Prijeđi na sadržaj

1788

Izvor: Wikipedija
Ovo je članak o godini 1788.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek18. vijek19. vijek
Decenija: 1750-e  1760-e  1770-e  – 1780-e –  1790-e  1800-e  1810-e
Godine: 1785 1786 178717881789 1790 1791
1788. po kalendarima
Gregorijanski 1788. (MDCCLXXXVIII)
Ab urbe condita 2541.
Islamski 1202–1203.
Iranski 1166–1167.
Hebrejski 5548–5549.
Bizantski 7296–7297.
Koptski 1504–1505.
Hindu kalendari
Vikram Samvat 1843–1844.
Shaka Samvat 1710–1711.
Kali Yuga 4889–4890.
Kineski
Kontinualno 4424–4425.
60 godina Yang Zemlja Majmun
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11788.
p  r  u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1788 (MDCCLXXXVIII) bila je prijestupna godina koja počinje u utorak po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u subotu po julijanskom kalendaru.

Događaji

[uredi | uredi kod]

Januar/Siječanj

[uredi | uredi kod]
Dolazak Prve flote na obalu Australije.

Februar/Veljača

[uredi | uredi kod]
"Napad na Drežnik"

Mart/Ožujak

[uredi | uredi kod]
Kočina krajina (nisu prikazana Mihaljevićeva dejstva u zapadnoj Srbiji)
  • 6. 3. - Britanci osnovali kažnjeničku koloniju na otoku Norfolk, također se zove Sydney.
  • 6 - 8. 3. - Veliki požar u Kjotu, izgorela i carska palata.
  • 10. 3. - Turci pobegli iz Valjeva nakon kraće borbe, gonjeni do Čačka koji je zapaljen[8].
  • 10. 3. - Lapérousova ekspedicija napušta Sydneyski zaliv u pravcu Nove Kaledonije, ali nikada više nisu viđeni.
  • 14. 3. - Koča razbio u Bagrdanskom tesnacu turski transport od 200 konja i 1.000 ljudi u pratnji, sutradan razbijen i pokušaj odmazde iz Jagodine - prekid puta Niš-Beograd je najveći Kočin uspeh, od cara će dobiti čin kapetana[9].
  • ca. 20. 3. - Car Josif u manastiru Feneku, razgovara sa knezom Aleksom Nenadovićem.
  • 21. 3. - Veliki požar uništio tri četvrtine zgrada u španskom New Orleansu.
  • 31. 3. - Koča opkolio i rasterao Kara-Hasanov odred koji se kretao iz Beograda prema Bagrdanu, uskoro zatim gročanski dobrovoljci odbili Deli-Ahmeda kod Avale[10].

April/Travanj

[uredi | uredi kod]
  • 7. 4. - Američki naseljenici u tzv. Sjeverozapadnoj teritoriji osnivaju grad Marietta (danas u državi Ohio), prvo stalno naselje izvan originalnih Trinaest kolonija.
  • 8. 4. - Veliki napad jagodinskih Turaka na Koču i njegovog brata Petra Anđelkovića, spaljena njihova sedišta, manastiri Jošanica odn. Ravanica i okolna sela[11].
  • circa 10. 4. - Bački episkop Jovan Jovanović i tumač Janoš Klaćanji prešli u Srbiju i podstiču pokolebane Srbe na ustanak.
  • 13. 4. - U gradu New Yorku počinju "Doktorski neredi", gnev je izazvan krađom tela iz grobova radi seciranja.
  • 15. 4. - Anglo-holandski i prusko-holandski ugovor o savezu.
  • 20. 4. - Lihtenštajn pod Dubicom - odustaje posle nedelju dana opsade i velikih žrtava.
  • circa 20. 4. - Iz Carigrada upućen ferman za istrebljivanje pobunjene srpske raje[12].
  • 21. 4. - Turski jagodinski transport stigao posle četiri dana u Beograd.
  • 27. 4. - Predali se Turci u Šapcu[13].
  • 28. 4. - Maryland je ratifikacijom Ustava SAD postao sedma država SAD.
  • 28. 4. - 3. 5. - Deli Ahmed krenuo iz Beograda - uspeva da se probije do Jagodine, panika u zbegovima, Koča ostao sa desetak ljudi, odlazi u Kovin.

