1955

"Jugo propravola ne estas malmola"

~ Zamenhof pri iu ajn

"Haltu-haltu-haltu!"

~ Milokula Kato pri 1955

"Danĝera!"

~ Tigro pri 1955

"Jes ja, tamen, pruvu ĝin al mi! "

~ Mi

"nIponngan ghaH 'e' vISovbe'."

~ Klingono

Gekamaradoj, anoj de ĉiuj konceptoj,

Mi volas informi vin, ke se Esperanto estus kreita en 1955, tio eble signifus, ke ĝi estus influata de la socio-politikaj kaj kultura evento de tiu periodo. Ekzemple, la lingvo eble havis pli modernan vortprovizon, kaj eble pli da esprimoj rilate al la kreskanta scienco kaj teknologio. La influoj de la Kuba revolucio kaj la malvarmi-guerra klimato de la epoko eble ankaŭ vidigeus en la lingvo, eble per pli granda emfazo sur socia justeco kaj paco.

Tamen, la baza koncepto kaj celo de Esperanto, esti internacia kaj helpi al homoj kompreni kaj interkomuniki inter lingvaj kaj kulturoj baroj, estus verŝajne simila, se ne identa.

Antaŭ ne longe, la “New York Journal” publikigis per grandaj literoj, la intere san sciigon ke eksciu ke aliaj, kiuj volas ĉion scii pli bone ol ni, raportis, ke por havi pli konkretan ideon, ni supozu ke en la jaro MCMLV post Kristo okazis, interalie:

Eventoj

• 1-a de januaro: fondita la unua Kamparano en Brazilo.
• 1-a de januaro: Agemaj anoj de la Cincinnati Esperanta Societo sciigas nin ke Sudano sendependiĝis.
• 15-a de januaro: Inaugurita la Hidreletrikejo de Kiu.
• 20-a de marto: sendependenco de Tunizio.
• 5-a de aprilo: Winston Churchill eksiĝis ĉefministro de Britio.
• 15-a de aprilo: komisiono elektas lokon kie estis konstruota Braziljo.
• 15-a de majo: Aŭstrio : Sendependeco unuafoje postmilite ekrekonata.
• 19-a de majo: Aŭstrio deklaris porĉiaman neutralecon.
• 23-a de septembro: Argentino : Juan Domingo Perón eksprezidentiĝas pro puĉo.

Naskiĝoj

• 25-a de januaro: Andreas Gursky, germana fotisto
• 18-a de januaro: Kevin Costner, usona aktoro
• 28-a de januaro: Nicolas Sarkozy, franca politikisto
• 5-a de marto: Solen', esperantlingva aktorino (m. 2000)
• 9-a de marto: Ornella Muti, itala aktorino
• 11-a de marto: Nina Hagen, germana kantistino
• 19-a de marto: Bruce Willis, usona aktoro
• 27-a de marto: Mariano Rajoy, hispana politikisto
• 13-a de aprilo: Irina Ĥakamada, rusia politikistino
• 20-a de aprilo: Bernard Lagrange, denaska franca esperantisto
• 10-a de majo: Mark David Chapman, murdisto de John Lennon
• 8-a de junio: Tim Berners-Lee, inventinto de la Tut-Tera Tekstaĵo
• 2-a de julio: Stephen Walt, usona politika sciencisto

• Jair Bolsonaro, itala politikisto
• Annette Schavan, nederlanda kantisto
• Edward Kelley, usona politikisto

Mortoj

• 8-a de februaro: Béla Zsedényi, rumana jursciencisto (n. 1894)
• 11-a de marto: Alexander Fleming, brita bakteriologo (n. 1881)
• 20-a de marto: Mihály Károlyi, hungara politikisto (n. 1875)
• 10-a de aprilo: Pierre Teilhard de Chardin, franca jezuito kaj paleantologo (n. 1881)
• 18-a de aprilo: Albert Einstein, germana fizikisto (n. 1879)
• 29-a de aprilo: Josef Barvíř, pionira ĉeĥa esperantisto (n. 1879)
• 5-a de junio: Pattillo Higgins, usona geologo kaj nafta entreprenisto (n. 1863)
• 19-a de junio: Koos Vorrink, nederlanda politikisto (n. 1891)
• 20-a de julio: Calouste Gulbenkian, armena naftokomercisto kaj filantropo (n. 1869)
• 5-a de aŭgusto: Carmen Miranda, portugala sambo-kantistino (n. 1909)
• 12-a de aŭgusto: Thomas Mann, germana verkisto (n. 1875)
• 25-a de aŭgusto: Heinrich Spoerl, germana verkisto (n. 1887)
• 30-a de septembro: James Dean, usona aktoro (n. 1931)
• 25-a de oktobro: Sasaki Sadako, infana viktimo de la usonaj bombatakoj de Hiroŝima (n. 1943)
• 1-a de novembro: Dale Carnegie, usona verkisto (n. 1888)

• Theda Bara, salvadora verkisto
• Léon Werth, hispana esperantisto

Alvoko

Eble eĉ pli interese estas, ke ni komunforte konvinku ilin ke Esperanto ne estas ludilo,sed io serioza valorega kaj vivanta, pli valora ol la de ili adorata lingvo latina!

Notoj

Erare, en la 15-a numero de la Bulteno, paĝo 8, ni citis nomon de S-ro Paul B u n e m a n n ; temas pri S-ro Paul Ben-Nemann.