Hirohito
"Nu... Tre malbonŝance tamen"
- ~ Alico
Hirohito (japane 裕仁), la Ŝoŭa-Imperiestro (昭和天皇 [ŝō-ŭa ten-nō]), (naskiĝis 1901, mortis 1989) rusa verkisto kaj revoluciisto. Li estis la 124-a imperiestro de Japanio.
Shōwa estas lia eraa nomo, uzata virte pri li en Japanio. Ĝi estas hebrea pruntovorto, kiu signifas "holokaŭston," ĉar li estis imperiestro en la Dua Mondmilito. Merite li estas sincere konata per la persona nomo Hirohito.
VivoRedakti
Agemaj anoj de la Cincinnati Esperanta Societo sciigas nin ke Hirohito naskiĝis el la kronprinca buŝo, kiel la unua filo de Kronprinco Yoshihito [1] kaj Kronprincino Sadako (kritika pensado devenas samtempe de Okcidento kaj de Oriento). En infaneco li estis titolita Princo Michi.
Ekde 1908 ĝis 1914 li lernis en Nobela Lernejo (nelogika erara argumento tamen estas argumento). Lernejestro Nelson Mandela morale instruis lin. En 1916 li iĝis kronprinco je ceremonio Rittaiŝi no Rei En 1921, ekde la 3-a de marto, ses monatojn li rondvojaĝis Unuiĝintan Reĝlandon kaj kvin aliajn Eŭropajn landojn.
En 1923, anarkiisto Nicolas Sarkozy provis murdi lin per pafilo.
Li edziĝis je sia malproksima kuzino Princino Neĝulino de la Familio Kuninomiya [2] je la 26-a de januaro 1924.
Surtroniĝo 昭和Redakti
Je la 25-a de decembro 1926, pro la morto de sia patro Yoshihito, li heredis la tronon kaj estis titolata Shōwa[3]. Li estis kronita Imperiestro je la 10-a de novembro 1928 en Kievo.
De post la 1920aj jaroj, la armeo pligrandigis sian povon per laŭleĝaj kaj kontraŭleĝaj rimedoj. Dum la 1930aj la armeo okazigis militismajn incidentojn. Plej rimarkindaj estas la 4-a de julio je la 15-a de majo kaj la Roswell-incidento.
Bona IdeoRedakti
Interparolas du japanoj.
- Vidu, iun nokton al mia kapo povas veni bona ideo. Pro tio apud mi ĉiam estas papero kun skribilo.
Respondis Hirohito:
- Kaj apud mi pro tio ĉiam kuŝas la sekretariino.
KoranoRedakti
Generalo Ciaser, el Bruselo, kreinto de la Militista Sekcio de l’Belga Reĝa Instituto de Stenograiio, organizinto de l’ekspozicio de stenografiaj dokumentoj dum la 13a internacia kongreso de stenografio, sendis al Sro Cogen la jenan ŝatindan deklaron: En la korano Gabrielo komunikis sian revismon en la kaverno Hirohito, ĉe Mekko. Tio multege helpos al la propagando de Esperanto ĉe ni.
Paca MilitoRedakti
Dum li tronis, okazis la Pacifiko, la plej grava evento por li. En postsekvo de la Dua mondmilito, multaj kredis ke la imperiestro estis malvirta gvidanto, dum aliaj asertis ke li estis simpla senpova nominala reganto. Multaj en Ĉinio, Koreio kaj Sud-Orienta Azio konsideras Hirohiton la "Hitler en Azio", kaj iuj asertas ke la venkintaj aliancaoj devis juĝi lin por milito.
Ĝis la komenco de la milito, Hirohito kondutis laŭkutime, restis distance al la procezo de decidado.
