Jump to content

2024 оны Зуны Олимп

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
XXXIII Олимпын наадам
БайршилПарис, Франц[a]
УриаӨргөн дэлгэр нээлттэй наадам (Франц: Ouvrons grand les Jeux)[1][2]
Оролцогч орны тоо206 (AIN болон EOR багуудийг оруулан)
Оролцогч тамирчны тоо10,714
Үйл явдал32 спортын төрөлд 329
Нээлтийн ажиллагаа2024 оны 7 сарын 26
Хаалтын ажиллагаа2024 оны 8 сарын 11
Албан ёсны нээгч
Олимпын бамбар
Цэнгэлдэх хүрээлэнТрокадерогийн цэцэрлэгт хүрээлэн болон Сена мөрөн (нээлт)
Стад де Франс (хаалт)[3]
Зуны
Өвлийн

2024 оны Зуны Олимп (Англи: 2024 Summer Olympics, Франц: Jeux Olympiques d'été de 2024), албан ёсоор Зуны олимпын XXXIII наадам нь Франц улсад 7-р сарын 26-нд нээлтээ хийсэн 2024 оны 7-р сарын 24-өөс 8-р сарын 11-ний хооронд зохион байгуулагдсан олон улсын спортын арга хэмжээ юм. Зохион байгуулагч хот нь Парис бөгөөд эх газрын Франц даяар тархсан нэмэлт 16 газарт, Францын Полинезийн Таитид нэг дэд газарт зохион байгуулагдсан байна. [4]

2017 оны 9-р сарын 13-нд Перу улсын Лима хотод болсон ОУОХ-ны 131-р чуулганаар Парис хот зуны Олимп зохион байгуулах эрхээ авсан. Олон хотууд нэрээ татсаны дараа Парис, Лос-Анжелес хотууд л үлдсэн тул Олон Улсын Олимпын Хороо (ОУОХ) 2024, 2028 оны Зуны Олимпын наадмыг үлдсэн хоёр нэр дэвшигч хотод нэгэн зэрэг олгох үйл явцыг баталсан; хоёр саналын аль алийг нь өндөр техникийн төлөвлөгөө, одоо байгаа болон түр зуурын байгууламжуудыг ашиглах шинэлэг арга барилыг дээд зэргээр үнэлсэн. Өмнө нь 1900, 1924 онд зохион байгуулж байсан Парис зуны олимпыг гурван удаа зохион байгуулсан хоёр дахь хот болсон (1908, 1948, 2012 оны олимпын наадмыг зохион байгуулсан Лондоны дараа).[5][6] 2020 оны наадам COVID-19 цар тахлын улмаас 2021 он хүртэл хойшлогдсоны дараа Зуны наадам уламжлалт дөрвөн жил үргэлжилдэг олимпын мөчлөг рүү буцаж байна.

Парис 2024-т брейк бүжиг анх удаа олимпын төрөл болох бөгөөд[7] ОУОХ-ны ерөнхийлөгч Томас Бахын үед зохиогдсон сүүлчийн Олимпын наадам болно.[8] 2024 оны наадмыг зохион байгуулахад 9 тэрбум евро зарцуулагдах төлөвтэй байна.[9][10][11] Нээлтийн ёслолыг орчин үеийн Олимпын түүхэнд анх удаа цэнгэлдэх хүрээлэнгээс гадуур талбайд зохион байгуулж, тамирчдыг Сена мөрний дагуу завиар жагсаасан. 2024 оны Парисын Олимп нь эрэгтэй, эмэгтэй тамирчдын тоо тэнцүү, хүйсийн тэгш байдлыг бүрэн хангасан түүхэн дэх анхны олимп байв.[12]

Америкийн Нэгдсэн Улс 40 алтан медаль, нийт 126 медальтайгаар дөрөв дэх удаагаа медалийн хүснэгтийг тэргүүлэв.[13] Хятад алтан медалийн тоогоор (40) АНУ-тай тэнцэж, нийт 91 медальтайгаар хоёрдугаар байрт оржээ. Энэ нь түүхэндээ хамгийн амжилттай хоёр улсын дунд алтан медалийн тоо тэнцсэн анхны тохиолдол юм.[14] Япон 20 алтан медальтайгаар гуравдугаар байр, медалийн нийлбэр дүнгээр зургаадугаар байрт оржээ. Австрали 18 алтан медальтайгаар дөрөвдүгээр байр, медалийн нийлбэр дүнгээр тавдугаар байрт оржээ. Зохион байгуулагч Франц 16 алт, нийт 64 медальтайгаар тавдугаар байрт оржээ. Доминика, Сент-Люси, Кабо-Верде, Албани улсууд анхны олимпын медалиа хүртэж, эхний хоёр нь хоёулаа алт, Ботсвана, Гватемал мөн түүхэн дэх анхны алтан медалиа хүртэв.

Зохион байгуулах хотыг сонгох үйл явц

[засварлах | кодоор засварлах]

Зохион байгуулах санал гаргасан зургаан хот нь Парис, Хамбург, Бостон, Будапешт, Ром болон Лос-Анжелес юм. Саналыг эргүүлэн татах, улс төрийн тодорхойгүй байдал, зардлаа таслан зогсоох зэрэг шалтгаанаар үйл явц удааширсан. Бостон АНУ-ын албан ёсны тендерт Лос-Анжелес, Сан-Франциско, Вашингтоныг гүйцэж түрүүлсэн. 2015 оны 7 сарын 27-нд Бостон болон АНУ-ын Олимпын Хороо нь Бостоны наадмыг зохион байгуулах хүсэлтийг цуцлахаар харилцан тохиролцсон. Хамбург 2015 оны 11 сарын 29-нд бүх нийтийн санал асуулга явуулсны дараа саналаа цуцалсан.[15] Ром 2016 оны 9 сарын 21-нд санхүүгийн хүндрэлтэй гэж үзэн саналаа буцаасан.[16] Будапешт 2017 оны 2 сарын 22-нд саналын эсрэг өргөдөл гаргасан хүний ​​гарын үсэг бүх нийтийн санал асуулга явуулахад шаардагдахаас илүү цугларсан улмаас саналаа буцаасан.[17][18][19]

ОУОХ-ны Гүйцэтгэх зөвлөл 2017 оны 6 сарын 9-нд Швейцарийн Лозанн хотод хуралдаж, 2024, 2028 оны зохион байгуулах хотыг сонгох үйл явцыг хэлэлцсэн.[20][21] Олон Улсын Олимпын Хорооноос 2024, 2028 оны олимпыг зохион байгуулах хотуудыг 2017 онд нэгэн зэрэг сонгохыг албан ёсоор санал болгосныг ОУОХ-ны ээлжит бус чуулган 2017 оны 7 сарын 11-ний өдөр Лозанн хотод баталсан.[21] ОУОХ 2024, 2028 онд зохион байгуулагдах наадмыг аль хотод зохион байгуулах, нэгэн зэрэг зохион байгуулах хотуудыг сонгох боломжтой эсэхийг хэлэлцэхээр ОУОХ-той 2024 оны Лос-Анжелес 2024, Парис 2024 оны сонгон шалгаруулалтын хороод уулзсан.[22]

Хоёр наадмыг зэрэг олгох шийдвэр гаргасны дараа Парис 2024 оны зохион байгуулагчаар тодорсон. 2017 оны 7-р сарын 31-нд ОУОХ Лос-Анжелесийг 2028 оны цорын ганц нэр дэвшигчээр зарлаж,[23][24] Парис хотыг 2024 оны зохион байгуулагчаар баталгаажуулах боломжтой болгосон. Хоёр шийдвэрийг 2017 оны 9 сарын 13-нд болсон ОУОХ-ны 131-р чуулганаар баталсан.[25]

Зохион байгуулах хотын сонгууль

[засварлах | кодоор засварлах]

2017 оны 9 сарын 13-нд Перу улсын Лимад болсон ОУОХ-ны 131-р чуулганаар Парис хотыг зохион байгуулах хотоор сонгосон. Францын ОУОХ-ны гишүүн Гай Дрю, Тони Эстанге нар Олимпын дүрмийн дагуу санал өгөх эрхгүй байв.[26][27]

2024 оны Зуны Олимпын
тендерийн үр дүн
Хот Улс Санал
Парис  Франц 2024 оны зохион байгуулагч
Лос-Анжелес  АНУ 2028 оны зохион байгуулагч
Хамбург  Герман Саналаа татсан
Ром  Итали
Будапешт  Унгар

Хөгжүүлэлт ба бэлтгэл ажил

[засварлах | кодоор засварлах]

Олимпын ихэнх арга хэмжээ Парис хот болон түүний нийслэлд болох бөгөөд хөрш зэргэлдээх Сен-Дени, Ле Бурже, Нантер, Версаль, Вер-сюр-Марн зэрэг хотуудад болно.[28][29]

Сагсан бөмбөгийн урьдчилсан болон гандболын шигшээ тоглолтууд зохион байгуулагч хотоос 225 км зайд орших Лилль хотод болно; дарвуулт завины болон зарим хөлбөмбөгийн тэмцээн зохион байгуулагч хотоос 777 км зайд орших Газар дундын тэнгисийн Марсель хотод болно; энэ үед серфингийн тэмцээн зохион байгуулагч хот болох Парисаас 15,716 км зайд орших далайн чанад дахь Францын Полинезийн Теахупоо тосгонд болох төлөвтэй байна. Хөлбөмбөгийг мөн Бордо, Десин-Шарпье (Лион), Нант, Ницца, Сент-Этьен зэрэг өөр таван хотод зохион байгуулна.

