Bette
| Bette | ||
|---|---|---|
| ||
| Wapenbeschrijving | In lazuur drie Sint-Antoniuskruisen van goud, 2 en 1 geplaatst. | |
Het Huis Bette is een Gents geslacht dat talrijke edelen en magistraten heeft voortgebracht, die in dienst stonden van de graaf van Vlaanderen. Vertegenwoordigers van familie Bette vervulden meermaals schepenambten in Gent. Bovendien was de familie in het bezit van een aantal lenen, waaronder Lede, Muisbroek, Hollebeke, Schellebelle en Wanzele.
In 1556 werd ridder Jacob Bette heer van Lede. In 1579 verkocht graaf Filips hem alle justitie, gronden en de heerlijkheid van Schellebelle en Wanzele en al zijn rechten in de parochie en heerlijkheid Lede. Na zijn overlijden in 1591 werd hij opgevolgd door zijn zoon Jan, die in 1598 geridderd werd en in 1607 de titel ontving van baron van Lede. Lede werd tot markizaat verheven onder zijn kleinzoon Willem Bette, een groot veldheer en onder meer gouverneur van Limburg, Overmaas en Gelderland, hoogbaljuw van Gent en ridder van het Gulden Vlies. Lede bleef in het bezit van de familie Bette tot in 1779 de laatste afstammeling kinderloos overleed.
Jean-François Bette, de voorlaatste markies van Lede, was een generaal in het Spaanse leger in de Nederlanden. Als dank voor zijn steun in de Spaanse Successieoorlog benoemde Filips van Anjou hem in 1709 tot ridder in de Spaanse Orde van het Gulden Vlies.
Stamboom van het huis Bette
[bewerken | brontekst bewerken]| GEROLF I Bette ✝20 februari 1071 generaal van Robrecht I in de Slag bij Kassel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| GEROLF II Bette | ADELISE van Sint-Winoksbergen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| GEROLF III Bette ✝ na 1188 ridder, heer van Zekelaer | GEERTRUIDE van Haveskerke dame van Westakkere, Mullem, Knievelt, Eerlyck en Annequin | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ROGIER Bette ✝27 juli 1214 ridder, heer van Westakkere (bij Gent), vaandeldrager van Vlaanderen | JOLANDE van Komen | GEROLF IV Bette | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| GEROLF V Bette ridder, heer van Westakkere | Agnes van Gistel | SIMON Bette | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| GEROLF VI Bette ridder, heer van Westakkere | SIMON I Bette ridder | AGNES van Gavere | ELISABETH Bette | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| SIMON II Bette ✝1307 ridder | ELISABETH van Uitkerke | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| WILLEM Bette ✝1350 ridder | CATHARINA van Lahamaide | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| SIMON III Bette ✝ na 1382 ridder, heer van Lahamaide | CATHARINA Rym | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| JUDITH van Vaarnewijk | GEROLF Bette ✝ na 1412 heer van Lahamaide | ELISABETH Caroens | ELISABETH Bette | JUDITH Bette | LIVINA Bette | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| SIMON IV Bette ✝ na 1445 heer van Lahamaide | MARGARETHA de Gruutere dame van Muisbroek en Heusden | MARGARETHA Bette | JUDITH Bette | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| WILLEM Bette ✝ na 1481 heer van Muisbroek en Heusden | ELISABETH Triest | MARGARETHA Bette | ANTOINETTA Bette | ISABELLA Bette | SIMON V Bette heer van Lahamaide | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| JUSTINA Soetamis | JOOST Bette ✝1511 heer van Muisbroek en Heusden | GOEDELE van Nevele dame van Angreau, Autreppe, Hollebeke Schellebelle en Wanzele | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ADRIAAN Bette ✝1547 ridder, heer van Angreau, Autreppe, Schellebelle, Hollebeke, Wanzele, Muisbroek