Geldenaken

**Geldenaken**
*Jodoigne*
Stad in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Wallonië
Provincie	Waals-Brabant
Arrondissement	Nijvel
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	73,73 km² (2022); 85,33%; 7,27%; 7,4%
Coördinaten	50° 43' NB, 4° 52' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	14.899 (01/01/2024) ; 48,75% ; 51,25% ; 202,07 inw./km²
Leeftijdsopbouw; – 0-17 jaar; – 18-64 jaar; – 65 jaar en ouder	(01/01/2024); 20,36%; 60,1%; 19,54%
Buitenlanders	8,58% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Jean-Luc Meurice (UC)
Bestuur	UC
Zetels; UC; J'M; Ecolo	23; 14; 5; 4
Economie
Gemiddeld inkomen	21.971 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	10,27% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370 ; 1370	Deelgemeente; Geldenaken ; Dongelberg ; Jauchelette ; Lathuy ; Malen ; Opgeldenaken ; Petrem ; Sint-Jans-Geest ; Sint-Remigius-Geest ; Zittert-Lummen
Zonenummer	010
NIS-code	25048
Politiezone	Jodoigne
Hulpverleningszone	Waals-Brabant
Website	www.jodoigne.be
Detailkaart
	ligging binnen de provincie Waals-Brabant
Portaal	België

Geldenaken (Frans: Jodoigne, Waals: Djodogne) is een stad in België. Ze ligt in de provincie Waals-Brabant, tussen Tienen en Perwez, aan de rivier de Grote Gete.

Een aantal gebouwen in Geldenaken hoort bij het beschermd erfgoed van België. De RAVeL 2, een landelijke fietsroute, komt door Geldenaken.

Geschiedenis

De stad Geldenaken werd voor 1217 door de Brabantse hertog Hendrik I binnen de gelijknamige heerlijkheid gesticht, die hij al sinds 1184 in zijn bezit had. Men neemt aan dat Geldenaken de onbekende stad was die in 1211 een stadsrecht gemodelleerd naar dat van Leuven kreeg.^[1] Vervolgens ontwikkelde Geldenaken zich tot regionaal marktstadje.^[2]

In 1568 vond de Slag bij Geldenaken plaats tussen Willem van Oranje en de Hertog van Alva. De hertog won en beëindigde hiermee Oranjes eerste invasie.

Kernen

Deelgemeenten

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Geldenaken	15,38	6.052	393	25048A
2	Opgeldenaken	5,41	826	153	25048B
3	Jauchelette	3,10	415	134	25048C
4	Dongelberg	4,82	597	124	25048D
5	Lathuy	6,88	767	111	25048E
6	Malen	11,59	1.374	119	25048F
7	Sint-Remigius-Geest	5,30	564	106	25048G
8	Zittert-Lummen	6,23	1.158	186	25048H
9	Sint-Jans-Geest	7,56	957	127	25048G
10	Petrem	7,45	1.646	221	25048H

Overige kernen

In deelgemeente Malen (Frans: Mélin) liggen de gehuchten Sart-Mélin, Maison du Bois en Gobertange. In Gobertange wordt sinds vele eeuwen de beroemde kalkhoudende zandsteen ontgonnen.^[3]
Sint-Maria-Geest in deelgemeente Sint-Jans-Geest (Frans: Saint-Jean-Geest);
Genville in Sint-Remigius-Geest (Frans: Saint-Remy-Geest);
Brocui in Lathuy
Zétrud en Lumay in Zittert-Lummen (Frans: Zétrud-Lumay));
Molembais-Saint-Josse in Geldenaken (Frans: Jodoigne)
Piétremeau en Herbais in Petrem (Frans: Piétrain).

Bezienswaardigheden

In de gemeente bevinden zich onder andere de volgende bezienswaardigheden:

O.L.-Vrouwekapel met gedraaide torenspits op de Grote Markt
Saint-Médardkerk
Kasteel Pastur, nu het stadhuis
Abdij van La Ramée, Jauchelette
Tumulus van Herbais, bij Petrem

Demografische ontwikkeling

Demografische evolutie voor de fusie

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen, 1976= inwoneraantal op 31 december

Demografische evolutie van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[4]	Evolutie: 1992=index 100
1992	10.215	100,0
1993	10.442	102,2
1994	10.746	105,2
1995	10.922	106,9
1996	11.042	108,1
1997	11.114	108,8
1998	11.258	110,2
1999	11.354	111,2
2000	11.483	112,4
2001	11.564	113,2
2002	11.754	115,1
2003	11.814	115,7
2004	11.896	116,5
2005	12.193	119,4
2006	12.440	121,8
2007	12.644	123,8
2008	12.759	124,9
2009	12.943	126,7
2010	12.978	127,0
2011	13.241	129,6
2012	13.428	131,5
2013	13.614	133,3
2014	13.593	133,1
2015	13.728	134,4
2016	13.883	135,9
2017	14.005	137,1
2018	14.079	137,8
2019	14.123	138,3
2020	14.357	140,5
2021	14.309	140,1
2022	14.558	142,5
2023	14.789	144,8
2024	14.899	145,9

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij		10-10-1976^[5]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[6]		14-10-2012^[7]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	19	%	19	%	19	%	21	%	21	%	23	%	23	%	23	%	23
	UCP^A / PRL-PSC^B / U.C.¹	51,52^A	11	47,81^B	10	47,63¹	10	52,92¹	13	57,75¹	14	56,8¹	15	64,19¹	16	57,71¹	14	-
	UCP^A / PRL-PSC^B / PSC¹ / Psc ² / cdH³ / J'M^C	51,52^A	11	47,81^B	10	12,5¹	2	14,75²	3	12,04²	2	12,54³	2	23,77^C	5	23,23^C	5	-
	PS¹ / J'M^C	42,6¹	8	39,2¹	8	33,33¹	7	25,34¹	5	18,92¹	4	19,99¹	4	23,77^C	5	23,23^C	5	-
	Ecolo	-		-		-		5,16	0	9,69	1	10,67	2	12,04	2	19,06	4	-
	DIC	-		10,44	1	6,55	0	-		-		-		-		-		-
Anderen^(*)		5,88	0	2,55	0	-		1,83	0	1,6	0	-		-		-		-
Totaal stemmen		6397		6724		6919		7498		7778		8796		9206		9521
Opkomst %						95,72		94,13		92,04		94,37		90,59		90,46
Blanco en ongeldig %		2,24		3,44		3,08		3,88		5,39		5,25		6,46		7,14

(*) 1976: NC (4,73%), PCB (1,15%) / 1982: AC (2%), UDRT (0,55%) / 1994: SUD (1,21%), IDEAL (0,62%) / 2000: VIVANT (1,6%)
De meerderheid wordt vet aangegeven. De grootste partij is in kleur.