koniec

koniec (język polski)

wymowa:: ^?/i, IPA: [ˈkɔ̃ɲɛt͡s], AS: [kõńec], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) ostatni fragment, część podłużnego przedmiotu, czubek

(1.2) chwila, w której jakaś czynność nie jest już dłużej wykonywana

(1.3) okoliczności końca (1.2)

(1.4) miejsce, w którym nastąpił koniec (1.2) ruchu

odmiana:

(1.1-4)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	koniec	końce
dopełniacz	końca	końców
celownik	końcowi	końcom
biernik	koniec	końce
narzędnik	końcem	końcami
miejscownik	końcu	końcach
wołacz	końcu	końce

przykłady:: (1.1) Na końcu tego ołówka jest gumka.; (1.2) To już koniec pracy na dziś, idziemy do domu.; (1.2) Nie był to koniec wystawiania mnie na próbę^[1].; (1.3) Wszystko zaczęło się nieprzyjemnie, ale na szczęście koniec był wesoły.; (1.4) Końcem naszej wycieczki po Krakowie był Wawel.

składnia:: (1) koniec D.

kolokacje:: (1.1) koniec kija / liny / autobusu / … • iść na (drugi) koniec autobusu / pociągu / …; (1.2) koniec pracy / dnia / …; (1.3) szczęśliwy / niemiły / pasjonujący / … koniec • koniec filmu / książki / sztuki / …; (1.4) koniec podróży / jazdy / lotu / …

synonimy:: (1.1) czubek, szpic, koniuszek; (1.2) kres, schyłek; (1.3) zakończenie, finał; (1.4) meta

antonimy:: (1.1) drugi / przeciwny koniec, początek; (1.2-4) początek, start

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. kończyna ż, końcówka ż, końcóweczka ż

zdrobn. koniuszek m

czas. kończyć ndk., zakończyć dk., zakańczać ndk., wykończyć dk., ukończyć dk., dokończyć dk., skończyć dk.

przym. końcowy, kończący, wykończony, skończony, ukończony

przysł. końcowo

związki frazeologiczne:: bez końca • każdy kij ma dwa końce • koniec końców • koniec języka za przewodnika • koniec świata • mieć na końcu języka • w końcu • wiązać koniec z końcem; przysłowia: cokolwiek czynisz, mądrze czyń, a patrzaj końca • jak się matka z córką zgłosi, tak się koniec grudnia nosi • koniec każdej rzeczy trzeba mieć na pieczy • koniec wieńczy dzieło • w święty August koniec burz • wszystko ma swój koniec • chciwość nie ma końca

etymologia:

uwagi:: W dopełniaczu liczby mnogiej poprawna jest wyłącznie forma „końców”. Błędna jest forma „końcy”^[2]^[3].

tłumaczenia:

angielski: (1.1) end; (1.2) end, finish; (1.3) end; (1.4) end, finish
arabski: (1.1) نهاية, إنتهاء
białoruski: (1.1) канец m; (1.2) канец m; (1.3) канец m; (1.4) канец m
boloński: (1.1) fén
chiński standardowy: (1.1) 最后 (zuìhòu); (1.2) 最后 (zuìhòu); (1.3) 最后 (zuìhòu); (1.4) 最后 (zuìhòu)
czeski: (1.2) konec
dolnołużycki: (1.1) kóńc m
duński: (1.1) ende w; (1.2) ende w
esperanto: (1.2) fino
francuski: (1.1) bout m; (1.2) fin ż; (1.3) fin ż; (1.4) fin ż
górnołużycki: (1.1) kónc m
gudźarati: (1.2) અંત m (anta), છેડો m (chēḍō)
hebrajski: (1.1) סוף m (sof); (1.2) קצים m (kicim)
hiszpański: (1.1) final m, cabo m; (1.2) fin m, final m; (1.3) fin m, final m; (1.4) fin m, final m
interlingua: (1) fin
irlandzki: (1.1) deireadh
islandzki: (1.1) endir
jidysz: (1.1) סוף m (sof), עק m (ek); (1.2) סוף m (sof), עק m (ek); (1.3) סוף m (sof), עק m (ek); (1.4) סוף m (sof)
kaszubski: (1.1) kùńc m
kataloński: (1.2) fi ż; (1.3) fi ż
korsykański: (1.1) fine
kurmandżi: (1.1) dawî ż
łaciński: (1.1) finis, exitus
niderlandzki: (1.1) eind n, einde n
niemiecki: (1.1) Spitze ż; (1.2) Ende n, Schluss; (1.3) Ende n, Schluss; (1.4) Ende n, Schluss
nowogrecki: (1.1) άκρη ż; (1.2) τέλος n, τέρμα n; (1.3) τέλος n, τέρμα n; (1.4) τέρμα n
osmański: (1.1) صوڭ / صڭ (son), اوج (uc); (1.2) صوڭ / صڭ (son), آخرت (âhiret); (1.3) صوڭ / صڭ (son), آخرت (âhiret); (1.4) صوڭ / صڭ (son)
pali: (1.2) osāna
pendżabski: (1.2) ਓੜਕ m
polski język migowy:
(w zapisie SignWriting)
(1.?)
^{(do weryfikacji)}
rosyjski: (1.1) коне́ц m; (1.2) коне́ц m; (1.3) коне́ц m; (1.4) коне́ц m
serbski: (1.1) крај
slovio: (1.1) konc (конц)
słowacki: (1.1) koniec m; (1.2) koniec m
słoweński: (1.1) konec m; (1.2) konec m, zaključek m; (1.3) konec m; (1.4) konec m, zaključek m
suahili: (1.2) mwisho; (1.3) mwisho
sycylijski: (1.1) fini, cuncrusiòni
szkocki gaelicki: (1.1) ceann m
szwedzki: (1.1) ända; (1.2) slut n
turecki: (1.1) son, sonuç
ukraiński: (1.1) кінець m; (1.2) кінець m; (1.3) кінець m; (1.4) кінець m
węgierski: (1.2) vége
wilamowski: (1.1) end
włoski: (1.1) capo m, punta ż, estremità ż; (1.2) fine ż; (1.3) fine ż, conclusione ż

źródła:

↑ Wilki. Adam Wajrak
↑ Hasło „koniec” w: Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Andrzej Markowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, ISBN 978-83-01-14198-1, s. 419.
↑ Hasło „koniec” w: Jan Grzenia, Słownik poprawnej polszczyzny, Świat Książki, Warszawa 2004, ISBN 83-7391-405-6, s. 198.

koniec (język słowacki)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) koniec (ostatnia, skrajna część przedmiotu)

(1.2) koniec (ostatnia chwila, ostatni moment trwania czynności)

(1.3) eufem. penis^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:: (1.2) koniec roka • na konci leta

synonimy:

antonimy:: (1.1) začiatok; (1.2) začiatok

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:: rzecz. konček m, ukončenie n; przym. koncový

związki frazeologiczne:: každá palica má dva konce

etymologia:

uwagi:

źródła:

↑ Mariola Szymczak-Rozlach, Eufemizmy we współczesnym języku słowackim, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014, s. 113.

[1] Wilki. Adam Wajrak

[2] Hasło „koniec” w: Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Andrzej Markowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, ISBN 978-83-01-14198-1, s. 419.

[3] Hasło „koniec” w: Jan Grzenia, Słownik poprawnej polszczyzny, Świat Książki, Warszawa 2004, ISBN 83-7391-405-6, s. 198.

[4] Mariola Szymczak-Rozlach, Eufemizmy we współczesnym języku słowackim, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014, s. 113.

[1]

[2]

[3]

[1]