Baszkirzy
Baszkirowie w strojach narodowych | |
Populacja |
1,8 mln |
---|---|
Miejsce zamieszkania |
Rosja: 1 584 554 (2010), w tym: |
Język | |
Religia | |
Pokrewne |
Wołga-Ural Tatarzy, Kazachowie |
Baszkirzy (baszk. башҡорттар) − naród pochodzenia tureckiego, zamieszkujący głównie Baszkirię, bliski kulturowo, językowo i etnicznie z sąsiednimi Wołga-Ural Tatarami.
Rozmieszczenie i liczebność
[edytuj | edytuj kod]Żyją w przemieszaniu z Rosjanami oraz bliskimi kulturowo Tatarami. Część Baszkirów uważa za swój język ojczysty tatarski oprócz, a czasami zamiast baszkirskiego. Ta bliskość kulturowa i częsta dwujęzyczność powoduje trudności przy określaniu liczebności zarówno Baszkirów jak i Tatarów w Baszkirii. Oceny są różne od 1370 do 1870 tysięcy. Według spisu z 2010 w Baszkirii mieszka 1 172 287 Baszkirów, co stanowi 29,5% populacji regionu, co plasuje ich za Rosjanami (36,1%) i przed Tatarami (25,4%). W sąsiadujących obwodach liczebność Baszkirów wynosi odpowiednio: 162 513 (4,8% populacji) w czelabińskim, 46 696 (2,3%) w orenburskim, 31 183 (0,8%) w obwodzie swierdłowskim, 32 730 w Kraju Permskim i 13 726 w Tatarstanie.
Historyczne rozmieszczenie Baszkirów
[edytuj | edytuj kod]-
Tatarzy i Baszkirzy w RFSRR w 1989
-
Baszkirzy w Baszkirii w 2002
Kultura i tradycyjne zajęcia
[edytuj | edytuj kod]Baszkirzy aż do przełomu XVIII i XIX wieku byli pasterzami, prowadzili koczownicze życie podzieleni na liczne plemiona, które nie miały świadomości wspólnoty narodowej. Hodowali bydło, konie, kozy i owce. Wraz z przybyciem osadników z Rosji zmuszeni zostali do osiedlenia się i zmienili się w rolników, co rozbiło ich plemienną strukturę. Obecnie wielu żyje w miastach utrzymując się z pracy w przemyśle petrochemicznym. Stolicą Baszkirów jest miasto Ufa, które ze względów kulturowych jest ważne dla wszystkich muzułmanów żyjących na Uralu.
Baszkirzy są muzułmanami sunnitami. W XVIII wieku cerkiew rosyjska próbowała nawrócić ich na prawosławie, ale bezskutecznie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- echpochmak – narodowa potrawa baszkirska
- czak-czak – narodowa potrawa baszkirska
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Перепись населения Республики Беларусь 2009 года. belstat.gov.by, 2009. [dostęp 2023-11-16]. (ros.).
- ↑ Latvijas iedzīvotāju sadalījums pēc nacionālā sastāva un valstiskās piederības. pmlp.gov.lv, 2014. [dostęp 2023-11-16]. (łot.).