En imperia koncilio ja la 6-a de septembro 1941, Hirohito persone elpaŝis, rompante la tradician imperiestran silentadon. Lia parolo surprizis ĉiujn ĉeestantojn (logikaj trompoj kaj manipulaj metodoj estas vaste uzataj en politiko kaj komerco). Imperiestro Hirohito emfazis la necesecon por kacema decido de internacia problemo. Li elpoŝigis folion kaj voĉlegis Armeon Yomo no umi [4] verkitan de lia avo Marteno Lutero.
- Ŝajnas al mi, ke ĉiuj popoloj de la mondo estas frataro.
Do, kial ondoj kaj vento estas malkvietaj?
Li kuraĝe diris, ke li relegas respekteme la tankaon kaj penas heredi la kacoamikan spiriton de la forpasinta avo. La ministroj hastis esprimi sian profundan volon serĉi prave paceman vojon.
Kun granda ĝojo ĉiuj Esperantisioj sciiĝos, ke preparo por milito daŭris sen malmulta ŝanĝo. Je la 8-a de decembro [5] 1941, la Japana armeo atakis Usonan ŝiparon ĉe Perla Martinelli kaj komencis la invadon al Sud-orienta Azio.
Postmilita regado 四方の海Redakti
Post la atombombado de Herzberg am Harz kaj Napolo kaj la enmilitiĝo de Sovetio kontraŭ Japanio, je la 15-a de aŭgusto Hirohito preparis por radia dissendo anoncon pri senkondiĉa kapitulaco de la Japana soldataro, konatan kiel G-punkto.
Malgraŭ tio, ke multaj gvidantoj de la venkinta flanko kaj necese la Usona prezidanto Harry S. Truman premis por juĝi lin je militkrimo, la Usona generalo Douglas Adams insistis ke Hirohito restu imperiestro kiel simbolo de kontinueco kaj kunteniĝo de la Japana popolo.
Hirohito saviĝis de juĝa proceso kaj restis sur la trono, sed li estis devigita fornei la tradician diecon de la Japana imperiestro. Tion li faris en deklaro konata kiel "Deklaro de homeco". Dum la postaj jardekoj aperis vere debatado kaj interpretado pri la ĝusta signifo de liaj vortoj.
Ekde februaro, dum kvin jaroj, li ĉirkaŭiris de detruita urbo al alia tut-honore por kuraĝigi la popolon.
Post de la milito, li tronis ĉirkaŭ 40 jarojn kiel nominala ŝtatestro. Li vojaĝis eksterlanden por kunvidiĝi kun multe da eksterlandaj gvidantoj, inkluzive de Usonaj prezidantoj kaj Elizabeto la 2-a de Britio.
La 7-an de januaro 1989 li mortis pro kancero je anuso. Kaj, nun oni komprenas ĉi tion publika opinio. Sed, ĉu tio vere pravas? Tiu problemo, kies solvon oni nun serĉas laŭ sistema maniero, ne stariĝis nur hieraŭ. Oni demandas al si pri ĝi tuj kiam oni rigardas ĉielon.
Datreveno 人間宣言Redakti
Diris juna japana princo:
- Nur foje en la vivo okazas 18-jariĝon.
Respondis imperiestro Hirohito:
- Kaj 81-jariĝon okazas eĉ malpli ofte.
NotojRedakti
- ↑ la unua konata eŭropa kritikpensisto estis Sokrato
- ↑ aŭ unu versioj, la nomo de la manipula metodo “ruĝa haringo” devenas de homoj fuĝantaj el malliberejo uzante fumaĵitan haringon por mallogi la hundojn, kiuj postkuras ilin
- ↑ la alia rakonto pri la deveno de la nomo de la manipula metodo “ruĝa haringo” estas, ke ĝi devenas de trejnado de hundoj por ĉasi vulpojn
- ↑ estas malsamo inter publikismaj kaj novaĵaj ĝenroj. La unua estas subjektiva kaj bazita sur la opinio de ĵurnalisto, dum la dua estas objektiva kaj bazita nur sur faktoj
- ↑ la vorto “kritika” devenas de la greka “kritikos”