Thoth
Thoth oder Thot (altgriech. Θούθ) isch dr grezisiert Name vom enä altägyptische Mondgott. Si Hauptkultort isch z Hermopolis (ägyptisch Chmunu) im Nildelta gsi.
Name und Usgseh
[ändere | Quälltäxt bearbeite]In dr Hieroglypheschrift wird si Name
|
Dr Thoth isch as ä Maa mit em Chopf vom enä Ibis dargstellt worde, wo hüfig ä Schriibpinsel und ä Dintegfäss in dr Hand het und mänggisch ä Modsichle uf em Chop drait, oder—nochdäm er mit em Paviangott Hezwer vo Hermopolis verschmulze isch—as ä Pavian oder ä Maa mit emä Pavianchopf.
Wäse
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Siin Vatter isch de Seth gsii. Nochdem de de Osiris umbroocht hett, het er em Horus nochegstellt und sexuell bidrängt. Er hett de Soome vom Horus gschluckt und isch schwanger wore. De Thoth isch denn us sim Chopf use giboore wore.[7][8]
As Mondgott isch er noch mit em Sunnegott Re verwandt gsi. In de Pyramide Text vom Teti erschiint dr Re z Nacht as dr Thoth, d. h. as dr Mond.[9] Dr Thoth isch ä Schöpfergott gsi, wo d Wält in Ornig brocht het. Er het alles gwüsst, und wem mä sich biim Pharao het welle iischmiichle, wie s dr Wesir Rechmire gmacht het mit em Thutmoses III., denn het men von em as vom Name Thoth gredet.[10] Wäge siiner Rolle as Mondgott isch er as dr Erfinder vom Kaländer verehrt worde, wo z erst ä Mondkälander gsi isch und erst em Lauf vo de Stärn abasst worden isch, wo dr Thoth vo dr Nut bim nä Spiil ä Zweiäsiibzistel vom ä Johr (d. h. fümf Däg) abgwunne und die zu de 360 Däg vom Mondjohr (12 Möned zu driissig Däg) derzue do het und so s Johr vo 365 Däg erschaffe het. Vom Zele vo Däg isch s ä chliine Schritt zum Rächne und Schriibe gsi, die haig dr Thoth au erfunde und so isch er dr Schutzgott vo de Schriiber worde.
In dr Underwält het er as Schriiber ä Rolle gspiilt und het d Urdeil über die Dote ufgschriibe. Er het mänggisch sogar sälber s Härz vom Dote gwoge im Saal vo de Zwei Wohrheite, für zum z gseh, öbs schwerer siig as d Fädere vo dr Göttin Maat. Wenn im Dote siini Sünde z schwer gwoge hai, het dr Dämon Ammit s Härz ufgfrässe und kei Wiiterläbe noch em Dod isch möglig gsi. Vo do het er d Rolle vom ä Richter übercho.[11]
Vil vom Thoth siim Wüsse isch gheim gsi und nume Iigweihte zuegänglig. Noch de Gschichte, wo sich die alte Ägypter verzelt hai, hai siini Tämpel gheimi Rüüm gha.[12] Au dr Schriiber Amenophis, wo under em Pharao Amenophis III. gschafft het, het in erä Inschrift beschriibe, wie n er im Thoth siini Gheimnis iigweiht worde isch.[13] Z Europa isch er spöter zum Schutzherr vo de Zauberer worde und dä Tarotcharte, mit wele mä d Zuekumft het welle vorhärsäge, het mä S Buech vom Thoth gsait.
D Schriibgöttin Seschat werd as sini Schwöster oder Töchter aglueget.
Büecher
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Ermann & Grapow, Wörterbuch der ägyptischen Sprache, abkürzt Wb.
- Wolfgang Helck: Ägypten. Die Mythologie des Alten Ägyptens; i: Hans Wilhelm Haussig: Götter und Mythen im Vorderen Orient. Ernst Klett Verlag, Stueggert 1965.
Fuessnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Wb 1, 25.6
- ↑ Wb 1, 134.9
- ↑ Wb, 1, 41.7
- ↑ Wb 1, 138.1
- ↑ Wb 1, 163.5
- ↑ Wb 1, 184.21
- ↑ Wolfgang Helck: Ägypten. Die Mythologie des Alten Ägyptens; i: Hans Wilhelm Haussig: Götter und Mythen im Vorderen Orient. Ernst Klett Verlag, Stueggert 1965. S. 402
- ↑ R. el-Sayed: Thoth n'a-t-il vraiment pas de mere?; REg 21 (1969) 71-75
- ↑ M. Lichtheim, Ancient Egyptian Literature, Band 1, p.43
- ↑ James Henry Breasted, Ancient Records of Egypt, Deil 2, § 664
- ↑ M. Lichtheim, Ancient Egyptian Literature, Band 1, S.179
- ↑ "D Gschicht vom Zauberer Dschedi", in M. Lichtheim, Ancient Egyptian Literature, Band 1, S.219
- ↑ James Henry Breasted, Ancient Records of Egypt, Deil 2, § 915
Lueg au
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Thoth – Sammlig vo Multimediadateie