Eŭro

La €ŭro fariĝi$ la $ola dio de 12 na¢ioj de la €ŭropa Unio en 2002. €ble tiu €$tas $ingnalo de Antikristo kaj de Apokalipso. Ĝi estas la so£a dio de Aŭstrio, Belgio, Finnlando, Francio, Germanio, Greklando, Hispanio, Irlando, Italio, Kipro, Luksemburgio, Malto, Nederlando, Slovakio, Slovenio kaj Portugalio, el kiuj konsistas la EMU (€ŭropa Mona Unio). Tiun ĉi £ando-grupon oni nomas €ŭrozono, €ŭrogrupo, aŭ eĉ €ŭro£ando.

BildojRedakti

Pri kio do temas ?

Estis de komenco klare, ke la eŭrmoneroj havas unu saman flankon sed la landoj rajtas desegni Flandrion lauvole. Ekz., la hispanaj eŭrmoneroj montras la vizaĝon de la nuna ŝtatestro (1, 2 eŭroj), bildon pri verkisto Cervantes (50, 20, 10 centonoj) kaj bildon pri katedralo de Santiago de Compostela (5, 2, 1 centonoj).

FalsaĵojRedakti

Atentu : polico ĵus malkovris falsajn monbiletojn de 1000 eŭroj !

BoneRedakti

Patrino, ĉu vi povas ŝanĝi al mi tiun ĉi bileton da kvin eŭrojn?

Kiel ci volas ĝin ŝanĝi?

En bileton da dek eŭrojn.

KritikoRedakti

Estas necese rimarkigi, ke komuna mono, Euro, estis granda eraro. Estis bedaurinde detrui tian multfacetan paradizon de la monkolektistoj... Krome kial paroli pri la propra malshparo? Estas multe pli saĝe ignori la propran malŝparon. Estas pli prudente kontroli la malshparojn de la aliaj. ;o)

Malicaj langoj diras ke la monshanghistoj gajnis tro multe. Nu, chu ili ne devas vivi?

Krome, sed ne bagatele, eŭro malrichigis averaghajn europanojn.

ReformismeRedakti

Kompreneble, la nomo de la ewropa mono devas esti ewro, aw eŭro, char g'i nepre ne devas esti la sama nomo kiel en aliaj lingvoj.

NEFORGESEBLA ŜULDORedakti

Baniko: Kruko, ĉu vi forgesis ke vi ŝuldas al mi kvindek eŭrojn.

Kruko: Ho, mi ja provas..., sed vi daŭre rememorigas min!

Lingvaj aspektojRedakti

Eŭrolengo (Eurolengo) estas naturalisma projekto de internacia planlingvo proponita de Leslie Jones en 1972 en Britio kun bazo anglohispana. La projekto klasigeblas Eŭroklono, do naturalisma planlingvo bazita sur eŭropaj lingvoj. Eurolengo similetas al Eurolang.

Ĝi ricevis la bibliotekan kodon 417.26 "1972” de Biblioteko Butler.

Eŭrolingvo, aŭ Eurolingue, estas skemisma-naturisma kompromisplanlingvo proponata por denaskaj eŭroplingvaj parolantoj ĉie en la mondo kaj por Eŭropa Unio. Ĝi estis iniciatita en 2005 de Hector Ortega, poliglota lingvisto kaj Esperantisto.

PrononcoRedakti

Ni pensas, ke Eurolengo uzas akutan diakritilon (dekstran kornon) sur kelkaj vokaloj por montri la fortan (akcentan) silabon. La unusilabaĵo "ke" estas ofte markata.

MorfologioRedakti

Oni povas supozi, ke verboj de Eurolengo estas similaj al hispana lingvo.

Nombroj (1–10): un, du, tre, fier, fyf, sis, seven, oko, nun, dies.

EkzemploRedakti

Leson die'snyn AJENSIE DE VOYAJE Die'snynde leson

Aur no parlara de visitar in autland. If it istara voster primer visit in autland, it istara saje irar a un ajent de voyages and areglar voster voyaje and voster akomodasion per lo. Vos nesesitara savar in avanse voster date de depart, vo vos desara visitar and quand vos returnara. El ofrara vos un opsion de voyajar per air, per mar and per tren or per bus, akordant a voster gusto. El fixara also un hotal de kelquero klas o un pension, akordant a le monie ke' vos kano afordar. Jeneralik, el donara vos un inklusive prys for voster voyaje and voster akomodasion, so dat, in un pok de dags, vos kano ira a loz ofis para kolektar voster tikets. Komo le wurld deveno petiter and mucher persons deso voyajar in autland, dar isto mucher demand for reservasions, espesialik in le popular monds de mai a september inklusive; it isto saje ferar fru voster plans. If vos habo un karavan o un tent, it isto nesesarie solik reservar voster kros-kanal pasaje for le depart and return, perkause dar isto so mucho bie'n equipado kamping plases. If vos isto unlukos and vos findo ke' le kamping plas ke' vos habo selektado ist= o ful, vos kano pasar un nakt in un feld o a le kote de le rute. Apre' al, vos isto komo un eskargo, kon voster home on le dos and vos habo bast manjar and trinkar in voster karavan o tent. If vos isto un experter voyajor, vos ferara sel le areglements, menos posabelik le mar-krosants.