Стад де Франс
Парисын усан спортын төв
Адидас Арена
Байгууламж Үйл явдал Багтаамж Төлөв Эх.с
Ив-дю-Мануар Талбайн хоккей 15,000 Шинэчлэгдсэн [30]
Стад де Франс Регби 77,083 Байсан [31]
Хөнгөн атлетик (гүйлт, харайлт)
Хаалтын үйл ажиллагаа
Парисын Ла Дефенс Арена Усан спорт (усанд сэлэлт, усны поло шигшээ) 15,220 [32]
Адидас Арена Бадминтон 8,000 Наадамд зориулж барьсан [33]
Гимнастик (хэмнэлтэй)
Парисын усан спортын төв Усан спорт (усны пологийн урьдчилсан шат, шумбалт, уран сайхны сэлэлт) 5,000 [34][35][36]
Ле Буржегийн авирах газар Спорт авиралт 5,000 Түр зуурын [37]
Хойд Парис Арена Бокс (урьдчилсан шат, шөвгийн найм) 6,000 Байсан [38]
Орчин үеийн таван төрөлт (туялзуур сэлэм)
Марсын талбай
Их Ордон
Les Invalides
Парк де Пренс
Ролан Гаррос
Байгууламж Үйл явдал Багтаамж Төлөв
Парк де Пренс Хөлбөмбөг (хэсгийн шат, шөвгийн наймын болон алтан медалийн төлөөх тоглолтууд) 48,583 Байсан
Ролан Гаррос[39] Теннис 36,000
(15,000 12,000 9,000)
Бокс (шигшээ)
Парис Экспо Порт де Версаль Волейбол 18,000
(12,000 12,000)
Ширээний теннис
Гандбол (урьдчилсан шат)
Хүндийн өргөлт
Берси Арена Гимнастик (урлагийн болон трамплин) 15,000
Сагсан бөмбөг (шигшээ)
Их Ордон Туялзуур сэлэм 8,000
Тэквондо
Эв нэгдлийн талбай Сагсан бөмбөр (3x3) 30,000 (ерөнхийдөө) Түр зуурын
Брейк бүжиг
Унадаг дугуй (чөлөөт BMX)
Скейтбординг
Отель де Виль Хөнгөн атлетик (марафоны гараа) 1,500
III Александрын гүүр Усан спорт (марафон сэлэлт)
Триатлон
Унадаг дугуй (бөөн гарааны бариа)
Трокадеро (Йенийн гүүр) Хөнгөн атлетик (спорт алхаа) 13,000
(3,000 сандал)
Унадаг дугуй (замын уралдаан)
Эйфелийн цамхгийн цэнгэлдэх (Марсын талбай) Элсний волейбол 12,000
Гран-Пале-Эфемер Жүдо 9,000
Чөлөөт бөх
Les Invalides Байт харваа 8,000
Хөнгөн атлетик (марафоны бариа)
Унадаг дугуй (бөөн гарааны гараа)
Үндэсний гольфын талбай
Үндэсний велодром
Версалийн ордон
Вайре-Торси далайн төв
Байгууламж Үйл явдал Багтаамж Төлөв
Версалийн ордны цэцэрлэг Морин спорт 80,000
(22,000 58,000)
Түр зуурын
Орчин үеийн таван төрөлт (туялзуур сэлмээс бусад)
Үндэсний гольфын талбай Гольф 35,000 Байсан
Еланкур Унадаг дугуй (уулын дугуй) 25,000
Үндэсний велодром Унадаг дугуй (замын) 5,000
Унадаг дугуй (BMX уралдаан) 5,000
Лионы Олимпын цэцэрлэгт хүрээлэн
Рукас Бланк Олимпын марин, Марсель
Байгууламж Үйл явдал Багтаамж Төлөв
Пьер-Моруа цэнгэлдэх хүрээлэн, Лилль Сагсан бөмбөг (хэсгийн шат) 26,000 Байсан
Гандбол (шигшээ)
Иль-де-Франсын үндэсний олимпын далайн цэнгэлдэх хүрээлэн [fr], Вер-сюр-Марн Сэлүүрт завь 22,000
Каноэ (слалом, спринт)
Үндэсний велодром, Марсель Хөлбөмбөг (6 хэсгийн шатны тоглолт, шөвгийн найм, эмэгтэй, эрэгтэйн хагас шигшээ) 67,394
Лионы Олимпын цэцэрлэгт хүрээлэн, Лион Хөлбөмбөг (6 хэсгийн шатны тоглолт, шөвгийн найм, эмэгтэй, эрэгтэйн хагас шигшээ, эмэгтэйчүүдийн хүрэл медалийн төлөөх тоглолт) 59,186
Матмют Атлантик, Бордо Хөлбөмбөг (6 хэсгийн шатны тоглолт, шөвгийн найм) 42,115
Жоффруа Гишар цэнгэлдэх хүрээлэн, Сент-Этьен Хөлбөмбөг (6 хэсгийн шатны тоглолт) 41,965
Альянц Ривьера, Ницца Хөлбөмбөг (6 хэсгийн шатны тоглолт) 35,624
Божуар цэнгэлдэх хүрээлэн, Нант Хөлбөмбөг (6 хэсгийн шатны тоглолт, шөвгийн найм, эрэгтэйчүүдийн хүрэл медалийн төлөөх тоглолт) 35,322
Рукас Бланк Олимпын марин [fr], Марсель Далбаат завь 5,000
Теахупоо, Тахити Серфинг 5,000
Үндэсний буудлагын төв, Шатору Буудлага 3,000
Байгууламж Үйл явдал Багтаамж Төлөв
Трокадерогийн цэцэрлэгт хүрээлэн Нээлтийн үйл ажиллагаа 30,000 / 13,000 Түр зуурын
Аваргуудын парк
Сена мөрөн Нээлтийн үйл ажиллагаа 570,000
Олимпын тосгон [fr] Олимпын тосгон 18,000 тамирчин Наадамд зориулж баригдсан
Арануи 5, Тахити Серфингийн Олимпын тосгон 256 тамирчин Байсан
Parc de l'Aire des Vents, Дьюни Хэвлэл мэдээллийн тосгон N/A Түр зуурын
Ле Бурже үзэсгэлэнгийн төв ба медиа тосгон [fr], Ле Бурже Олон улсын дамжуулалтын төв 15,000 Байсан
Парисын Конгрессын төв Гол хэвлэлийн төв N/A
Polygone de Vincennes [fr] Замын дугуйн бэлтгэлийн газар
Тюильрийн цэцэрлэгт хүрээлэн Олимпын бамбар Түр зуурын

Парис 2024 оны Олимпыг зохион байгуулах хорооны ерөнхийлөгч Тони Эстанге 2024 оны 2 сард болох Олимп, Паралимпын медалийг танилцуулсан бөгөөд нүүрэн талд нь Эйфелийн цамхгийн анхны бүтээн байгуулалтаас авсан төмрийн сэгээр хийсэн тоглоомын логог сийлсэн зургаан өнцөгт хэлбэртэй тэмдэгтүүд байв.[40] Ойролцоогоор 5,084 медалийг Францын Монне де Пари дархны үйлдвэр үйлдвэрлэх бөгөөд Парис хотод байрладаг Шоме хэмээх тансаг үнэт эдлэлийн компани зохион бүтээжээ.[41]

Медалийн ар талд 1896 онд орчин үеийн анхны олимпыг зохион байгуулсан Панатинаикос цэнгэлдэх хүрээлэнд Грекийн ялалтын бурхан Никаг дүрсэлсэн байна. Парфенон болон Эйфелийн цамхаг мөн медалийн хоёр талд арын дэвсгэр дээр харагдаж байна.[42] Медаль тус бүр 455-529 грамм жинтэй, 85 мм диаметртэй, 9.2 мм зузаантай.[43] Алтан медалийг 98.8 хувийн мөнгө, 1.13 хувийн алтаар хийсэн бол хүрэл медалийг зэс, цайр, цагаан тугалга зэргээр хийсэн.[44]

Франц улс Европол болон Их Британийн Дотоод хэргийн яамтай Наадмын үеэр аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх, "үйл ажиллагааны мэдээлэл солилцох, олон улсын хууль сахиулах хамтын ажиллагааг хөнгөвчлөх" талаар тохиролцоонд хүрсэн.[45] Хэлэлцээрт жижиг завь сувгийг хууль бусаар гатлахаас сэргийлэхийн тулд олон тооны нисгэгчгүй онгоц, далайн саадыг байрлуулах төлөвлөгөө багтсан байна.[46] Британийн Арми агаарын аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор Starstreak-ийн газар-агаар ангиллын пуужингийн нэгжүүдийг байрлуулах замаар дэмжлэг үзүүлэх болно.[47] Наадмын бэлтгэлийг хангахын тулд Парисын цагдаа нар Стад де Франс цэнгэлдэхэд 2023 оны Регбигийн ДАШТ-д бэлтгэж байгаатай адил тэсрэх бөмбөг устгах ангидаа хяналт шалгалт, сургуулилт хийжээ.[48]

Катарын Эмир Шейх Тамим бин Хамад Аль-Танигийн Францад хийсэн айлчлалын хүрээнд хоёр улсын хооронд Олимпын аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр хэд хэдэн гэрээ хэлэлцээрт гарын үсэг зурсан.[49] Аюулгүй байдлын чухал шаардлага болон терроризмын эсрэг арга хэмжээнд бэлтгэхийн тулд Польш улс наадмын аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн олон улсын хүчин чармайлтыг дэмжихийн тулд аюулгүй байдлын цэргүүд, тэр дундаа үнэрч нохойг оролцуулахаа амлав.[50][51] Катарын Дотоод хэргийн сайд, Лехвиягийн командлагч (Катарын Аюулгүй байдлын хүчин) 2024 оны 4 сарын 3-ны өдөр хуралдаж, Олимпын өмнөх аюулгүй байдлын ажиллагааны талаар хэлэлцсэн бөгөөд үүнд Нассер Аль-Хелайфи, Шейх Жассим бин Мансур Аль Тани зэрэг албаны хүмүүс болон аюулгүй байдлын удирдагчид оролцов.[52] Нээлтийн ёслол болохоос долоо хоногийн өмнө 2024 оны 7 сарын 16-нд Лехвия Парист ирсэн гэж мэдээлсэн.[53]

Парисын олимпын нээлтийн өмнөх долоо хоногт АНУ (ЛАЦГ[54]/ЛАШХ[55]/НЙЦГ[56]/ФТЦХ-ээр[57] дамжуулан), АНЭУ,[58] Бельги,[59] Бразил,[60] Герман (Холбооны цагдаа[61][62]/ХРВ-ийн цагдаагаар[63]),[64] Дани,[65] Ирланд,[66] Испани (ҮЦК/ИХ-аар дамжуулан),[67] Итали,[68] Их Британи,[48] Канад (КХМЦ/ОМЦ/КХЦА-аар дамжуулан),[69][70][71] Кипр,[72] Люксембург,[73] Марокко,[74] Нидерланд,[75] Норвеги,[70] Өмнөд Солонгос,[76][77] Польш,[78] Португал,[79] Словак,[80] Финланд,[81] Чех,[82] Швед,[83] Энэтхэг,[84][85] Эстони,[86][87] зэрэг 40 гаруй улс Францын хамтрагчиддаа цагдаагийн тусламж үзүүлнэ.[88][89]

Аюулгүй байдлын асуудал нь Сена мөрний дагуу олон нийтийн арга хэмжээ болох нээлтийн ёслолын талаар зарласан төлөвлөгөөнд нөлөөлсөн; хүлээгдэж буй ирц 600,000-аас 300,000 болж хоёр дахин буурч, зөвхөн урилгаар үнэ төлбөргүй үзэх боломжийг мөн төлөвлөв. 2024 оны 4 сард Исламын улс бүлэглэл Крокус Сити Холлын халдлагын хариуцлагыг өөртөө хүлээж, УЕФА-гийн Аваргуудын лигийн шөвгийн наймд хэд хэдэн удаа заналхийлсний дараа Францын Ерөнхийлөгч Эмманюэл Макрон шаардлагатай бол нээлтийн ёслолыг хойшлуулж, дахин зохион байгуулж болно гэж мэдэгдсэн.[90][91][92] Францын эрх баригчид Наадмын өмнөхөн Парисын гудамжинд ойролцоогоор 75,000 цагдаа, цэргийн албан хаагчдыг байрлуулжээ.[93]

2024 оны наадмын байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөлөл, уур амьсгалын ул мөрийг багасгахын тулд,[94] олимпын байгууламжууд 2012 онд Лондон, 2016 онд Риод байснаас хоёр дахин илүү ургамлын гаралтай хоолоор үйлчилсэн.[95] Цэсний 30 хувийг ургамлын гаралтай болгохын тулд махаар хийсэн биш харин цагаан хоолтны тахианы наггетс, цагаан хоолтны хот-дог өгөх болно.[96] Үзэгчдэд зориулсан газруудад дунджаар гуравны хоёр нь ургамлын гаралтай хоолоор үйлчилсэн. Скейтборд, брейк бүжгийн болон BMX тэмцээнийг зохион байгуулсан газар болох Эв нэгдлийн талбайд зөвхөн ургамлын гаралтай хоолоор үйлчлэв. Хөлбөмбөгийн цэнгэлдэх хүрээлэнгийн 40% нь ургамлын гаралтай хоолоор үйлчлэв. Олимпын тосгонд тамирчдад өгдөг хоолны 30 орчим хувь нь ургамлын гаралтай байсан.[97]

