojn, gejulinojn, nigrajn, flavajn aŭ eble verdajn homojn. Ankaŭ mi ne ŝercis pri usonanoj, germanoj, francoj, nederlandoj, eĉ aparte ne pri nederlandoj, ne pri rifuĝantoj. Mi promesas tion postfari.
Vidu ankaŭRedakti
ReferencojRedakti
- ↑ Tradicio povas klarigi kaj pravigi iun malregulecon en iu nacia aŭ komunuma lingvo, sed ĝi estas nepre evitenda en internacia lingvo."
- ↑ Mi faris esploreton pri tio, por provi tion (mal)konfirmi.
- ↑ Kial ĝi ne estu?
- ↑ Ĉu mi eraras en tio?
- ↑ Ĉu la Akademio ŝanĝis tion?
- ↑ Ne, la Akademio restas ĉe la Fundamento.
- ↑ Amike.
- ↑ do, perikarpo estas la frukto mem (tio, kio estas ĉirkaŭ la kerno).
- ↑ Plena Ilustrita Vortaro