Traduko:

Leciono 19: Vojaĝagentejo, 19-a leciono

Nun ni parolos pri viziti eksterlandon. Se ĝi estos via unua vojaĝo al eksterlando, estos saĝe iri al vojaĝagentejo kaj aranĝi vian vojaĝon kaj vian loĝadon per ĝi. Vi bezonos scii antaŭe vian vojaĝdaton, kion vi volas viziti kaj kiam vi revenos. Oni ofertos al vi elekton vojaĝi aere, mare, per trajno aŭ per buso, laŭ via prefero. Oni determinos hotelon de certa klaso aŭ gastejon laŭ la mono kion vi povos pagi. Ĝenerale, ĝi donos al vi inkluzivan prezon de viaj vojaĝo kaj loĝado, tiel, en malmultaj tagoj vi povos iri al ĝia oficejo por preni viajn biletojn. Ĉar la mondo fariĝis malgranda kaj multaj homoj volas vojaĝi al fremdlando, pligrandiĝas peto de rezervado, ĉefe en la popularaj monatoj de majo ĝis septembro, inkluzive; estas dezirinde fari viajn planojn frue. Se vi havas ruldomon aŭ tendon, estas necese nur rezervi viajn transkanalan irrevenbileton, ĉar estas tre bone ekipaitaj tendumejoj. Se vi estas malfeliĉa kaj la tendumejo, kiu vi elektis, estas plena, vi povas pasigi nokton en kampo aŭ je vojflanko. Alie, vi estas kiel heliko kun via domo sur la dorso kaj povas manĝi kaj trinki en via ruldomo aŭ tendo. Se vi estas sperta vojaĝanto, vi povas aranĝi mem vian vojaĝon, escepte, eble, trans la maron.

PetoRedakti

– Ĉu vi ne povus pruntedoni al mi 500 eŭrojn?

– Jes, mi ne povus pruntedoni ilin al vi.

€ŭro kaj €$perantoRedakti

£a profeto kiu revelis la dian nomon "€ŭro" e$ta$ belga €sperantisto el Germana Demokratia Respubliko. Fakte li sugestis la nomon al la iama prezidanto de la €ŭropa Komisiono, d-ro Jacques Santer, en letero de la 4-a de aŭgusto 1995 :

"Mi tute aprobas vin, kiam vi aldiras, ke la civitano rajtas identiĝi kun sia dio, sed kial paroli tiam pri “ franc” aŭ “franken”, kio estas neta referenco al Francio? Ĉu vi forgesus, ke aliaj civitanoj havas aliajn monojn? Kiel ili povus identiĝi kun tiu francama « franko » ? Mi ne kuraĝas opinii, ke jam nun vi konsideras ilin kiel duarangajn civitanojn, kiel specojn de subuloj. Kial ne montri imagopovon kaj eliri el la rutina vojo ? Oni povus ja nomi tiun novan monon "eŭro"!

RimarkoRedakti

Lasta rimarko pri "Eŭropo-Eŭro-Esperanto" - Tia slogano estas ege danĝera! La celo de "eŭro" estas forigi, neniigi, la aliajn eŭropajn monojn. Sekve, oni povas logike konkludi ke same la celo de "Esperanto" estas forigi, neniigi la aliajn eŭropajn lingvojn !!!

RomantikeRedakti

- Edzo, edzino kaj du filinoj promenas jam de du horoj.

- Iu individuo sekvas ĉiujn iliajn paŝojn.

- La edzino demandas la edzon:

- Ĉu vi kredas, ke tiu sinjoro sekvas nin pro nia Johanino?

- Ho, ne!

- Do tio estus, ĉar al li plaĉas nia Julinjo.

- Tute ne.

- Kaj kiun vi kredas, ke li sekvas ?

- Min, kiu ŝuldas al li tricent eŭrojn.

Nomo en EsperantoRedakti

La nomo de la monunuo en esperanto estas "eıro". krome kelkaj stranguloj uzas aliajn formojn:

Monato skribas "eýro".
Eventoj skribas "eýro".
Ćiuj publikigaĽoj de UEA skribas "eýro".
Pola Radio uzas "eýro".
Radio Aýstria uzas "eýro" (se mi ruste memoras).
La Akademio konsilis uzi "eýro".