Maj/Svibanj

[uredi | uredi kod]
"Predstava turske glavne armije sa 80.000 vojnika u maršu kod Sofije..."

Jun/Juni/Lipanj

[uredi | uredi kod]
"Dan crepova" u Grenoblu
  • 6. 6. - Turci povratili Požarevac, zapaljena okolna sela, bežanija u Austriju.
  • 7. 6. - Dan crepova u Grenoblu - vojska sprečila pokušaj lokalnog parlamenta da se okupi uprkos vladi.
  • 9. 6. - U Londonu osnovana African Association za istraživanje Zapadne Afrike, naročito izvora reke Niger i lokacije Timbuktua.
  • 15. 6. - Koča Anđelković napustio položaj kod Kuliča blizu Smedereva - više neće biti samostalan, uključen je u Srpsko-banatski frajkor kapetana Branovačkog[15].
  • jun - Lički frajkor prodro do Glamočkog polja, pali turska naselja i vraća se sa hrišćanima[16].
  • 17. 6. - Riječani i Crmničani napadaju Žabljak a Katunjani i Lješnjani s Austrijancima idu na Spuž - bez uspeha; Piperi se pridružili napadu na Spuž, pa ih je Mahmud-paša popalio, ali su im pritekli Bjelopavlići i Zagarčani i porazili pašu[17].
  • 17. 6. - Britanski kapetani Thomas Gilbert i John Marshall na povratku iz Australije naišli na Gilbertove, zatim i Marshallove otoke.
  • 17. 6. - Vladar Marati Mahadaji Shinde porazio mogulskog plemića Ismail-bega.
The Federalist Papers

Jul/Juli/Srpanj

[uredi | uredi kod]
Srpski frajkorac

Avgust/August/Kolovoz

[uredi | uredi kod]
  • 7. 8. - Turci prešli Dunav kod Oršave, zatim krstare južnim Banatom - car Josif se prebacuje tamo[19].
  • 8. 8. - Suočen sa financijskom i političkom krizom, francuski kralj Louis XVI odlučuje sazvati Opće staleže za 1. maja 1789, skupštinu koja bi mu trebala pomoći da donese nove poreze.
  • 8. 8. - Savez Anjala: švedski oficiri nezadovoljni ratom šalju notu ruskoj carici Ekatarini.
  • 8. 8. - Britanski brod Lady Penrhyn otkrio atol Penrhyn, u sjevernoj skupini Cookovog otočja.
  • 10. 8. - Wolfgang Amadeus Mozart završava svoju poslednju simfoniju, No. 41, kasnije nazvanu Jupiter; ovog leta je komponovao još dve simfonije, kao i klavirsku sonatu No. 16, Sonata facile.
  • 13. 8. - Defanzivni savez Britanije i Pruske. Car Josif II strahuje od pruskog napada na Češku i Moravsku, tokom teške borbe sa Turcima u Bosni i Srbiji[20] (savez Britanije, Pruske i Holandije je usmeren protiv Austrije, ugrožena je i Austrijska Nizozemska, tj. Belgija).
  • avgust - General De Vins započinje opsadu Dubice a uspešno je okončava maršal Gideon Laudon 26. augusta - bosanski muslimani su pružali jak otpor[21].
  • 16. 8. - Francuska vlada prekida otplatu državnih zajmova - bankrot.
  • 16. 8. - Zaključeno izdavanje The Federalist Papers, niza članaka i eseja od prošlog oktobra koji su promovisali ratifikaciju Ustava SAD.
  • 25. 8. - Jacques Necker preuzima francuske finansije nakon Briennove ostavke.
  • 27. 8. - Počinje suđenje Williamu Brodiju: danju ugledni zanatlija i gradski većnik Edinburgha, noću provalnik i preljubnik - obešen je 1. oktobra.
  • 28. 8. - Wartensleben poražen kod Mehadije.
  • avgust-septembar - Turci u saradnji s knezovima smiruju narod i zaustavljaju iseljavanje, dok harambaše i frajkorci podstiču narod na to.

