Jump to content

Tango

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Tango
Një çift vallëzon Tango argjentinas
Origjina stilistike
  • Habanera
  • candombe
  • milonga
  • tango flamenco
  • zarzuela
  • polka
  • waltz
  • payada
Origjina kulturore1850–1890, Argjentina Argjentina Uruguaji Uruguaji
Instrumentet tipike
Forma rrjedhëse
Nënzhanre
  • Tango finlandeze
  • Tango e "sallës së vallëzimit"
  • Tango Fantasia
  • Tango Nuevo
  • Tango Argentino
  • Tango Oriental
  • Tango Liso
  • Tango Salloni
  • Tango Orillero
  • Tango Milonguero
Zhanret të bashkuara
  • Alternative tango
  • Tango Electronico
Tema tjera
Muzika Tango


Ritmi i Tangos.[1]

Tango është një vashe ose kërcim me partner  që filloi në vitet 1880 përgjatë Lumit Plata, kufiri natyror midis Argjentinës dhe Uruguajit, dhe shpejti u përhap në pjesën tjetër të botës.[2]

Tangoja e hershme njihej si tango criollo (Creole tango). Sot, ka shumë forma të tangos ekzistuese. Në përgjithësi dhe në mesin e qarqeve të vallëzimit të tangos, tangoja autentike konsiderohet të jetë më e afërt me formën e vallëzimit në Argjentinë dhe Uruguaj.

Më 31 gusht të vitit 2009, UNESCO-s miratoi një propozim të përbashkët nga Argjentina dhe Uruguai për të përfshirë tango në Listat e Trashëgimisë Kulturore të Paprekshme të UNESCO-s.[2]

Histori

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tango është një vallëzim që ka ndikim nga kultura afrikane dhe evropiane.[3] Vallet nga ceremonitë e rasteve të ish-popujve skllevër ndihmuan në formimin e Tangos modern. Vallja filloi në rrethet më të ulëta të Buenos Aires dhe Montevideo. Muzika vjen nga bashkimi i formave të ndryshme të muzikës nga Evropa.[4] Fjala "tango" dhe "tambo" rreth pellgut të lumit Plata u përdorën fillimisht për t'iu referuar tubimeve muzikore të skllevërve, me shënime të shkruara të autoriteteve koloniale që tentonin të ndalonin tubime të tilla që në fillim të vitit 1789.[5]

Fillimisht, ajo ishte vetëm një nga vallet e shumta, por shpejt u bë e njohur në të gjithë shoqërinë, pasi teatrot dhe organot me manivelë të rrugëve e përhapën atë nga periferitë në lagjet e varfëra të klasës punëtore, të mbushura me qindra mijëra emigrantë evropianë.[6]

Në vitet e hershme të shekullit të 20-të, valltarët dhe orkestra nga Buenos Aires udhëtuan në Evropë, dhe shfaqja e parë e tangos në Evropë u zhvillua në Paris, menjëherë më pas e ndjekur nga Londra, Berlini, dhe kryeqytetet e tjera. Kah fundi i vitit 1913 ajo goditi Qytetin e Nju Jorkut në SHBA, dhe Finlandën. Në SHBA, rreth viti 1911, fjala "tango" ka qenë shpesh e aplikuar për vallet në një ritëm 2
42
4 ose 4
44
4 e tillë si një-hapëshe. Termi ishte në modë dhe nuk tregonte se hapa tango do të përdoreshin në valle, edhe pse ato mund të ishin. Muzika e Tango nganjëherë luhej, por me një ritëm mjaft të shpejtë. Instruktorët e periudhës ndonjëherë i referohen kësaj si një "tango e Amerikës së Veriut", kundrejt të ashtuquajturit "Tango Argjentinase". Deri në vitin 1914, u krijuan shumë forma autentike të tango, së bashku me disa ndryshime si tango "Minuet" të Albert Newman.[cili?]