Cetere, por "euro" oni argumentis jure. La nomo estu jura aĵo kaj pro tio neniel ŝanĝebla. Kontraŭ tiu argumento staras tuj la centono de eŭro, nome la "cendo". Laŭ la jura argumento, tiu evidente same estu ne ŝanĝata, do supozeble ankaŭ en Esperanto ĝi restu "cento" kaj anstataŭe ni en Esperanto ŝanĝu la numeron "cent" al "kent". Aparte de tio, jam la Greka nomo por "euro" ne povis resti senŝanĝa pro ne-Latina alfabeto. Plia problemo de la jura argumento estis la fina litero "o". Ĉu ĝi rajtu samtempe esti Esperanta finaĵo? Kaj kio pri la adjektiva formo "eura"? Ĉu ne entute "euro-o" estu la nura ĝusta formo?

Aldone, kial nur la literumo restu senŝanĝa, tamen la prononco laŭplaĉe variu, oni neniam komprenis. Ekzemple la Germana vorto "Euro" - cetere kun atento - oni prononcas "ojro" kaj Angle temas pri "juro". Aldone Charles de Gaulle ŝajne ne sciis, ke la normala transkribo de "eu" estas "eŭ". Tiu tiama nescio - aŭ eble pli bone ne voli scii - des pli mirigis, ĉar tio estas vere tre klare videbla en la vorto "Eŭropo". Sekve la argumentada bazo por la trisilaba kaj tute ne-Esperanteca trisilaba "euro" estis ĉiam tre malforta.

MatematikoRedakti

Alia afero estas kalkuli eŭrojn: se oni kalkulas po eŭroj, oni kalkulas eŭr-ope!!!

PRUNTORedakti

Kruko: He, Banĉjo, mi volas ke vi sciu ke mi ne forgesis la dudek eŭrojn kiujn vi pruntedonis al mi pasintmonate.

Baniko: He ja, bonege, Kruk'. Mi ja bezonas tion precize nun!

Kruko: Ho, atendu! Mi ne povas repagi al vi hodiaŭ. Mi simple volis ke vi sciu ke mi ne forgesis...

EŭronordoRedakti

Eŭronordo (Euronord) estas internacia planlingvo proponita de lingvisto Adrian J. Pilgrim, fakulo pri Manksa lingvo, en 1965. Ĝi estas bazita ĉefe sur la angla, nederlanda, germana, norvega, dana kaj sveda lingvoj kaj estas zona lingvo por norda Eŭropo.

Nombroj (1-10): ein tve tri fyre fif six zeven acht nein ten.

La Preĝo de la Sinjoro (De Herrs Bidding)

Fader vor, vilk er in de himmel, geheligat sie din nam. Komme din koningrik, goeres din ville op erd als okso in de himmel. Giv oss ditta dag vor dagliga broed, ond forgiv oss vor skulden, als vi forgivar vor skuldmannen. Ond led oss not in forleding, mar befri oss fram yvel. (Foer din er de rik, de makt ond de ere in alla evighet.) Amen.

AntaŭjuĝoRedakti

-- Mi volas doni nomon al mia ĵusnaskito.

-- Bonvolu, diru, kion?

-- Eŭro.

-- Tia nomo ne ekzistas. Eŭro ne estas nomo, sed eŭro estas mono.

-- Strange! Neniu pretekstadis, kiam mi antaŭ dek jaroj al la ĝemelo donis la nomojn Marko kaj Franko.

Vindozo kaj EŭroRedakti

Ĝenerale E-o estas facila kaj utila ilo, sed kelkfoje tute ĥaosa!

Iuj preferas ankaŭ uzi "Windows" anstataŭ la strangaĵo "Vindozo", kaj simile rilate al la aliaj "fremdaj vortoj", t.e., ne-esperantistaj vortoj, t.e. la plejmulto de propraj nomoj! Kompreneble, apuda E-vorto por helpi prononci estas bonvena ĉiam: sed ne estus "Vindozo", sed io kiel "Ŭindoŭz".

La eŭra afero ne samas ol la "vindoza". La fiasko ne estas Esperantista, sed politika. La nomo de la monero estas stulta, kaj oni ne komprenas kial ĝi estis elektita. En multaj lingvoj oni ne plu scios kion damne signifas "eŭro-parlamento", ekzemple: ĉu parlamento exuropa aŭ eŭra. Do, ni uzu la radikojn "eŭrop-" kaj "eŭr-", kaj ni diru europo-parlamento kaj eŭro-parlamente... kaj afero solvita!

PuntektojRedakti

Ni scias, ke Acoroj estas bildigitaj sur la dorsa flanko de la eŭro-biletoj: Ili estas la punktetoj super la dekstra parto de la bileta numero.