İçeriğe atla

Eosen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Eosen
56,0 - 33,9 myö 
50 milyon yıl önce Dünya
Kronoloji
Etimoloji
Kullanım bilgisi
Gök cismiDünya
Bölgesel kullanımKüresel (ICS)
Kullanılan zaman çizelgesiICS Zaman Cetveli
Tanım
Kronolojik birimDevre
Stratigrafik birimSeri
Zaman aralığının resmîyetiResmî
Alt sınırını belirleyenPETM'de, δ13C değerlerinde negatif yönlü kuvvetli anomali.[3]
Alt sınır KSKNDebabiye kesiti, Luksor, Mısır[3]
25°30′00″N 32°31′52″E / 25.5000°K 32.5311°D / 25.5000; 32.5311
KSKN onayı2003[3]
Üst sınırını belirleyenPlankton benzeri deliklilerden Hantkenina ve Cribrohantkenina'nın son görülüşü
Üst sınır KSKNMassignano taş ocağı kesiti, Massignano, Ancona, İtalya
43°31′58″N 13°36′04″E / 43.5328°K 13.6011°D / 43.5328; 13.6011
KSKN onayı1992[4]
Atmosfer ve iklim verileri

Eosen, günümüzden 55,8 ± 0,2 ila 33,9 ± 0,1 milyon yıl öncesini kapsayan, Senozoyik Zaman'ın Paleojen dönemine ait bir bölümdür. Eosen, Paleosen bölümün sonundan Oligosen bölümün başına uzanır. Eosen'in başlangıcı ilk çağdaş memeli gruplarının ortaya çıkması ile tanımlıdır. Eosenin sonu ise Büyük Kopukluk (fr. Grande Coupure) olarak adlandırılan büyük bir yok oluş olayı olarak tanımlanmıştır – bu olay, Sibirya'ya ve günümüz Chesapeake Körfezi'ne çarpmış bir veya birkaç büyük göktaşı ile ilişkili olabilir. Diğer jeolojik devreler gibi Eosen'in başı ve sonunu belirleyen katmanlar iyi tanımlıdır ama tam tarihleri belirsizdir.

Eosen adı Yunanca ἠώς (eos, şafak) ve καινός (kainos, yeni) sözcüklerinde gelir ve bu zamanda ortaya çıkan çağdaş ('yeni') memeli faunasına atıfta bulunur.

Eosen, geleneksel olarak erken (56-47,8 milyon yıl önce), orta (47,8-38 myö) ve geç (38-33,9 myö) alt bölümlerine ayrılır.[5] Karşılık gelen kayaçlar alt, orta ve üst Eosen olarak adlandırılır. İpresiyen aşaması aşağıyı (erken), Priaboniyen aşaması yukarıyı (geç) oluşturur; Lütesiyen ve Bartoniyen aşamaları "Orta Eosen" olarak birleşmiştir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Zachos, J. C.; Kump, L. R. (2005). "Carbon cycle feedbacks and the initiation of Antarctic glaciation in the earliest Oligocene". Global and Planetary Change. 47 (1): 51–66. Bibcode:2005GPC....47...51Z. doi:10.1016/j.gloplacha.2005.01.001. 
  2. ^ "Uluslararası Kronostratigrafik Çizelge" (PDF). www.stratigraphy.org. Uluslararası Stratigrafi Komisyonu. 
  3. ^ a b c Aubry, Marie-Pierre; Ouda, Khaled; Dupuis, Christian; William A. Berggren; John A. Van Couvering; Working Group on the Paleocene/Eocene Boundary (2007). "The Global Standard Stratotype-section and Point (GSSP) for the base of the Eocene Series in the Dababiya section (Egypt)" (PDF). Episodes. 30 (4): 271-286. doi:10.18814/epiiugs/2007/v30i4/003. 
  4. ^ Silva, Isabella; Jenkins, D. (September 1993). "Decision on the Eocene-Oligocene boundary stratotype" (PDF). Episodes. 16 (3): 379-382. doi:10.18814/epiiugs/1993/v16i3/002Özgürce erişilebilir. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Aralık 2020. 
  5. ^ "Eocene Epoch | geochronology". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.