Në Argjentinë, fillimi i Depresionit të Madh në vitin 1929 dhe kufizimet e paraqitura pas përmbysjes së qeverisë Hipólito Yrigoyen në vitin 1930, ishin shkak që tango të bjerë. Fati i saj u ndryshua pasi tango u bë shumë modë dhe një çështje krenarie kombëtare nën qeverinë e Juan Peron. Tango ra përsëri në vitet 1950, si rezultat i depresionit ekonomik dhe ndalimi i tubimeve publike nga diktaturat ushtarake; Praktika e Tango vetëm për meshkuj - zakonet në atë kohë - u konsiderua si "mbledhje publike". Kjo, në mënyrë indirekte, nxiti popullaritetin e rock & roll sepse, ndryshe nga Tango, nuk kërkonte mbledhje të tilla.[7]

Në vitin 2009, tango u shtua në Listën e Trashëgimive Kulturore të Paprekshme të UNESCO-s.[8]

Stilet

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kartë postare me kërcim tango, c. 1919
Koreografi në skenë tango në Buenos Aires
Turneu i Botës në Tango në Buenos Aires

Tango përbëhet nga një shumëllojshmëri stilesh që janë zhvilluar në rajone dhe periudha të ndryshme të Argjentinës, si dhe në vende të tjera anembanë botës. Kërcimi u zhvillua në përgjigje të shumë elementëve kulturorë, si psh. grumbullimet në vend, madje edhe modelet e veshjeve. Stilet më së shumti kërcehen me përfaqim të hapur, ku udhëheqësi dhe ndjekësi kanë hapësirë me trupave të tyre, ose përfaqim të mbyllur, u udhëheqësi dhe ndjekësi kanë bashkohen/lidhen ose gjoks në gjoks (tango argjentinas) ose në pjesën e sipërme të kofshës, zona e legenit (tango amerikane dhe ndërkombëtare).

Stile të ndryshme të Tangos janë:

  • Tango Vals
  • Tango argjentinase
  • Tango canyengue
  • Tango Orientale (tango uruguajane)
  • Tango liso
  • Tango sallon
  • Tango orillero
  • Tango camacupense (Angola)
  • Tango milonguero (Tango apilado)
  • Tango Nuevo (Tango e re)
  • Tango me kontakt
  • Tango e shfaqjes (e njohur edhe si fantasia)
  • Tango në sallë vallëzimi
  • Tango finlandeze

Këto kërcehen me disa lloje të ndryshme të muzikës:

  • Tango
  • Muzikë elektronike e frymëzuar nga tango
  • "Tango alternative", gjegjësisht muzika që është një alternativë ndaj tango, ose muzikë jo tango e përdorur për përdorim në valle të frymëzuara nga tango

Stili milonguero karakterizohet nga një përqafim shumë i ngushtë, hapa të vegjël dhe lëvizje ritmike të sinkronizuara të këmbëve. Ajo bazohet në stilin petitero ose caquero të klubeve të mbushura me njerëz në vitet e 50-ta.

Në të kundërt, tango që filloi në klubet familjare të lagjeve periferike (Villa Urquiza / Devoto / Avellaneda etj.) thekson hapa të gjata elegante dhe figura komplekse. Në këtë rast përqafimi mund të lejohet të hapet shkurtimisht, për të lejuar ekzekutimin e veprimit të ndërlikuar.

Figura komplekse e këtij stili u bë baza për një stil të tangos për shfaqjet teatrale që janë parë në shfaqjet e skenave nëpër turne. Për qëllime të skenës, përqafimi është shpesh shumë i hapur, dhe lëvizja komplekse e këmbëve paraqitet me ngritje, shkelma dhe rënie gjimnastike.

Një stil më i ri ndonjëherë i quajtur tango nuevo ose "tango e re", është popullarizuar në vitet e fundit nga një brez i ri valltarësh. Përqafimi është shpesh mjaft i hapur dhe shumë elastik, duke i lejuar udhëheqësit të udhëheqë një larmi të madhe figurave shumë komplekse. Ky stil shpesh shoqërohet me ata që gëzojnë vallëzimin e muzikës "tango alternative" të xhazit dhe techno-ting, përveç kompozimeve tradicionale tango.

Krahasimi i teknikave

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tango argjentinase,uruguajiane, dhe e "sallës së vallëzimit", përdorin teknika shumë të ndryshme. Në tango argjentinase dhe uruguajan, qendra e trupit lëviz së pari, pastaj këmbët arrijnë ta mbështesin atë. Në tango e "sallës së vallëzimit", trupi fillon fillimisht në lëvizje nëpër dysheme përmes fluksit të nyjeve të ulëta (legeni, gjuri, kyçi i këmbës) përderisa këmbët vonohen, pastaj këmbët lëvizin shpejt për të kapur ritmin e trupin, duke rezultuar në rrëmbim ose veprim goditës që pasqyron natyrën staccato të muzikës së preferuar të këtij stili.

