Jenis media Internet
Jenis media Internet ialah pengenal pasti dengan dua bahagian untuk format fail di Internet. Pengenal-pengenal pasti ini pada mulanya ditakrifkan dalam RFC 2046 untuk diguna dalam e-mel yang dihantar melalui SMTP, namun kegunaannya telah berkembang kepada protokol-protokol lain seperti HTTP, RTP dan SIP. Jenis-jenis ini dipanggil jenis MIME, dan kadangkala dirujuk sebagai Content-type, sempena nama pengepala dalam beberapa protokol di mana nilainya adalah antara jenis ini. Nama asalnnya iaitu jenis MIME merujuk kepada kegunaannya untuk mengenal pasti bahagian bukan ASCII bagi sesebuah pesanan e-mel yang dikarang menggunakan tentuan MIME (Perluasan Mel Internet Serbaguna[1] atau bahasa Inggerisnya Multipurpose Internet Mail Extension). Tanpa jenis MIME, pelanggan e-mel tidak akan memahami sama ada fail lampiran ialah fail grafik atau fail hamparan dan sebagainya, lantas tidak dapat mengendalikan lampiran tersebut dengan betul.
Jenis media terdiri daripada dua atau lebih bahagian: jenis, subjenis, dan sifar atau lebih parameter tak wajib. Contohnya, subjenis bagi text mempunyai parameter tidak wajib charset yang boleh disertakan untuk memberitahu pengekodan aksara (misalnya text/html; charset=UTF-8), dan subjenis bagi jenis multipart sering mentakrifkan boundary antara bahagiannya. Nilai-nilai charset yang dibenarkan ditakrifkan dalam senarai set-set aksara IANA.
Senarai jenis media biasa
[sunting | sunting sumber]IANA mengurus senarai rasmi bagi jenis-jenis media, yang antara isinya ialah jenis-jenis berikut:
Jenis application
[sunting | sunting sumber]Untuk fail-fail serbaguna:
application/atom xml: suapan Atomapplication/ecmascript: ECMAScript/JavaScript; Ditakrifkan dalam RFC 4329 (bersamaan denganapplication/javascripttetapi peraturan pemprosesannya lebih ketat)application/EDI-X12: Data X12 EDI; Ditakrifkan dalam RFC 1767application/EDIFACT: Data EDIFACT EDI; Ditakrifkan dalam RFC 1767application/json: JavaScript Object Notation JSON; Ditakrifkan dalam RFC 4627application/javascript: ECMAScript/JavaScript; Ditakrifkan dalam RFC 4329 (bersamaan denganapplication/ecmascripttetapi peraturan pemprosesannya lebih longgar) Tidak diterima dalam IE 8 atau yang lebih awal -text/javascriptditerima tetapi ia diisytihar lapuk dalam RFC 4329. Atribut "type" bagi tag<script>dalam HTML5 adalah tak wajib. Secara praktik, tidak meletakkan jenis media bagi atur-atur cara JavaScript adalah penyelesaian yang paling boleh saling kendali (interoperable), kerana semua pelayar sentiasa menanggap lalaian yang betul walaupun sebelum HTML5.application/octet-stream: Data perduaan rawak.[2] Secara am, jenis ini mengenal pasti fail-fail yang tidak berkaitan dengan mana-mana aplikasi. Berlawanan dengan anggapan lepas oleh perisian pakej seperti Apache, jenis ini bukan yang patut dipakai untuk fail-fail yang tidak diketahui. Jenis kandungan bagi fail yang tidak diketahui sepatutnya jangan dinyatakan jenisnya kerana mungkin salah, sebaliknya, biarkan penerimanya meneka jenis fail berkenaan.[3]application/ogg: Ogg, format bekas strim bit multimedia; Ditakrifkan dalam RFC 5334application/pdf: Portable Document Format, PDF telah digunakan untuk bertukar-tukar dokumen di Internet sejak 1993; Ditakrifkan dalam RFC 3778application/postscript: PostScript; Ditakrifkan dalam RFC 2046application/rdf xml: Resource Description Framework; Ditakrifkan oleh RFC 3870application/rss xml: Suapan RSSapplication/soap xml: SOAP; Ditakrifkan oleh RFC 3902application/font-woff: Web Open Font Format; (baru cadangan calon; gunaapplication/x-font-woffsebelum dipiawaikan secara rasmi)application/xhtml xml: XHTML; Ditakrifkan oleh RFC 3236application/xml: Fail XML; Ditakrifkan oleh RFC 3023application/xml-dtd: Fail DTD; Ditakrifkan oleh RFC 3023application/xop xml:XOPapplication/zip: Fail ZIP; Berdaftar[4]application/gzip: Gzip, Ditakrifkan dalam RFC 6713
Jenis audio
[sunting | sunting sumber]Untuk Audio.
