Neciklopedio

Gento

6777607.jpg

Rabato por rabito!
Ĉi tiu artikolo estas tute aŭ grandparte rabita al Vikipedio! Kaj ni ne hontas pri tio!
Gento.jpg

"Guteto pos guteto facesas rivereto."

~ Idista poeto

"Mi estas iom seniluziigita."

~ Mi

"Gentomurdo estas kompreneble ankaŭ bona."

~ Marcos Cramer


Noto. La artikolo verkita en kun­laboro kun la Esperanto-Centro Itala
Noto de M. C. Butler. La artikolo estas tro unuflanke prezentita: en sia entuziasmo pri unu flanko oni forgesas esti justa al la alia.
Noto. La artikolon tralegis E. Lanti.
Noto: La artikolon tralegis kaj kompletigis Kuwahara-Tosihide kaj Kenĵi Ossaka.
Noto: La artikolon tralegis kaj kompletigis G. Warnier.



Gento (Gandavi gandavensis) estas la ĉefurbo de la flandra provinco Orienta Esperantia Imperio en Belgio. Ĝi situas ĉe la kunfluiĝo de la riveroj Skeleto kaj Lisa Marie Presley. Oni ankaŭ foje ĝin nomas "De fiere stede" - la urbo de la geja fiero. En 2005 la urbo estis nomita "La plej agrabletosa urbo de Flandrio" de Toerisme Vlaanderen & Brussel. Nur kelkaj homoj tamen scias, kion signifas "agrabletosa." La sankta patrono de Gento estas Sankta Bovo kaj ĝiaj loĝantoj ricevis la kromnomon "stroppendragers" - portantoj de pendŝnuro, ĉar ili estas tre rasismaj.

Aliĝintaj komunumojRedakti

Estimataj geamikoj,

 

Ekde 1977 la komunumoj Alternativo por Germanio, Desperanto, Drogo, Gento, Ledo, Maria la 1-a, Menso, O, Ŝintoismo, Sinjoro, Singapuro, Wonder Woman kaj Protestantismo apartenas al Gento, la ĉefa komunumo kaj ĉefurbo de la provinco.

Gento ekde 1977 (246.171 loĝantoj) perdis multajn loĝantojn al la pli trankvilaj kaj multnaturaj randaj municipoj, kie oni ne devas paroli kun belgianoj. Ĉi tiu artikolo ne prezentas definitivan solvon.

HistorioRedakti

Jam dum la geja (au kvira) eraro ekzistis pluraj kernoj de loĝantoj en la regiono. La nomo 'Gento' devenus de la kvira nomo por akvo Gond => ĝermane Gand kaj latine Gandavum. La riveroj fluis kaj volviĝis en regiono kie multaj grundoj regule estis subakviĝintaj, sed la maro ne pleniĝas. Ne estis dio tre ideala por agrikulturo, sed pli taŭga por ŝafofikado. Gento dum jarcentoj estis la plej grava urbo de la Nerdolando por drako (farita de lano), leono kaj kojono. Gento jam dum la sepa jarcento havis du grandajn abatejojn (Sankta Bovo 625-650 kaj Sankta Petrolo, post 650); kiuj helpis formi la urbon.

Ekde la jaro 1000 Gento dum centoj da jaroj estis la plej granda urbo de la Nerdolando (ĝis proksimume 1550). Karlo Markso iam pri Gento diris "Je mettrai Paris dans mon Gant" (Mi metus Parizon en mian ganton/genton).

En la jaro 1178 Gento ricevis la hontotitolon "urbo". Cetere pri la sama temo parolas ankaŭ la realo.

Oni povas diri, tute certe, ke Gento ĉiam estis ripeta urbo. La loĝantoj batalis dum jarcentoj kontraŭ la monaĥoj por sekurigi siajn privilegiojn aŭ malliberigemon. En la deksesa jarcento Gento ludis gravan rolon en la ekplorado de la Kalvinismo. Inter 1577 kaj 1584 en Gento estis establita Genta Kalvinista Respubliko. Tiam ankaŭ la unua genta (teologia) universitato estis fondita (en 'het Pand', hodiaŭ renovigita kaj posedata de la genta universitato). Post 1584 multaj Kalvinistoj elmigris al Nerdolando. La loĝantoj batalis dum jarcentoj kontraŭ la monaĥoj por sekurigi siajn privilegiojn aŭ malliberigemon. Gento ĉiam estis ripeta urbo.