Këngëtarët e njohur të tango

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Ndikimi i Tangos

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tango në Shoqëri

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tango shfaqet në aspekte të ndryshme të socializmit: milonga të rregullta dhe festivale të veçanta. Një festival shumë i njohur është 'Tango Buenos Aires Festival y Mundial' në Buenos Aires. Por në nivel rajonal ka shumë festivale brenda dhe jashtë Argjentinës. Një festival lokal jashtë Argjentinës është Buenos Aires në malet jugore në Australi.

Përfitimet shëndetësore

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Është sugjeruar që tango i bën njerëzit të ndihen më të relaksuar, më tërheqës dhe më pak në depresion, dhe rrit nivelet e testosteronit.[11]

Vallëzimi synon 6 fushat kryesore që konsiderohen të rëndësishme për cilësi të lartë jetese dhe plakje të suksesshme: 1. ushtrime fizike 2. kënaqësi sociale 3. spiritualitet dhe ndërgjegje 4. njohje 5. kuptimplotë 6. shëndet emocional dhe arsimor

Tango në film

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tango argjentinas është subjekti kryesor në këto filma:

  • ¡Tango! (1933)
  • Adiós Buenos Aires (1938)
  • Tango: El Exilio de Gardel/Tangos: the Exile of Gardel (1985), me artistë Philippe Léotard, drejtuar nga Fernando Solanas
  • The Tango Bar (1988), me artistë Raúl Juliá
  • The Tango Lesson (1997), me artistë Sally Potter dhe Pablo Verón, drejtuar nga Sally Potter
  • Tango (1998), me artistë Cecilia Narova dhe Mía Maestro, drejtuar nga Carlos Saura
  • Assassination Tango (2002), me artistë Robert Duvall, Rubén Blades dhe Kathy Baker, drejtuar nga Robert Duvall
  • Orquesta Tipica (2005), documentary film about typical orchestra Fernandez Fierro, drejtuar nga Nicolas Entel
  • 12 Tangos – Adios Buenos Aires (2005), drejtuar nga Arne Birkenstock
  • Tango libre (2012), drejtuar nga Frédéric Fonteyne

Një numër filmash tregojnë tango në disa skena, si:

  • The Threepenny Opera (Die 3-Groschen-Oper) (1931), drejtuar nga G.W. Pabst, has number called Tango Ballade.
  • The Plow That Broke the Plains (1936), drejtuar nga Pare Lorentz.
  • The Four Horsemen of the Apocalypse (1921), me artistë Rudolph Valentino dhe Alice Terry, drejtuar nga Rex Ingram.
  • L'amore in citta' (1953), segment "Paradise for three hours" (Paradiso per tre ore), drejtuar nga Dino Risi, me artistë nonprofessional actors, featuring a long sequence in a ballroom, where a passionate tango of Mario Nascimbene is played.
  • Il Conformista (1970), me artistë Jean-Louis Trintignant dhe Dominique Sanda, drejtuar nga Bernardo Bertolucci.
  • Last Tango in Paris (1972), me artistë Marlon Brando dhe Maria Schneider, drejtuar nga Bernardo Bertolucci.
  • The World's Greatest Lover (1977), me artistë Gene Wilder (who also directed), Carol Kane dhe Dom DeLuise.
  • Death on the Nile (1978), Peter Ustinov dhe Olivia Hussey tango whilst David Niven is the unfortunate partner to Angela Lansbury's rather eccentric version of the dance.
  • Tango (1981), një film i shkurtër animacioni nga Zbigniew Rybczynski. Mori një Oskar për filmin më të mirë të animuar të filmit, Academy Awards 1982.
  • Never Say Never Again (1983), me artistë Sean Connery dhe Kim Basinger, drejtuar nga Irvin Kershner.
  • Naked Tango (1990), me artistë Vincent D'Onofrio dhe Mathilda May, drejtuar nga Leonard Schrader.
  • Scent of a Woman (1992), Al Pacino si koloneli i verbër vallëzon Tango argjentinas.
  • Strictly Ballroom (1992), drejtuar nga Baz Luhrmann
  • Addams Family Values (1993), Raul Julia dhe Anjelica Huston
  • Schindler's List (1993), me artistë Liam Neeson
  • True Lies (1994), me artistë Arnold Schwarzenegger, Jamie Lee Curtis dhe Tia Carrere, drejtuar nga James Cameron
  • Evita (1996), Madonna dhe Antonio Banderas vallëzojnë një tango të sallës së vallëzimit.
  • Happy Together (1997), drejtuar nga Wong Kar-wai
  • Moulin Rouge! (2001), featuring Ewan McGregor dhe "El Tango de Roxanne"
  • Waking Life (2001), drejtuar nga Richard Linklater
  • Le Tango Des Rashevski (2002)
  • Chicago (2002), me artistë Renée Zellweger, Catherine Zeta-Jones, dhe Richard Gere, drejtuar nga Rob Marshall includes a song titled "The Cell Block Tango" dhe is accompanied with a dance.
  • Frida (2002), Salma Hayek dhe Ashley Judd dance a tango to the Lila Downs performed song Alcoba Azul.
  • Shall We Dance (2004), me artistë Richard Gere, Jennifer Lopez dhe Susan Sarandon, drejtuar nga Peter Chelsom.
  • Madonna featured choreography inspired by the argentine tango styles for the Die Another Day section of her 2004 Re-Invention Tour. Segments of the 2005 documentary I'm Going To Tell You A Secret show this choreography in use.
  • Rent (2005) had Anthony Rapp dhe Tracie Thoms perform a semi-elaborate ballroom tango in the song "Tango:Maureen" to describe their emotional relations dhe issues over a promiscuous girl they both dated.
  • Mad Hot Ballroom (2005), documentary drejtuar nga Marilyn Agrelo
  • Love dhe Other Disasters (2006), Jacks (Brittany Murphy) dhe Paolo (Santiago Cabrera) perform a tango together.
  • Take the Lead (2006), me artistë Antonio Banderas, drejtuar nga Liz Friedlander
  • Another Cinderella Story (2008), me artistë Selena Gomez dhe Drew Seeley Performed during the Black dhe White Ball in the scene where Mary drops her Zune
  • Easy Virtue (2008), in which Jessica Biel dhe Colin Firth dance a tango
  • Step Up 3D (2010), in which Rick Malambri, Sharni Vinson dhe some of the supporting characters at a ballroom, dance a tango to Jazmine Sullivan's Bust Your Windows.
  • Pixilation II (2011), short animation film by Kambras