audio/basic: Audio mulaw pada 8 kHz, 1 saluran; Ditakrifkan dalam RFC 2046audio/L24: Audio Linear PCM 24bit pada 8–48 kHz, 1-N saluran; Ditakrifkan dalam RFC 3190audio/mp4: Audio MP4audio/mpeg: MP3 atau audio MPEG lain; Ditakrifkan dalam RFC 3003audio/ogg: Ogg Vorbis, Speex, Flac dan audio lain; Ditakrifkan dalam RFC 5334audio/vorbis: Vorbis encoded audio; Ditakrifkan dalam RFC 5215audio/vnd.rn-realaudio: RealAudio; Didokumenkan dalam Bantuan RealPlayer[5]audio/vnd.wave: WAV audio; Ditakrifkan dalam RFC 2361audio/webm: Format media terbuka WebM
Jenis image
[sunting | sunting sumber]image/gif: Imej GIF; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046image/jpeg: Imej JFIF JPEG; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046image/pjpeg: Imej JFIF JPEG; Berkait dengan Internet Explorer; Disenaraikan dalam ms775147(v=vs.85) - Progressive JPEG, dimulakan sebelum sokongan pelayar web sejagat untuk progressive JPEG (Microsoft dan Firefox).image/png: Portable Network Graphics; Berdaftar,[6] Ditakrifkan dalam RFC 2083image/svg xml: Imej vektor SVG; Ditakrifkan dalam SVG Tiny 1.2 Specification Appendix Mimage/tiff: Tag Image File Format (untuk Baseline TIFF sahaja); Ditakrifkan dalam RFC 3302image/vnd.microsoft.icon: Imej ICO; Berdaftar[7]
Jenis message
[sunting | sunting sumber]message/http: Ditakrifkan dalam RFC 2616message/imdn xml: IMDN Instant Message Disposition Notification; Ditakrifkan dalam RFC 5438message/partial: E-mel; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046message/rfc822: E-mel; fail EML, fail MIME, fail MHT, fail MHTML; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046
Jenis model
[sunting | sunting sumber]Untuk model 3D.
model/example: Ditakrifkan dalam RFC 4735model/iges: Fail IGS, fail IGES; Ditakrifkan dalam RFC 2077model/mesh: Fail MSH, fail MESH; Ditakrifkan dalam RFC 2077, fail SILOmodel/vrml: Fail WRL, fail VRML; Ditakrifkan dalam RFC 2077model/x3d binary: Piawai ISO X3D untuk mewakilkan grafik komputer 3D, fail perduaan X3DBmodel/x3d vrml: Piawai ISO X3D untuk mewakilkan grafik komputer 3D, fail VRML X3DVmodel/x3d xml: Piawai ISO X3D untuk mewakilkan grafik komputer 3D, fail XML X3D
Jenis multipart
[sunting | sunting sumber]Untuk arkib dan objek-objek lain yang diperbuat daripada lebih daripada satu bahagian.
multipart/mixed: E-mel MIME; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046multipart/alternative: E-mel MIME; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046multipart/related: E-mel MIME; Ditakrifkan dalam RFC 2387 dan digunakan oleh MHTML (mel HTML)multipart/form-data: MIME Webform; Ditakrifkan dalam RFC 2388multipart/signed: Ditakrifkan dalam RFC 1847multipart/encrypted: Ditakrifkan dalam RFC 1847
Jenis text
[sunting | sunting sumber]Untuk teks dan kod sumber yang boleh dibaca orang.
text/cmd: suruhan; residen subjenis dalam pelayar-pelayar Gecko seperti Firefox 3.5text/css: Cascading Style Sheets; Ditakrifkan dalam RFC 2318text/csv: Comma-separated values; Ditakrifkan dalam RFC 4180text/html: HTML; Ditakrifkan dalam RFC 2854text/javascript(Lapuk): JavaScript; Ditakrifkan dalam serta dilapukkan oleh RFC 4329 untuk tidak menggalakkan penggunaannya, supaya diganti olehapplication/javascript. Pun begitu,text/javascriptdibenarkan dalam HTML 4 serta 5 dan, tidak sepertiapplication/javascript, ada sokongan rentas pelayar. Atribut "type" bagi tag<script>dalam HTML5 tidak diwajibkan dan tidak perlu langsung diguna kerana semua pelayar web sentiasa menganggap lalaian yang betul (malah dalam HTML 4 yang dinyatakan dalam tentuan sebagai perlu).text/plain: Data teks; Ditakrifkan dalam RFC 2046 dan RFC 3676text/vcard: vCard (maklumat hubungan); Ditakrifkan dalam RFC 6350text/xml: Extensible Markup Language; Ditakrifkan dalam RFC 3023
Jenis video
[sunting | sunting sumber]Untuk video.
video/mpeg: Video MPEG-1 beraudio termultipleks; Ditakrifkan dalam RFC 2045 dan RFC 2046video/mp4: Video MP4; Ditakrifkan dalam RFC 4337video/ogg: Theora Ogg atau video lain (beraudio); Ditakrifkan dalam RFC 5334video/quicktime: Video QuickTime; Berdaftar[8]video/webm: Format media terbuka berasaskan Matroska WebMvideo/x-matroska: Format media terbuka Matroskavideo/x-ms-wmv: Windows Media Video; Didokumenkan dalam Microsoft KB 288102video/x-flv: Video Flash (fail-fail FLV)
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Takrifan Multi Purpose Internet Mail Extension di Pusat Rujukan Persuratan Melayu, DBP. Diambil pada 5 Mac 2013.
- ^ RFC 2046 - Multipurpose Internet Mail Extensions (MIME) Part Two: Media types. Tools.ietf.org. Dicapai pada 2010-09-29.
- ^ W3C (1999). "RFC 2616: 7. Entity". Hypertext Transfer Protocol -- HTTP/1.1. The Internet Society. Dicapai pada 28 May 2012. Unknown parameter
|month=ignored (bantuan) - ^ MIME SUBTYPE NAME: zip
- ^ "Supported Media Formats". RealPlayer Help. RealNetworks. 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-06-07. Dicapai pada 28 May 2012.
- ^ MIME SUBTYPE NAME: png
- ^ MIME subtype name : Vendor Tree - vnd.microsoft.icon
- ^ Quicktime
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]- Senarai jenis media MIME IANA
- Set-set aksara IANA
- RFC 2045, RFC 2046 - Perluasan Mel Internet Serbaguna (MIME), bahagian 1 dan 2
- RFC 4288 - Tentuan Jenis Media dan Tatacara Pendaftaran