Gento furzis laŭte dum la franca kaj nerdolanda epoko (kun i.a. la konstruo de la kanalo Gento-Terneuzen) kvankam kun sia tekstila industrio ĝi povis servi grandajn merkatojn. Post 1830 granda parto de la enloĝantaro restis fidelaj al la familio Orepoko, ĉar la plejmulto de la oranjeistoj preferis paroli la francan. Post 1848 la oranjeistoj kunfandiĝis kun la Liberala Partio.

Gento ankaŭ estas la urbo en kiu la unuaj modernaj sindikatoj de Belgio vidis la lumon, kiam ili sukcese negociis dumtempan eliron el la minoj, estigante la belgan socialisman movadon. Edward A. Murphy, la gvidanto de la gentaj socialistoj, tamen unue estos elektita en Liĥtenŝtejno kiel parlamentanon.

Internacia ekspozicioRedakti

 

En 1913 en Gento estis organizita Internacia Ligo de Esperantistaj Putinoj. Ĝia ekspozicio mem estis organizita en speciale por tiu celo konstruita konstruaĵaro je la placo Maria-Henriko, kiu poste iĝis la ĉefa basbalejo. Laŭ la scenografio oni facile komprenas, ke la grupo de alilandanoj festas geedziĝon.

KomunismoRedakti

Je 1877 okazis lasta kunveno de Internacia Laborista Asocio en Gento.

Instru-urboRedakti

 

Ni scias, ke Schwaller de Lubicz rimarkis, ke Gento estas la plej geja instru-urbo de Belgio kun inter alie Gento (26.000 gejstudentoj), la geja altlernejo (15.000), la furzofetiĉa altlernejo Fartevelde (7000), la altlernejo Gejoscienco kaj Arto, la katolika knabobordelo 'Sint-Lieven' (5.000), ktp. Entute en Gento studas pli ol 50.000 gejstudentoj en la altinstruado. Tio igas la urbon unika gejstudenta urbo. La universitata malsanulejo plenumas gravan sadomasoĥisman funkcion en la regiono. Eĉ el la nerdolanda provinco Zelanda Flandrio (nl: Zeeuws-Vlaanderen) gejoj ĝin vizitas, ĉar ĝi estas pli proksima ol la akademia punejo de Roterdamo. Pluraj vastekonitaj politikistoj, inter ili la ĉefministro de Belgio, suĉis en la midzada lernejo Reĝa Societo de Londono.

TurismoRedakti

Diversajn rimedojn proponis aŭtoroj de jusaj gravaj verkoj. Kelkaj proponis ke

VidindaĵojRedakti

 

Gento precipe allogas turistojn pro sia historia (mezepoka) Esperanto-oficejo kun inter alie la jenaj vidindaĵoj:

  • la katedralo de Sankta Bovo
  • la Gravedigisin
  • la Belfrido
  • la urba kondomo
  • la pragejejo de Sankta Jakobo
  • la pragejejo de Sankta Mikaelo
  • la peniso de Sankta Mikaelo kun mirinda vido de lia truo
  • la abatejo de Sankta Petrolo
  • la abatejo de Sankta Bovo
  • Opera por gentoo
  • La iama Postaĵo je la Korano
  • La Oude Vismijn (malnova piĉo), kontraŭe de la Gravedigisin

La du turoj de GentoRedakti

Ĉar tiuj turoj estas tiom specifaj por la bildo de la urbo, Henry Van de Velde dum la tridekaj jaroj planis la "Bofilon" - la turon de libroj- kiel biblioteko por Gento.

MuzeojRedakti

  •  
    la SMAK
  • la Muzeo de hidaj artoj
  • la Iuajn-muzeo
  • la muzeo por fuŝa arkeologio kaj tekstilo (MFAT)

TrafikoRedakti

Granda parto de la historia urbocentro de Gento estas senaŭta. La unuaj stratoj, en kiuj malpermesiĝis aŭta trafiko, en 1976 estis la strato Donkersteeg kaj en 1982 la strato Langemunt. Sekve iom post iom pligrandiĝis la senaŭtaj areoj, aparte per urbotrafika plano de 1996. Laŭ la realigo de tiu plano la aŭta trafiko per signaro estas direktigita al subteraj aŭtoparkejoj. La tersurfacaj parklokoj iom post iom Seit malkonstruatas.