Наадамд ойролцоогоор 13 сая хоол;[94] өдөр бүр 40,000 орчим хоол өгөх бол тэд нараас 1200 нь Мишелин одтой байв.[96] Өдөр бүр нарийн боовны газар шинэ багет болон бусад талхыг жигнэж бэлдсэн.[98] Наадамд зориулан дэлхийн хоолыг онцлох зорилготой 3,500 хүний ​​суудалтай зоогийн газар байгуулсан. Их Британийн баг цэсэнд каша нэмэхийг хүссэн бол Өмнөд Солонгосын баг кимчи хүссэн байна.[96]

Наадмын турш Олимпын тосгон дахь тамирчид болон өрсөлдөгчид өндөг, шарсан мах зэрэг зарим хоол хүнс дутагдаж байгаа талаар гомдоллосон.[99][100] Британийн тамирчид түүхий махаар үйлчилж байна гэж гомдоллож, хоол хүнсний асуудлаас болж тэдний олонх нь Олимпын тосгоны хоолны газруудаас зайлсхийж, өөр газар хооллоход хүргэсэн; Британийн Олимпын холбоо Олимпын тосгоны гадна байрлах газарт Британийн тамирчдын хоол тэжээлийг хариуцахаар тогооч нараа нисгэжээ.[101][102][103][104]

Наадмын өмнөхөн Олимпын тосгон агааржуулагчгүй байхыг зарласан; байгаль орчныг хамгаалах хэмжүүрийн хувьд барилга байгууламжууд доторх температурыг гаднаасаа 6 °C илүү сэрүүн байлгахын тулд газрын гүний дулааны байгалийн хөргөлтийн системийг ашиглах болно.[105] Үүнийг дараа Герман, Грек, Дани, Их Британи, Итали, Канад, Япон зэрэг олон багууд Наадамд өөрсдийн агааржуулагч төхөөрөмжөө нийлүүлэхээр шийджээ.[106] Уганда зэрэг ядуу буурай орны олимпын төлөөлөгчид тамирчдаа агааржуулагчаар хангаж чадахгүй байна гэж гомдолложээ.[107]

500 сая еврогийн хөрөнгө оруулалтыг[108] Парисын метроны өргөтгөл, 60 км дугуйн шинэ зам зэрэгт зориулж тээврийг сайжруулахад зориулжээ.[109][110] Парист ирсэн жуулчид наадмын үеэр нийтийн тээврээр энгийн 2,15 еврогийн оронд 4 еврогийн илүү өндөр үнэ төлнө. Энэ нь наадмын үеэр нийтийн тээврийн үйлчилгээний давтамж, цагийн нэмэгдлийн төлбөрийг төлөх бөгөөд үйлчилгээний үнэ дунджаар 15%-иар нэмэгдэнэ.[108][111] Өмнөх наадмын нэгэн адил тамирчид, албаны хүмүүс болон хэвлэл мэдээллийнхэнд найдвартай аялах хугацааг баталгаажуулахын тулд 185 километр замын хөдөлгөөний зурвасыг ашиглана.[112]

Парис-2024 Олимп, Паралимпын наадамд зориулсан сайн дурынхны платформ 2023 оны 3 сард олон нийтэд нээлттэй болсон. Энэхүү наадамд дэлхий даяар 45,000 сайн дурын ажилтан элсүүлэх төлөвтэй байсан.[113] Бүртгэл 2023 оны 5 сарын 3-нд дууссаны дараа Парисын Зохион байгуулах хороонд 300,000 гаруй өргөдөл ирүүлсэн нь өмнөх хоёр олимпод оролцох хүсэлт гаргагчдын тооноос давсан байна.[114] Өргөдөл гаргагчдад 2023 оны 9 сараас 12 сарын хооронд өргөдлийн үр дүнгийн талаар мэдэгдэв.[115] Аюулгүй байдлын үүднээс 800 гаруй өргөдөл гаргагчийг хассан бөгөөд тэдгээрийн 15 нь Fiche S гэсэн тэмдэгтэй байв.[116]

Бамбарын буухиа

[засварлах | кодоор засварлах]
Каркасон дахь хоёр бамбар зөөгч

Олимпийн бамбарыг 4-р сарын 16-нд Грекийн Олимпод наадам эхлэхээс 100 хоногийн өмнө Олимпын галыг асааснаар эхэлсэн юм. Грекийн сэлүүрт завины тамирчин Стефанос Дускос анхны бамбар зөөгч байсан бөгөөд усанд сэлэгч Лор Маноду Францын анхны бамбар зөөгч байсан.[117][118] Тэрээр мөн усанд сэлэгч Флоран Маноду (түүний дүү), паратриатлонч Мона Францис, пара тамирчин Димитри Паваде нартай хамт бамбарыг буухиалах дөрвөн ахмадын нэгээр сонгогджээ.[119][120] Бамбарын буухиа 10,000 бамбар зөөгчтэй байх бөгөөд Францын 65 нутаг дэвсгэрийн 400 гаруй суурингаар зочлох төлөвтэй байна.[117] 5 сарын 18-нд Шинэ Каледони дахь буухианы хэсэг нийгэмлэгт эмх замбараагүй байдал үүссэний улмаас цуцлагдсан гэж мэдээлсэн.[121]

Тоглолтын 10 сая тасалбараас 9.5 сая нь зарагдсан. Хэд хэдэн спортын төрөлд дээд амжилт тогтоосон байна.[122]

Нээлтийн ажиллагаа

[засварлах | кодоор засварлах]
Тоглоомын үеэр Тюйлри цэцэрлэгт хүрээлэнгийн дээгүүр нисэж буй тогоо. LED болон аэрозоль нь галын хуурмаг байдлыг бий болгосон бол Олимпын дөл өөрөө ойролцоох жижиг дэнлүүнд хадгалагдаж байв.

Нээлтийн ёслол 2024 оны 7 сарын 26-ны Төв Европын Зуны Цагаар 19:30 (Монголын цагаар 01:30) цагт эхэлсэн.[123] Тома Жоллигийн найруулсан[124][125][126] энэ удаагийн нээлт нь уламжлалт цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна зохион байгуулагдсан анхны зуны Олимпын нээлт байсан; тамирчдын жагсаал Аустерлицийн гүүрээс Йенийн гүүр хүртэл Сена мөрний дагуу завины жагсаал хэлбэрээр явагдсан бөгөөд маршрутын дагуух янз бүрийн дурсгалт газруудад соёлын хэсгүүд явагдсан.[127] Ёслол нь Францын түүхэн дэх онцгой мөчүүдийг онцолж, хайр ба "хүн төрөлхтөн"-ийн ерөнхий сэдвээр онцлон тэмдэглэнэ гэж Жолли мэдэгдэв.[127] Дараа нь тамирчид Эйфелийн цамхгийн өмнөх Трокадерогийн цэцэрлэгт хүрээлэнд болсон албан ёсны протоколд оролцсон.[128] Ойролцоогоор 326,000 тасалбар Сена мөрний дагуух газруудаар үзэх зорилгоор зарагдсанаас 222,000 тасалбарыг наадмын сайн дурынхан, залуучууд, орлого багатай гэр бүлүүдэд тараасан байна.[129]

Ёслолын арга хэмжээнд Америкийн дуучин Лэди Гага,[130] Франц-Малийн дуучин Ая Накамура, хүнд металлын хамтлаг Гожира, сопрано Марина Виотти,[131] Аксел Сен-Сирел (Их Ордны дээр Францын төрийн дуулал "Ла Марсельезыг" дуулсан),[132] реппер Rim'K,[133] Филипп Катерин (Грекийн бурхан Дионисын дүрийг бүтээсэн), Жульетт Арманет, Софиан Памарт болон Селин Дион нар хөгжмийн үзүүлбэр үзүүлсэн.[131] Наадмыг ерөнхийлөгч Эмманюэл Макрон албан ёсоор нээсэн.[134] Гваделупын жүдоч Тедди Ринер, гүйлтийн тамирчин Мари-Жозе Перек нарын асаасан Олимпын тогоо нь 30 метр өндөр гели бөмбөрцөг бүхий халуун агаарын бөмбөлөг загвартай; шөнийн цагаар Тюйлри цэцэрлэгт хүрээлэнгийн дээгүүр агаарт хөвөх боломжтой. Анхны удаа тогоог шаталтаар гэрэлтүүлээгүй; дөлийг LED гэрэлтүүлгийн систем болон аэрозолийн усны тийрэлтэт онгоцоор дуурайлган хийв.[135]

Нээлтийн ёслол дээр нэг хэсэг сүүлчийн оройн зоогийг дуурайлгасан гэж маргаан дэгдээв. Зохион байгуулагчид маргаан гаргасандаа уучлалт гуйсан.[136] Олимпын Дэлхийн Номын Сан болон баримт шалгагчид энэ хэсэг нь Сүүлчийн зоогийн элэглэл байсан гэсэн тайлбарыг хожим үгүйсгэх болно. Мөн Олимпын далбааг буруу харуулж мандуулсан.[137][138]

Нээлтийн ёслолын өдөр Парист гэрэл тасарсан гэх мэдээлэл байсан ч мөн үгүйсгэсэн.[139][140]

Каяк кросс (зураг дээр) болон кайтбординг нь олимпын үндсэн хөтөлбөрт анх удаагаа орсон.
Брейкинг (зураг дээр) нь скейтбординг, спорт авиралт, серфинг зэрэг дөрвөн нэмэлт спортын төрлийн нэгээр сонгогдсон.

