Przejdź do zawartości

Dinozaury/Ornitopody

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Ornithopoda to podrząd dinozaurów dwunożnych, występujący na wielu kontynentach w okresie od początku jury, a nawet od późnego triasu do końca kredy. Ornitopody stanowiły najbardziej zróżnicowaną, najliczniejszą i najdłużej trwającą grupę gadów kopalnych. Ich pokarm stanowiły różne rośliny, zwierzęta te były dobrze przystosowane do pobierania, żucia i rozdrabniania tego pokarmu.

Sklasyfikowano wiele rodzin ornitopodów, warto wymienić kilka ważniejszych:

Najwięksi znani przedstawiciele ornitopodów.
  • Hipsylofodonty – miały małe czaszki, a ich ciała osiągały długość 1–4 metrów. Charakterystyczną cechą były chwytne przednie kończyny. Ich szczątki odkrywano w Ameryce Północnej, Eurazji i Australii w pokładach z okresu od środkowej jury do późnej kredy.
  • Iguanodonty – były większe, czaszki miały długie, a szkielet masywny, ciało osiągało 9 metrów długości. Pierwszy palec kończyn przednich przekształcony był u nich w wyrostek o kształcie sztyletowatym, a masywne kończyny tylne miały trzy palce. Znane są od wczesnej jury aż do końca kredy, właściwie na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy.
  • Hadrozaury – nazywane są dinozaurami kaczodziobymi, ze względu na dużą czaszkę, spłaszczony i rozszerzony, bezzębny przód pyska oraz zróżnicowane uzębienie policzkowe, mające postać zwartych baterii zębowych, umożliwiając miażdżenie twardej roślinności. U wielu gatunków sklepienie czaszki pokryte było wyrostkami kostnymi mającymi postać rogów i hełmów z powietrznymi komorami wewnątrz nich. Ich lekko zbudowane, trój- lub czteropalcowe kończyny przednie zakończone były kopytami. Były dość duże, osiągały długość do 10 metrów. Ich szkielety, odciski skóry i gniazda odkrywano w dużych grupach, co sugeruje, że opiekowały się potomstwem. Występowały w późnej kredzie na terytorium Ameryki i Eurazji.

Galeria

[edytuj]