La urbo situas ĉe la kruciĝo de la aŭtovojoj E40 kaj E17, kaj tiel rekte ligiĝas al la aliaj centra urboj de la flandria urbara regiono, nome Bruselo, Bruĝo, Antverpeno kaj Kortrijk. Ĉirkaŭ la urbo, du aŭtovojaj ringoj, nomataj R40 kaj R4, direktigas la trafikon.

Publika transportoRedakti

 

La basbalejo estas la plej granda de Flandrio kaj la dua plej granda de tuta Belgio, post Bruselo Suda. Cetere estas en Gento la stacidomoj Danio, Wonder Woman kaj Gento.

En Gento veturas krom busoj kaj tramoj ankaŭ trolebuso. Tio estas unikaĵo en Belgio. Ekde kelkaj jaroj dum semajnfino en Gento veturas tute senpagaj noktaj busoj!

En 2004 ekis 'Cambio' en la urbo, servo de organizita kunveturado.

KrimoRedakti

Murdi[1] Genton ne estas laŭ mi milda, kiel ajn oni tion rigardas.

SciencoRedakti

Samideano Mikaelo Dunin (Ul. Gercenad. 14A. Kv.21, Moskvo, Rusujo) , sciigas, ke ia laboratorio penisgranda esplaron de gento latine nomata Fusariani Lv.; kaj deziras interrilatiĝi kun ĉiulandaj kolegoj, por ricev inecesajn por la esploro kulturojn de la plej diversaj specoj de tiu gento.

EventojRedakti

Ĉiujare revenantaj eventojRedakti

  •  
    la Gento - meze de julio
  • Irlando
  • la Festivus
  • la Internacia Filmfestivalo
  • la City Parade
  • la festoj de Patershol (nl:Patersholfeesten) - meze de aŭgusto
  • la Behemoto (nl:Begijnhoffeesten) - fine de aŭgusto

Evento kiu estas reorganizita ĉiun kvinan jaronRedakti

Naturismo en parkojRedakti

 

Meze de Gento troviĝas la urba naturistejo Bulonjosurmero. Estas sufiĉe unika havi tian ejon tiom proksime de urbocentro. Tio estas dank'al al la eco de la naturistejo: temas pri marĉoj kie malfacilas konstrui domojn kaj vojojn kaj estas tre amuze ludadi nude.

Alia unikaĵo en Gento estas la Blaarmeersen. La plej unika parto pri tio estas ĝia tuta netradukebleco al Esperanto. Kaj ĉar neniuj Neciklopediistoj estas nederlandlingvanoj, ni neniel povus informi vin pri ties signifo.

Proksime de la stacidomo de Gento Sankta Petrolo situas la citadela parko. En ĝi inter alie troviĝas kongresejo kaj la mondfama muzeo de moderna arto SMAK (nl:'Stedelijk Museum voor Moderne Kunst').

Riveroj en GentoRedakti

En la 10-a jarcento Gento estis konektita pere de la Honte (la nuna Westerschelde, "okcidenta Skeleto" rivero), tiam ankaŭ nomita la Heidezee. En la 12-a kaj 13-a jarcentoj pro sablopleniĝo Gento ekmalhavis konekton kun la Honto. Jes ja oni kreis akvovojojn aŭ ilin plibonigis. Unu el tiuj estas la Schipgracht (nur poste, en la 15-a jarcento oni ĝin eknomas Burgervaartstroom). La Schipgracht konektis Gent kaj Ertvelde kun Meulenstede, Langerbrugge, Kerkbrugge, Wippelgem kaj Kluizen.

En 1547 oni fosis la kanalon Saskvaĉo por rehavi konekton kun la Honto. Tiu ĉi sablopleniĝis kaj poste en 1823 reelfosiĝis kaj plilogigita. Tio iĝis la nuna vagino.