2024 оны Зуны Олимпын хөтөлбөрт нийт 48 төрлийг багтаасан 32 спортын 329 тэмцээн багтсан.[141] Үүнд 2016, 2020 онд зохиогдсон Олимпын 28 "үндсэн" спорт,[142] Парисын Зохион байгуулах хорооноос санал болгосон нэмэлт спортын 4 төрөл багтсан: брейк бүжиг, скейтбординг, спорт авиралт болон серфинг.[143][144][145] Хүндийн өргөлтөөс дөрвөн төрөл хасагдсан. Сэлүүрт завины төрөлд хоёр спринт төрөл хоёр слалом төрлөөр солигдож, нийт төрөл 16 болсон. Спорт авиралтын хувьд өмнөх "хосолсон" төрөл нь хурдан авиралт, боулдер-ба-өндөрт авиралт гэсэн хоёр тусдаа төрөлд хуваагдсан.[146]

Парис 2017 оны 8 сард зохион байгуулах саналаа тавьж байх үед Парисын Зохион байгуулах хороо 2024 онд өрсөлдөөнт цахим спортын арга хэмжээг зохион байгуулах боломжийн талаар ОУОХ болон мэргэжлийн цахим спортын байгууллагуудтай яриа хэлэлцээ хийх хүсэлтэй байгаагаа зарласан.[147][148] 2018 оны 7 сард ОУОХ 2024 оны Олимпод цахим спортыг харж үзэхгүй гэдгийг баталсан.[144] 2019 оны 6 сард болсон ОУОХ-ны 134-р чуулганаар Парисын Зохион байгуулах хорооноос санал болгож буй скейтбординг, спорт авиралт, серфинг зэрэг 2020 онд анх орсон гурван спортын төрөл болох брейк бүжиг гэсэн нэмэлт спортыг баталсан.[149][143][144][145]

2024 оны Парисын олимпод хэд хэдэн шинэ арга хэмжээ, хэлбэрийг нэвтрүүлсэн. "Олимпын Формула-1" гэгдсэн Formula Kite анхны удаагаа эрэгтэй, эмэгтэй төрөлтэй зохион байгуулагдсан.[150] Каяк кросс мөн дебютээ хийсэн бөгөөд дөрвөн тамирчин олон хаалгатай зам дээр өөр хоорондоо уралдсан нь Олимпын каноэ слаломын түүхэн дэх анхны уралдаан болсон юм. Спорт авиралт нь хурдны төрлөөс гадна боулдеринг болон өндөр авиралтын хосолсон төрөлд хуваагдан шинэ хэлбэрээр эргэн ирсэн. Токиод нээлтээ хийсэн 3х3 сагсан бөмбөгийн төрөл 8 сарын 5-нд Эв нэгдлийн талбайд болохоор товлогдсон шигшээ тоглолттой эргэн ирсэн. Спортын бусад төрлүүдэд орсон өөрчлөлтүүд гэвэл уран сайхны сэлэлтэд эрэгтэйчүүдийн төрөл, боксын төрөлд эмэгтэйчүүдийн шинэ жингийн ангилал болон хөнгөн атлетикийн хөнгөн атлетикийн марафон алхалтын холимог буухиа гүйлт нэмэгдсэн юм.[151]

Өмнөх Олимпын медалийн дахин хуваарилалт

[засварлах | кодоор засварлах]

Баярын арга хэмжээнээс гадна Аваргуудын цэцэрлэгт хүрээлэнд 2000 он хүртэлх Олимпын медалийг дахин хуваарилах ёслолыг хийхээр төлөвлөсөн. ОУОХ-ны шинэ дүрэм, протоколын дагуу Бээжингийн 2022 оны Өвлийн Олимпын уран гулгалтын багийн төрлийн нэг медалийг дахин хуваарилах ёслол 8 сарын 7-нд болсон. Энэ нь анхны алтан медальт ОХУ-ын Камила Валиевагаас 2021 онд триметазидин илэрсэн нь тогтоогдсоны дараа хойшилсон анхны Олимпын медаль гардуулах ёслол байсан. 2024 оны 1 сард Спортын Арбитрын Шүүх допингийн эсрэг дүрэм зөрчсөн гэж үзэн Валиеваг 2021 оны 12 сарын 25-ны өдрөөс дөрвөн жилийн хугацаагаар хасч, улмаар Олон Улсын Тэшүүрийн Холбоо Валиевагийн оноог хасч, АНУ-ыг алт, Японыг мөнгөн медаль болгон ахиулсан.

ОУОХ-ны Медалийг дахин хуваарилах шинэ дүрмийн дагуу 2024 оны Зуны Олимпын наадмын үеэр алт, мөнгөн медалийг дахин хуваарилах ёслолын үеэр ОУОХ, ОУТХ болон АНУ, Японы Үндэсний Олимпын Хорооноос медаль гардуулах ёслолыг зохицуулсан. 2022 оны Олимпын дууг медаль гардуулах ёслолд ашигласан ч хоёр баг 2024 оны Олимпын үндэсний хувцастай байсан бөгөөд 2022 онд COVID-19 цар тахлын улмаас үзэгчдийн тоо цөөрсөн 2022 оны Өвлийн Олимпын наадмаас хойш анхны дүүрэн үзэгчтэй медаль гардуулах ёслол байсан юм.[152][153][154][155][156][157]

Хаалтын ёслол 2024 оны 8 сарын 11-нд Стад де Франс цэнгэлдэх хүрээлэнд болсон бөгөөд 1984 оны Олимпоос хойш анх удаа Олимпын нээлт, хаалтын ёслолыг өөр өөр газар зохион байгуулсан (2026 оны Олимпод ч мөн адил болно).[126] "Рекорд" нэртэй уг ёслол нь Олимпын наадам алга болсон, харь гарагийнхан үүнийг дахин зохион бүтээсэн дистопи ирээдүйн тухай сэдэвтэй байв. Хаалтын ёслолд акробат, бүжигчин, циркийн уран бүтээлчид зэрэг зуу гаруй жүжигчид оролцсон.[158] Ёслолын LA28 хүлээлгэн өгөх ёслолын үеэр Америкийн жүжигчин Том Круз мөн Америкийн дуучид Red Hot Chili Peppers, Билли Айлиш, Snoop Dogg, H.E.R. нар тоглосон.[159][160] 2028 оны Зуны Олимпын наадмыг зохион байгуулагч Лос-Анжелес хотод Олимпын тугийг гардуулах Антверпений ёслолын ажиллагааг Бен Уинстон болон түүний Фулвелл 73 студи бүтээжээ.[161]

Оролцогч Үндэсний Олимпын Хороод

[засварлах | кодоор засварлах]

2024 оны Зуны Наадамд 206 Үндэсний Олимпын Хорооноос Африкаас 54, Европоос 48, Азиас 44, Америкаас 41, Далайн орнуудаас 17 нийт 204 үндэсний хороо оролцсон байна. Хойд Солонгос 2020 оны наадамд оролцоогүйн дараа 2024 онд эргэн ирсэн. Оросын Украин руу довтолсны дараа ОУОХ Олимпын эвлэрлийг зөрчсөний улмаас Орос, Беларусийн Олимпын Хороог түдгэлзүүлсэн. Орос, Беларусийн тамирчид дайныг "идэвхтэй" дэмжээгүй л бол[162][163] үндэсний үнэмлэхгүй "Бие даасан төвийг сахисан тамирчид" (AIN) нэрээр өрсөлдөв.[164][165] Төвийг сахисан тамирчдыг спортын төрөл бүрийн олон улсын холбоо, дараа нь ОУОХ-ны зөвлөл батлах ёстой байв.[166] Бие даасан тамирчдын хувьд AIN-ийг нээлтийн ёслолын үеэр болон медалийн хүснэгтэд баг гэж үзээгүй.[167][168][169] Мөн Дүрвэгчдийн Олимпын Баг өрсөлдсөн.

Оролцогч улсууд
Улс багийн хэмжээгээр
Оролцогч Үндэсний Олимпийн Хороод

Тамирчдын тоо Үндэсний Олимпын Хороогоор

Тоглолтын хуваарь

[засварлах | кодоор засварлах]

2022 оны 7-р сарын 25-нд зарласан хуваарь

Төв европын зуны цагаар хийсэн хуваарь (UTC 2:00)

Нээлтийн ёслол Тэмцээний тоглолтууд Шигшээ тоглолтууд Хаалтын ёслол
7/8-р сар 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Медалиуд
Ёслолын ажиллагаа
Академик усан завийн уралдаан 2 4 4 4 14
Бадминтон 1 1 1 2 5
Сагсан бөмбөг 1 1 2
3х3 сагсан бөмбөг 2 2
Бокс 1 2 2 4 4 13
Брейк бүжиг 1 1 2
Чөлөөт бөх 3 3 3 3 3 3 18
Ундаг дугуйн спорт 2 1 1 2 2 1 1 1 1 2 2 2 1 3 22
Усан дахь гар бөмбөг 1 1 2
Волейбол 1 1 2
Элсэн дээрх волейбол 1 1 2
Гандбол 1 1 2
Гольф 1 1 2
Усан завин дээрх уралдаан 1 1 1 1 2 4 3 3 16
Жүдо 2 2 2 2 2 2 2 1 15
Морин спорт 2 1 1 1 1 6
Хөнгөн атлетик 2 1 5 3 3 5 5 6 8 9 1 48
Ширээний теннис 1 1 1 1 1 5
Далбаат усан спорт 2 2 2 2 2 10
Усан сэлэлт 4 3 5 3 5 4 3 4 4 1 1 37
Ус руу үсрэлт 1 1 1 1 1 1 1 1 8
Батут дээрх үсрэлт 2 2
Регби-7 1 1 2
Сёрфинг 2 2
Синхрон сэлэлт 1 1 2
Скейтбординг 1 1 1 1 4
Орчин үеийн таван төрөлт 1 1 2
Спорт гимнастик 1 1 1 1 4 3 3 14
Спорт хадны аврилт 1 1 1 1 4
Буудлага 1 2 2 2 1 1 1 2 1 2 15
Байт харваа 1 1 1 1 1 5
Теннис 1 2 2 5
Триатлон 1 1 1 3
Тэквондо 2 2 2 2 8
Хүнд атлетик 2 2 2 3 1 10
Сэлэм 2 2 2 1 1 1 1 1 1 12
Хөлбөмбөг 1 1 2
Зүлгэн дээрх хоккей 1 1 2
Урансайханы гимнастик 1 1 2
Медалиуд 14 13 18 14 17 19 22 28 20 16 15 21 27 33 39 13 329
7-8 дугаар сар 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Монгол Улсын Парис 2024 оны Олимпын наадамд оролцсон тамирчид

[засварлах | кодоор засварлах]

33 дахь Олимпын наадамд Монгол Улс спортын 9 төрөлд 33 тамирич хүчээ үзсэн байна. Үүнд:

  1. Оюунбатын Есүгэн /буудлага/
  2. Энхтайваны Даваахүү /буудлага, эрэгтэй/
  3. Нянтайн Баяраа /буудлага/
  4. Баатархуягийн Отгонболд /байт харваа/
  5. Оюунцэцэгийн Есүгэн /бокс-50 кг, эмэгтэй/
  6. Баатарсүхийн Чинзориг /бокс-63,5 кг/
  7. Сайнбаярын Жамбалжамц /дугуй/
  8. Батсайханы Тэгшбаяр /дугуй/
  9. Долгоржавын Отгонжаргал /чөлөөт бөх, эмэгтэй/
  10. Энхсайханы Дэлгэрмаа /чөлөөт бөх-68 кг, эмэгтэй/
  11. Төмөр-Очирын Тулга /чөлөөт бөх, эрэгтэй/
  12. Бямбасүрэнгийн Бат-Эрдэнэ /чөлөөт бөх-86 кг, эрэгтэй/
  13. Мөнхтөрийн Лхагвагэрэл /чөлөөт бөх-125 кг, эрэгтэй/
  14. Батхуягийн Хулан /чөлөөт бөх-53 кг, эмэгтэй/
  15. Болдсайханы Хонгорзул /чөлөөт бөх-57 кг, эмэгтэй/
  16. Пүрэвдоржийн Орхон /чөлөөт бөх-62 кг, эмэгтэй/
  17. Энх-Амарын Даваанасан /чөлөөт бөх-76 кг, эмэгтэй/
  18. Галбадрахын Хишигсайхан /марафон/
  19. Баярцогтын Мөнхзаяа /марафон/
  20. Бат-Очирын Сэр-Од /марафон/
  21. Мөнхжанцангийн Анхцэцэг /хүндийн өргөлт-81 кг, эмэгтэй/
  22. Бавуудоржийн Баасанхүү /жүдо -48 кг, эмэгтэй, 7 сарын 27-нд мөнгөн медаль авсан/.
  23. Лхагвасүрэнгийн Сосорбарам /жүдо -52 кг, эмэгтэй/
  24. Лхагватогоогийн Энхрийлэн /жүдо -57 кг, эмэгтэй/
  25. Отгонбаярын Хүслэн /жүдо -78 кг, эмэгтэй/
  26. Амарсайханы Адьяасүрэн /жүдо 78 кг, эмэгтэй/
  27. Энхтайваны Ариунболд /жүдо-60 кг, эрэгтэй/
  28. Ёндонпэрэнлэйн Басхүү /жүдо-66 кг, эрэгтэй/
  29. Батзаяагийн Эрдэнэбаяр /жүдо-73 кг, эрэгтэй/
  30. Батхуягийн Гончигсүрэн /жүдо-100 кг, эрэгтэй/
  31. Одхүүгийн Цэцэнцэнгэл /жүдо 100 кг, эрэгтэй/
  32. Б.Энхтамир /усанд сэлэлт/
  33. Б.Энххүслэн /усанд сэлэлт/


