Emoe

Emoe
Bewaringstatus
	; Veilig (IUCN 3.1)
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:	Eukaryota
Koninkryk:	Animalia
Filum:	Chordata
Klas:	Aves
Orde:	Struthioniformes
Familie:	Dromaiidae
Genus:	Dromaius
Spesie:	D. novaehollandiae
Binomiale naam
	Dromaius novaehollandiae; (Latham, 1790)
Sinonieme
	Dromiceius novaehollandiae

Die emoe (Dromaius novaehollandiae) is 'n loopvoël wat verwant is aan die volstruis en inheems aan Australië is. Dit is die enigste oorlewende spesie van die genus Dromaius en word aangetref oor die hele Australiese kontinent, behalwe in (menslike) digbevolkte, digbebosde en woestynagtige gebiede.^[2] Dit is die tweede grootste lewende voël in die wêreld volgens hoogte (naas sy eweknie die volstruis), word 1,50 tot 2 meter hoog en weeg tot 60 kg. Die mannetjie is gewoonlik heelwat kleiner. 'n Emoe het 'n maklik-herkenbare voorkoms met sy lang nek en lang bene wat hom in staat stel om treë van tot 275 cm (9 voet) te gee. Emoes in die natuur handhaaf 'n gemaklike hardlooppas, maar kan ook vinnig hardloop en haal oor kort ente tot 50 km/h.^[3] Mannetjies, sowel as wyfies het bruin grysbruin vere en 'n bloukleurige nek met yl vere daarop.

Gewoontes

Emoes is ook die slimste spesie van die voëlklas en daar word met emoes regoor die wêreld geboer. Emoes is oppertunisties-nomadiese trekvoëls, hulle trek agter die reën aan op soek na saad, blomme, vrugte, knoppe, insekte of enige iets anders wat voorkom.

Emoes lewe meestal alleen. Soms kom hulle wel in groter troppe voor, maar dan is dit slegs om meer voedsel te bekom. Hulle leef van 'n verskeidenheid plante en insekte, maar mag soms vir weke honger ly. Emoes neem klippies, glasskerwe en stukkies metaal in om te help om hul kos fyn te maal in die verteringstelsel. Hulle drink af-en-toe, maar neem redelike hoeveelhede water in wanneer die geleentheid opduik. Emoes sal in water sit en kan ook swem.

Emoes slaap nie aaneenlopend deur die nag nie, maar in kort rukkies terwyl hulle op die grond sit. Hulle is nuuskierige diere en is bekend om ander diere en mense dop te hou. Die emoe maak geluide wat bestaan uit 'n harde geboe, gedrom en 'n gekreun wat tot 2 km ver gehoor kan word.

Verhouding met mense

Ekonomiese waarde

Die emoe was 'n belangrike bron van vleis vir die Aboriginiese Australiërs in die gebiede waar dit volop voorgekom het. Die vet van die emoe is gebruik as tradisionele medisyne deur dit aan die vel te smeer. Dit was gebruik vir seremoniële lyfversiering, sowel as 'n nuttige smeermiddel vir gereedskap en implemente, bv. die coolamon, 'n soort drasak wat van boombas gemaak is.^[4]

As voedsel, noem die inheemse mense van Aranda in Sentraal-Australië se Noordelike Gebied voorbeelde van hoe om emoe in die bos gaar te maak. Hul noem die gereg Kere ankerre.

In die moderne era word kommersieel met emoes geboer vir hul vleis, eiers, olie, huide en selfs kleurvolle vere. Kommersiële emoe-boerdery, gebaseer op stoetteling in aanhouding, is sedert 1987 in Wes-Australië van stapel gestuur en in 1990 is die eerste groep geslag.^[5] Benewens in Australië, word daar op groot skaal met emoes geboer in Noord-Amerika, met 1 miljoen voëls in die VSA, en China, en in 'n mindere mate in sommige ander lande. Emoes teel goed aan in aanhouding, en word in groot oop kampe gehou om been- en spysverteringsprobleme te voorkom weens lae aktiwiteit. Hulle word gewoonlik graan gevoer met groen weiding as byvoeding, en word geslag op 'n ouderdom van 50–70 weke. Hulle eet tweemaal per dag en verkies 2.25 kg blare met elke maaltyd.

Galery

Kreunende en sissende emoe, let op die opgeblaasde nek
Kop en nek van 'n tipiese emoe.
Emoe-kuiken
Rustende emoe
Emoe met 'n paar jongelinge
Emoe in die dieretuin in Melbourne
Relatiewe hoogte van die mens, die Australiese emoe en die koningeiland-emoe.
- Museum specimen -

Sien ook

Verwysings

↑ Davies, S.J.J.F. (2003). "Emus". Grzimek's Animal Life Encyclopedia (2) 8 Birds I Tinamous and Ratites to Hoatzins. Ed. Hutchins, Michael. Farmington Hills, MI: Gale Group. 83–87. ISBN 0-7876-5784-0.
↑ Davies, S.J.J.F. (1963). "Emus". Australian Natural History 14: 225–229.
↑ Speed of Animals by Infoplease.com.
↑ Eastman, pp. 62–64.
↑ O'Malley, P. 1997. Emu Farming

[Davies-1] Davies, S.J.J.F. (2003). "Emus". Grzimek's Animal Life Encyclopedia (2) 8 Birds I Tinamous and Ratites to Hoatzins. Ed. Hutchins, Michael. Farmington Hills, MI: Gale Group. 83–87. ISBN 0-7876-5784-0.

[2] Davies, S.J.J.F. (1963). "Emus". Australian Natural History 14: 225–229.

[3] Speed of Animals by Infoplease.com.

[4] Eastman, pp. 62–64.

[5] O'Malley, P. 1997. Emu Farming

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]