Septembar/Rujan

[uredi | uredi kod]
Spomenik Koči Anđelkoviću u Tekiji
  • 3. 9. - Radič Petrović razbio Turke kod Ostružnice i zaplenio im transport.
  • 7. 9. - Turski napad na Brzasku, srpski frajkorci razbijeni zbog izdaje vlaških graničara - Koča Anđelković izgleda zarobljen i nabijen na kolac u Tekiji.
  • 7. 9. - Nguyễn Ánh, budući car Gia Long, zauzeo Sajgon od dinastije Tây Sơn.
  • septembar - Austrijski kapetan Filip Vukasović prinuđen napustiti Crnu Goru - ipak, sporazumom dva dvora, Rusija će prepustiti zemlju austrijskom uticaju i povući svoje poslanike[22][23].
  • 17. 9. - Bitka kod Karansebeša: austrijska vojska se navodno međusobno desetkovala u noćnoj konfuziji.
  • 19. 9. - Knez Coburg zauzeo Hotin.
  • 24. 9. - Danska-Norveška, vezana savezom sa Rusijom, započinje rat sa Švedskom koji će kasnije postati poznat kao Teatarski rat (traje do sledećeg jula).
  • 28. 9. - Austrijski poraz kod Lugoša, car Jozef zamalo zarobljen (→ slika).
  • septembar ili oktobar - Tokom ekspedicije sa HMS Bounty, William Bligh otkrio Otočje Bounty jugoistočno od Novog Zelanda.
  • septembar-oktobar - Lady Washington (Robert Gray) i Columbia Rediviva (John Kendrick) su možda prvi američki brodovi na severozapadu Severne Amerike, gde su zatekli Engleza Johna Mearesa - svima je cilj trgovina krznom sa Kinom.

Oktobar/Listopad

[uredi | uredi kod]

Novembar/Studeni

[uredi | uredi kod]

Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]

Rođenja

[uredi | uredi kod]

Smrti

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1788.

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. Istorija s. n. IV-1, 363
  2. Istorija s. n. IV-1, 364
  3. Istorija s. n. IV-1, 380
  4. Historija n. J. II, 1103
  5. Historija n. J. II, 1308
  6. Istorija s. n. IV-1, 365
  7. Istorija s. n. IV-1, 371
  8. Istorija s. n. IV-1, 372
  9. Istorija s. n. IV-1, 365-6
  10. Istorija s. n. IV-1, 366
  11. Istorija s. n. IV-1, 367
  12. Istorija s. n. IV-1, 368
  13. Istorija s. n. IV-1, 373-4
  14. Istorija s. n. IV-1, 527
  15. Istorija s. n. IV-1, 369
  16. Istorija s. n. IV-1, 381
  17. Istorija s. n. IV-1, 528
  18. Ćorović, Vladimir. Kočina krajina. rastko.rs
  19. Istorija s. n. IV-1, 370
  20. Albert Goodwin (23 September 1976). The New Cambridge Modern History: Volume 8, The American and French Revolutions, 1763-93. CUP Archive. str. 275–. ISBN 978-0-521-29108-8. 
  21. Historija n. J. II, 1331
  22. Historija n. J. II, 1276
  23. Ćorović, Vladimir Razmah Crnogoraca. rastko.rs
  24. 24,0 24,1 ISTORIJA: Poslednji turski upad u Banat. arhiva.starcevo.org.rs 06 November 2022
  25. Istorija s. n. IV-1, 378
  26. Istorija s. n. IV-1, 370-1
  27. Zagrebački obred ženidbe nekada i sada (1. dio). tradicionalnamisa.com
  28. Istorija s. n. IV-2, 134
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-I)