  1. Дээрээс нь Францын Полинезийн Таити дахь нэг газар.
  1. "New Paris 2024 slogan "Games wide open" welcomed by IOC President" (in англи). Олон Улсын Паралимпын Хороо. 2022-07-25. Archived from the original on 2022-07-26. Retrieved 2022-07-25.
  2. "Le nouveau slogan de Paris 2024 "Ouvrons grand les Jeux" accueilli favorablement par le président du CIO" [Paris 2024's new slogan "Let's open up the Games" welcomed by the IOC President] (in франц). Олон Улсын Паралимпын Хороо. 2022-07-25. Archived from the original on 26 July 2022. Retrieved 25 July 2022.
  3. "Stade de France". Archived from the original on 18 February 2023. Retrieved 6 August 2022.
  4. Батлер, Ник (2018-02-07). "Paris 2024 to start week earlier than planned after IOC approve date change". Inside the Games. Archived from the original on 2020-11-09. Retrieved 2018-02-07.
  5. "When do the Summer Olympics start? What you need to know ahead of Paris 2024". ABC News AU (in австрали-англи). 2024-07-21. Archived from the original on 21 July 2024. Retrieved 2024-07-23.
  6. "Paris 2024: How is France preparing for the Olympics and Paralympics?". BBC News. 2024-07-22. Archived from the original on 2024-07-22. Retrieved 23 July 2024.
  7. Кейча, Мешак (2020-12-19). "Kenya To Send Break Dancers To Paris For 2024 Olympic Games". Boxscore (in америк-англи). Archived from the original on 2023-04-01. Retrieved 2023-03-31.
  8. Дундарап, Грэхэм (2021-03-10). "Томас Бах 2025 он хүртэл ОУОХ-ны ерөнхийлөгчөөр дахин сонгогдлоо". Associated Press (in англи). Archived from the original on 2022-07-29. Retrieved 2022-07-29.
  9. "Франц улс олимпын алтаар олон тэрбум еврогийн бооцоо тавьжээ". Inside the Games. 2024-07-01. Archived from the original on 2024-07-01.
  10. Nussbaum, Ania (2022-07-26). "Макроны 8.5 тэрбум долларын өртөгтэй олимпын зардал хэдийнэ өсөөд байна". Bloomberg (in америк-англи). Archived from the original on 2022-07-26. Retrieved 2023-01-19.
  11. "Наадмын санхүүжүүлэлт – Парис 2024". Paris 2024. 2024-04-17. Archived from the original on 2024-04-17.
  12. Мастерсон, Викториа (2024-04-05). "Яаж 2024 оны Парисын Олимп анхны хүйсийн тэгш эрхийн олимп болохын зорьж байна вэ | Дэлхийн эдийн засгийн форум". Дэлхийн эдийн засгийн форум. Archived from the original on 2024-04-21. Retrieved 2024-04-22.
  13. "Сүүлийн алтан медаль хүртсэнийхээ дараа АНУ медалийн хүснэгтийг тэргүүлж байна". BBC (in англи). 2024-08-11. Archived from the original on 2024-08-12. Retrieved 12024-08-13. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  14. Редактор, Gabe Whisnant Deputy Weekend (2024-08-11). "Олимпын медалийн тоо нь Хятад улс АНУ-ын багтай тулалдсаны дараа түүхэнд бичигдсэнийг харуулж байна". Newsweek (in англи). Retrieved 2024-09-09.
  15. Олон Улсын Олимпын Хороо (2015-09-16), "2024 оны Олимпын наадамд өрсөлдөх дэлхийн хэмжээний таван хот - ОУОХ орон нутгийн зохион байгуулах хороонд 1.7 тэрбум ам.доллар хандивлахаар болжээ.", <http://www.olympic.org/news/five-world-class-cities-in-strong-competition-for-olympic-games-2024/247185> (retrieved on 2015-09-17)
  16. "Ром 2024 оны Олимпын наадамд зохион байгуулах санал нь огцом унав". BBC News. 2016-09-21. Archived from the original on 2016-09-21.
  17. "2024 оны Олимп: Будапешт наадам зохион байгуулах саналаа цуцална". BBC Sport. 2017-02-22. Archived from the original on 2017-02-23.
  18. Матер, Виктор (2017-02-22). "Будапешт 2024 оны Зуны Олимпын наадмыг зохион байгуулах саналаа эргүүлэн татлаа". The New York Times. Archived from the original on 2017-07-26. Retrieved 2017-02-23.
  19. Вартон, Дэвид (2017-02-22). "Будапешт 2024 оны Олимпын наадмыг зохион байгуулах хүсэлтээ эргүүлэн татаж, Лос-Анжелес, Парис хоёр л өрсөлдөгч хэвээр үлдэнэ". Los Angeles Times. Archived from the original on 2017-02-23. Retrieved 2017-02-22.
  20. "Лозанн дахь ОУОХ-ны Гүйцэтгэх зөвлөлийн хурал – Хэвлэл мэдээллийнхэнд зориулсан мэдээлэл". Olympic.org. 2017-05-19. Archived from the original on 2017-06-22.
  21. 21.0 21.1 Батлер, Ник (2017-06-09). "ОУОХ-ны Гүйцэтгэх зөвлөл 2024, 2028 оны Олимпын шагналын хамтарсан төлөвлөгөөг баталлаа". Inside the Games. Archived from the original on 2017-08-01. Retrieved 2023-01-16.
  22. Ливингстөүн, Роберт (2017-07-12). "Парис болон Лос-Анжелес хотын дарга нар анхны хэлэлцүүлгийн дараа тохиролцоонд өөдрөг байна гэж Бах хэлэв". gamesbids.com. Archived from the original on 2017-08-01. Retrieved 2023-01-16.
  23. "Лос-Анжелес 2028 оны Олимпын наадмын нэр дэвшигч хот болохоо зарлав – ОУОХ орон нутгийн зохион байгуулах хороонд 1.8 тэрбум ам.доллар хандивлана". ОУОХ. 2017-07-31. Archived from the original on 2017-08-01. Retrieved 2017-08-01.
  24. Вартон, Дэвид (2017-07-31). "2028 оны Зуны Олимпыг Лос Анжелес хотод авчрах хэлэлцээрийн нарийн ширийн зүйлийг тодрууллаа". Los Angeles Times. Archived from the original on 2017-09-22. Retrieved 31 July 2017.
  25. "Парис 2024 оны Олимпыг зохион байгуулж, Лос-Анжелес хотод 2028 оны Олимпын эрхийг ОУОХ олгоно". ABC News. 2017-07-31. Archived from the original on 2022-08-15. Retrieved 2017-08-01.
  26. "Лимад болсон ОУОХ-ны чуулган эрч хүчтэй ёслолоор нээлтээ хийлээ". ОУОХ. 2017-09-13. Archived from the original on 2021-05-13. Retrieved 2024-05-23.
  27. "ОУОХ түүхэн шийдвэр гаргаж, 2024 оны наадмыг Парист, 2028 оны наадмын Лос Анжелес хотод нэгэн зэрэг олгохоор боллоо". 2017-09-13. Archived from the original on 2021-05-12. Retrieved 2024-05-23.
  28. "Парис 2024 тэмцээн болох газрын үзэл баримтлалын зураг". Парис 2024 (in англи). Archived from the original on 2024-03-18. Retrieved 2024-03-18.
  29. "Парис 2024 тэмцээний газрууд". Парис 2024 (in франц). Archived from the original on 2024-03-18. Retrieved 2024-03-18.
  30. "Ив-дю-Мануар цэнгэлдэх | Парис 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-08-02. Retrieved 2024-08-25.
  31. "Стад де Франс | Парис 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-08-25.
  32. "Парисын Ла Дефенс Арена | Парис 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-08-25.
  33. "Адидас Арена | Парис 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-08-03. Retrieved 2024-08-25.
  34. "JO de Paris 2024: voici à quoi ressemblera le futur centre aquatique de Saint-Denis" [Парис 2024 олимп: Сен-Денис дэх ирээдүйн усан спортын төв иймэрхүү харагдах болно]. leparisien.fr (in French). 2020-04-29. Archived from the original on 2021-10-22. Retrieved 2020-04-30.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  35. Леви, Тео (2020-06-12). "Усан спортын төв: Сен Сен-Денисийн хүмүүст зориулсан Олимпын зэрэглэлийн цогцолбор". Paris 2024. Archived from the original on 2022-08-14. Retrieved 2022-08-29.
  36. "Усан спортын төв | Парисs 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-08-25.
  37. "Ле Буржегийн авирах газар | Парис 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-07-30. Retrieved 2024-08-25.
  38. "Хойд Парис Арена | Парис 2024". Olympics.com. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-08-25.
  39. "Ролан Гаррос 2024: Сюзанн-Ленглен талбай дээрх эвхэгддэг дээвэр". Roland-Garros (in америк-англи). 2021-06-01. Archived from the original on 2021-10-22. Retrieved 2021-07-26.
  40. "Парис 2024: Эйфелийн цамхгийн металл Олимп, Паралимпын медальд". BBC Sport. 2024-02-08. Archived from the original on 2024-02-08. Retrieved 2024-02-08.
  41. Тейссен, Марион (2024-07-18). "Парис 2024: Олимп, Паралимпын медалийг дэлгэв". SportsTiger. Archived from the original on 2024-07-18. Retrieved 2024-07-18.
  42. "Парисын олимп, паралимпын медальд Эйфелийн цамхгийн хэсгүүд багтана". The Guardian. Ройтерс. 2024-02-08. Archived from the original on 2024-02-08. Retrieved 2024-02-08.
  43. "Парис 2024: Эйфелийн цамхгийн хэсгүүдээс бүрдсэн олимп, паралимпын медалийн анхны харагдац". Sky News. 2024-02-08. Archived from the original on 2024-02-08. Retrieved 2024-02-08.
  44. "Парис 2024 Паралимп, Олимпын наадмын медалийг танилцууллаа". Паралимп. 2024-02-08. Archived from the original on 2024-02-08. Retrieved 2024-02-08.
  45. "2024 оны Олимпын наадмын хамгаалалтыг нэмэгдүүлэв". Европол. 2023-10-31. Archived from the original on 2023-12-04. Retrieved 2024-02-08.
  46. Сял, Ражив (2024-01-30). "Их Британийн цагдаа, аюулгүй байдлын алба Парисын олимпыг хамгаалахад туслах болно". The Guardian. Archived from the original on 2024-02-08. Retrieved 2024-02-09.
  47. "Starstreak үйлдвэрлэгч Thales Украины улмаас зэвсгийн үйлдвэрлэл хоёр дахин нэмэгдсэн гэж үзэж байна". Forces News. 2024-03-25. Archived from the original on 2024-04-03. Retrieved 2024-04-03.
