Strzępotek hero

Strzępotek hero
	Coenonympha hero
	(Linnaeus, 1761)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	motyle
Rodzina	rusałkowate
Rodzaj	Coenonympha
Gatunek	strzępotek hero
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Strzępotek hero (Coenonympha hero) – gatunek motyla dziennego z rodziny rusałkowatych (Nymphalidae).

Wygląd

Niewielkich rozmiarów motyl o rozpiętości skrzydeł 30–34 mm. Słabo zaznaczony dymorfizm płciowy; na wierzchu przedniego skrzydła samicy 1–2 niewielkie oczka, u samców najczęściej oczek brak lub jeżeli występuje, to maksymalnie jedno. Na tylnych skrzydłach obu płci z wierzchu 3–4 większe oczka, na spodzie rząd 6–7 oczek w szerokich, pomarańczowych obwódkach, do których od wewnątrz przylega biała, zębata plama^[2].

Pomarańczowa obwódka okalająca rząd plamek na spodzie tylnego skrzydła jest cechą odróżniającą strzępotka hero od innych gatunków z rodzaju Coenonympha^[2].

Coenonympha hero ♂
Coenonympha hero ♂△

Biologia i rozwój

Jaja składane są pojedynczo na ściółkę, wśród roślin pokarmowych gąsienic, do których należą różne gatunki traw między innymi: śmiałek darniowy, trzcinnik piaskowy, kłosownica leśna czy perz psi. Motyl zimuje w stadium gąsienicy, która wczesną wiosną wznawia żerowanie. Stadium poczwarki trwa 2–3 tygodnie. Postaci dorosłe pojawiają się od połowy maja do początku lipca^[2].

Siedlisko

Polany w wilgotnych lasach liściastych, podmokłe łąki, strefy ekotonowe między lasem i torfowiskiem, zarastające torfowiska niskie^[2].

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek eurosyberyjski, w Europie zachodniej i środkowej występuje wyspowo. W Polsce lokalnie w południowej i wschodniej części kraju^[2].

Zagrożenie i ochrona

Wymarły w krajach Beneluksu, Danii, Szwajcarii i Czechach. W pozostałych krajach Europy zachodniej i środkowej notuje się spadek liczby i liczebności populacji; w Niemczech i na Ukrainie o ponad 30%, we Francji, Austrii, Polsce, Litwie, Łotwie, Szwecji i Norwegii spadek wynosi od 6% do 30%^[1]. W Polsce wyginął na zachodzie kraju^[2]. Przyczyną ustępowania gatunku jest melioracja, intensyfikacja rolnictwa, unowocześnienie gospodarki leśnej i na terenach łąkowych^[1].

Gatunek zamieszczony w załączniku IV dyrektywy siedliskowej oraz załączniku II konwencji berneńskiej^[2]. IUCN w swojej Czerwonej księdze gatunków zagrożonych klasyfikuje strzępotka hero ze statusem VU – narażony^[1]. W Polsce gatunek objęty ochroną ścisłą^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Coenonympha hero. [w:] IUCN Red List of Threatened Species [on-line]. [dostęp 2020-03-17]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Marcin Sielezniew: Strzępotek hero. W: M Makomaska-Juchiewicz: Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Część II.. Warszawa: GIOŚ, 2012, s. 274–289. ISBN 978-83-61227-88-5.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..

[iucn-1] Coenonympha hero. [w:] IUCN Red List of Threatened Species [on-line]. [dostęp 2020-03-17]. (ang.).

[mp2-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Marcin Sielezniew: Strzępotek hero. W: M Makomaska-Juchiewicz: Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Część II.. Warszawa: GIOŚ, 2012, s. 274–289. ISBN 978-83-61227-88-5.

[rozp2016-3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..

[1]

[2]

[3]