Tango finlandeze është shfaqur në një masë më të madhe apo më të vogël në filmat e mëposhtëm:

  • Onnen maa (1993), me artistë Pertti Koivula dhe Katariina Kaitue, drejtuar nga Markku Pölönen.
  • Levottomat (2000), me artistë Mikko Nousiainen dhe Laura Malmivaara, drejtuar nga Aku Louhimies.
  • Tulitikkutehtaan tyttö (1990), me artistë Kati Outinen, drejtuar nga Aki Kaurismäki.
  • Mies vailla menneisyyttä (2002), me artistë Markku Peltola dhe Kati Outinen, drejtuar nga Aki Kaurismäki.
  • Varjoja paratiisissa (1986), me artistë Matti Pellonpää dhe Kati Outinen, drejtuar nga Aki Kaurismäki.
  • Kuutamolla (2002), me artistë Minna Haapkylä dhe Laura Malmivaara, drejtuar nga Aku Louhimies.
  • Tango Kabaree (2001), me artistë Martti Suosalo dhe Aira Samulin, drejtuar nga Pekka Lehto.
  • Minä soitan sinulle illalla (1954), me artistë Olavi Virta, drejtuar nga Armand Lohikoski.

Galeria

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ Blatter, Alfred (2007).
  2. ^ a b Termine, Laura (30 shtator 2009). "Argentina, Uruguay bury hatchet to snatch tango honor". Buenos Aires. Marrë më 2 prill 2010. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Miller, Marilyn Grace (2004). Rise and Fall of the Cosmic Race. University of Texas Press. fq. 82–89. ISBN 0-292-70572-7. Marrë më 2009-03-22. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ Denniston, Christine.
  5. ^ Giménez, Gustavo Javier (30 shtator 2010). "Expresiones músico-religiosas como mecanismos de legitimación cultural. El caso de la comunidad africana en Buenos Aires entre 1776-1852" (PDF). Instituto Ravignani, Facultad de Filosofía y Letras, UBA. fq. 5. Marrë më 21 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Frommers". Arkivuar nga origjinali më 11 qershor 2003. Marrë më 10 shtator 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Denniston, Christine. "The History of Tango Dance". Marrë më 7 maj 2012. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "UN declares tango part of world cultural heritage". Sydney Morning Herald. 30 sht 2009. Marrë më 30 sht 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Jorge Palacio, Carlos Acuña, todotango.com.
  10. ^ Roberto Selles.
  11. ^ "Mind Your Body: Dance Yourself Happy". Psychology Today. Marrë më 24 shkurt 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Për lexim të mëtejshëm

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Tango&oldid=2644714"