  48. 48.0 48.1 "Парисын цагдаа нар 2024 оны олимп тэсрэх бөмбөг устгах багийн хувьд "нэлээн сорилт" болно гэж үзэж байна". France 24. 2023-12-05. Archived from the original on 2024-01-31. Retrieved 2024-02-09.
  49. "Франц болон Катар". Европын болон Гадаад хэргийн яам (Франц) (in англи). 2022-10-27. Archived from the original on 2023-01-31. Retrieved 2024-03-05.
  50. "Аюулгүй байдлын асуудлын улмаас Польш улс Парисын олимпод цэргээ илгээнэ". Reuters. 2024-03-28. Archived from the original on 2024-03-29. Retrieved 2024-03-29.
  51. "Франц Парисын олимпын үеэр аюулгүй байдлыг бэхжүүлэхийн тулд холбоотнуудаасаа тусламж хүсч байна". France 24. 2024-03-28. Archived from the original on 2024-03-29. Retrieved 2024-03-29.
  52. Сулейман, Факрия М. (2024-04-04). "Катарын Дотоод хэргийн сайд Парисын олимпын өмнө албаны хүмүүстэй уулзалт хийж байна". Doha News. Archived from the original on 2024-04-04. Retrieved 2024-04-04.
  53. Альбертини, Антуан; Карпентье, Артур (2024-07-16). "Хуягт машин, шөнийн харааны дуран: Катар Францын цагдаа нарт олимпод зориулж тоног төхөөрөмж зээлж байна". Le Monde. Archived from the original on 2024-07-16. Retrieved 2024-07-22.
  54. Жейни, Либор (2024-07-23). "Франц зөвшөөрсний дараа ЛАЦГ-ын ажилтнууд Парисын олимпод буу авч явахыг зөвшөөрөв". The Los Angeles Times. Archived from the original on 2024-07-23. Retrieved 2024-07-25.
  55. Вайнфилд, Тайлер (2024-07-26). "Парисын олимпод оролцох багийн SCV шерифийн орлогч хэсэг". The Santa Clarita Valley Signal. Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-27.
  56. Карлин, Дэйв (2024-07-26). "НЙЦГ-ын K-9 багууд Парисын олимпийг аюулгүй байлгахад хэрхэн тусалж байна". CBS News. Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-27.
  57. Локман, Жанна Тайлер М. (2024-07-23). "ҮЗ: Фэйрфакс дүүргийн цагдаа нар 2024 оны Парисын олимпод туслахаар K9 офицеруудыг илгээжээ". wjla.com. Archived from the original on 2024-07-24. Retrieved 2024-07-27.
  58. "АНЭУ-ын цагдаа нар Парис 2024 Олимпод оролцоно; сургалтад франц хэл орно". Khaleej Times. 2024-07-11. Archived from the original on 2024-07-11. Retrieved 2024-07-23.
  59. "Бельгийн Холбооны цагдаагийн алба Олимпын наадмын үеэр Францчуудад аюулгүй байдлыг хангахад туслах офицеруудыг Парис руу илгээнэ". vrt.be. 2024-07-23. Archived from the original on 2024-07-31. Retrieved 2024-07-25.
  60. "Polícia Federal do Brasil reforça segurança das Olimpíadas de Paris a convite da França" [Бразилийн Холбооны цагдаа Францын урилгаар Парисын олимпын хамгаалалтыг бэхжүүлж байна]. RFI (in португал). 2024-07-17. Archived from the original on 2024-07-18. Retrieved 2024-07-25.
  61. Штратен, Вальтер М. (2024-07-26). "Olympia 2024: Deutsche Spezial-Polizisten beschützen die Olympischen Spiele" [Германы тусгай цагдаа нар олимпыг хамгаална]. Bild (in герман). Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-27.
  62. Ринген, Яннек (2024-07-28). "Sicherheit bei Olympia: Sogar deutsche Spezial-Polizisten im Einsatz – sie haben besondere Befugnisse" [Олимпын аюулгүй байдал: Германы тусгай цагдаа нар хүртэл тусгай эрх мэдэлтэй]. Frankfurter Rundschau (in герман). Archived from the original on 2024-07-29. Retrieved 2024-07-29.
  63. Сартори, Бенжамин (2024-07-22). "NRW-Polizisten helfen bei Olympia in Frankreich" [ХРВ-ийн цагдаа нар Парисын олимпод тусална]. wdr.de (in German). Archived from the original on 2024-07-24. Retrieved 2024-07-27.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  64. Найт, Бен (2024-07-16). "Герман улс Евро 2024 хилийн хяналтыг сунгах талаар хэлэлцэж байна". DW News. Archived from the original on 2024-07-16. Retrieved 2024-07-22.
  65. Кальверт, Никлас (2024-04-09). "Dansk politi skal til OL i Paris" [Данийн цагдаа нар Парист болох олимпод оролцох гэж байна]. Ekstra Bladet (in дани). Archived from the original on ө2024-07-28. Retrieved 2024-07-27. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  66. Слатер, Сара (2024-06-17). "Парисын олимпын аюулгүй байдлын ажиллагаанд туслахаар Гардайг Франц руу илгээнэ". The Anglo-Celt. Archived from the original on 2024-07-24. Retrieved 2024-07-24.
  67. N'tsia, Sarah (26 July 2024). "Le forze di polizia europee si incontrano a Parigi per garantire la sicurezza dei Giochi Olimpici" [European police forces meet in Paris to ensure Olympic Games security]. Euractiv (in итали). Archived from the original on 31 July 2024. Retrieved 27 July 2024.
  68. "Il Dipartimento della Pubblica Sicurezza e la Questura di Imperia collaborano al pattugliamento a Parigi in occasione dei Giochi Olimpici" [The Department of Public Security and the Imperia Police Headquarters collaborate on patrolling in Paris during the Olympic Games]. questure.poliziadistato.it (in итали). 27 July 2024. Archived from the original on 31 July 2024. Retrieved 27 July 2024.
  69. "КХМЦ энэ зун Парисын олимпыг аюулгүй болгохын тулд тагнуулын тусламж үзүүлж, цагдаа нар туслах болно". Toronto Star. The Canadian Press. 2024-04-04. Archived from the original on 2024-04-07. Retrieved 2024-07-25.
  70. 70.0 70.1 Моррисон, Кэтрин (2024-07-25). "Оттавагийн цагдаа, нохой Парисын олимпын аюулгүй байдлын цэвэрлэгээнд тусалж байна". Ottawa Citizen. Archived from the original on 2024-07-31. Retrieved 2024-07-25.
  71. https://www.ledevoir.com/sports/817208/douze-policiers-quebecois-rues-paris
  72. "Кипр улс Парисын олимпод сургагдсан илрүүлэгч нохойгоо илгээнэ". KNews Cyprus. 2024-06-07. Archived from the original on 2024-06-11. Retrieved 2024-07-25.
  73. "Парисын олимпод дэлхийн 40 өөр орны 1750 цагдаа оролцоно". rtl.lu. 2024-07-17. Archived from the original on 2024-07-17. Retrieved 2024-07-22.
  74. "Мароккогийн цагдаа нар Парисын олимпын аюулгүй байдлын ажилд хувь нэмрээ оруулна". The North Africa Post. 2024-07-19. Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-25.
  75. Раммелоо, Эва (2024-07-22). "Nederlandse politie houdt Parijs veilig tijdens Olympische Spelen" [Нидерландын цагдаа нар Олимпын наадмын үеэр Парис хотыг аюулгүй байлгана]. Trouw (in нидерланд). Archived from the original on 2024-07-26. Retrieved 2024-07-25.
  76. Боллей, Жим (2024-07-19). "Солонгосын цагдаа нар олимпыг дэмжих зорилгоор Парисын гудамжинд эргүүл хийж байна". Korea JoongAng Daily. Archived from the original on 2024-07-19. Retrieved 2024-07-22.
  77. "[올림픽] 몽마르트르 언덕에 나타난 한국 경찰..."우리 국민 도와야죠" | 연합뉴스" [[Олимп] Солонгосын цагдаа нар Монмартрийн толгод дээр гарч ирэв ... "Бид ард түмэндээ туслах ёстой"]. Yonhap News Agency (in солонгос). 2024-07-19. Archived from the original on 2024-07-20. Retrieved 2024-07-27.
  78. Целей, Петер (2024-07-26). "Polskie wojsko i policja na Igrzyskach Olimpijskich. Jakie mają zadania w Paryżu?" [Олимпын наадамд Польшийн цэрэг, цагдаа нар Парист ажиллагаа явуулж байна]. Dziennik Gazeta Prawna (in польш). Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-27.
  79. "JO Paris 2024: Portugal envia uma centena de polícia" [Парис 2024 олимп: Португалиас зуун цагдаа илгээв]. PontoPT.fr (in португал). 2024-07-24. Archived from the original on 2024-07-30. Retrieved 2024-07-25.
  80. Червена, Эма (2024-07-26). "Olympiáda 2024: Na bezpečnosť v Paríži dohliadajú aj slovenskí policajti" [Олимп 2024: Словакийн цагдаа нар Парис хотын аюулгүй байдлыг мөн хянаж байна]. eReport.sk (in словак). Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-27.
  81. "Финляндын "баатар нохой" Парисын олимпын хамгаалалтын ажилд тусалж байна". yle.fi. 2024-07-28 [2024-07-23]. Archived from the original on 2024-07-25. Retrieved 2024-07-27.
  82. Франкова, Рутх (2024-07-24). "Чехийн зургаан цагдаа Парисын олимпын наадмын аюулгүй байдалд хяналт тавина". radio.cz. Archived from the original on 2024-07-25. Retrieved 2024-07-27.
  83. "Svenska bombhundar bistår vid OS i Paris" [Парисын олимпод Шведийн бөмбөгдөгч ноход тусалж байна]. Шведийн цагдаагийн газар (in швед). 25 July 2024. Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-25.
  84. "Энэтхэгийн CAPF, Франц дахь тусгай хүчний нохойн баг Олимпын наадам болох газрын аюулгүй байдлыг хангана". The Economic Times. 2024-07-17. Archived from the original on 2024-07-17. Retrieved 2024-07-25.
  85. "2024 оны Парисын олимпод зориулан байрлуулсан К-9 ангитай Энэтхэгийн элч уулзав". Hindustan Times. 2024-07-15. Archived from the original on 2024-07-17.
  86. "Эстони улс Парисын олимпод хамгаалалтын багаа илгээв". ERR News. 2024-05-28. Archived from the original on 2024-05-30. Retrieved 2024-07-25.