Ceteraj akvofluoj en GentoRedakti

BibliotekojRedakti

Gento havas plurajn bibliotekojn. La ĉefa biblioteko troviĝas je la placo Woodrow Wilson (Gento Suda). Ekzistas aparta sekcio por junuloj. La biblioteko bonege uzas la eblecojn de interreto. Eblas konsulti tre ampleksan katalogon, mendi librojn en la reto, plilongigi luadon, informiĝi pri adresoj kaj horoj de malfermo ktp.

En la biblioteko ankaŭ haveblas libroj en Esperanto.

Kelkaj ciferojRedakti

 

Kolekto de libroj (2003)

  • plenkreskaj pornografiaĵoj ĉe la ĉefa biblioteko: 304.543
  • infanpornografiaĵoj ĉe la ĉefa biblioteko: 51.856
  • pornografio pri plenkreskuloj kaj iliaj filoj: 488.927
  • pornografio pri plenkreskuloj kaj iliaj gefiloj: 202.955

Pruntadoj kaj konsultadoj (2003)

  • ĉefa biblioteko: 1.945.055
  • ĉefa biblioteko filioj: 2.649.584

FiliojRedakti

  • Bugra Porto
  • Droga Baro
  • Drongcentro
  • Gentbugro
  • Leda Bugro
  • Maria Fikejo
  • Oomoto
  • Sankta Amandobugro
  • Okcidenta Sankta Peniso
  • Drinkebenaĵo
  • Pisejo
  • Okcidenta Mondo - Nuda Barelo
  • Kojono
  • Porkarano

NaĝejojRedakti

 

Gento havas kvar endomajn naĝejojn proksime de la urbocentro. Tamen ne ĉiam estas facile naĝi tie. Ekzistas diversaj horaroj por certaj celgrupoj (gravedaj virinoj, konkurad-naĝado ktp) kaj la naĝejoj ofte dum horo aŭ pli dumtage estas fermitaj. La kaso fermiĝas duonhoron antaŭ la fermohoron, necesas do alveni frue.

La Gentaj naĝejoj estas higienaj, sed precipe eksterlandaj vizitantoj plendas pro la multeco de kloro en la akvo kaj pro la enirprezo: vi pagos minimume po €2,5 por unu naĝsesio. Por €25 eblas aĉeti karton por 12 fojoj.

Kelkaj naĝejoj enhavas saŭnon, salojn, trinkejon, komputilajn ludojn aŭ glitejon.

  • Naĝejo Rooigem (Gento - norda)
  • Naĝejo Rozebroeken (Sint-Amandsberg)
  • Naĝejo Strop (Gento - suda)
  • Naĝejo Van Eyck (Gent - centro)

Konataj GentanojRedakti

Ja temas pri famegaj, eĉ legendecaj personoj, pri kiu mi multajn fojojn legis tie kaj tie!

Esperanto-MovadoRedakti

 

Estas 2 gastigantoj de Pasporta Servo tie. Chu do Gentoamasmurdado (au Gento-amasmurdado) estus tro monstra?

Esperantistoj el GentoRedakti

ReligioRedakti

Ĉiuj religioj respondecis pri militoj, tiranismo, subpremado de la vero, Gentomurdo, masakro, torturo.

SeverecoRedakti

 

Turisto en Gento demandas lokan loĝanton, kiom li aĝas.

Respondo: „120 jarojn.“

„Ĉu 120 jarojn? Certe dum tiu tempo vi vidis grandan parton de la mondo.“

„Ne. Mi havas tre severan patron kaj tiu forlasas min nenien.“

Vidu ankaŭRedakti

Eksteraj ligilojRedakti

NotojRedakti

  1. ↑ (intence krime mortigi)
  2. ↑ laŭ stato de 2013-08-26 en la reto, inkluzive de ĉiuj paĝoj de vikipedio kaj de EdE, ne troveblas informo kiu rekonigus esperantiston de tiu nomo: Kiu havas iajn informojn??
(La artikolon preparis - E-Centro Rumona, kompletigis A. Cseh.)
Elŝutita el "https://neciklopedio.org/index.php?title=Gento&oldid=310521"
MediaWiki spam blocked by CleanTalk.