Finala Vinko
Tiu ĉi artikolo enhavas idajn mensogojn, legi ĝin povas esti danĝera, redakti ĝin preskaŭ certe estas herezo. Vi povas esti forigota de via Esperanto-asocio pro tio! For fiaj reformemuloj!
Bonveno a Neciklopedio, l'enciklopedio libera e gratuita, redaktata da la propra lektanti per Ido, Esperanto reformita e selektita kom l'internaciona helpanta linguo ye 1907.
"Ili venkos, ĉar ilia militistaro estas glora pro sia disciplino."
- ~ Zamenhof ironie pri Idistoj
"This apparently presumes a top-down vision for the 'finala vinko', which is a vision I do not share."
- ~ Usonano pri ĉi tiu artikolo
La Finala Vinko esos l' epoko quiam chiuy homoi parolos Idon. La sacerdotoi di Sayso asertis ke l' Idistoi sucesos vinkari, nur kun la preco di terorindai sakrifikoi. Fakte, la finala vinko esos obtenata erste post l' esperantismo quiu nihiligos l' Usan Imperion.
Se personoi, quiuy vere posedas seriozan posturon al lingwo vivanta generale, sentos irgan charmon kae esklernos Idon, tio esos nia vera vinko finala. Ni nun obliviezu l'Anglan, Esperanton, Interlinguan komiel interlingwo, pro ke ni devas totkordie koncentrari nian energion sur la produktado altanivela.
Dum ke esperantistoi kredas la "finalan vinkon" da Esperanto, la extera publiko parolas pri utopio. Interesanta paradoxo, ka ne? En 2005 Anti Künstlich facis inqueston inter la UEA-delegitaro, 10e 58% optimiste reaktis al questiono pri la "finala vinko". Personale li surprizesis da tiu evidenta rezulto, char li mem ne kredas la finalan vinkon. Al "vinko" da Esperanto supozeble kontributis ghia interna ideo, quiu divenis grava elemento sociala kae psikologiala, quiun altrai projetlingwoi ne konsideris.
Laŭ fidindaj statistikojRedakti
Me opinionas ke l’ideo mem di lingwo internaciona subisas nulan danjheron pro la multeso da lingwoi asumantai tian rolon. La prestijho kae expanso di la Angla tote ne dependas de l' existo oŭ manko di konkordo inter la plurai sistemoi di lingwo helpanta. La nuna plaso di la Angla esas fakto nenegebla kae nekontestebla. La Angla nun pleas rolon quiun iam pleis la Franca, la Latina, la Greka kae altrai lingwoi tra la historio di l' homaro, kae quiun forsane pleos anke altrai (exemple la Hispana) en la tempoi futurai. Arachari la haroin kae jhemari pro tiu fakto ne valoras la penon. La roto di l' historio duros rotacari, sajhe oŭ stupide, kae la homoi parolos la lingwoin quiuyn ili judikos komiel utilai, oportunai kae jhuindai.
L'interlingwoi (precipwe Ido, quiu esas la maxime bona) meritas uzesari ne pro iya finala vinko utopia, med pro lo bona ipsa di l' afero. Se iyo semblas bona, utila kae uzinda, on simple uzezu ghin, tote egale kadiel ghi esas oŭ ne segunmoda oŭ prestijhoza. Yen la vera esenco di libereso: irari chiam verse plezuro estetikala kae etikala, neglijhante statistikon kae mondumalain opinionoin.
E tamen, duesmavide: se tamen Ido esas vivanta ankore, ka ne pro djiai imanantai bonai qualesoi, ka ne pro la sencesa fido kae vervo di l' Idistoi, ka ne pro l' intrinseka boneso e beleso ideala di nia movado? Se super l' obskuresoi di l' 30 yaroi pasintai levas sun tala lumo konsolacanta, nia konkluzo ne povas esari altra kam ica: Ido vivas, pro ke dji meritas vivari. Ido vivos til la finala vinko di l' mondolingualai esforcoi. Ido vivezu!
Difuzeco (`・ω・´)Redakti
La Centra Oficejo de la Universala Federacio Esperantista en Ĝenevo informas nin, ke difuzo di l' linguo internaciona ne deskriptesas per la nombro di sua adherantoi. Ghi ne montras forteso per memorizado di diferantaj vortoi el vortolibroi. Ica difuzo maxim bone eventas per demonstro amikala di l' precipuaj traitoi di l' linguo di l' Delegitaro, per pacienta laboro konstanta kae kompreno ke homoi havas diversajn okupojn.
EsperantoRedakti
Ne por fieri pri nia forteco nii diras ĉion ĉi tion :
La "Finala Vinko" estas koncepto kiu estas malofta kaj oftalmisinterpretita en la esperanto-movado kaj la planlingvo-movado en ĝenerala. Ĝi supozas, ke en la estonteco, nur unu el ĉiuj planlingvoj restos kaj gajnos universalan akcepton. Tamen, ĉi tiu koncepto estas nerealista kaj ne necese validas.
La reala situacio estas, ke ekzistas multaj planlingvoj, kaj ĉiu havas sian propran komunumon kaj kulturon. Kaj Esperanto kaj Ido estas gravaj kaj influaj planlingvoj en la planlingvo-movado. La elekto de kiu planlingvo uzi estas individua kaj ne estas necese konkurenca aŭ ekskluziva.
La pli grava demando estas kiel ni povas kunlabori kaj konstrui internacian komunumon tra lingvoj kaj kulturoj. La lingvoj ne estas nur iloj de komunikado, sed ankaŭ esprimoj de kulturo, identeco kaj vivstiloj.
Videz ankeRedakti