  87. "Pariisi suveolümpiamänge lähevad turvama päästjad, politseinikud ja sõjaväepolitsei" [Парист болох зуны олимпын наадмыг аврагч, цагдаа, цэргийн цагдаа нар хамгаалах гэж байна]. ЭАЗ (in эстони). 2024-07-09. Archived from the original on 2024-07-27. Retrieved 2024-07-25.
  88. "Парисын олимпын аюулгүй байдлыг хангахад гадаадын 2000 орчим цэрэг оролцоно". France 24. 2024-04-13. Archived from the original on 2024-04-13. Retrieved 2024-07-22.
  89. Лестер, Жон (2024-03-29). "Франц улс Парисын олимпын аюулгүй байдлын томоохон сорилтод гадаадын цагдаа, цэргийн тусламж хүсч байна". AP News (in америк-англи). Archived from the original on 2024-03-29. Retrieved 2024-07-23.
  90. "Макрон Парисын олимпын нээлтийн ёслолыг нүүлгэж магадгүй гэж мэдэгдэв". BBC News. 2024-04-15. Archived from the original on 2024-04-15. Retrieved 2024-04-15.
  91. "Сена мөрөн дээр Парисын олимпын нээлтийн ёслол аюулгүй байдлын үүднээс нүүж магадгүй гэж Макрон хэлэв". France 24 (in англи). 2024-04-15. Archived from the original on 2024-04-15. Retrieved 2024-04-15.
  92. "Франц улс Парис 2024 оны нээлтийн ёслолын "Б төлөвлөгөө"-тэй". Inside the Games. 2024-04-03. Archived from the original on 2024-04-03. Retrieved 2024-04-03.
  93. Хардинг, Эндрю (2024-07-24). "Олимп дөхөж байхад Парис 75 мянган цэргээ гудамжинд гаргаж байна". BBC News. Archived from the original on 2024-07-23. Retrieved 2024-07-24.
  94. 94.0 94.1 "Парис 2024 Хүнсний алсын хараа". Парис 2024. Archived from the original on 2024-04-23.
  95. Варли, Киаран; Локвүүд, Дэйв (2024-07-23). "Дахин боловсруулсан лонхны орой болон шаттлокоор хийсэн ширээ - Хамгийн ногоон олимп уу?". BBC Sport. Archived from the original on 2024-07-23. Retrieved 2024-07-23.
  96. 96.0 96.1 96.2 Ингл, Син (2024-07-22). "Илүү хурдан, илүү өндөр, илүү хүчтэй ..., илүү эрүүл: Парис 2024 тахианы наггетсгүй цэс". The Guardian. ISSN 0261-3077. Archived from the original on 2024-07-22. Retrieved 2024-07-23.
  97. "Ургамлын гаралтай хүнсний уралдаан: Парисын олимп хэрхэн хамгийн веган болсон бэ?". www.bbc.com (in британи-англи). Archived from the original on 2024-08-12. Retrieved 2024-08-12.
  98. Корбет, Сильви (2024-05-01) [2024-04-30]. "Парисын олимпын тамирчид шинэхэн шатаасан талх, сонгосон бяслаг, олон ногоогоор хооллоно". AP News (in америк-англи). Archived from the original on 2024-05-14. Retrieved 2024-07-23.
  99. Кларк Биллингс, Люси (2024-07-25). "Өндөг биш: Тамирчид Олимпын тосгонд өндөгний хомсдол үүссэн гэж мэдэгджээ". BBC Sport. Archived from the original on 2024-07-26. Retrieved 2024-07-25.
  100. МУШИ, КРИСТИН (2024-07-27). ""Түүхий мах": Британийн баг Олимпын тосгоны хоолонд дургүйцлээ илэрхийлэв". lemonde (in британи-англи).
  101. МУШИ, КРИСТИН (2024-07-27). ""Түүхий мах": Британийн баг Олимпын тосгоны хоолонд дургүйцлээ илэрхийлэв". lemonde (in британи-англи).
  102. Пасифика, Моана (2024-07-27). "Их Британи түүхий махтай холбоотой гомдол гарсны дараа Парисын Олимпын тосгоны хоолноос татгалзжээ". nzherald.
  103. "Их Британи тосгонд хоол ундны гомдол гарсны улмаас Олимпод туслах тогооч дууджээ". sportsnet. 2024-07-27.
  104. "2024 оны Парисын Олимп: Тамирчид түүхий махаар үйлчлүүлэх талаар санаа зовж байна, Олимп хоол хүнсний хомсдолтой тэмцэж байна". The Times of India. 2024-07-30. Archived from the original on 2024-07-31. Retrieved 2024-07-30.
  105. "Редакц: Парист олимпын тамирчдад агааржуулагч байхгүй юу? Сайн санаа, гэхдээ муу санаа". Los Angeles Times. 2024-07-27. Archived from the original on 2024-07-28.
  106. Сантафлорентина, Хэйли (2024-07-25). "Олимпын тосгоны агааржуулагчийг хориглосон тухай үнэн". eonline.com. Archived from the original on 2024-07-26.
  107. Трейсман, Рэйчел (2024-06-24). "Парис агааржуулагчгүй Олимпын тосгонтой болохыг хүсч байна. АНУ болон бусад баг үүнд тийм ч таатай хандсангүй". NPR. Archived from the original on 28 July 2024.
  108. 108.0 108.1 "Наадам хүртэл 100 хоног: Тээврийн төлөвлөгөө бэлэн боллоо". PR Newswire (in англи). Île-de-France Mobilités. 2024-04-17. Archived from the original on 2024-05-07. Retrieved 2024-07-25.
  109. Компаньон, Себастиан; Силлион, Марион (2024-06-24). "Ligne 14 de Saint-Denis – Pleyel à l'aéroport d'Orly : " Ces nouvelles stations, c'est vraiment waouh ! "" [Сент-Денис - Плейелээс Орли нисэх онгоцны буудал хүртэлх 14-р шугам: "Эдгээр шинэ станцууд үнэхээр гайхалтай!"]. Le Parisien (in франц). Archived from the original on 2024-06-24. Retrieved 2024-06-24.
  110. "Олимп, Паралимпын бүх байруудыг холбох 60 км дугуйн зам". Paris.fr (in англи). Archived from the original on 2024-06-13. Retrieved 2024-07-25.
  111. Виллшер, Ким (2024-05-06). "Парисын эрх баригчид Олимпын үеэр метроны явган аялал, автобусны зардлыг нэмжэ". The Guardian. ISSN 0261-3077. Archived from the original on 2024-06-01. Retrieved 2024-07-25.
  112. "Voies olympiques et paralympiques réservées : quels sont les axes concernés dans Paris ?" [Олимп, Паралимпын замууд: Парист ямар маршрутууд өртөж байна вэ?]. Paris.fr (in франц). 2024-07-11. Archived from the original on 2024-07-23. Retrieved 2024-07-25.
  113. "Парис 2024 сайн дурын ажилтны хөтөлбөр: Хугацаа болон өргөдөл гаргах үйл явцыг дэлгэв". Олимп. 2022-10-18. Archived from the original on 2022-11-04. Retrieved 2024-02-10.
  114. Беркли, Жоф (2023-05-05). "Парис 2024-д 45,000 сайн дурын ажил хийхээр 300,000 гаруй өргөдөл ирэв". Inside The Games. Archived from the original on 2023-10-03. Retrieved 2024-02-10.
  115. Мэттьюс, Линдси (2023-04-14). "Та Парисын олимпод хэрхэн үнэ төлбөргүй оролцох боломжтойг эндээс үзнэ үү". AFAR. Archived from the original on 2023-06-08. Retrieved 2024-02-10.
  116. "Аюулгүй байдлын үүднээс 800 хүнийг Парисын олимпоос хасав: Дотоод хэргийн яам". RFI. 2024-04-01. Archived from the original on 2024-04-02. Retrieved 2024-04-01.
  117. 117.0 117.1 "Наадмаас 100 хоногийн өмнө: Франц 2024 оны Парисын олимпын бамбарыг угтан авахад бэлдэж байна", 2024-04-16, <https://press.paris2024.org/news/100-days-before-the-games-france-prepares-to-welcome-the-olympic-flame-of-paris-2024-85e8-7578a.html> (retrieved on 2024-05-20)
  118. Пиказо, Раул Даффунчио (2024-04-15). "Олимпын галыг энэ мягмар гарагт Эртний Олимпиад асаана". Inside the Games. Archived from the original on 2024-04-15. Retrieved 2024-04-15.
  119. "Лор Маноду, Олимпиа дахь анхны Францын бамбар зөөгч", 2024-04-15, <https://press.paris2024.org/news/laure-manaudou-first-french-torchbearer-at-olympia-a449-7578a.html> (retrieved on 2024-05-20)
  120. Салгуэро, Дэвид Рубио (2024-04-16). "Лор Маноду, Олимпиа дахь анхны Францын бамбар зөөгч". Inside the Games. Archived from the original on 2024-04-16. Retrieved 2024-04-16.
  121. "Шинэ Каледони эмх замбараагүй байдлын улмаас Олимпын бамбарын замаас хасагдав". Le Monde. 2024-05-18. Archived from the original on 2024-05-19. Retrieved 2024-05-20.
  122. "Парис 2024: Цэнгэлдэх хүрээлэнгүүд дүүрэн, үзэгчдийн тоо, Олимпын вируст маффинууд". SportsPro. 2024-08-15. Archived from the original on 2024-08-15. Retrieved 2024-08-19.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  123. Даффунчио Пиказо, Рауль (2024-03-09). "Парис 2024: Нээлтийн ажиллагаа 19:30 цагт эхэлнэ". Inside the Games. Archived from the original on 2024-03-09. Retrieved 2024-03-09.
  124. "Парисын олимпын тоглолтыг төлөвлөж буй хүний ​​нулимс, айдас". France 24 (in англи). 2024-01-26. Archived from the original on 2024-01-26. Retrieved 2024-01-27. {{cite web}}: zero width space character in |title= at position 46 (help)
  125. Павитт, Майкл (2022-09-21). "2024 оны Олимпын Сена гол дээрх нээлтийн ёслолын уран сайхны удирдагчийг томилов". Inside the Games. Archived from the original on 2022-09-21. Retrieved 2022-09-21.
  126. 126.0 126.1 "Францын тайзны найруулагч Тома Жолли, кино найруулагч Мишель Хазанависью нар 2024 оны Парисын олимпын нээлт, хаалтын ёслолыг найруулна". ESPN.com (in англи). Associated Press. 2022-09-21. Archived from the original on 2023-01-25. Retrieved 2023-01-25.
  127. 127.0 127.1 Портер, Кэтрин (2024-07-24). "Парисын олимп эхлэхэд Сена мөрөн тайз болно". The New York Times. ISSN 1553-8095. Archived from the original on 2024-07-25. Retrieved 2024-07-25.
  128. Претот, Жулиен (2023-12-21). "Парис 2024 нээлтийн ёслолын төлөвлөгөөтэй байна". Ройтерс. Archived from the original on 2023-12-21. Retrieved 2023-12-21.
  129. "Парисын олимпын нээлтийн ёслолын 326 мянган тасалбар зарагдана гэж сайд мэдэгдэв". France 24 (in англи). AFP. 2024-03-05. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-07-22.