enz., grootbaljuw van Dendermonde, kapitein van Rupelmonde enz. | JACQUELINE van Verdières dame van Fontaine, Péronne enz. | ELISABETH Bette | SIMON Bette heer van Bottele | JOOST Bette | LODEWIJK Bette | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FRANS Bette | JACOB Bette ✝1591 ridder, heer van Angreau, Autreppe, Schellebelle, Hollebeke, Wanzele, Muisbroek, Warwane, Péronne, Fontaine, Croix, Gosette, Claireau, Essegem enz. | ISABELLA de Gruutere dame van Lede | LIVINA Bette | JOHANNA Bette | GOEDELE Bette | ELEONORA Bette | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| JAN Bette ✝1620 ridder, baron van Lede, heer van Angreau, Autreppe, Péronne, Angereau, Essegem, Gosette, Croix, Hollebeke, Claireau, Impen, Muisbroek, Hofstade enz., | JOHANNA van Bergen | JOHANNA Bette | ADRIAAN Bette ✝ na 1599 ridder, heer van Fontaine, Schellebelle en Warwane | AGNES van Merode-Rummen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| WILLEM Bette ✝1658 ridder, markies van Lede, baron van Péronne, heer van Angreau, Angereau, Autreppe, Essegem, Croix, Gosette, Hollebeke, Claireau, Impen, Muisbroek en Hofstade, ridder in de Orde van Sint-Jacob, commandeur van Biezma enz. | ANNA-MARIA van Horne | ADRIAAN Bette page van aartshertog Albrecht, capucijn als Pater Onesimus | JACOB Bette ✝1616 | JAN Bette jong gestorven | ISABELLA Bette dame van Fontaine, Schellebelle en Warwane | FRANCISCA Bette abdis van Vorst | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| AMBROSIUS-AUGUSTINUS-FRANS Bette ✝1677 markies van Lede, ridder in de Orde van Sint-Jacob, kamerheer van Don Juan | DOROTHEA-BRIGITTA van Croÿ ✝ 27 januari 1706 vrouwe in de Orde van het Sterrenkruis, grootmeesteres van het hof van de keurvorstin van Beieren | FRANS Bette | IGNATIUS Bette | EUGEEN-ERNEST Bette ✝ na 1675 commendatair abt van Sint-Vincent te Besançon, proost van de Sint-Pieterskerk te Kassel | HONORINA-MARIA Bette ✝ na 1646 kanunnikes te Bergen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| JAN-FRANS-NICOLAAS Bette ✝ 11 januari 1725 markies van Lede, ridder van het Gulden Vlies, grande van Spanje van de eerste klasse | ANNA-MARIA van Croÿ | FILIPS-EMMANUEL Bette ✝ 15 november 1720 ridder, luitenant-generaal van de Spaanse troepen | IGNATIUS Bette ✝ voor 1723 tréfoncier van Luik | HONORINA-MARIA Bette ✝ 16 juli 1707 | MARIA-THERESIA Bette ✝ 9 maart 1735 kanunnikes te Bergen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Emanuel-FERDINAND-FRANS Bette ✝1779 markies van Lede, grande van Spanje van de eerste klasse | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Humor
[bewerken | brontekst bewerken]In Gent liep destijds het gezegde dat, om machtig en welvarend te zijn en tot de hogere beslissingsorganen te behoren, men bij voorkeur lid moest zijn van de families Triest, Vilain XIIII of Bette, en met een woordspeling werd dat Pour être grand et heureux à Gand, il faut être Triste, Vilain ou Bête, met andere woorden triestig, lelijk of dom.
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Philippe DE L'ESPINOY, Recherche des antiquitez et noblesse de Flandre (Dowaai, 1632), p. 368.
- Jean-Charles-Joseph DE VEGIANO, Suite du supplément au Nobiliaire des Pays-Bas, et du Comté de Bourgogne (Mechelen, 1779), pp. 9-18.
- Jean-Henry GOBELINO, Preuves de la maison de Bette, produites de la part de la tres-noble et tres-excellente Damoiselle de Lede, Chanoinesse au tres-noble et tres-illustre Collège de Sainte Waudru à Mons (Antwerpen, 1646).
- Voyage littéraire de deux Religieux Benedictins de la Congrégation de S. Maur, Parijs, 1724-27, T. I, p. 191.