  130. Кесласси, Эльза (2024-07-28). "Олимпын бүжиг дэглээч Лэди Гагатай хамтран нээлтийн тоглолтоо бэлдэж байгаа бөгөөд борооны улмаас яагаад тоглолтыг хойшлуулах дөхөв". Variety Magazine. Archived from the original on 2024-07-28.
  131. 131.0 131.1 Толентино, Дайсиа (2024-07-26). "Селин Дион, Лэди Гага нар Олимпын нээлтийн ёслолын үеэр дуулна". NBC News. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-07-28.
  132. Пьер, Бенжамин (2024-07-26). "JO 2024: qui est Axelle Saint-Cirel, qui a interprété "La Marseillaise" durant la cérémonie d'ouverture?" [2024 оны Олимп: Нээлтийн ёслолын үеэр "Ла Марсельеза" дуулсан Аксел Сен-Сирел гэж хэн бэ?]. RMC Sport Jeux Olympiques (in франц). Archived from the original on 27 July 2024. Retrieved 2024-07-26.
  133. Блейк, Мередит; МакНамара, Мэри (2024-07-26). "Олимп 2024: Селин Дион Эйфелийн цамхгийн орой дээрх гайхалтай нээлтийн ёслолыг хааж байна". Los Angeles Times (in америк-англи). Archived from the original on 2024-07-30. Retrieved 2024-07-29.
  134. "Макрон Францыг "маш их бахархалтай" болгосон Олимпын нээлтийн ёслолыг магтлаа". Le Monde (in англи). 2024-07-27. Archived from the original on 2024-07-29. Retrieved 2024-07-29.
  135. Васавда, Михир (2024-07-28). "40 LED гэрэл, гэрэлтүүлэх зориулалттай усны уурын үүл, 200 өндөр даралтын манантай цорго: Парисын олимпын нисдэг тогоо хэрхэн ассан вэ". The Indian Express. Archived from the original on 2024-07-28. Retrieved 2024-07-28.
  136. Giuffrida, Angela (2024-07-28). "Парисын олимпыг зохион байгуулагчид "Сүүлчийн оройн зоог"-ийг санамсаргүй элэглэсэндээ Христийн шашинтнуудаас уучлалт гуйв". The Guardian. Archived from the original on 2024-07-29. Retrieved 2024-07-31.
  137. "Олимпын онцлох үйл явдлууд: Парист далбааг буруу харуулж өргөв". BBC Sport (in британи-англи). 2024-07-27. Retrieved 2024-08-05.
  138. "Бороонд норсон нээлтийн ёслолын төгсгөлд Олимпын далбааг дээш доош өргөв". The Independent (in британи-англи). 2024-07-26. Archived from the original on 2024-07-26. Retrieved 2024-08-05.
  139. https://www.msn.com/en-us/news/world/paris-blackout-sparks-chaos-as-olympics-get-underway/ar-BB1qLHS2 [хоосон URL]
  140. "Олимпын нээлтийн ёслолын дараа Парисын цахилгаан тасарсан тухай бичлэгүүд хэтрүүлэгтэй байна". AFP. Retrieved 2024-08-06.
  141. "Олимпыг зохион байгуулагчид Парисын наадамд зориулж хэдэн арван мянган шинэ тасалбар гаргахаар болжээ". USA Today. Associated Press. 2024-02-07. Archived from the original on 2024-02-09. Retrieved 2024-08-02.
  142. "Парис 2024 оны Олимпын үндсэн спортод өөрчлөлт ороогүй". Around the Rings. 2017-09-15. Archived from the original on 2021-04-19. Retrieved 2023-01-16.
  143. 143.0 143.1 "Олимпын наадам: Брейк бүжгийн тэмцээн Парис 2024-д нэг алхам ойртож байна". BBC Sport. 2019-06-25. Archived from the original on 2022-04-22. Retrieved 2019-06-26.
  144. 144.0 144.1 144.2 Даймонд, Жеймс (2018-07-19). "Парисын 2024 оны шинэ спортод хоёр үе шаттай сонгон шалгаруулах үйл явц батлагдсан боловч эспортыг авч үзэхгүй". Inside the Games. Archived from the original on 2022-04-13. Retrieved 2018-07-19.
  145. 145.0 145.1 "Парис 2024 оны Олимпын спортын хөтөлбөрийн гол цөм нь жендэрийн тэгш байдал ба залуучууд". Олон Улсын Олимпын Хороо. 2020-12-07. Archived from the original on 2021-05-12. Retrieved 2023-04-17.
  146. "Парис 2024 Олимпын наадмын албан ёсны хөтөлбөр (Англи хувилбар)" (PDF). stillmed.olympics.com. Archived (PDF) from the original on 2024-05-23. Retrieved 2024-06-12.
  147. "Парисын олимпын эрх олгох хороо 2024 оны Олимпын хөтөлбөрт эспортод нээлттэй байна". ESPN. Associated Press. 2017-08-08. Archived from the original on 2017-11-24. Retrieved 2017-08-09.
  148. Моррис, Крис (2017-08-09). "Видео тоглоомууд 2024 оны Олимпын нэг хэсэг болж магадгүй". Fortune (in англи). Archived from the original on 2022-04-12. Retrieved 2023-01-16.
  149. "Олимпын наадам: Парисын зохион байгуулагчид ОУОХ-нд 2024 онд брейк бүжигийг шинэ спорт болгохыг санал болгож байна". BBC Sport. 2019-02-21. Archived from the original on 2022-02-22. Retrieved 2019-02-24.
  150. Смит, Александр (2024-08-04). "Olympics-Sailing-Kiteboarding comes of age as the Formula One of the Games". Ройтерс. Archived from the original on 2024-08-07. Retrieved 2024-08-08.
  151. "2024 оны Олимпын шинэ спорт, арга хэмжээ". NBC Philadelphia. 2023-08-07. Archived from the original on 2024-08-07. Retrieved 2024-08-08.
  152. Манн, Брайн (2024-07-25). "АНУ-ын уран гулгагчид Валиевагийн допингийн улмаас саатсаны дараа багийн алтан медаль хүртэх гэж байна". NPR. Archived from the original on 2024-08-07. Retrieved 2024-07-29.
  153. Олон Улсын Олимпын Хорооны хэвлэл мэдээллийн алба [@iocmedia] (2024-07-29). "Медаль гардуулах ёслол Бээжин-2022 уран гулгалтын багийн @ISU_Figure олимпийн медаль гардуулах ёслол 8 сарын 7-ны 17 цагт Аваргуудын цэцэрлэгт хүрээлэнд болно. Олимпын бусад медалийг дахин хуваарилах ёслол 8 сарын 9-нд болох бөгөөд 13:45 минутад эхэлнэ. #Парис2024" (Tweet). Archived from the original on 2024-07-29. Retrieved 2024-07-29 – via Twitter. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (help)
  154. Йаннакони, Эмили (2024-08-07). "Хоёр жил гаруйн дараа АНУ-ын уран гулгалтын баг олимпийн алтан медаль хүртэв (NBC Olympics)". NBC Olympics (in англи). NBCUniversal. Archived from the original on 2024-08-07. Retrieved 2024-08-07.
  155. ""Бээжин 2022" допингийн түүх Парист өндөрлөлөө". Inside the Games. 2024-08-08. Archived from the original on 2024-08-08. Retrieved 2024-08-08.
  156. "АНУ-ын уран гулгагчид эцэст нь 2022 онд авсан медалиа хүртлээ". Inside the Games. 2024-08-08. Archived from the original on 2024-08-08. Retrieved 2024-08-08.
  157. "Уран гулгалтын багийн төрөлд "Бээжин-2022" өвлийн олимпын наадмын медальтнууд Парист боллоо - Олон Улсын Тэшүүрийн Холбоо". Олон Улсын Тэшүүрийн Холбоо. 2024-08-07. Archived from the original on 2024-08-08. Retrieved 2024-08-08.
  158. Мэй, Сэм (2024-07-05). "Парис 2024: Олимпын хаалтын ёслол тодорлоо". Inside the Games. Archived from the original on 2024-07-05. Retrieved 2024-07-05.
  159. "2024 ОНЫ ПАРИСЫН ОЛИМПЫН НААДМЫН ХААЛТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮЕД LA28-Д ХҮЛЭЭЛГЭН ӨГӨХ ЁСЛОЛЫН ҮЕД БИЛЛИ АЙЛИШ, H.E.R., RED HOT CHILI PEPPERS, SNOOP DOGG нар оролцохоор болжээ". la28.org. 2024-08-10. Archived from the original on 2024-08-11. Retrieved 2024-08-11.
  160. Мунана, Густаво (2024-08-07). "Том Круз "дистопи" Олимпын хаалтын ёслолд тоглохоор болжээ". Inside the Games. Archived from the original on 2024-08-07.
  161. О'Коннелл, Майки (2024-06-15). "Продюсер Бен Уинстон Грэмми, "Кардашиан нарын ирээдүй" болон Эллен ДеЖенересийн тусгай тоглолтын талаар ярилцлаа". The Hollywood Reporter (in америк-англи). Archived from the original on 2024-06-15. Retrieved 2024-07-11.
  162. "Украинтай эв санааны нэгдлийн тухай мэдэгдэл, Орос, Беларусийн эсрэг авсан хориг арга хэмжээ, эдгээр орны тамирчдын статус". Olympics.com. 25 January 2023. Archived from the original on 2023-03-10. Retrieved 2024-01-01.
  163. "Спортын байгууллагууд 2024 оны Олимпод оросуудыг төвийг сахисан байдалтай оролцохыг зөвшөөрөхийг ОУОХ-ноос шаардаж байна". insidethegames.biz. 2023-12-06. Archived from the original on 2023-12-07. Retrieved 2024-04-02.
  164. "ОУОХ-ны ГЗ 2024 оны Парисын Олимпын наадамд оролцох бие даасан төвийг сахисан тамирчдыг (AIN-ууд) баталснаар шалгуур хангасан байх хатуу нөхцөл бий". Olympics.com. 2023-12-08. Archived from the original on 2023-12-08. Retrieved 2024-01-01.
  165. "La commission exécutive du CIO admet les athlètes individuels neutres aux Jeux Olympiques de Paris 2024 et impose des conditions d'admission strictes" [ОУОХ-ны Гүйцэтгэх зөвлөл 2024 оны Парисын Олимпын наадамд төвийг сахисан тамирчдыг оролцуулж, тэмцээнд оролцох хатуу шаардлага тавьжээ.]. Olympics.com (in франц). 2023-12-08. Archived from the original on 2023-12-18. Retrieved 2024-01-01.
  166. "Орос улсад хориг тавьсан хэвээр байгаа ч "зүйл өөрчлөгдсөн" гэж Себастьян Кое хэлэв". insidethegames.biz. 2023-12-20. Archived from the original on 2023-12-25. Retrieved 2024-04-02.
  167. "Орос, Беларусийн тамирчид Парисын Олимпын нээлтэд оролцохгүй". France 24. 2024-03-19. Archived from the original on 2024-03-19. Retrieved 2024-03-19.
  168. "Парисын 2024 оны Олимп: Орос, Беларусийн тамирчид нээлтийн ёслолд оролцохгүй". BBC Sport. 2024-03-19. Archived from the original on 2024-03-19. Retrieved 2024-03-19.
  169. Даффунчио Пиказо, Раул (2024-03-05). "Парис 2024: Төвийг сахисан тамирчдын далбаа, сүлд дуу, дүрмийг батлав". Inside the Games. Archived from the original on 2024-03-19. Retrieved 2024-03-20.